progressive rock

herkese hitap etmeyen ve bu yüzden hiçbir zaman mainstream olmamış müzik türü (iyi ki de olmamış). 70'lerde belli başlı gruplar iyi albüm satışları yakaladılar; ancak genel anlamda fazla bilinmez. zaten 5 dakikalık şarkıya uzun diyen ya da diyebilecek kitleden 15-20+ dakika uzunluğunda şarkıları dinlemesini bekleyemezsiniz. progressive rock, müziği dinlemenin ötesinde, anlama ve kafa yorma da gerektirir.

müzik türlerinin şahıdır. ne ararsanız vardır içinde. diğer türlerle harmanlandığında çok iyi ve çok farklı şeyler de ortaya çıkabilmektedir.

albüm önerilerine açığım

onlarca alt türü olan müzik türüdür.

canterbury scene: the soft machine, caravan, gong, egg, cos

crossover progressive (art rock): mike oldfield, dredg, supertramp, roxy music, wishbone ash

eclectic prog: king crimson, gentle giant, van der graaf generator

heavy prog: rush, uriah heep, the mars volta, atomic rooster

krautrock: can, neu, amon duul, amoon duul ii, popol vuh, ash ra tempel

neo-prog: marillion, iq

post rock: sigur ros, god is an astranout, mono, goodspeed you! black emperor, mogwai

prog folk: jethro tull, strawbs, comus

progressive metal: dream theater, queensryche, fates warning, pain of salvation, riverside, symphony x

space rock: pink floyd, eloy, ozric tentacles, nektar

rıo/avant-prog: frank zappa, thinking plague, univers zero

italian progressive rock: le orme, new trolls, banco del mutuo soccorso, premiata forneria marconi, area

symphonic rock: yes, genesis, emerson& lake palmer, camel, anglagard, focus, the moody blues, procol harum, renaissance

zeuhl: magma, eskaton, dün, universal totem orchestra

tech/extreme prog metal: opeth, atheist, death, cynic

progressive electronic: tangerine dream, brian eno, kraftwerk

experimental/post metal : tool, anathema, orphaned land, green carnation

müzikte son nokta. ve türklerin hava atma aleti. ulan adam 3 hüreli, hardalı ne biliyim grup bunalımı keşfediyor ve ardından " yaaa yabancılarda iş yok pink floyd ne ki ulan bizde zamanında neler varmış yaaağğ ! "diyor. ha gerizekalı aynen öyle. elbette onlar da iyi grup ama kabul et, eloy nere bunalım nere, 3 hürel nere king crimson nere, pink floyd nere moğollar nere? belki hardal o da bi nebze.

dream theater'ın öncülük ettiği tarzdır.. ilk aklıma gelen.

her ne kadar bu türe bir türlü adapte olamamış bir klasik heavy/trash metal ve hard rock dinleyicisi olsam da beğenmeyip bok atmayacak derecede saygı duyduğum rockun en derin, dibine kadar kendisini hissettirip dinleyicisini içine çeken türlerinden biridir kanaatindeyim.

(bkz: king crimson)

hypnogaja'nın 'here comes the rain again' parçasını dinlemem ve hangi türe ait olduğunu araştırmam dolayısıyla öğrendiğim müzik türüdür.
progressive,'ilerleyen,gelişen' anlamındadır.1960'ların sonu ve 1970'lerden itibaren gelişmiştir.70'lerin sonunda popülerliğini yitirmişse de günümüze kadar ulaşabilmiştir.hem enstrümantal olarak hem de sözleri açısından yaratıcı ve karmaşıktır.sözleri sofistike olabilmekte ve anlamlarını kavramak zor olabilmektedir.enstrümanlar ise tipik bir rock grubunda yer alanlardan daha fazlasıdır. örneğin kilise orgu, çello,piyano,keman dahi içerebilmektedir.
ayrıca bu türün müzisyenlerinin klasik rock'takilere göre biraz daha yüksek becerili ve daha teknik olduğu söylenmektedir(en azından prog rock'çılar tarafından).

evrenin bir lütfu.


(bkz: dream theater)
(bkz: eloy)
(bkz: king crimson)
(bkz: yes)
(bkz: rush)


spotify

içine dalındığında muhteşem müzisyenlerle, mükemmel parçalarla, şiir gibi şarkı sözleriyle, efsanevi albümlerle tanışacağınız bir rock müzik türü. sadece rock müziğin değil, tüm müzik türlerinin en iyilerinden biridir. birkaç da öneri bırakmak farzdır:

orta edit: camel'i unutmuşuz, ayıptır günahtır.

camel
king crimson
genesis
gentle giant
jethro tull
procol harum
yes
kansas

alt edit: aşağıdan bir pink floyd eklemesi geldi. pink floyd gözümün bebeğidir ancak bana göre prog değil art rock ilahıdır.

pink floyd

(bkz: king crimson)
(bkz: camel)
(bkz: the moody blues)
(bkz: yes)
(bkz: emerson lake and palmer)

yaşama sebebim denebilir. bütün hayatını müziğe adayan biri olarak progressive müziği keşfettiğimden beri yeniden yaşamaktan zevk almaya başladım.

