yunanistan

yunanistan ortak üretim ve teknoloji transferi istiyor

yunan heyetinin, aralarında ıaı, rafael ve elbit'in de bulunduğu israilli savunma şirketleriyle ortak üretim ve savunma iş birliği için görüşmeler yürüttüğü, özellikle insansız hava araçları ve füze sistemlerinin ortak üretimine odaklanıldığı kaydedildi. analizde yunanistan'ın yüksek askerî teknoloji transferi arayışı içinde olduğu, potansiyel anlaşmaların israil'e de avrupa pazarı içinde seri üretim imkânı sağlayarak iki ülkenin de çıkarına olacağı belirtildi.

yunan hükümetinin, uzun vadeli savunma satın alım stratejisinde, özellikle de çok katmanlı füze ve iha-savar sistemi "aşil kalkanı"nda israilli savunma şirketlerinin önemli rol oynaması bekleniyor.

yunanistan-israel ilişkileri 'temel işbirliğinden sağlam bir ittifaka dönüştü'

“bugün yunanistan ve israel, güvene ve karşılıklı faydaya dayalı işbirliğine dayanan ortaklıklarıyla, dalgalanmaların yaşandığı bir bölgede sayılı istikrarlı ve güvenilir ortaklıklardan biri konumundadır.”

***

yunanistan'da kısa süre önce düzenlenen bir savunma sanayi fuarı, yunanistan-israel ilişkilerinin son birkaç yılda nasıl geliştiğini gösteriyor. abd başkanı donald trump'ın körfez gezisi ve gazze'de devam eden çatışmalar gibi orta doğu'daki diğer odak noktalarının arasında doğu akdeniz meseleleri gündemden düştü.

bu doğal çünkü bölgedeki krizlerin yönü değişti. türkiye son aylarda yunanistan ile daha az gerilim yaratırken, söylemler de yumuşadı. aynı zamanda kudüs'ün atina ile ilişkileri de gelişmeye devam ediyor. yunanistan 6-8 mayıs tarihleri arasında atina savunma fuarı'na (defea) ev sahipliği yaptı. fuarın organizatörleri fuarın “inovasyon, stratejik diyalog ve uluslararası işbirliğini” vurguladığını söyledi.

birleşik arap emirlikleri fuarda standı bulunan 18 ülkeden biriydi ve yunan silahlı kuvvetleri yeteneklerini ve gelişimini anlattı.

israel savunma bakanlığı da “otonom insansız hava araçları ve güvenli iletişim çözümlerinden modern savaş alanında oyunun kurallarını değiştiren yenilikçi enerji teknolojilerine” kadar her şeyi tanıtan 25 israelli şirketle birlikte katıldı.

yunan yayın kuruluşu ert kathimerini'nin beyaz saray muhabiri lena argiri, yunanistan-israel ilişkilerindeki eğilimlerle ilgili birkaç önemli tespitte bulundu.

argiri, “iki ülke de insansız hava sistemlerinin doğu akdeniz'deki istikrarsız bölgelerde gözetleme, keşif ve muharebe operasyonları için stratejik değerini kabul ederek, genişleyen savunma ve güvenlik işbirliklerinin merkezi bir parçası olarak insansız hava aracı teknolojisine giderek daha fazla öncelik veriyor” dedi.

“drone sektöründeki bu artan işbirliği, hem yunanistan hem de israel'in 21. yüzyıl savaşının karmaşık, çok alanlı zorluklarına daha etkin bir şekilde adapte olmalarını sağlayarak savunma duruşlarını önemli ölçüde dönüştürme potansiyeline sahiptir.”

argiri, “yunanistan askeri modernizasyonunu ilerlettikçe, israel savunma ürünleri ve teknolojik uzmanlığı çok önemli hale geliyor ve atina'yı israel savunma sistemleri için giderek daha önemli bir pazar olarak konumlandırıyor” dedi.

