nilgün marmara

birinin intiharının insanları bu kadar etkilemesinin sebebi, kişinin kendi ölüm korkusudur. normal tabi herkes korkar ölümden.

eşinin ölümünün ardından söylediği sözleri tam olarak yazmadan geçmek istemedim:

“şiir yazdığını bile bilmezdim. bir kenarda pıtır pıtır bir şeyler karalardı.”

ne büyük bir yalnızlık aynı duvarların arasında olup görünmeyen duvarlar içinde yaşamak...

dünyaya yaralı olarak genç yaşta aramızdan ayrılan çok sevdiğim şairlerden bir tanesi.
biliyorum, bir gün dayanamayacak küçük kalbim; arkamı dönüp inandığım ve güvendiğim her şeye veda edeceğim. diyerek evinin beşinci katından atlayarak hayatına son vermiş. ne acı. 29 yıllık hayatına ne acılar sığmışki böyle bir veda etmiş.

(bkz: şekersiz şiirlerin şairi)

şiirlerini, şiir yazmak için yazmamış da yazmaya olan ihtiyacından yazmış gibi. anlaşılmak için yazmamış da kendini boğan hayatı anlamlandıramıyışını yazmış gibi. yeryüzünün bütün arka bahçelerini görmüş; yaşam ve ölüm arasında bir fark olmadığına inandığı için yaşamını sonlandırmış. şiirlerinin derlendiği daktiloya çekilmiş şiirler kitabındaki şiirleri okumakta çok zorlandım. açıkçası yazdıklarından yola çıkarak kendisini anlamayı istediğim önemli insanlardan. ama yazdıklarını hiçbir şekilde anlayamıyorum. hani bazen darlanmışken, boğuluyormuş hissini geçirmek için iman tahtamızı pıtı pıtı dövüp rahatlatmak yerine, huzursuzluğumuzu düz yazıya dökeriz de yazdıklarımızı sadece kendimiz anlarız ya, öyle bir şey. bana geçen hissiyat bu. sanki sadece kendisinin anlayabileceği ağırlıkta karanlıkta şeyler yazmış gibi.

yüksek bir yerden sırt üstü atlamak cesur olmak anlamına geliyormuş. yıllar önce 5. katında oturduğumuz apartmanın caddeye bakan tarafında bulunan odamda geceleri nilgün marmara okurken öğrenmiştim.

"hayatın neresinden dönülse kârdır." cümlesi akıllara kazınmış; yazdıklarını nasıl, hangi duygu, gerekçe ve koşullarda ürettiğinden, hatta yazdıklarından ziyade, intiharıyla ünlenmiş; pek çok önemli şairimizi etkilemiş usta bir kalem, sıra dışı bir gözdür insanın içine içine bakarak yazan...

rahmetlinin çok günahını almak istemem fakat bence şu plan vardı kafasında ve yıllar sonra bile hala hafızalarda nilgün marmara ismi yer etmişse bu plan işlevini yerine getiriyor demektir.

bildiğiniz gibi ülkemizde de dünyada da usta şair diyebileceğimiz insanların neredeyse hepsi erkektir. nilgün marmara'dan da sonuç olarak kısıtlı yeteneği itibari ile bir orhan veli, bir özdemir asaf, bir cemal süreya çıkma olasılığı zayıf olduğundan merhumenin aklına şu gelmiş olabilir. "ben yazdıklarımla asla efsane bir şair olarak hafızalarda yer edinemeyeceğim, bu anlaşıldı. ne yapmalıyım peki ? evet, buldum. genç yaşımda intihar edersem ismim yıllar boyunca intihar eden kadın şair olarak anılacak ve efsaneler statüsünde yer bulacağım." gerçekten kusursuz bir plan bana göre. şeytanın aklına gelmez.

