italya

eskiden beri türkiye’nin ekonomik büyüme planlarında örnek olarak alınan ülke.

2018'de 1 paket sigaraya 5 euro verdigim ulkedir. evlat acisi gibi oturmustu icime. ki o donem euro 5 lira civariydi yanliş degilsem. ayrica bizim tekel bandrollu sigaralar gibi de degildi tadi. cok sinir olup daha da gitmem demistim. simdi de pandemi bitse de gitsek kafasindayim.

keşke gidebilsem ve o tarihi yapıları gezebilsem derim hep. italya benim için öyle bir yer. gitmişken pizza da yerdim tabi.

akla ilk gelenler;
çizme,
spagetti,
pizza.

orta avrupa'nın güneyinde, bir çizme biçiminde akdeniz'e uzanan italya yarım adasının üzerinde yer alan ülkedir.

çizme şeklindeki bu yarımadanın hemen burnunda bulunan sicilya ile yarımadanın batısındaki tiren denizinde bulunan sardinya adaları da ülke sınırları içindedir. italya yarım adasının doğusunda akdeniz'in uzantısı olan adriyatik denizi (adriya denizi), güneyinde ise akdeniz ile adriyatik denizi arasında bulunan iyon denizi (iyonya denizi) vardır.

ülke başkenti roma'dır. italya'nın dağlık bir coğrafyası vardır. kuzeyde bir yay biçiminde uzanan alp dağları, italya ile fransa, isviçre, avusturya ve slovenya arasındaki doğal sınırı oluşturur. apennin dağları ülkeyi boydan boya geçerek sicilya adası'nın batısına dek uzanır.

ülkede aynı zamanda birçok sönmüş yanardağ mevcuttur. tarihi pompei şehrinin yıkımına neden olmuş vezüv yanardağı ve etkinliğini halen devam ettiren sicilya adası'ndaki etna yanardağı bunların en ünlüsüdür.

italya'da kuzeyden güneye doğru gidildikçe hem iklim, hem de toplumsal yapı çeşitlilik ve farklılık gösterir. tarımsal üretim, ürün çeşitliliği ve bitki örtüsü açısından zengin bir ülkedir. kuzeyde alp dağları ve apenninler'in etekleri arasında uzanan po ovası, italya'nın en geniş ve en verimli tarım alanıdır. bu alan, po nehri ve kolları tarafından akaçlanır. diğer ovalık alanların geneli kıyı kesimlerdedir.

italya'da kömür yatakları çok az olduğudan yakacak olarak genellikle ormanlardan yararlanılmıştır. bu yüzden ülkedeki orman örtüsü büyük ölçüde seyrelmiş, yabanıl hayvan varlığı da giderek azalmıştır. ülke sınırları içinde çok sayıda göl bulunur. akarsu ve göllerde yaşayan başlıca tatlı su balıkları, alabalık ve mersin balığıdır. ülkeyi çevreleyen denizlerden ise hamsi, sardalya ve orkinos avlanır.

italya'nın güney kesimlerinde tarantula isimli zehirli örümcekler yaşar. italya'da işçilerin yaklaşık dörtte biri tarım alanında çalışır. köylülerin ekseriyeti işledikleri toprağın sahibi değildir; kiraladıkları toprakları ekip biçerler. kiracıların işledikleri topraklardan çıkarılmasına karşı koruma yasaları yürürlüktedir. italya'nın güney kesiminde ve sicilya'da topraklarının başında bulunmayan büyük toprak sahipleri, mülklerini parsellere ayırarak köylülere kiralar ve idaresini kendilerine bağlı kâhyalara bırakırlar. yoksul köylülerin ezilmesine sebep olan bu düzeni bir nebze olsun değiştirmek amacıyla, italyan hükumeti, 1950'den sonra birçok büyük toprak sahibinin toprağını kamulaştırarak tarım işçilerine ve yoksul köylülere dağıtmıştır.

italya, meyve ve sebze yetiştiriciliğinde avrupa'nın önde gelen ülkesidir. ülkede sanayileşme ise siyasal birliğin sağlandığı 19. yüzyılın ikinci yarısında başlamıştır. günümüzde mobilyacılık, büro eşyaları, elektrikli ev aletleri, aydınlatma gereçleri, motorlu araçlar, demiryolu ve elektrikli tren donanımı, çimento, tuğla, yapay ipek, deri, pamuklu, yünlü dokuma ülkenin en önemli sanayi kollarını oluşturur. milano, torino, cenova gibi şehirler, ülke sanayisinin yoğunlaştığı yerlerdir. başkent roma, milano ve floransa, dünyanın önde gelen moda merkezleridir. güney italya'daki en önemli endüstri kenti taranto'dur.

gondol şehri venedik cam işçiliği, pisa şehri mermerleri; toskana ve umbria bölgeleri seramikleriyle ünlüdür. bologna, uluslar arası çapta bir eğitim merkezidir. tarih boyunca çeşitli kavimlerin ve orduların saldırısına uğrayan italya'da, halk en çok romalıların soyundan gelmekle övünür.