bunun “son teknoloji eğitim merkezleri ve hassas füze sistemlerinden gelişmiş insansız hava araçlarına ve işbirliğine dayalı araştırma ve geliştirme girişimlerine kadar” çeşitli inovasyon ve çözümleri içerdiğini belirten argiri, “ortaklık karşılıklı alışverişlerin çok ötesine geçerek yunanistan ve israel arasında derinleşen savunma bağlarının altını çizen stratejik bir ittifak olarak ortaya çıktı” dedi.

argiri, yunanistan-israel ilişkilerinin savunma alanında nasıl geliştiğine dair birkaç örnek verdi. örneğin yunanistan, yunan hava kuvvetleri için kalamata uçuş eğitim merkezi adında bir merkez kurdu. bu, israel'in en büyük savunma şirketlerinden biri olan elbit systems ile yürütülen bir proje.

elbit 2023'te “yunanistan'ın kalamata kentinin büyüleyici ortamında, yunan hava kuvvetleri'ne ait modern bir hava üssü 1,5 milyar doları aşan şaşırtıcı bir bütçeyle hayata geçirildi” dedi. “karmaşık teknik operasyonları yönetme ve eğitim altyapısını iyileştirme gibi önemli bir sorumluluk, seçilen ana yüklenici olan elbit systems'e verildi.” argiri, bu ilişkinin çok daha fazlasını içerdiğini söyledi.

“ortak askeri tatbikatlar ittifakın operasyonel derinliğini daha da vurguluyor” dedi. “amerika birleşik devletleri ve kıbrıs cumhuriyeti ile koordineli olarak yürütülen ortak deniz tatbikatları denizaltı savaşı, arama kurtarma operasyonları ve karmaşık deniz senaryolarına odaklanıyor. ayrıca araştırma ve geliştirme de ortaklığın önemli bir parçası haline geliyor.”

argiri, ilişkilerdeki değişimin stratejik olduğunu ve yunanistan ile israel arasındaki daha geniş kapsamlı çıkar uyumunun bir parçası olduğunu söyledi.

“bölgede süregelen istikrarsızlık, değişen güç dengeleri, ortaya çıkan güvenlik ittifakları ve tehditler ile güvenli enerji koridorlarına duyulan ihtiyacın artmasıyla birlikte her iki ülke de birbirlerini giderek daha fazla güvenilir ve benzer düşünen ortaklar olarak görmektedir.” “bu uyum askeri işbirliğinin çok ötesine uzanıyor.”

bu girişimlerden biri “israel, kıbrıs cumhuriyeti ve yunanistan'ın elektrik şebekelerini bir denizaltı kablosuyla birbirine bağlayarak bölgesel enerji güvenliğini arttırmayı ve israel'i avrupa enerji ağına entegre etmeyi” amaçlayan bir projedir.

“diplomatik koordinasyon da yunanistan-israel-kıbrıs ittifakı gibi üçlü çerçeveler ve bölgesel işbirliğine stratejik derinlik ve transatlantik destek katan abd ile daha geniş 3+1 formatı aracılığıyla yoğunlaşıyor.”

atina ve kudüs'ü birbirine yakınlaştıran konulardan biri de türkiye'den gelen tehditler oldu. yunanistan ve türkiye'nin arası 2019-2020 yılları arasında giderek açıldı ve gerginlik yıllar içinde de devam etti. hurriyet daily news'in haberine göre ankara 2020 yılında yunanistan'ı sakız adası'ndaki bir atış tatbikatı nedeniyle uyarmıştı.

greek city times'ın geçen yılki haberine göre doğu akdeniz'de tansiyon yükseliyordu.

raporda, “doğu akdeniz'deki egemenlik iddialarını yeniden ileri sürmeye çalışan türkiye, akdeniz arastirma-1 gemisinin bir yunan adası olan meis'in güney, batı ve güneydoğusundaki geniş bir alanda bilimsel araştırma yapmasına izin veren bir navtex (seyir teleksi) yayınladı” denildi. “bu hareket yunanistan'ın bu bölgede navtex mesajları yayınlama yetkisine doğrudan meydan okumakta ve iki komşu arasındaki gerilimi yeniden alevlendirmektedir.”

israel ankara'yı giderek daha fazla potansiyel bir düşman olarak görüyor. suriye konusundaki gerginlikler de buna dahil.

argiri, “her iki ülke de ankara'nın giderek artan agresif ve dengesiz davranışlarıyla yüzleşirken, türkiye de yunanistan-israel ilişkilerinin derinleşmesine katkıda bulundu” dedi.