1940-1950'lerde rock n' roll'un yayılmasıyla genç müzisyenler rock adı altında kendi müziklerini icra etmeye başlıyor. çıkış yeri abd ve ingiltere desek yanlış olmaz. jazz'dan etkilenerek çıkan bu yeni tür yeniliğe ve etkileşime o kadar açık ki sürekli kendini geliştirerek, kendine eklemeler yaparak yüzlerce farklı türe bölünüyor. ilerici rock da bunlardan birisi ve belki de en önemlisi. altın dönemini 60'larda yaşayan tür deneysel-psikedelik açıdan zengin, adı gibi yenilikçi ve ilerici, geçmiş türlerden farklı ve daha derin bir müziğe dönüşüyor. ilerici rock da kendi içinde çeşitleniyor elbette. en bilinen gruplar pink floyd, yes, gentle giant, genesis, camel, the moody blues, supertramp, renaissance, styx, eloy, jethro tull, the alan parsons project, king crimson... elbette progressive metalde de düzinelerce kaliteli grup var.

şu unutulmamalı ki müzik siyah ve beyaz değildir. türler birbirinden etkilenir. sadece rock diye bir şeyden bahsetmek çok sağlıklı olmayacaktır progressive altında da. progressive rock klasik döneminde yoğunlukla ingiliz etkisi altındadır. bugün hala türü devam ettiren gruplar olsa da klasik dönem albümlerinin tadını hiçbir şeyden alabileceğimi(zi) zannetmiyorum.

ritmi yakalayabilmek için kafa yormanız gereken, ciddi anlamda müzik kulağı gerektiren müzik türüdür. öyle pop müzik dinleyenler için değildir bu tür. müziği gerçek anlamda seven insanların dinleyeceği türdendir.

sigaradan beter müzik türü. sakın başlamayın.

1960 sonlarında ortaya çıkmış, 70'lerde popülerlik kazanmış müzik türüdür.

frank zappa
the moody blues
procol harum 
deep purple ilk progresif rock gruplarındandır.
en bilinenleri ise pink floyd ve king crimson olarak söylenebilir.



alıntı/ vikipedi.

progressive rock, 1960'ların sonlarında ve 1970'lerin başlarında başlayan ve rock müziğini sanatsal anlamda başka bir boyuta getirmeye çalışan ingiliz müzisyenlerinin girişimidir. "art rock" teriminin yerini zamanla "progressive rock" alır. amaç standart rock teknik ve kompozisyonlarının sınırlarını zorlamaktır. dolayısıyla diğer müzik türlerinden unsurlar yer alır; caz ve klasik müzik gibi. enstrümantal şarkılar yaygındır. söz içeren şarkılar ise kavramsal, soyut ya da fanteziye dayalıdır. destansı hikayelere de bu müzik türünde rastlanır çünkü şarkı uzunlukları bunu yapabilme şansı verir.

lady fantasy; 12 dakikalık bu camel şarkısına neler sığdırmaz ki insan. lady fantasy, camel'in 1974'te mirage albümlerinin bir parçası olarak çıkardığı şarkısıdır. şarkı, güzelliği ve aurası tam olarak anlaşılamayan veya tanımlanamayan bir kadına romantik bir övgüdür. şarkı, bir kadının gizemini ve karmaşıklığını şiirsel ve müzikal bir biçimde yakalayarak; ayın, gökyüzünün ve girdapların görüntülerine başvurarak onun güzelliğinin ve etkisinin büyüklüğünü anlatır.

progressive rock'ın gelişimi ise 1960'ların sonlarındaki psychedelic rock ile başlar. king crimson, yes, genesis, pink floyd, jethro tull, soft machine ve emerson, lake ve palmer (elp) gibi gruplar müziklerine uygulamaya başlar. progresif rock, 1970'lerin ortalarında en yaygın kullanıma kavuşur. progresif rock 1970'lerde ve 1980'lerin başında popülaritesinin zirvesine ulaşır.

progressive rock'ı diğer müziklerden ayıran özellikler nelerdir?

