immanuel kant

düşünceler düşünenden önce midir? ışık görenden önce midir?

kant'ın rasyonel din bağlamında iki şey yaptığını söyleyebiliriz:
öncelikle dinin bozulmuş yönlerini ayıklamak, ikinci olarak dini ahlaki anlamda zenginleştirerek, din ile ahlâk arasında sanılanın aksine, bir çatışma olmadığını göstermek. ilkinde kullanılan yöntemle diğer dinler daha doğrusu inançlar bertaraf edilir. ikinci yöntemle de hristiyanlık, evrensel din olarak karşımıza çıkarılır. ahlaklılık bir ideaysa hz. isa 'da bir ideal olarak değerlendirilmekte ve hz. isa'nın, ilkörnek olarak her insanın aklında bulunmasıyla hristiyanlık evrensel ve nesnel bir din haline getirilmektedir. böylelikle akıl, ahlâk ve din aynı çizgide olmaktadırlar.buna karşın, kant'ın yapmaya çalıştığı ile ortaya çıkan sonucun farklılığının iyi anlaşılması gerektiğini düşünmekteyim. çünkü her ne kadar kant'ın amacı hristiyanlık dinine karşı herhangi bir karşı çıkış taşımasa ve hatta kant bu dinin temeline ahlakı koyarak zenginleşeceğini düşünse de saf akıl dini hristiyanlık dininin yeniden inşası anlamına gelmektedir. aslına bakılırsa böyle bir düzenlemeye ihtiyaç duyulmaktaydı çünkü modern dönemin getirdiği bilimsel keşifler hristiyanlık dininin oluşturduğu sınırları zorlamaktaydı.ayrıca bu dinin kaynağını oluşturan metinlerin sayısız yorumlara dayalı olması nesnel bir belirlemeye ihtiyaç duyulmasına neden olmuştur. bunun neticesinde, aydınlanma döneminde dine ilişkin bir kriz olduğunu söylemek mümkündür.

burada reformasyon akla gelmektedir.evet re-for-mas-yon.
ama konu uzun o yüzden es gecmeden simdilik burada birakıyorum.

saygilarimla.

sizin adınıza düşünen ana babalarınız var, sağlınıza yardımcı olan doktorlarınız var , gelir gider hesabınızı yapan muhasebecileriniz var, nasıl spor yapmanız gerektiğini söyleyen antrenörleriniz var , nasıl inanmanız gerektiğini söyleyen insanlar var ve yığınlar bundan memnun.

okumak kişinin kendi kafası yerine başka birisinin kafasıyla düşünmesidir.

kendi içlerinde oldukları şekliyle "şeylerin" doğası bizim için bilinemez iddiasını ortaya atmıştır. 

felsefi şüphecilik doktrinine karşı koyma girişimi kapsamında en tanınmış eseri olan saf aklın eleştirisi'ni (1781/1787) yazmıştır.