visual studio
intellij idea'ya ya göre ya da rider'a göre daha kötü olduğunu düşündüğüm büyük projelerde açılması bile sıkıntı yaşatan bir ide.
hala 64 bit desteği olmayan bir ide niye böyle olduğunun sorusuna yanıt olarak performans için olduğu söyleniyor. çünkü pointerların 32 bit yerine 64 bit olmasından kaynaklı cache miss oranının artması ve işlemcinin daha büyük boyutu işlemesinden kaynaklanan performans sıkıntısını öne sürmekteler. ama bana çok mantıklı gelmiyor. gerçekten 32 bit olduğu için 2gb limiti var olmakta ve bu büyük bir sıkıntı. bunun savunması da şu şekilde: gerekli processler ayrı olarak 64 bit çalışıyor bu bir limite neden olmuyor olarak söyleniyor. ama bu geçerli olmayabileceğini düşünüyorum. çünkü büyük projelerde gerçekte çok yavaşlıyor. ayrıca proje büyüse bile uygun ram olsa bile ram kullanımını arttıramıyor.
bunun tradeoff'un karlı olduğunu söylebilmenin tek bir yolu var. iki sürümünü çıkartıp benchmark yapmak. diğer her şekilde yanılzca spekülasyon yapmaktan pek ileri gitmiyor gibi.
büyük ihtimalle aşırı derece windows apilerine bağlı bir ide. çünkü microsoft'un aşikar şekilde diğer ortamlara özellikle mac os'a ide geliştirme isteği var. bunun için mono develop yeniden visual studio for mac olarak markalanarak dağıtılıyor. visual studio'yu mac'e taşımak yerine 2 farklı ide'yi geliştirme maliyetine katlanılıyor.
hala 64 bit desteği olmayan bir ide niye böyle olduğunun sorusuna yanıt olarak performans için olduğu söyleniyor. çünkü pointerların 32 bit yerine 64 bit olmasından kaynaklı cache miss oranının artması ve işlemcinin daha büyük boyutu işlemesinden kaynaklanan performans sıkıntısını öne sürmekteler. ama bana çok mantıklı gelmiyor. gerçekten 32 bit olduğu için 2gb limiti var olmakta ve bu büyük bir sıkıntı. bunun savunması da şu şekilde: gerekli processler ayrı olarak 64 bit çalışıyor bu bir limite neden olmuyor olarak söyleniyor. ama bu geçerli olmayabileceğini düşünüyorum. çünkü büyük projelerde gerçekte çok yavaşlıyor. ayrıca proje büyüse bile uygun ram olsa bile ram kullanımını arttıramıyor.
bunun tradeoff'un karlı olduğunu söylebilmenin tek bir yolu var. iki sürümünü çıkartıp benchmark yapmak. diğer her şekilde yanılzca spekülasyon yapmaktan pek ileri gitmiyor gibi.
büyük ihtimalle aşırı derece windows apilerine bağlı bir ide. çünkü microsoft'un aşikar şekilde diğer ortamlara özellikle mac os'a ide geliştirme isteği var. bunun için mono develop yeniden visual studio for mac olarak markalanarak dağıtılıyor. visual studio'yu mac'e taşımak yerine 2 farklı ide'yi geliştirme maliyetine katlanılıyor.
devamını gör...
kafa sözlük
eğer online sayısında hiç bot yoksa uludağ sözlük'ten daha çok online sayısına sahip olan sözlüktür. böyle giderse birkaç yıl içerisinde en büyük 2. sözlük olacaktır.
devamını gör...
geceye bir şiir bırak
birhan keskin- ayrılış
kaç gecenin çölüdür bu ayrılık
kaç şiirin dölüdür üstüme
örttüğün bu ince sessizlik,
kalbim alış artık, kır
kendini kendi duvarında,
sesini kendi duvarına haykır.
tesadüfen birbirine rastlamış
başka başka aşklarsınız siz artık,
geceyle gündüz gibi birbirine
ayrılmış. o ki rüzgâr, bir zaman
senin çölünde kumlar uçurmuş,
o ki gece ve esmer, görmüyor
sahrayı, sesi içinde karışmış.
her ayrılıkta kendine saplanan bir hançer
kendi sabrını deneyen taş,
kendi uykusuzluğunda yatak oldun.
kül koy şimdi yanına korunun
seni kavuran onu da yakmasın.
aşkla besle kendini, gül yetiştir,
sardunya çoğalt.
ki, sen aşktan ve ayrılıktan
başka ne anlıyorsun.
kaç gecenin çölüdür bu ayrılık
kaç şiirin dölüdür üstüme
örttüğün bu ince sessizlik,
kalbim alış artık, kır
kendini kendi duvarında,
sesini kendi duvarına haykır.
tesadüfen birbirine rastlamış
başka başka aşklarsınız siz artık,
geceyle gündüz gibi birbirine
ayrılmış. o ki rüzgâr, bir zaman
senin çölünde kumlar uçurmuş,
o ki gece ve esmer, görmüyor
sahrayı, sesi içinde karışmış.
her ayrılıkta kendine saplanan bir hançer
kendi sabrını deneyen taş,
kendi uykusuzluğunda yatak oldun.
kül koy şimdi yanına korunun
seni kavuran onu da yakmasın.
aşkla besle kendini, gül yetiştir,
sardunya çoğalt.
ki, sen aşktan ve ayrılıktan
başka ne anlıyorsun.
devamını gör...
hayatınızın mottosu olan sözler
sen nesin?
