beni hor görme kardeşim
sen altınsın, ben tunç muyum?
aynı vardan var olmuşuz
sen gümüşsün, ben sac mıyım?

(bkz: aşık veysel şatıroğlu)


yoksulun sırtından doyan doyana
bunu gören yürek nasıl dayana?
yiğit muhtaç olmuş kuru soğana
bilmem söylesem mi söylemesem mi?

(bkz: aşık mahzuni şerif)
devamını gör...

konuştuğum herkesin şivesini beş dakikada kapan biri olarak konuşması tarzı gittikçe üstüme yerleşiyor.
sedat peker gibi konuşuyoooruuuuğm kardeşleriiğmm.*
videolar devam ederse o olup çıkacağım. *
devamını gör...

küçük şeylerle mutlu olan insandır.
(bkz: aynı ben).
devamını gör...

kurtlar vadisi analizleri yapan youtuber.dizi hakkında konuşmanın yanı sıra 140journosun malum videosuna cevap vermiştir ve ekşide anında linçlenmiştir ancak videoyu izleyen suser sayısı arttıkça linç erlikin lehine dönmüş ve destekleyen suser sayısı artmıştır.

videosunda malum şahısın örgüt bağlantılarını kanıtlarıyla göstermiştir.
devamını gör...

ve bu dünya
öyle insanların ayak sesleriyle doludur ki
seni öpüyorken
kafalarında seni asacakları urganı örüyorlar. dize'lerinin sahibidir.
devamını gör...

sevdiğim kişi olarak soruluyorsa hayran olduğum şey ; sürekli kendini geliştirmesi.
devamını gör...

narsist cay bardagi
devamını gör...

'şarap' anlamına gelen almanca sözcüktür.
devamını gör...

sanırım kaynak yazarın mabadı oluyor.
devamını gör...

yargıçların egemenliğidir. bu yönetim biçiminde, devleti mahkemeler ve hakimler yönetir.
devamını gör...

herkesin hayatına kimse karışamaz sözüyle bilinen ünlü düşünürün anlamlı sloganı. devamında söylediği şu sözler beni etkisi altına aldı. ''ben bu şekil geyinirim, bu bayan şu şekil geyinir. kimse kimsenin karışmaya bile hakkı yoğ. özgürlüğü bidir. ha başörtü kurban olduğum ya rasullallah tan gelebilir amma lakin ki öyle değildir. yorumlamalarım bu kadar.'' söyleyiş tarzı ve kelimeler çok özenle seçilmiş. çok beğendim.*
devamını gör...

kara deliklerin etrafında bulunan ve bir kez içine düşüldüğünde bir daha geri dönülemeyeceğini düşündüğümüz sınır.

kara delikler, kütle çekimsel güçleri sınırsız ya da sonsuz olan cisimler değil. bir kara deliğin olay ufkunun hemen dışında sağlam kalmak mümkün ama olay ufkundan içeriye düşmeye başladığınızda bundan kaçabilmenizin tek bir yolu var: ışıktan hızlı hareket etmek. bu da -en azından bildiğimiz kadarıyla- mümkün değil.

bir kara deliğin olay ufku civarında neler oluyor, buradaki yapı nasıl ortaya çıkıyor? basitçe anlatmaya çalışayım.

olay ufkunun hemen dışında biriken maddelere birikim diski diyoruz. bunlar kara deliğin etrafına nasıl yığılıyor?

diyelim ki kara deliğe doğru yaklaşan bir gaz kütlesi var. bu kütle kara deliğe yaklaşır yaklaşmaz olay ufkundan içeriye düşmez. önce, kütle çekim etkisi nedeniyle kara deliğe yaklaştıkça hızlanır, ondan uzaklaştıkça yavaşlar. tipik bir yörünge hareketine benzer bu hareket. yine diyelim ki, kara deliğe yaklaşan tek gaz kütlesi bu değil. başka bazı yönlerden de farklı gaz kütleleri geliyor. bu gaz bulutları birbirleriyle çarpışabilir ve kinetik enerji kaybı yaşarlar. enerji kaybeden bulutların hızı düşer. hızı düşen bulutlar kara delikten fazla uzaklaşamamaya başlar ve onun etrafında eliptik bir yörüngeye yerleşir.