“cumhurbaşkanı [tayyip] erdoğan'ın israel'e yönelik düşmanca açıklamaları ve açık tehditleri, türkiye'nin doğu akdeniz ve ege'deki provokasyonlarıyla birleşince, ankara'nın bölgede bir istikrarsızlık kaynağı olduğu yönündeki ortak görüş pekişti.”

“bu ortak tehdit değerlendirmesi atina ve kudüs arasındaki stratejik uyumu hızlandırmış, istikrarsız ve revizyonist bir komşuya karşı ortaklıklarını işbirliğinden koordinasyona doğru itmiştir.”

yunanistan-israel ilişkileri evrim geçirdi

argiri, “geçtiğimiz on yıl içinde yunanistan ve israel'in ikili ilişkileri, enerji işbirliği, inovasyon, turizm, acil müdahale koordinasyonu ve hem bölgesel hem de uluslararası forumlarda diplomatik uyumu kapsayacak şekilde savunmanın ötesine uzanan çok yönlü bir stratejik ortaklığa dönüştü” dedi.

“argiri sözlerini şöyle sürdürdü: ”bu ilişki temel işbirliğinden, sık sık gerçekleştirilen üst düzey temaslar, ortak askeri tatbikatlar ve paylaşılan stratejik çıkarlarla desteklenen sağlam ve kurumsallaşmış bir ittifaka dönüştü. “bölgesel istikrarsızlığın dengelenmesi ve enerji güvenliğinin sağlanması kilit bir odak noktası olmuştur.”

argiri, bugün yunanistan-israel ortaklığının “güven ve karşılıklı yarar sağlayan işbirliğine dayanan ittifaklarıyla, istikrarsızlığın damgasını vurduğu bir bölgede istikrarlı ve güvenilir birkaç ortaklıktan biri olarak durduğunu” belirtti.

yunan basını | pentapostagma:

- hindistan-türkiye çarpışma rotasında! yunanistan için kaçırılmaması gereken bir fırsat...

- atina, yeni delhi'ye "ege adalarında üs kurun" önerisi iletmelidir.

- türkiye ile rekabetimizde çok güçlü bir aktörü oyuna sokabiliriz.

- hindistan'ın buraya gelmesi halinde dengeler tamamen değişir.

hindistan yunanistan’da savunma yatırımı peşinde

hindistan, avrupa’daki etkisini artırma hedefi doğrultusunda yunanistan’a yönelik kapsamlı ve çok boyutlu bir yatırım planı üzerinde çalışıyor. savunma sanayiinden limanlara, turizmden iş gücü anlaşmalarına kadar geniş bir alanı kapsayan bu stratejik girişim iki ülke arasındaki ilişkileri yeni bir boyuta taşımayı amaçlıyor.

bu bağlamda hindistan yönetimi, yunanistan’a ait savunma kuruluşları olan hellenic aerospace ındustry (haı) ve hellenic defense systems (eas) ile ortaklık kurmayı değerlendiriyor. yunan kathimerini tarafından yapılan habere göre bu hamle, avrupa’da yükselen yeniden silahlanma trendine paralel bir adım olarak görülüyor. adımla ilgili hintli savunma şirketlerinin ön değerlendirme sürecinde olduğu öğrenilirken son yıllarda iki ülke arasında askeri iş birliğinin de hız kazandığı vurgulanıyor.

ayrıca yunan medyası, yunanistan başbakanı kiriakos miçotakis ve hindistan başbakanı narendra modi’nin karşılıklı ziyaretleriyle teyit edildiği üzere, yunanistan-hindistan siyasi ilişkileri “mükemmel” düzeyde seyretmeye devam ederken, ikili ilişkileri güçlendirmek amacıyla hindistanlı milletvekillerinden oluşan bir heyetin yakın zamanda atina’ya gelmesinin beklendiğini aktarmaktadır.