şüphesiz; sen, sen değilsin.
sen osun.
ama sen, sen olaraktan değil.
o, bir giriş şekli ile sana dahil değildir.
ama, bir çıkış şekli ile de senden hariç değildir.
keza; sen de onun haricinde değilsin.
bu anlattığım mana ile, senin mevcud olduğunu kastetmiyorum.
keza sıfatını da.
şunu anlatmak istiyorum:
sen hiç bir zaman var olmadın.
olman da mümkün değil.
her şeyi bir yana at.
hiç bir şeyle olma.
hatta sen, sen olma.
hele nefsinle hiç olma.
onunla, yani: hakla da olma.
hatta, onda da olma.
onunla birlikte de olma.
fakat, şunu da unutma ki,
sen, ne bir fanisin; ne de bir mevcud.
sen osun; o da sen. (muhyiddin ibn arabi)
şüphesiz; sen, sen değilsin.
sen osun.
ama sen, sen olaraktan değil.
o, bir giriş şekli ile sana dahil değildir.
ama, bir çıkış şekli ile de senden hariç değildir.
keza; sen de onun haricinde değilsin.
bu anlattığım mana ile, senin mevcud olduğunu kastetmiyorum.
keza sıfatını da.
şunu anlatmak istiyorum:
sen hiç bir zaman var olmadın.
olman da mümkün değil.
her şeyi bir yana at.
hiç bir şeyle olma.
hatta sen, sen olma.
hele nefsinle hiç olma.
onunla, yani: hakla da olma.
hatta, onda da olma.
onunla birlikte de olma.
fakat, şunu da unutma ki,
sen, ne bir fanisin; ne de bir mevcud.
sen osun; o da sen. (muhyiddin ibn arabi)
devamını gör...
seri tanım silme özgürlüğü
kişinin kendi girdiği tanımları silme hakkından daha doğal ne vardır?
kendince gereksiz gördüğü tanımları silmek isteyen birey neden kısıtlanır?
bu soruların mantıklı bir cevabı yok , 'sözlüğe zarar vermektedir' bir cevap değildir.nasıl ki formata uygun olduğu ve kimseye zarar vermediği sürece özgürce entry girip, tanım yapıyorsak yine kişi girdiği tanımları\entryleri silebilmelidir. bu sözlükte güzel bir ortam var doğru ama bu özelliği insanı soğutuyor lütfen serbest bırakın da isteyen istediği tanımını silsin bunu kısıtlayarak bir şey elde etmiş olmazsınız.
kendince gereksiz gördüğü tanımları silmek isteyen birey neden kısıtlanır?
bu soruların mantıklı bir cevabı yok , 'sözlüğe zarar vermektedir' bir cevap değildir.nasıl ki formata uygun olduğu ve kimseye zarar vermediği sürece özgürce entry girip, tanım yapıyorsak yine kişi girdiği tanımları\entryleri silebilmelidir. bu sözlükte güzel bir ortam var doğru ama bu özelliği insanı soğutuyor lütfen serbest bırakın da isteyen istediği tanımını silsin bunu kısıtlayarak bir şey elde etmiş olmazsınız.
devamını gör...
kızılay'ın depo depo mal satması
ihtiyaç sahiplerine dağıtılması gereken onbinlerce adet mont, kazak, pantolon gibi giysileri semt pazarlarında satmakla suçlanan kişilerin tutuklanma hadisesi.
toplanan ürünlerin, türk kızılayı sancaktepe şubesi’nin eski koordinatörü emrah aytar’ın, pazarcılık yapan babası ismail hakkı aytar eliyle semt pazarlarında sattığı iddia edildi.
kaynak
toplanan ürünlerin, türk kızılayı sancaktepe şubesi’nin eski koordinatörü emrah aytar’ın, pazarcılık yapan babası ismail hakkı aytar eliyle semt pazarlarında sattığı iddia edildi.
kaynak
devamını gör...
romen rakamları
roma sayı sistemindeki sayılar, latin alfabesindeki harflerin çeşitli kombinasyonları ile ifade edilirler. roma sayı sisteminde sayıları ifade etmek için her biri sabit bir tamsayı değerine sahip yedi harf kullanılır.
