oğuz atay

tutunamayanlar, tehlikeli oyunlar (kitap) ), bir bilim adamının romanı (kitap) ), oyunlarla yaşayanlar (kitap) )korkuyu beklerken, günlük(kitap) ve eylembilim (kitap) ) kitaplarının yazarıdır.
yaşadığı dönemde kitaplarında kullandığı farklı yazım tekniği ((gbkz: bilinç akışı)) ve toplumu değil insanı konu etmesi nedeniyle yoğun eleştirilere maruz kalmıştır.
ülkesindeki aydın kitleyle kimi zaman dalga geçmiş kimi zaman da suçlanmıştır onları.
tuğla gibi kalın bir kitapla trt edebiyat ödülünü kazanmıştır buna rağmen kitabını uzun zaman yayınlatamamıştır.
yakın arkadaşı cevat çapan vasıtasıyla yayınevlerine kitabını (tutunamayanlar) bastırmaya çalışırken "arkadaşınız ruh hastası mı" sorularına maruz kalmıştır cevat çapan.
kitabını en sonunda basmayı kabul eden hayati asılzıcı'dır. kitap sinan yayınları' ndan iki cilt halinde çıkmıştır.
hayati asıl yazıcının oğuz atay'ın anlattığı röportajını buradan okuyabilirsiniz
son olarak şunu da söyleyelim. attila ilhan ve fakir baykurt, oğuz atay' ın kitabını basmayı reddetmiştir.
sen,ilk kitabıyla trt roman ödülünü almış, fakat hevesi kursağında kalmış güzel oğuz atay...
çağına uymayan, kendini arayan ve anlatmaya çalışan ruh.
anlatmaya çalıştıkça, anlamasını istediklerinden daha da uzaklaştın. ve sana hiç istemediğin bir şeyi yaptılar. oysa sen, seni ölmeden anlamalarını istemiştin.
kısa ömrünü ne zaman düşünsem, içim acır.
yine de seni daha da fazla anlayabilmek için, on bin kitap okumuş olmayı isterdim.

yazım tarzı james joyce ile benzerlikler barındıran değerli edebiyatçımız. her iki usta yazar da bir cümleyi sayfalarca sürdürme işlemini uygulamıştır.

olric, birini nasıl seviyorduk?
nerden başlıyorduk?
ilk önce seviyor muyduk? yoksa ilk önce güveniyor muyduk?
neyse...
çayı nasıl demliyorduk ?
oğuz atay.

tutunamıyoruz üstat, gel de bir el at

"bütün öfkelerimi toprağa götüreceğim,
yaşarken de anlatamadım kimseye..."
oğuz atay

hayallerine bile hükmedemez mi insan?

oğuz atay denilince akla ilk ' tutunamayanlar' gelir.
( tutunamayanlar kitabını henüz okuyamadım. bir kez niyetlendim yarım kaldı. bu kadar değerli bir yazarın kıymetli kitabını okumak için önce buna hazır olmam gerekiyor sanırım.)

roman, öykü ve oyun yazarı.

özellikle tutunamayanlar isimli romanı ile meşhurdur.

o zaman, akıllı ya da akılsız bütün ezilenler, yani bizim caddedeki insanların çoğu, yani öcü geliyor diye küçükken beni korkuttukları çolak ve topal deli rüstem ile ben ve benimle birlikte bar kızı leylâ kendisine yüz vermedi diye intihara teşebbüs ederek beynine iki kurşun sıkan fakat ancak kafatasını delerek alay edenlerden kurtulmak için bütün hayatınca yolda kalpak giyerek dolaşmak zorunda kalan meyhaneci hızır ve onunla birlikte ortaokulda kekemeliği ve garip mistik düşünceleriyle arkadaşlarının alay konusu olan ve şimdi havagazıyla intihar ettiği için ölmüş bulunan ve evlerindeki şecere ağacında taze yağlı boyayla yeni boyanmış yeşil, titrek bir yapraktan ibaret kalan ercan ve ercan’la birlikte annesi rus babası italyan olan ve sınıfta ve bahçede paltosunu hiç çıkarmayan ve daima gözlüğü ve paltosuyla ilkokul birinci sınıf çocuklarıyla top oynayan ve gâvur diye ve kambur diye horlanan altan ve altan’la birlikte zeki ve siyah gözleriyle bana hep muhabbetle bakan ve yedi kardeşiyle ve annesiyle ve babasıyla ve teyzesiyle ve dayısıyla evkaf apartmanının en üst katında labirent gibi karışık koridorlardaki yüzlerce odadan sadece birinde oturan ve sınıf birincisi olduğu halde ilkokuldan sonra elektrikçi çıraklığına başlayan osman ve onunla birlikte bütün gülünçlüğüne rağmen aşağılığı sefaletinden ve sefaleti aşağılığından ileri gelen mimar cemil (uluer) turan ve mimar cemil’le birlikte sakat olduğu için hiç yürümeyen ve hep altını kirleten ve misafirler görmesin diye ve sosyetik annesi rahatsız olmasın diye yaz kış balkonda tutulan ve hep bağıran ve altına yapan ve güzel yüzüyle ve akıllı sözüyle beni büyüleyen ve balkonda yerde kendini oradan oraya atan zavallı ayhan ve onunla birlikte bodrum katta evdeki yedi ve bahçedeki yirmi yedi kedisiyle yaşayan ve kimseye zararı dokunmayan ve ölmüş kocasını unutamayan rus madam ve madamla birlikte yirmi iki yaşında veremden ölerek bizleri ve ailesini elemlere boğan ve albay sait beyin biricik oğlu ve liseden dört defa kovulmuş olup sanatoryumdan altı kere kaçan ve yağmurlu bir ilkbahar akşamı hastaneden son kaçışında ıslak elbiselerini çıkarmaya fırsat bulamadan kanla boğulan ertan ve onunla birlikte basit bir kamyon şöför muaviniyken lastik karaborsasından zengin olarak genç yaşında kumar denen illete tutulan ve bu uğurda servetini ve dostlarını kaybeden ve karısı ve kızı ve oğlu tarafından terkedilen ve meteliksiz kalan ve bir gün bir kahve köşesinde kendini vuran ve eski ve samimi aile dostumuz orhan ve orhan beyle birlikte, orhan beyle birlikte olmaktan muhakkak gurur duyacak olan ve el kapısında dünyaya gözlerini açıp ve kaderi ve mesleği hizmetçilik olan ve komşumuz saffetlerin üçüncü hizmetçisi kezban yargıç kürsüsünde bulunacağız.