tarihte roma imparatorluğu'nun merkezi olan italya, imparatorluğun parçalanmasının ardından önce cermen halklarının, daha sonra da doğu roma imparatorluğu'nun egemenliğine girdi.

orta çağ boyunca çeşitli siyasi çekişmelere sahne olduktan sonra, milano, ceneviz, venedik, pisa, floransa, bologna, napoli, sicilya gibi şehir cumhuriyetlerine ve papalığa ait şehir devletlerine bölündü. bu şehir devletleri, avrupa, asya ve afrika kıtalarında ticaret yapıyor, siyasi ilişkilerini kendi çıkarları doğrultusunda belirliyordu. deniz ticaretiyle giderek zenginleşen italyan şehir devletleri, mimarlık, resim, heykel ve edebiyata ilgi göstererek, rönesans hareketinin gelişimini hazırlayan sanat merkezleri durumuna geldi.

xv. yy sonlarına doğru şehir devletlerinin gücü azalmaya başladı. devam eden çağlar boyunca italya'nın yönetimi ispanya, avusturya ve fransa arasında el değiştirdi. xıx. yüzyılın ikinci yarısında italya'da siyasi birlik sağlandı. ama italya, xıx. yy sonlarından xx. yy başlarına kadar sürekli siyasal, ekonomik ve kitlesel bunalımlarla kısa ömürlü hükumetlere sahne oldu. müttefik siyasetinde ve diplomaside uyumsuz bir toplum olan italya, birinci ve ikinci dünya savaşlarına kısmen katılmıştır. xx. yy başlarından itibaren daha iyi bir yaşam kurmak için ülke nüfusunun üçte biri, başta abd olmak üzere çeşitli ülkelere göç etmiştir. ıı. dünya savaşı'nın ardından federal almanya'ya ve isviçre'ye işçi göçü başlamıştır. ülkedeki göç hareketleri, 1960'lı yıllara kadar sürmüştür. ülkedeki bölgesel karşıtlıklar, geçmişten kaynaklanan ekonomik ve kültürel farklılıklar ile siyasal ayrılıkların göstergesidir.

italyan halkının hemen hemen tamamı italyanca konuşur, ama italyancanın ve latincenin bölgeden bölgeye farklılık gösteren diyalektleri de vardır. italyanların büyük çoğunluğu katoliktir.
katolik kilisesinin ve papalığın merkezi olan vatikan, başkent roma'nın batısında bulunan bağımsız bir devlettir.
italya'da vatikan'ın dışında bağımsız veya özerk devlet statüsünde başka din merkezleri de mevcuttur. geçmişte roma uygarlığının, şehir cumhuriyetlerinin, rönesansın beşiği olan italya, zengin bir tarih, kültür, sanat ve mimari birikimine sahiptir.

italyan mutfağı, dünya çapında ünlüdür; italyancada "pasta" denen makarna çeşitleri (özellikle spagetti) zeytinyağlıları, sıcak ve soğuk mezeleri, sosis ve salamları, dondurmaları ve ünlü kahvesi expresso ile oldukça çekici bir mutfaktır.

penis şeklinde makarnaları ile ünlü ülke.

özellikle vatikani çok merak ediyorum
sanatsal yapıları için gidip görmek çok hoş olurdu

en güzel anı napoli via dei mille cadddesinde yaşanır. bana göre.

kuzeyden güneye gittikçe insanları daha bir türklere benzeyen avrupa ülkesidir.. başkenti romada dünya kadar gezilecek turistik yer vardır vatikan aşk çeşmesi gibi.. pisa adli şehrinde ikinci dünya savaşı sırasında bir bomba bile düşmemiş bir alan ve meşhur pizzza kulesi vardır.. bence en güzel şehiri modenadır..

başta doğası ve mimarisi olmak üzere her şeyiyle mükemmel olduğunu düşündüğüm ülke. gezmek içinde, yaşamak içinde ideal bir ülke. seneye italya'ya tatile gitmek gibi bir planım var. ileride de milano veya roma da bir iş bulup tamamıyla italya'ya yerleşmeyi planlıyorum. çoktan italyanca öğrenmeye başladım bile.

ne yalan söyleyeyim bıktım artık türkiye'den. hayatımı kurtarmaya ant içtim.

edit: tl hızla değer kaybettiği için tatil işi falan yattı maalesef.

ilk durak bazen bazende son.. güzel tanımına uygun ama çok güzel tanımı belki

roma imparatorluğundan sonra italya bölgesindeki siyasi birliği sağlayabilen ikinci ülke.

italya birinci dünya savaşını kazansa bile italya istediği yerleri hepsini tam alamamıştı aslında 1915 yılında imzalanan londra antlaşmasında italya'ya adriyatik kıyısında ve anadolu üzerinde toprak vaat edilmişti. italya savaşın sonunda londra antlaşmasına göre italya'nın toprak talepleri şunlardı:

londra antlaşması not: savaşın sonunda kuzeyde hırvatistan ve slovenya kurulması planlanıyordu ancak sırbistan, slovenya ve hırvatistan birleşip yugoslavya'yı oluşturdular.

