köy denilince akla gelenler

"şairim,
zifiri karanlıkta gelse şiirin hası,
ayak seslerinden tanırım.
ne zaman bir köy türküsü duysam,
şairliğimden utanırım.
şairim,
şiirin gerçeğini köy türkülerimizde bulmuşum,
türkülerle yunmuş yıkanmış dilim,
onlarla ağlamış, onlarla gülmüşüm."

bedri rahmi eyüboğlu'na katılarak köy türküleri diyorum ben de. mani okuyan dedeler, nineler...

samanlıkta aşk.

köy enstitüleri

horoz sesi eşliğinde müstakil evin demir kapısından çıkmak, beton zeminde sabah ayazını hissetmek.

dut dökmek, fındık toplamak, pekmez yapmak, kezban yengeyle bağrışmak ,keşkek yemek, ısırgan otuna değip akşama kadar kaşınmak, tuvaletteki örümceklerle işemeye çalışmak, hayvan gütmek, dik yokuşlar, lastik giyerek gezmek, sürekli çamura batmak... şimdi çekilmiyor ama küçükken güzeldi, yazları gidip köy ortamını yaşayabildiğim bir yer olduğu için mutluyum

anneannemin annesinin o büyük ve içinde çeşit çeşit meyvelerin olduğu güzel bahçesi.

kır, koyun- kuzu, çeşme başında kadınlar, dağlar, tarlalar, bahçeler, akan dere ve sıra sıra ağaçlar.

kadıköy

sevgi, bilgi, görgü, çalışkanlık ve hatta modernlik. evet modernlik.

bir örnekle şöyle anlatayım.
bugün maalesef kullanılmayacak halde olan 1890'larda yapıldığını öğrendiğim ahşap köy evimizde* iki katta toplam yedi oda vardı. dedem, dedemin kardeşi ve her ikisinin de çocukları aynı ev içinde yaşamışlar 1970'lere kadar.

farklı odalarda farklı ailelerin yaşamasına imkan sağlayacak şekilde öyle güzel organize edilmiş ki evin planı, ortak kullanım alanları dışında her odanın içinde ocak *, tel dolap*, küçük bir lavabo* ve "guslhane" şeklinde ifade edilen bugünkü karşılığı "ebeveyn banyosu" olan oda tasarımı.
aynı çatı altında yaklaşık 20 belki daha fazla insanın, kendi özelinde ailesiyle birlikte yaşamasına imkan sağlayan "modern" insanın ancak 2000'lerle birlikte yakalayabildiği bir modernliği 1800' lerde anadolu köylüleri akıl etmişler ve yaşamışlar.

günümüzden 130 yıl öncesinde anadolu insanının ne kadar düşünceli saygılı ve modern bir bakış açısına sahip olduğunun göstergesi değil midir bu durum?

şehir yaşantısı denince akla ne geliyorsa köy hayatı denilince de akla tam tersi geliyordur.

sabah mis gibi havayı içine çekmek, kırlarda kekik koku eşliğinde yürüyüşler yapmak.

gün doğmadan iş başı yapmak.

köy denilince akla gelen ilk düşüncedir.
inek ve koyun.

kestane ve ot.

naber, köy hayatını güzellemeye devam mı? parası olan her yerde rahata erer. mühim olan para agalarım.

baba tarafı. gerginlik. her an nereden bir hırt çıkar da ne şekilde günüm mahvolabilir endişesi. en tatlı detay da bu hadiselerin ya yıllık izinlerin neredeyse yarısında ya da bayramlarda gerçekleşmesi, dinlenmeye değil yorulmaya gidiyorum resmen. erken kalktığım, sınavlara çalıştığım okul dönemlerinin bir üç ayını bir haftalık köy ziyaretine her koşulda yeğlerim.

tezek kokusu. hem de buram buram iyk *

ne anne ne baba tarafımda köy yok. onların anne babalarında da yok. ben cocukken hiç koy hayatı gormedım. annem keşan da köy öğretmenliği yaptığı 90 larda kısa bir süre; o birkaç kez onunla köye gittim çocuktum. uzaylı gibiydim orada. ama sanırım o yıllarda bile trakya köyleri anadolu köylerinden çok daha modern yerlerdi. hiç anadolu da bir köy görmedim.

bu açığı kapatmak için fakir baykurt, kemal tahir, sabahattin ali okudum. kafamda canlandığı kadarı ile zor bir hayat bana çok uzak.

hayatın zorluğu gelir. sabahları şafak öğlene kadar, öğleden sonra da güneş batana kadar gidilen tarlalar. hayvanların yemi, suyu, temizliği. elektrik kesintileri. ayda yılda bir gelen seyyar satıcılar gelir.

öte yandan hayat hamurunda yoğrulmuş insanların merhameti, sevecenliği, yardımseverliği gelir. tertemiz havalar, samimi sohbetler, yazın yüzülen mis gibi dere gelir..

sobanın üstündeki ibrik.
sobada kuru bazlama, otlu pide, kızartma yapmak.
değneğe patates kızartması geçirip yemek.
öğrenci azlığından kapanan canım okulum.
tarlada çalışmak.(bkz: çapa)(bkz: ot kesme)
her köylüde olan çiçekli perde.
yatak odasındaki tahta yüklük.
horoz, tavuk, inek sesleri.
odun makinesi sesi.
akşamüstü balkonda tang içmek.
ağustos böceklerinin cırr sesleriyle öğlen uykusu.*