i = 1 (bir) (primus)
v = 5 (beş) (quintus)
x = 10 (on) (decimus)
l = 50 (elli) (quinquagesimus)
c = 100 (yüz) (centesimus)
d = 500 (beş yüz) (quingentesimus)
m = 1000 (bin) (millesimus)
bu harflerin çeşitli kombinayonları sonucunda sayılar oluşturulur. romen rakamları esasen bir çeşit onluk sayı sistemidir. bir sayı yazılırken önce binler basamağı, sonra yüzler basamağı, sonra onlar basamağı, en son da birler basamağı yazılır. bir rakamın soluna yazılan rakam o rakamın değerini azaltır. bir rakamın sağına yazılan rakam ise o rakamın değerini arttırır. her bir basamakta (binler, yüzler, onlar, birler) bir rakamın soluna en fazla bir, sağına en fazla üç adet rakam yazılabilir.
binler basamağı:
m = 1000 (bin) (millesimus)
mm = 2000 (iki bin) (bismillesimus)
mmm = 3000 (üç bin) (tresmillesimus)
yüzler basamağı:
c = 100 (yüz) (centesimus)
cc = 200 (iki yüz) (ducentesimus)
ccc = 300 (üç yüz) (trecentesimus)
cd = 400 (dört yüz) (quadringentesimus)
d = 500 (beş yüz) (quingentesimus)
dc = 600 (altı yüz) (sescentesimus)
dcc = 700 (yedi yüz) (septingentesimus)
dccc = 800 (sekiz yüz) (octingentesimus)
cm = 900 (dokuz yüz) (nongentesimus)
onlar basamağı:
x = 10 (on) (decimus)
xx = 20 (yirmi) (vicesimus / vigesimus)
xxx = 30 (otuz) (tricesimus / trigesimus)
xl = 40 (kırk) (quadragesimus)
l = 50 (elli) (quinquagesimus)
lx = 60 (altmış) (sexagesimus)
lxx = 70 (yetmiş) (septuagesimus)
lxxx = 80 (seksen) (octogesimus)
xc = 90 (doksan) (nonagesimus)
birler basamağı:
i = 1 (bir) (primus)
ii = 2 (iki) (secundus)
iii = 3 (üç) (tertius)
iv = 4 (dört) (quartus)
v = 5 (beş) (quintus)
vi = 6 (altı) (sextus)
vii = 7 (yedi) (septimus)
viii = 8 (sekiz) (octavus)
ix = 9 (dokuz) (nonus)
romen rakamları yazım kuralları:
birkaç onluk basamak içeren sayı yazılırken basamaklar en yüksekten en düşüğe doğru yazılır (önce binler basamağı, sonra yüzler basamağı, sonra onlar basamağı, en son birler basamağı).
35 = xxx + v = xxxv
49 = xl + ix = xlix
77 = lxx + vii = lxxvii
92 = xc + ii = xcii
294 = cc + xc + iv = ccxciv
488 = cd + lxxx + viii = cdlxxxviii
555 = d + l + v = dlv
826 = dccc + xx + vi = dcccxxvi
1361 = m + ccc + lx + i = mccclxi
1999 = m + cm + xc + ix = mcmxcix
2733 = mm + dcc + xxx + iii = mmdccxxxiii
3175 = mmm + c + lxx + v = mmmclxxv
eksik basamağı olan (herhangi bir veya birkaç basamağının değeri "0" olan) sayı yazılırken eksik basamak(lar) atlanır. (not: aynı kural konuşmada da geçerlidir. sayı okunurken eksik basamak(lar) atlanır.)
160 = c + lx = clx
307 = ccc + vii = cccvii
704 = dcc + iv = dcciv
980 = cm + lxxx = cmlxxx
1009 = m + ix = mix
1078 = m + lxx + viii = mlxxviii
2020 = mm + xx = mmxx
3066 = mmm + lx + vi = mmmlxvi
büyük sayıların yazımı:
geleneksel roma sayı sistemi ile yazılabilecek en büyük sayı 3999'dur.
3999 = mmm + cm + xc + ix = mmmcmxcix
fakat romen rakamlarının avrupa'da sayıları yazmak için kullanıldığı uzun yıllar boyunca büyük sayıları yazmak için birçok farklı yöntem geliştirildi, hiçbiri standart yazım tekniği olarak kabul edilmedi. ancak aralarında en yaygın olanları apostrophus ve vinculum denilen tekniklerdir.
apostrophus:
apostrophus tekniğinde 1000 ile çarpılmak istenen sayı parantez içine alınır. örneğin:
(v) = 5.000 (beş bin) (quinquies millesimus)
(x) = 10.000 (on bin) (decies millesimus)
(l) = 50.000 (elli bin) (quinquagies millesimus)
(c) = 100.000 (yüz bin) (centies millesimus)
(d) = 500.000 (beş yüz bin) (quingenties millesimus)
(m) = 1.000.000 (bir milyon) (millies millesimus)
(xliv)dxxv = 44.525
(cxx)lix = 120.059
(dcciv)lxxvii = 704.077
vinculum:
vinculum tekniğinde 1000 ile çarpılmak istenen sayının üstüne çizgi çekilir. örneğin:
x̄ = 10.000
x̄x̄ = 20.000
x̄x̄x̄ = 30.000
(x̄ hariç üstü çizgili sayı yazamadım. gerçi x̄ de yazamadım. internette sembol olarak buldum, sözlüğe yapıştırdım. ama genel olarak kuralı anlatabildiğimi düşünüyorum.)