ın the event of the partition of ottoman empire, ıtaly "ought to obtain a just share of the mediterranean region adjacent to the province of adalia" türkçesi: osmanlı imparatorluğunun bölünmesi durumunda antalya ve bitişiğindeki bölgeden italya pay alacaktır.

savaşın sonunda ingiltere, italya akdeniz üzerinde fazla güçleneceği için anadolu'da yunanistan'ı destekledi bu yüzden italya türkiye ile savaşmadı ancak yunanistan türkiye'ye yenilince kimse tam istediğini alamadı. adriyatik kıyısında ise haritalar yeniden çizlidi. çünkü wilson ilkeleri gereği topraklar bölgede kimin çoğunlukta olduğuna göre çizilecekti bu ise italyan taleplerini sekteye uğratmıştı ve savaş sonunda avrupa harita işte böyleydi:
avrupa haritası

italya anadolu üzerinde hiçbir talebini alamamış, adriyatik kıyısında ise istekleri tamamı alınamamıştı. italya'ya atılan bu kazık faşizme büyük bir alan açmış toprak iddialarını iyice genişletip latince "mare nostrum" yani "bizim deniz" anlamına gelen akdeniz için romalılar tarafından kullanılan bu kelime daha sonra faşistlerin tüm akdeniz üzerindeki toprak iddialarında propaganda olarak kullanılmıştır

kısacası yayılmacı politikaları ve atılan kazıklar sonucu birinci dünya savaşı sonrasında faşizmin yükselmiş olduğu ülke.

(bkz: irredantizm)

avrupa'nın sanat ve tarih baskentidir. turizmde dünyada ilk 5 te olan venedikte gondol seyahati ve pisa kulesinin turizme katkıları cok büyüktür. milano roma gibi köklü şehirlere de sahiptirler. yıllardır mafya ile mücadele eden bir ülkedir. yemek kültürü gastronomi alaninda da çok gelişmiştir. futbol italyanlar için vazgecilmez bir tutkudur milan inter derbileri torino juventus derbileri ayrica napoli roma gibi köklü takımları vardir. italya sanatta da cok ileri bir ulkedir. rönesans reform mona lisa denince akla italya gelir. ayrıca otomotiv sektöründe resmen bir devdir. fiat gibi cok büyük bir şirkete sahiptir. ferrari lamborghini gibi ust düzey spor araba markaları vardır. ayrica kadin ve erkekleri modayı sıkı takip ederler. italya avrupa birligi üyesidir ve dunyada askeri gücü güçlü olan ulkeler arasında yer alir. makarna ve espresso italyanlarin vazgecilmez yiyecek ve icecekleridir. özellikle espresso cafeler ve kahveler hakkında bir çok ürünü satan mağazaları bulunmaktadir.katolik hristiyanlarin kutsal vatikan sehride italya içinde özerk cumhuriyetir ve kendine has bayrağıda vardir.

haritada çizme olarak görünür. bu nedenle bana göre avrupa kıtasının ayakkabısıdır. italya katolikliğin merkezi olup vatikan'ın tüm etkilerini size hissettirir. vatikan her ne kadar bağımsız bir ülke olsa da siyasi anlamda italya ile ilişkileri roma'ya bağlı bir merkez konumundadır. şehirleri, özellikle floransa bir tarih, kültür ve sanat cennetidir. arnavutluk, slovenya ve hırvatistan gibi komşu ve yakın devletlerden hatırı sayılır bir göçmen alır. özellikle arnavutluk italya gibi olmak için ciddi bir çaba sarf eder. fakat bir italya değildir.

italya'da akdeniz'in sıcaklığını ve yine duygusallığını hissedebilirsiniz. bu anlamda türkiye ile çok fazla bir farkı yoktur. buna karşılık italya'daysanız ve bir italyan tarafından isminiz sorulduğunda "atilla" cevabını verirseniz şöyle 30-40 cm. kadar sizden uzaklaşırlar. sebebini ben de bilmiyorum!

a4 autostrada en önemli otoyollarından birisidir ve trieste ile torino'yu birbirine bağlar. milano ve venedik arası karayolu bağlantısı a4 autostrada ile sağlanır. otoyollarda maksimum hız 140 olarak belirtilse de bu kurala pek uyulmaz.

kuzey ve güney tarafı birbirlerini pek sevmez. özellikle güney tarafında güvenlik tartışmaya açıktır. zaten şu güney kuzey olayı anlaşılmaz durumdadır! kuzey avrupa, kuzey amerika, kuzey amerika birleşik devletleri ve tüm bunların güneyleri arasında ciddi farklılıklar mevcuttur.

gezilesi görülesi bir yerdir. italya güzeldir.

bir zamanlar 12 adanın sahibi olan devlet.

roma ve konsolosluk bende hayaldeki nikah mekanıdır.

ortaçağ'dan kalma kasabalarını gezmek için özel bir tura çıkmak istediğim akdeniz ülkesi.

napoli de bir gece geçirsen yeter.

(bkz: açık ülke müzesi)

her mevsim, her yeri gezilesi ülke ve tabi kadim şehirler.