kurgu dışı kitap okuma alışkanlığı

her kurgu kitabında, kurgu dışı faktörler vardır. bir nevi tümevarımdır; bu zamanki gidişatı kafalarında evirip çevirip, geleceğe dair öngörü oluşturulur. yani dikkatli bakarsanız, bu zamanın esintilerini görürsünüz. bu dönemin alışkanlıklarını, davranışlarını görebilmeyi başarabilirseniz tabi.

herşeyi öğrenemezsiniz kanaatindeyim. abdi ipekçi, uğur mumcu, hablemitoğlu gibi araştırmacı gazeteci, akademisyenler anlatmak istediklerini roman olarak yazsalardı hem daha çok kişiye ulaşacaklardı hem de hala sağ olacaklardı.
kurgu romanlar sadece kurgu roman değildir. bazısı bizi olacaklara hazırlar, bazıları beyinlerimize tohum eker. şu an sahip olduğumuz fikirler nerden geldi zannediyorsunuz?

edinemedim. roman akıcılığı yok.

yuval noah harari, jared diamond kitaplarını tavsiye ederim. yağ gibi akıyorlar.

vetpedcilerde yoktur. onlar varsa yoksa ask hikayesi okusun. ayip ediyosunuz. beyaz gece, beyaz linc. neydi lan o. beyaz pence. oyle biseydi. evet.

açıkçası tarihe merak sardıktan sonra çok ağır akademik düzeyde kitaplar okumaya başladım, sonrasında kurgu kitap okuyamaz oldum. insanın bilgiden aldığı haz bir başka oluyor. ama ikisi de iyidir. ikisi de ayrı kafa açar.

çocukken kendi isteğiyle boş vakitlerinde ansiklopedi ve atlas karıştıranlarda genelde bulunur. kitap okumayı ders ve okul ile bağdaştıranlara görev gibi gelir, alışkanlık olmaz. kitap okumayı sadece escapism olarak kullananlarda da genelde bulunmaz. içselleştirmiş olanlar tıpkı roman okumak gibi bunu da gayet normal şekilde yapar, içselleştirmeyip görev gibi yapanlar "okuma yapmak" kalıbını kullanır, değişik önemler atfeder, kurgu dışı okumanın kendilerini diğer okurlardan daha iyi yaptığını düşünür. kurgu ya da kurgu dışı fark etmez, okuma alışkanlığı bir insanda ya vardır, ya yoktur. ama kitap okumak biri için sadece escapism ise genelde kurgu dışı okunmaz.

ben çocukken ansiklopedi ve atlas okuyan, okuma alışkanlığı kendini bildi bileli olan biriyim. (gerçekten kendimi bildim bileli, 2,5 yaşımda okumayı kendi kendime öğrenmişim.) benim için kurgu, kurgu dışı, çok fark etmez bile, ilgi alanıma giren her şeyi okurum, her yerde okurum, her zaman okurum. ilk tercihim benim de romanlardır ama çeşitli konulardaki sözlükleri bile hala okurum. (bkz: mitoloji sözlüğü) önemli olan kurgu dışı okumayı kurgu okumaktan üstün tutup kurgu okurluğunu küçümsememekte çünkü şahsen kurgu okuru olmak bana hayatımda daha çok şey katmıştır. kurgu dışı okumak bilgi açısından sizi geliştirir ama kurgu okumak da içsel dünyanızı daha çok zenginleştirebilir seçtiğiniz eserlere göre. biri diğerinden üstün değil.

kitap okuma alışkanlığının alt dalıdır demek istediğim durum.
bazı metinler zorlayıcı olabiliyor ancak kurgu da bazen çok yoruyor. böyle zamanlarda tercihen elime bir sosyoloji veya popüler bilim kitabı alıyorum.

roman okumayı daha "rahat" bulduğum için romana ayırdığım kadar vakit ayıramıyorum ne yazık ki kurgu dışı kitaplara. ancak "mitoloji 101" , "3 soruda 5 bilim" tadında sığ kitaplar bile bazen kurtarıcı oluyor benim için. aynı şekilde chick-lit tabir edilen hafif, kıytırık aşk romanları da benim için uzaklaşma vesilesi. ikisini birbirinden ayırmıyorum.

kitap seçerken kaliteden veya bilinirlikten çok ruh halimin neye uygun olduğunu ve o an neye ihtiyaç duyduğumu dikkate alıyorum.

alışkanlık değil de bir ihtiyaç olabiliyor bazen. severim, alışkanlık olsa sevmem.

modernizm okursanız eğer (bkz: lighthouse) (bkz: heart of darkness) (bkz: portrait of an artist as a young man) (bkz: ulysses), bu roman kolaylığı kökünden gider. 5 sayfada bir gider dinlenir durursunuz. bilinç akışı gibi tekniklerle yazılmış romanları deneyin. kurgu ya da dostoyevski ne bileyim charles dickens baydıysa sizi iyi gelir.