üstü çizgili v = 5.000 (beş bin) (quinquies millesimus)
üstü çizgili x = 10.000 (on bin) (decies millesimus)
üstü çizgili l = 50.000 (elli bin) (quinquagies millesimus)
üstü çizgili c = 100.000 (yüz bin) (centies millesimus)
üstü çizgili d = 500.000 (beş yüz bin) (quingenties millesimus)
üstü çizgili m = 1.000.000 (bir milyon) (millies millesimus)
x̄x̄lxix = 20.069
x̄x̄mmmlxvi = 23.066
x̄x̄x̄mlxxviii = 31.078
kesirli sayıların yazımı:
romalılar, 1/3 ve 1/4'ün ortak böleni olduğu için kesirli sayılarda onluk sistem yerine on ikilik sistem kullanmayı tercih ettiler. bu kesirli sayılar aynı zamanda roma imparatorluğu'nda kullanılan madeni paraların değerlerine karşılık gelir. roma sayı sisteminde 1/12'yi temsil etmek için nokta (.), 6/12'yi (1/2) temsil etmek için latincede yarım anlamına gelen semisin baş harfi olan s kullanılır. 1/12'den 12/12'ye kadar her kesirli sayının roma döneminde özel bir adı vardı:
1/12 = . (uncia)
2/12 = .. (sextans)
3/12 = ... (quadrans)
4/12 = .... (triens)
5/12 = ..... (quincux)
6/12 = s (semis)
7/12 = s. (septunx)
8/12 = s.. (bes)
9/12 = s... (dodrans)
10/12 = s.... (dextans)
11/12 = s..... (deunx)
12/12 = i (as)
sıfır (0):
geleneksel roma sayı sisteminde sıfırı sembolize eden bir harf bulunmaz. romen rakamları ile yapılan matematiksel işlemlerde sıfırı temsil etmek için latincede "hiç" anlamına gelen nulla ve "hiçlik" anlamına gelen nihil kullanılmıştır. fakat bu kullanımların bulunduğu en eski tarih m.s. 525 yılıdır. öncesinde sıfırı sembolize etmek için bir şey kullanılıp kullanılmadığı bilinmemektedir. m.s. 725 yılından sonra romen rakamları ile yapılan matematiksel işlemlerde sıfırı temsil etmek için nulla ve nihil yerine n harfi kullanılmaya başlanmıştır.
romen rakamlarının kullanımında yapılan hatalar:
4, 40 ve 400 gibi sayıları yazarken eksiltme notasyonu (bir rakamın soluna başka bir rakam yazarak o rakamın değerini azaltma) kullanılması gerekir. ancak kimi yerlerde bu sayıların kimi zaman hatalı, kimi zaman bilinçli bir şekilde arttırma notasyonu (bir rakamın sağına başka bir rakam yazarak o rakamın değerini arttırma) kullanıldığı saptanmıştır. yani zaman zaman 4 yazmak için iv yerine iiii, 40 yazmak için xl yerine xxxx, 400 yazmak için cd yerine cccc kullanıldığı görülmüştür.
zaman zaman 8, 18 ve 28 yazımında da hatalı veya bilinçli şekilde yapılmış hatalara rastlanmıştır. roma imparatorluğu döneminde meydanlara asılan fasti adı verilen takvimlerde zaman zaman 18 yazmak için xviii yerine xix, 28 yazmak için xxviii yerine xxix kullanıldığı da görülmüştür. ayrıca 18. roma lejyonunda kıdemli yüzbaşı olan marcus caelius'un mezartaşında 18 yazmak için xviii yerine xxix kullanılmıştır.
1900'lerde inşa edilen bazı anıtlarda romen rakamlarının hatalı kullanıldığı görülmüştür. londra'daki admiralty arch'ta 1910 yazmak için mcmx yerine mdcccx, saint louis sanat müzesi'nin kuzey girişinde 1903 yazmak için mcmiii yerine mdcdiii kullanılmıştır.
günümüzde kullanım alanları:
romen rakamları ile matematiksel işlem yapmanın zorluğundan dolayı romen rakamları günümüzde fazla kullanılmamaktadırlar. ayrıca büyük sayıları yazmak için birçok farklı yöntem geliştirilse de romen rakamları ile çok büyük sayıların yazılması arap rakamlarına kıyasla daha zordur. dolayısıyla günümüzde hem matematiksel işlemlerde sağladığı kolaylık hem 0 içermesi hem de büyük sayıların yazılmasında sağladığı kolaylık sebebiyle günümüzde tüm dünyada yaygın olarak kullanılan sayı sistemi arap sayı sistemidir.
yine de romen rakamları günümüzde hala bazı alanlarda kullanılmaktadır. örneğin:
- hükümdarların ve papaların isimleri: [elizabeth ii (ii. elizabeth), pope benedict xvi (papa xvi. benedict)]
- saatlerin gösterimi (not: saatlerde genellikle 4 yazmak için iv yerine iiii kullanılır.)