"bir şeyden kaçıyorum bir şeyden, kendimi bulamıyorum dönüp gelip kendime yerleşemiyorum, kendimi bir yer edinemiyorum, kendime bir yer…
kafatasımın içini, bir küçük huzur adına
aynalarla kaplattım, ölü ben’im kendini izlesin her yandan, o tuhaf sır içinden!
paniğini kukla yapmış hasta bir çocuğum ben.
oyuncağı panik olan sayın yalnızlık kendi kendine nasıl da eğlenir.
niye izin vermiyorsun yoluna kuş konmasına
niye izin vermiyorum yoluma kuş konmasına
niye kimseler izin vermez yollarıma kuş konmasına?"

nilgün marmara

intiharının saçma bir şekilde dramaya çevrildiği yazar.

bu hanım efendi hastaydı, beyin kimyası düzgün çalışmıyordu ve belli ki bu hastalık döneminde de yalnız bırakılmıştı. çok hassas biri olduğu için değil hasta olduğu için intihar etti. arkadaşlar intihar o kadar basit bir olay değil, bana göre normal bir kafayla verilecek bir karar da değil. evet edebi yönü güçlü bir isim ama... bir bipoların depresif dönemde çektiği acıları biz unipolarların anlaması imkansız.

(bkz: marmara kazım)

gülmem gereken yaşlarda,ölmem gerektiğini düşündüm hep. *

eskiden yaşansa, dokuz köyü ateşe vereceğin şeylere zamanla kibrit bile yakmıyorsun.
tahammül etmeyi ve şaşırmamayı öğreniyorsun.
artık hiç bir şeye şaşırmadığını fark ettiğin gün,
büyüdüğünü de fark etmiş oluyorsun aslında. sözünün sahibidir.

şimdi'nin bedeni yok,
yontuyor geçmiş bilgisiyle
gelecek belki olur diye taşı,
taşını kokluyor
yontu dağılıyor...


şimdi'si yitik
bundan boyuyor
boyuyor evine aldığı
ağacın üzerine tüneyip
duvarını, tavanını, geçmişi
ve geleceği ve her yanını;
dal kırılıyor...


şimdi'si yitik
diziyor diziyor notalarını,
göğe ışık üzerine boncuklarını,
ucuza getiriyor varlığını
sonsuzun sessizliğiyle
sonlunun gürültüsü arasında,
o bitirince kıyısında gezindiği
yol çöküyor...

şimdi'si yitik
bundan yazıyor
yazıyor enine boyuna
içini ve dışını ve yeri
ve göğü ve suyu,
bindiği kadırga
o inince batıyor

bir karga bir kediyi öldüresiye bir oyuna davet ediyordu. hep böyle mi bu?

bir şeyden kaçıyorum bir şeyden, kendimi bulamıyorum dönüp gelip kendime yerleşemiyorum, kendimi bir yer edinemiyorum, kendime bir yer.

kafatasımın içini, bir küçük huzur adına aynalarla kaplattım, ölü benim kendini izlesin her yandan, o tuhaf sır içinden!

paniğini kukla yapmış hasta bir çocuğum ben. oyuncağı panik olan sayın yalnızlık kendi kendine nasıl da eğlenir?

niye izin vermiyorsun yoluna kuş konmasına? niye izin vermiyorum yoluma kuş konmasına? niye kimseler izin vermez yollarıma kuş konmasına?

"öyle güzelsin ki kuş koysunlar yoluna" bir çocuk demiş...

(bkz: şarap gibi kadın).

eskiden yaşansa dokuz köyü ateşe vereceğin şeylere zamanla kibrit bile yakmıyorsun.
tahammül etmeyi ve şaşırmamayı öğreniyorsun.
artık hiç bir şeye şaşırmadığını fark ettiğin gün, büyüdüğünü de fark etmiş oluyorsun aslında*

"sahneden çekilirken yaşamıma karışmış herkesi selamlıyorum"

"uçurumlar var diyorum, insanla insan arasında, kendiyle kendi arasında."

"her şeyi yazmıyorum, korkuyorum. yazarsam çok dağılacağım gibi."