her yönden gelen bu gaz bulutları arasında kaos ve çarpışma ortamı sürekli olarak devam eder. gaz bulutları arasındaki çarpışmalar ne kadar çok olursa, hız kaybı da o kadar sık yaşanır. hız düştükçe yörüngeler eliptik olmaktan çıkarak daireselleşmeye başlar. bu sırada enerji vardan yok olmayacağı için, kaybedilen kinetik enerji, ısı enerjisine dönüşür. birikmekte olan gaz kütlelerinin sıcaklığı gittikçe yükselir. şimdi artık kara deliğin etrafında dairesel yörüngede dolanan sıcak bir bulutumuz var.

gaz bulutlarının iç kesimleri kara deliğe daha yakın olduğundan, tıpkı yörünge hareketinde olduğu gibi, daha hızlı hareket eder. bunun neticesi, iç kısımdaki gazla dış kısımdaki gaz arasında ortaya çıkan sürtünme kuvvetleri ve enerji kayıplarıdır. iç kısımdaki gazlar bu etkiler nedeniyle gittikçe daha küçük yörüngelere otururlar. işte birikim diski dediğimiz şey budur.

birikim diski orada öylece kalır mı?

diskteki madde gittikçe ısındığı ve yörünge büyüklüğünü değiştirdiği için, diskin toplam açısal momentumu sürekli olarak diske yeniden dağılır (çünkü korunumlu bir fiziksel özelliktir.) bahsi geçen madde viskozitesi nedeniyle spiral bir hal alır yavaş yavaş ve gittikçe küçülen yörüngelerin bir sonucu olarak kara deliğe doğru hızla düşmeye başlar. işte bundan geri dönüş yoktur. bu noktadan sonra parlak, sıcak madde görünmez olur ve karanlık bir görüntü ortaya çıkar. işte bu noktaya olay ufku deriz.

***

kaçış hızı ya da kurtulma hızı olarak adlandırdığımız bir özellik var. kısaca uzaydaki bir cisim üzerinden kurtulup uzaya çıkabilmek için gereken hız limiti olarak tanımlanabilir. örneğin saniyede yaklaşık 11,2 kilometre hıza sahipseniz, dünya yüzeyinden kurtulup uzaya çıkabilirsiniz. ancak kara deliklerde bu sınır ışık hızıdır. bu yüzden olay ufkundan ışık bile kaçamaz denir ki bunu çoğunuz duymuştur mutlaka. buna rağmen kara deliklerden de madde kaçışı olabilir. bunun için (bkz: hawking radyasyonu)

***

2019 yılında olay ufkunun fotoğrafını çekmeyi başardık.

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel
(görsel, forbes. com'dan alıntıdır.)

aslında fotoğrafta gördüğümüz ortada bulunan karanlık "şey" kara deliğin kendisi değil "gölgesi" çünkü onu doğrudan görme şansımız yok. etrafındaki birikim diski ise tam da modellemelere uygun şekilde yakalanmış. bu fotoğrafın çekilebilmesi için dünya boyutlarında bir teleskop gerekirdi. böyle bir teleskobu doğrudan inşa etmek mümkün değil. bu nedenle dünyanın çeşitli bölgelerindeki teleskoplar ile tek bir teleskop gibi çalışan bir ağ kuruldu ve böylece bu efsanevi fotoğrafı yakalama şansını elde ettik.

bu fotoğraf, messier 87 adlı galaksinin merkezindeki süper kütleli kara deliğin olay ufkuna ait. ilerleyen zamanlarda kendi galaksimizdekinin de bir fotoğrafını çekmek için çalışmalar sürüyor.

galaksimizdeki kara delikle ilgili bilgi için (bkz: sagittarius a)
devamını gör...

sabah erken kalkan kocam ben kalkmadan çayı demlemiş, kahvaltıyı hazırlamış oluyor bazen. işte o sabahın enerjisi gün boyu iyi geliyor.
devamını gör...