israil’den yunan’a sualtı gücü: bluewhale

israil devletine ait israil havacılık ve uzay sanayii (ısrael aerospace ındustries – ıaı), yaptığı açıklamada, bluewhale adlı otonom denizaltı sisteminin yunan donanması’na satışı için bir anlaşma imzalandığını duyurdu.

anlaşma kapsamında, yunan havacılık ve uzay sanayii (hellenic aerospace ındustry – haı), bluewhale’ın üretiminde ve teknolojik gelişiminde rol üstlenecek. ıaı tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“haı, ıaı teknolojisine erişim sağlayacak, teknoloji transferi fırsatları bulunacak ve operasyonel açıdan önemli projelerde aktif olarak yer alacak.”

bluewhale özellikleri

bluewhale’ın, 5.5 ton ağırlığında büyük bir insansız sualtı aracı olduğu belirtildi. şirketin açıklamasına göre araç; deniz yüzeyinde istihbarat toplama, denizaltı ve sualtı hedeflerinin tespiti, akustik istihbarat elde etme ile deniz tabanındaki mayınları arama ve tespit etme gibi çeşitli görevleri yerine getirebiliyor.

ıaı, bluewhale’ın insanlı bir denizaltının görevlerinin önemli bir kısmını birkaç hafta boyunca gerçekleştirebildiğini açıkladı. açıklamada, “sistem, binlerce saatlik dalış süresi boyunca başarıyla kullanıldı” ifadelerine yer verildi.

yunanistan topraklarında ilk kez gerçekleştirilen spike lr2 güdümlü füze denemesi, selanik’teki “askou profitis” atış sahasında yapıldı. teste, yunan kara kuvvetleri komutanı korgeneral georgios kostidis’in yanı sıra çeşitli ülkelerin savunma ataşeleri katıldı. rafael şirketi temsilcileri tarafından gerçekleştirilen atış başarılı olurken, yunan kara kuvvetleri yetkilileri üzerinde olumlu bir izlenim bıraktığı kaydedildi.

***

israil savunma sanayii ile iş birliği

yunanistan, israil ile stratejik savunma iş birliği kapsamında, yunan silahlı kuvvetleri’nin üç ana kolu için çeşitli sistemler tedarik ediyor. israilli rafael şirketinin teknik ekipleri, aylar süren çalışmalar kapsamında yunanistan’da, apache taarruz helikopterlerinin yazılımında gerekli güncellemeleri yapıyor. aralık ayından itibaren bu helikopterler, spike nlos güdümlü füzeleri ile donatılacak.

daha hafif versiyon olan spike mls-er ise yunan donanması’na ait daha küçük deniz unsurlarına monte edilecek. eylül ayında, sipariş edilen araç üstü sistemlerin teslim edilmesi planlanıyor.

ayrıca, f-16 savaş uçaklarında kullanılacak spice 1000/2000 güdüm kitlerinin entegrasyonu hızla devam ediyor. bu sistem, serbest düşüş bombalarını hassas güdümlü silahlara dönüştürüyor. israilli teknik ekipler, f-16 block 70/50/30 savaş uçaklarının yazılım güncellemelerini yıl sonuna kadar tamamlamayı hedefliyor. bunun yanı sıra, yunan hava kuvvetleri’nin f-16 viper uçakları için rampage süpersonik füzelerinin entegrasyon sürecinin sorunsuz ilerlediği belirtiliyor. israilli üreticiler, abd hükümetinden alınan izin doğrultusunda, girit’teki 115. hava üssü’nde sertifikasyon çalışmalarına başladı.

savunma sanayii iş birliği genişliyor

iki ülke arasındaki müzakereleri yakından takip eden kaynaklara göre, israilli savunma şirketleri, yunan savunma sanayii ile iş birliğine sıcak bakıyor. bu kapsamda, bazı sistemlerin yunanistan’da tamamen veya kısmen üretilmesi ve bakım desteğinin sağlanması gibi seçenekler değerlendiriliyor.