öncelikle, progressive rock müzisyelerine baktığımızda, her zaman bir değişiklik ama gelişmeye yönelik bir arayıştadırlar. müzik tutkuları daha derindir diye tanımlamak istiyorum ama diğer türlere de haksızlık etmek istemiyorum. bu grupların enstrüman çeşitliliğine baktığımızda sadece gitar, bas ve davulla sınırlı değildir çoğu zaman.

en iyi örneklerden biri olarak king crimson verilebilir. king crimson müzik tarihinde müzikal çığır açan grup olarak anılır. king crimson ilk albümü ın the court of the crimson king ile prog rock türünün temellerini atar. king crimson, o zamandan beri 20. yüzyıl klasik müziği, halk müziği, caz ve serbest caz, funk, new wave, minimalist, ambient, psychedelic rock, elektronika ve hatta davul ve bastan ilham alan etkileri bir araya getirir. grup üyeleri zamanla değişmiş olsa da gitarist robert fripp grubun lideri ve sürekli kalan tek üyesidir. starless konser kaydı

progressive rock'ın en sevdiğim özelliklerinden biri de diğer müzik türlerini de içinde barındırmasıdır. örneğin; emerson, lake ve palmer, çaykovski'nin pasajlarını kendi müziklerine dahil etmiştir. ya da pink floyd'u dinlerken başka bir evrene geçiş yaptığını hissedersin. zaten pink floyd'un müzik türü için ''floydian'' denilmesine taraftarım ben de. o zaman pink floyd dinleyelim; pompei'de kaydı yapılan 24 dakikalık echoes kaydı. echoes

ayrıca, progressive rock şarkı sözlerinin büyük bir kısmı edebiyat, şiir ve film eserlerinden ilham alır. yani progressive rock dinlemek sadece müzik dinlemek değildir; bir öyküye dalmak, bir şiirde kaybolmak, bir fotoğrafa aşık olmak, bir tiyatro sahnesinde hissetmek gibidir ki; 1970'lerin başından itibaren, bazı progresif rock grupları konserlerine ayrıntılı ve bazen gösterişli sahne tiyatrolarını dahil eder. genesis solisti peter gabriel, bir konserde farklı, renkli ve egzotik kostümler giyerek, şarkıların lirik anlatımını sıklıkla canlandırır ve müzikle senkronize lazerler ve dev aynalar kullanır. pink floyd, düşen uçaklar, uçan dev bir domuz, devasa projeksiyon ekranları ve 1980'de the wall performansları için devasa bir sahte tuğla duvar gibi birçok sahne efekti bin kullanır.

görece yeni progressive rock grupları

şimdiye kadar en eski progressive rock gruplarından bahsettim yalnız bu grupları takip eden, feyz alan birçok progressive rock grubu oluşmuştur zaman içinde. keyifle dinlediğim birkaç gruptan örnek vermek istiyorum.

porcupine tree: çok keyifle dinlediğim yine konserlerine gitme şansımın olduğu progresssive rock gruplarından biri. ingiliz grubun kurucusu steven wilson grubun beyni ve kalbi bence; zeki ve yetenekli bir insan. solo çalışmalarını da porcupine tree ile yaptığı çalışmaları da severek dinliyorum. dinlemeye doyamadığım parçalarından biri; anesthetize

the mars volta: meksika kökenli amerikalı progressive rock grubu. geçen yıllarda keşfettiğim bu türü en güzel icra eden gruplardan biri. grubun yaptığı müziğin türü progressive rock, experimental rock ve progressive metal olarak geçse de hardcore, psychedelic rock ve free caz türevleri de içeriyor. grubun lideri ve gitaristi omar rodríguez-lópez. l'viaquez

amerikan progressive rock grubu dream theater'dan behsetmemek olmaz tabii ki. en çok dinlediğim albümlerinden biri de metropolis pt. 2: scenes from a memory'dir.

hayatımın sonuna kadar tek bir müzik türü dinlesem sanırım bu olurdu.

bu kadar teknik ve duygusal çeşitliliği bir arada dinlemek başlı başına yeterliyken, 10 sene önce dinlenilen şarkıdan bugün farklı anlamlar çıkarmak bile insanı hala büyülüyor.

tek tipleşmeyi ve popüler olanı kovalamayı sevmiyorum. daima çok çeşit müzikli ve derinlikli bir yaşam hayal ediyorum.
dinlediğim tüm zamanlarda kendimde sağlamca bir yer inşa edebildiğim, dinlerken içselleştirdiğim ve ileriki yaşlarıma dönüp baktığımda "ulan ne güzel şeyler biriktirdim" diyebildiğim anılar ve şarkılar kalsın istiyorum.

her şeye inat yaşaşın progressive rock!