- kitapların önsöz ve ek sayfalarının numaralandırılması
- devam filmlerinin ve bilgisayar oyunlarının isimleri: [rocky ii, grand theft auto iv, the elder scrolls v]
- tarihi olayların adlandırılması: [ii. viyana kuşatması, i. dünya savaşı, ii. dünya savaşı]
i = 1 (bir) (primus)
v = 5 (beş) (quintus)
x = 10 (on) (decimus)
l = 50 (elli) (quinquagesimus)
c = 100 (yüz) (centesimus)
d = 500 (beş yüz) (quingentesimus)
m = 1000 (bin) (millesimus)
bu harflerin çeşitli kombinayonları sonucunda sayılar oluşturulur. romen rakamları esasen bir çeşit onluk sayı sistemidir. bir sayı yazılırken önce binler basamağı, sonra yüzler basamağı, sonra onlar basamağı, en son da birler basamağı yazılır. bir rakamın soluna yazılan rakam o rakamın değerini azaltır. bir rakamın sağına yazılan rakam ise o rakamın değerini arttırır. her bir basamakta (binler, yüzler, onlar, birler) bir rakamın soluna en fazla bir, sağına en fazla üç adet rakam yazılabilir.
binler basamağı:
m = 1000 (bin) (millesimus)
mm = 2000 (iki bin) (bismillesimus)
mmm = 3000 (üç bin) (tresmillesimus)
yüzler basamağı:
c = 100 (yüz) (centesimus)
cc = 200 (iki yüz) (ducentesimus)
ccc = 300 (üç yüz) (trecentesimus)
cd = 400 (dört yüz) (quadringentesimus)
d = 500 (beş yüz) (quingentesimus)
dc = 600 (altı yüz) (sescentesimus)
dcc = 700 (yedi yüz) (septingentesimus)
dccc = 800 (sekiz yüz) (octingentesimus)
cm = 900 (dokuz yüz) (nongentesimus)
onlar basamağı:
x = 10 (on) (decimus)
xx = 20 (yirmi) (vicesimus / vigesimus)
xxx = 30 (otuz) (tricesimus / trigesimus)
xl = 40 (kırk) (quadragesimus)
l = 50 (elli) (quinquagesimus)
lx = 60 (altmış) (sexagesimus)
lxx = 70 (yetmiş) (septuagesimus)
lxxx = 80 (seksen) (octogesimus)
xc = 90 (doksan) (nonagesimus)
birler basamağı:
i = 1 (bir) (primus)
ii = 2 (iki) (secundus)
iii = 3 (üç) (tertius)
iv = 4 (dört) (quartus)
v = 5 (beş) (quintus)
vi = 6 (altı) (sextus)
vii = 7 (yedi) (septimus)
viii = 8 (sekiz) (octavus)
ix = 9 (dokuz) (nonus)
romen rakamları yazım kuralları:
birkaç onluk basamak içeren sayı yazılırken basamaklar en yüksekten en düşüğe doğru yazılır (önce binler basamağı, sonra yüzler basamağı, sonra onlar basamağı, en son birler basamağı).
35 = xxx + v = xxxv
49 = xl + ix = xlix
77 = lxx + vii = lxxvii
92 = xc + ii = xcii
294 = cc + xc + iv = ccxciv
488 = cd + lxxx + viii = cdlxxxviii
555 = d + l + v = dlv
826 = dccc + xx + vi = dcccxxvi
1361 = m + ccc + lx + i = mccclxi
1999 = m + cm + xc + ix = mcmxcix
2733 = mm + dcc + xxx + iii = mmdccxxxiii
3175 = mmm + c + lxx + v = mmmclxxv
eksik basamağı olan (herhangi bir veya birkaç basamağının değeri "0" olan) sayı yazılırken eksik basamak(lar) atlanır. (not: aynı kural konuşmada da geçerlidir. sayı okunurken eksik basamak(lar) atlanır.)
160 = c + lx = clx
307 = ccc + vii = cccvii
704 = dcc + iv = dcciv
980 = cm + lxxx = cmlxxx
1009 = m + ix = mix
1078 = m + lxx + viii = mlxxviii
2020 = mm + xx = mmxx
3066 = mmm + lx + vi = mmmlxvi
büyük sayıların yazımı:
geleneksel roma sayı sistemi ile yazılabilecek en büyük sayı 3999'dur.