bu satırları yazmış olan edebiyat dehası. (tutunamayanlar)

bu dünyaya tutunamadığı için 42 yaşında hayatını kaybetmiş türk yazar.

korkuyu beklerken.
tutunamayanlar.
tehlikeli oyunlar.
eylembilim.
bir bilim adamının romanı.

isimli eserlerin müellifi.

tutunamayanları yazdığı ev
beyoğlu istanbul

bu ara tutunamayanlar'ı okuyorum. çok beklettim modası geçti sanıyorum ki artık. okuması sırası benim.

bu hayata ancak 42 yıl tutunabilmiş türk yazar...

büyük bir yorgunluk duyuyorum: yılların yorgunluğu. okuyamıyorum, düşünemiyorum.

yine masa başındayım, yine vakit öldürüyorum. bunu hak ettim diyorum. oysa biraz daha evde dursam belki bir kitap daha okuyabilirdim. en son ne zaman bir şeyler okudum bilmiyorum.

ve evet oğuzcuğum atay. ben bu hayatta her şeyde seni suçluyorum. hiç okumasam diyorum bazen seni. hiçbir zaman senin yazdığın gibi muhteşem kitaplar yazamayacağım ve hiçbir zaman daha ölmedim sevinmeyin deyip ölemeyeceğim.

oysa ben bir kumarbazım ve hayatım üzerine oynadım en büyük bahsimi. beni hayatta tutan ne varsa aslında aynı zamanda hayattan da kopardı bu sayede. artık selimin ışığı ile turgutun özbenliği birbirine karıştı anlıyor musun? artık bir albayımız yok, hem ergenekoncu hem fetöcüymüş hem de iktidarın adamıymış. hikmet de zaten hiç ben olamadı. zaten kimse ben olamaz... bazen ben bile ben değilim.

hayat içinse hiçbir şey iyiye gitmiyor, hiçbir zaman. her zaman bir acı buluyorum kendime. hiçbir şeyden vazgeçemeyeceğim ve çürüyeceğim bir hayat kuruyorum sonra kendime. belki de çoktan çürüdüm kim bilir.

oğuzcuğum atay. şimdi seni okumaya o kadar çok ihtiyacım var ki. hiç tanımadığım bir kitapçıdan boyumdan büyük kitaplar almak istiyorum. sonra arabaya atmak ve yola çıkmak. ama biliyorsun ben bu hikayede turgut özben olamam. belki kötü bir selim ışık replikası olurum. o zaman da özbenliğinin peşine düşecek bir turgut bulamam. hem biliyorum ki gerçek hayatta, çoğu yolculuklar birkaç adımdan uzun sürmez de insan vazgeçer.

bugün doğum günü olan ve türk edebiyatında yeri doldurulamayacak yazar. iyi ki doğdun üstat!

''bütünüyle unutulmaya kimsenin gücü yetmiyor. bir duvarda iki satır yazı, bir albümde soluk bir resim, bir hafızada soluk bir hayal olarak kalıyor istemese de. bütünüyle unutulmak gibi acıklı bir oyuna kimsenin yüreği dayanamıyor.''

tutunamayanlar, korkuyu beklerken, bir bilim adamının romanı gibi romanlarıyla tanınan, yaşamında anlaşılmayan bir yazar.

bana atay kitaplarını okurken şunu öğretti insanların zihinlerinin berrak olmasının bilgi seviyesi ile alakalı olmadığını çok bilenin her zaman kendi adında yanılmadığını gösterdi her zihnin kendine ait yanları var evet ve bu adamın zihni belli ki karışık değil kaos içerisinde onda kağıda yazmak diye bir şey yok onda çaresizlik var artık ben bu işin içinden çıkamıyorum var. şunu söyleyebilirim ki oğuz atay ne kadar popülist kültürün istilası altında olduğundan onu eleştirel bakılmıyor ama şunu dicem kitap okuyan insanlar ya bu adamı bir numara yapar yada ilk beşe dahi koymaz çünkü bu adam bir kaos ve ona yakın olmak için o çaresizliğe düşmüş olmanız gerek bu ise kültürle bilgiyle olmaz bağzı odalar içinde eşya olmasada dağınıktır

türkiye'nin ilk kayda geçirilmiş tutunamayan bireyi

(bkz: disconnectus erectus)