(iho dela luna) ay'ın çocuğu veya ay'ın oğlu anlamına gelen ve ispanyol pop grubu mecano'ya ait ispanyolca şarkıdır. bu şarkı, bir ispanyol çingenesinin ay'a eş bulmak için yalvarmasını, ay'ın ise buna karşılık kadının doğacak ilk çocuğunu kendisine vermesini şart koştuğu eski bir efsaneyi anlatır.şarkının ismi de buradan gelir.
alman senfonik metal grubu haggard'ın yorumu ise olağanüstüdür.
devamını gör...

be my eyes.

görme engelli olup yardıma ihtiyacı olan kişilerin sizi görüntülü arayıp o anki sorularına yanıt vermenizi sağlayan bir uygulama. yiyeceklerin ambalajında yazan skt’yi, çamaşır makinesinin program bitimine kaç dk kaldığını, hangi ceketin hangi pantolonla takım olduğunu sorup kapatıyorlar. maksimum 2 dakikanızı alır. lütfen indirin.
devamını gör...

fiziksel olarak uygulanmasindan ziyade, kilmanin getirdigi ahlaki degisimi uygulamasi zor olan bir ibadettir. hayatina gercek manada adapte edebilmek icin maksimum iki hafta duzenli kilinmasi yeterli. ama! ahlaki degisim kismi insani ciddi manada zorlar.

ankebut suresi'n de bir ayette soyle gecer ; suphesiz namaz insani hayasizliktan ve kotuluklerden alikoyar... iste kilinan namazdaki tek amac bu, kotuluklerden uzaklasmak. yapabilen var midir, gercek namazi kimler kiliyordur bilemem ama insanin namaz kilmasindan ote,namazin insani insan kildigini soyleyebiliriz, tabii hakkiyla kilabilene...
devamını gör...

bir jenerasyonu kendine aşık eden kadının, aşık ettirdiği parçası. bu parçayı dinledikten sonra fransızcaya başlamayan ingiliz ajanıdır. bu kadar da net.
devamını gör...

senin rezil olduğunu düşündüğün aslında kimsenin o anı hatırlamadığı küçük anılar toplantısı snsnsns
devamını gör...

evin her yerinden çıkma potansiyeli olan, kuru kalabalık yapan ve genellikle el ayağa dolaşan eşyalardır. işin garibi bazısı attıktan sonra lazım olur.

mesela teki olmayan çorap. başka bir tek olan çorapla eşleştirme yok, lazım olacağı yer yok. neden saklanır ki?
devamını gör...

turunçgil ailesinin en küçüğü yani tekne kazıntısıdır. küçük limon görünümünde ovalimsidir ve rengi portakala benzer. küçük çekirdekleri var ama kabuklu ve çekirdekleriyle de yiyebilirsiniz çünkü kabukları sert değil. aromatik kokusu var ve minnak bir şey insan yemeye kıyamıyor o kadar sevimli ki.(swh)
portakalın torunu, mandalinanın bebeği de diyebiliriz bu minnağa.
devamını gör...

normal sözlük'ü kullanarak 3. parti dahil tarayıcı çerezlerinin kullanımına izin vermektesiniz. Daha detaylı bilgi için çerez ve gizlilik politikamıza bakabilirsiniz.

online yazar listesini görmek için lütfen giriş yapın.
zaman tüneli köftehor rehberi portakal normal radyo kütüphane kulüpler renk modu online yazarlar puan tablosu yönetim kadrosu istatistikler iletişim