3999 = mmm + cm + xc + ix = mmmcmxcix
fakat romen rakamlarının avrupa'da sayıları yazmak için kullanıldığı uzun yıllar boyunca büyük sayıları yazmak için birçok farklı yöntem geliştirildi, hiçbiri standart yazım tekniği olarak kabul edilmedi. ancak aralarında en yaygın olanları apostrophus ve vinculum denilen tekniklerdir.
apostrophus:
apostrophus tekniğinde 1000 ile çarpılmak istenen sayı parantez içine alınır. örneğin:
(v) = 5.000 (beş bin) (quinquies millesimus)
(x) = 10.000 (on bin) (decies millesimus)
(l) = 50.000 (elli bin) (quinquagies millesimus)
(c) = 100.000 (yüz bin) (centies millesimus)
(d) = 500.000 (beş yüz bin) (quingenties millesimus)
(m) = 1.000.000 (bir milyon) (millies millesimus)
(xliv)dxxv = 44.525
(cxx)lix = 120.059
(dcciv)lxxvii = 704.077
vinculum:
vinculum tekniğinde 1000 ile çarpılmak istenen sayının üstüne çizgi çekilir. örneğin:
x̄ = 10.000
x̄x̄ = 20.000
x̄x̄x̄ = 30.000
(x̄ hariç üstü çizgili sayı yazamadım. gerçi x̄ de yazamadım. internette sembol olarak buldum, sözlüğe yapıştırdım. ama genel olarak kuralı anlatabildiğimi düşünüyorum.)
üstü çizgili v = 5.000 (beş bin) (quinquies millesimus)
üstü çizgili x = 10.000 (on bin) (decies millesimus)
üstü çizgili l = 50.000 (elli bin) (quinquagies millesimus)
üstü çizgili c = 100.000 (yüz bin) (centies millesimus)
üstü çizgili d = 500.000 (beş yüz bin) (quingenties millesimus)
üstü çizgili m = 1.000.000 (bir milyon) (millies millesimus)
x̄x̄lxix = 20.069
x̄x̄mmmlxvi = 23.066
x̄x̄x̄mlxxviii = 31.078
kesirli sayıların yazımı:
romalılar, 1/3 ve 1/4'ün ortak böleni olduğu için kesirli sayılarda onluk sistem yerine on ikilik sistem kullanmayı tercih ettiler. bu kesirli sayılar aynı zamanda roma imparatorluğu'nda kullanılan madeni paraların değerlerine karşılık gelir. roma sayı sisteminde 1/12'yi temsil etmek için nokta (.), 6/12'yi (1/2) temsil etmek için latincede yarım anlamına gelen semisin baş harfi olan s kullanılır. 1/12'den 12/12'ye kadar her kesirli sayının roma döneminde özel bir adı vardı:
1/12 = . (uncia)
2/12 = .. (sextans)
3/12 = ... (quadrans)
4/12 = .... (triens)
5/12 = ..... (quincux)
6/12 = s (semis)
7/12 = s. (septunx)
8/12 = s.. (bes)
9/12 = s... (dodrans)
10/12 = s.... (dextans)
11/12 = s..... (deunx)
12/12 = i (as)
sıfır (0):
geleneksel roma sayı sisteminde sıfırı sembolize eden bir harf bulunmaz. romen rakamları ile yapılan matematiksel işlemlerde sıfırı temsil etmek için latincede "hiç" anlamına gelen nulla ve "hiçlik" anlamına gelen nihil kullanılmıştır. fakat bu kullanımların bulunduğu en eski tarih m.s. 525 yılıdır. öncesinde sıfırı sembolize etmek için bir şey kullanılıp kullanılmadığı bilinmemektedir. m.s. 725 yılından sonra romen rakamları ile yapılan matematiksel işlemlerde sıfırı temsil etmek için nulla ve nihil yerine n harfi kullanılmaya başlanmıştır.
romen rakamlarının kullanımında yapılan hatalar:
4, 40 ve 400 gibi sayıları yazarken eksiltme notasyonu (bir rakamın soluna başka bir rakam yazarak o rakamın değerini azaltma) kullanılması gerekir. ancak kimi yerlerde bu sayıların kimi zaman hatalı, kimi zaman bilinçli bir şekilde arttırma notasyonu (bir rakamın sağına başka bir rakam yazarak o rakamın değerini arttırma) kullanıldığı saptanmıştır. yani zaman zaman 4 yazmak için iv yerine iiii, 40 yazmak için xl yerine xxxx, 400 yazmak için cd yerine cccc kullanıldığı görülmüştür.
zaman zaman 8, 18 ve 28 yazımında da hatalı veya bilinçli şekilde yapılmış hatalara rastlanmıştır. roma imparatorluğu döneminde meydanlara asılan fasti adı verilen takvimlerde zaman zaman 18 yazmak için xviii yerine xix, 28 yazmak için xxviii yerine xxix kullanıldığı da görülmüştür. ayrıca 18. roma lejyonunda kıdemli yüzbaşı olan marcus caelius'un mezartaşında 18 yazmak için xviii yerine xxix kullanılmıştır.
1900'lerde inşa edilen bazı anıtlarda romen rakamlarının hatalı kullanıldığı görülmüştür. londra'daki admiralty arch'ta 1910 yazmak için mcmx yerine mdcccx, saint louis sanat müzesi'nin kuzey girişinde 1903 yazmak için mcmiii yerine mdcdiii kullanılmıştır.
günümüzde kullanım alanları:
romen rakamları ile matematiksel işlem yapmanın zorluğundan dolayı romen rakamları günümüzde fazla kullanılmamaktadırlar. ayrıca büyük sayıları yazmak için birçok farklı yöntem geliştirilse de romen rakamları ile çok büyük sayıların yazılması arap rakamlarına kıyasla daha zordur. dolayısıyla günümüzde hem matematiksel işlemlerde sağladığı kolaylık hem 0 içermesi hem de büyük sayıların yazılmasında sağladığı kolaylık sebebiyle günümüzde tüm dünyada yaygın olarak kullanılan sayı sistemi arap sayı sistemidir.
yine de romen rakamları günümüzde hala bazı alanlarda kullanılmaktadır. örneğin:
- hükümdarların ve papaların isimleri: [elizabeth ii (ii. elizabeth), pope benedict xvi (papa xvi. benedict)]
- saatlerin gösterimi (not: saatlerde genellikle 4 yazmak için iv yerine iiii kullanılır.)
- kitapların önsöz ve ek sayfalarının numaralandırılması
- devam filmlerinin ve bilgisayar oyunlarının isimleri: [rocky ii, grand theft auto iv, the elder scrolls v]
- tarihi olayların adlandırılması: [ii. viyana kuşatması, i. dünya savaşı, ii. dünya savaşı]
devamını gör...
yazarların içinde oldukları yaş ile ilgili fikirleri
32. küçükken 32 yaşındaki adamlara amca diyorduk. amcalığı bırak abilik halim yok. yaşımdan küçük gösteriyorum biraz belki. ama hayata dair düşüncelerim ya da çıkarımlarım olması gerekenden daha fazla. tanımlamayı seviyorum olayları. insanlar değişmiyor, sadece yaş alıyor.
yaşın saygı duyulacak bir şey olduğunu sandım bir de yıllarca. bu yaşımda o kadar da büyük bir şey olmadığını anladım 50 yaşındaki benden çocuk adamları görünce.
yaşın saygı duyulacak bir şey olduğunu sandım bir de yıllarca. bu yaşımda o kadar da büyük bir şey olmadığını anladım 50 yaşındaki benden çocuk adamları görünce.
devamını gör...
köpek dişi
ingilizcesi dogtooth olan yönetmenin yorgos lanthimos olduğu yunan filmi.
sistemin tamamen baba tarafından oluşturulduğu bir düzen filmde baskın. hayatı boyunca evinden dışarı çıkmayan çocuklar dış dünyaya dair hiçbir şeyden haberleri yok. anne ve babası ne isterse onları biliyor,onları öğreniyorlar. doğru olup olmadığı hakkında hiç sorgulama davranışının olmaması filmde en çok dikkat çeken durumlardan birisi.
çocuklarının bilinçaltına tamamen ne verilmesini istiyorlarsa onu veriyorlar bunun en basiti dedelerinin en sevdiği müziğin ve babasının ingilizce olan filmi çevirme arasında uyumsuzluktan bunu görüyoruz.
fly me to the moon---babamız bizi sever
and let me play among the stars---annemiz bizi sever
let me see what spring is like---biz onları sever miyiz? evet, severiz.
on jupiter and mars---kardeşlerimi çok severim
in other words hold my hand---çünkü onlar da beni sever
in other words darling kiss me---ilkbahar evmize dolar
fill my life with song---ilkbahar kalbimden taşar
and let me sing forevermore---ailem benimle gurur duyar
you are all i hope for---çünkü tüm gücümle çalışırım
all i worship and adore---ama hep daha iyisini yapabilmek için uğraşırım
in other words please be true---evimiz çok güzeldir ve onu severiz
in other words i love you---seni asla terk etmeyeceğiz
çocuklar sistemlerine göre birbirleriyle daima yarış halinde,kazanan ödülü alıyor. gökte uçan uçağın oyuncak olduğunu inanabilecek kadar bile sorgulama yetileri yok.
filmde çocuğu şiddet sahneleri bazı insanları rahatsız edebilir,hata yapan,denilenlere aykırı hareket eden veya yalan söyleyeni sert bir şekilde tavır takınarak şiddet uyguluyorlar.
bir diğer dikkat çeken durum ise cinsellik.. dışarıdan gelen bir kadın erkeğin cinsel ihtiyaçlarını karşılarken,kız çocuklar için herhangi bir kişi gelmiyor. daha da ilginci ensest düşüncenin ne olduğu bilinmeyen ve sorgulanmayan bu çocuklar, dışarıdan gelen kadının artık gelememesiyle birlikte kız kardeşlerinden erkek kardeşin istediği kardeşiyle cinsel ihtiyacını gidermesi de eşitsizliği göstermek açısından iyi bir şekilde işlenmiş.
izleyen insanların film sonrasında sorgulamanın,aile eğitiminin nasıl olması gerektiğini daha doğrusu nasıl olmaması gerektiğini gösteren nitelikte bir film olmuş.
keyifli seyirler.
sistemin tamamen baba tarafından oluşturulduğu bir düzen filmde baskın. hayatı boyunca evinden dışarı çıkmayan çocuklar dış dünyaya dair hiçbir şeyden haberleri yok. anne ve babası ne isterse onları biliyor,onları öğreniyorlar. doğru olup olmadığı hakkında hiç sorgulama davranışının olmaması filmde en çok dikkat çeken durumlardan birisi.
çocuklarının bilinçaltına tamamen ne verilmesini istiyorlarsa onu veriyorlar bunun en basiti dedelerinin en sevdiği müziğin ve babasının ingilizce olan filmi çevirme arasında uyumsuzluktan bunu görüyoruz.
fly me to the moon---babamız bizi sever
and let me play among the stars---annemiz bizi sever
let me see what spring is like---biz onları sever miyiz? evet, severiz.
on jupiter and mars---kardeşlerimi çok severim
in other words hold my hand---çünkü onlar da beni sever
in other words darling kiss me---ilkbahar evmize dolar
fill my life with song---ilkbahar kalbimden taşar
and let me sing forevermore---ailem benimle gurur duyar
you are all i hope for---çünkü tüm gücümle çalışırım
all i worship and adore---ama hep daha iyisini yapabilmek için uğraşırım
in other words please be true---evimiz çok güzeldir ve onu severiz
in other words i love you---seni asla terk etmeyeceğiz
çocuklar sistemlerine göre birbirleriyle daima yarış halinde,kazanan ödülü alıyor. gökte uçan uçağın oyuncak olduğunu inanabilecek kadar bile sorgulama yetileri yok.
filmde çocuğu şiddet sahneleri bazı insanları rahatsız edebilir,hata yapan,denilenlere aykırı hareket eden veya yalan söyleyeni sert bir şekilde tavır takınarak şiddet uyguluyorlar.
bir diğer dikkat çeken durum ise cinsellik.. dışarıdan gelen bir kadın erkeğin cinsel ihtiyaçlarını karşılarken,kız çocuklar için herhangi bir kişi gelmiyor. daha da ilginci ensest düşüncenin ne olduğu bilinmeyen ve sorgulanmayan bu çocuklar, dışarıdan gelen kadının artık gelememesiyle birlikte kız kardeşlerinden erkek kardeşin istediği kardeşiyle cinsel ihtiyacını gidermesi de eşitsizliği göstermek açısından iyi bir şekilde işlenmiş.
izleyen insanların film sonrasında sorgulamanın,aile eğitiminin nasıl olması gerektiğini daha doğrusu nasıl olmaması gerektiğini gösteren nitelikte bir film olmuş.
keyifli seyirler.
devamını gör...
yazarların okul hayatlarında aldıkları ilk ceza
2.sınıftaydım. önümde oturan kızın saçını çekmiştim oda çocuk gibi zırlamıştı. * 10 dakika tek ayak cezası vermişti öğretmenim.
devamını gör...
konuşurken sık sık ııı diyen insan
çok fazla dil bilen biri olabilir, kelimeler birbirine karışıyordur.tercümanlarda yaygın görülür.
devamını gör...
sözlük yazarlarının satın aldıkları son kitap
devamını gör...
havana
havana, küba’nın başkentidir. hem küba’nın hem de karayipler’in en büyük şehridir. tropikal bir iklime sahiptir. plaza de la revolucion gizi gezilecek güzel yerleri vardır.
devamını gör...
seven sevdiğine
-i dinlesin.
devamını gör...
normal sözlük'ün fularlı yazarları
buyrun benim.
fularım da beymen. soruları alayım?
fularım da beymen. soruları alayım?
devamını gör...
seri oylamanın sözlüğe zarar verdiği gerçeği
düşünüldüğü zaman insanı yersiz bir şekilde motive ediyor öncelikle bunu kabul etmek gerekir. elbette okumadan tanım beğenmek mantıklı bir eylem değildir keza sınır getirmek de çözüm değil, bir sürü nitelikli yazı oluyor eleme yapacak değiliz ya beğenmek için. çok değerli bulduğum yazıları favorileyip, takip ettiğim yazarların tanımlarını sözlükte süre geçirdiğim zaman zarfında okuyarak, beğeni atarak kaydediyorum bir nevi. toparlamak gerekirse, etkileşim için değil bir verip bin almak için yazmak gereklidir. etkileşim sadece hafif bir aroma katar.
devamını gör...
hiç bilinen türk ressam olmaması
google arama kutusuna türk ressamlar diye yazıp bilgilenmek yerine sözlükte başlık açıp cehalet sergilemek dediğim başlıktır.
devamını gör...
lahmacunun keko yiyeceği olması
doğru tespit. bir keko olarak haftada iki kere yerim. keko olamayan bebeler de gitsin süt içsin, peeh!
devamını gör...
yazarların en sevdiği 5 çorba
beşine de mercimek çorbası diyorum, geç.
devamını gör...