stoacılık

bence haklılık payı olan felsefe akımıdır. felsefeyi felsefe yapan bir çok olayında baş tacıdır sanırım.

kurucusu zenon'un atina agorasındaki stoada yürüyerek, volta atarak ders vermesinden bu ismi almış; bu yüzden voltacılık da diyebiliriz.

felsefe tarihinin en önemsiz ayrıntısıdır, yeni hiçbir şey göremezsiniz stoacılıkta. ve stoacılara dair hiçbir şey bilmezsiniz bir şey kaybetmezsiniz.

stoyacılık varken stoacılık da neymiş...

sağlığıma, keyfime, huzuruma duacıyım denilebilecek akım.
kısacası sağlığa duacılık
inanmak ya da inanmamak işte bütün mesele bu.

stoacılık, roma devleti'ndeki farklı toplulukları bir arada tutmak amacıyla ortaya çıkan düşünce akımıdır.
buraya ben de yardırmak isterdim, lakin madalyalı tanımlarımı vermiyorlar.*

kontrol edebileceğimiz şeylere odaklanmak ve kontrol edemeyeceğimiz şeyleri kabullenmek üzerine kuruludur.

stoacılıkta korku bastırılmaz;
- korku kabullenilir
- azaltmak ve kaçınmak için üzerine çalışılır ve elden gelen yapılır
- sonuç değişmemişse bile bu bir son değildir, gelişme fırsatıdır.

stoikler arzuyu bastırmaz;
- arzu kabullenilir ve sonuna dek çaba harcanır
- bu arzu kendi değerleri ile uyumlu mu o değerlendirilir
- arzu elde edilememişse bu zaten onların kontrolünde değildir. zira sonuna dek çaba harcanmışsa ve her şey kendi elindeyse zaten ona ulaşılır.

bi adım ötesinde marcus aurelius şunu söyler:
"kendi zihnin üzerinde kontrolün var, senin dışında gelişen olayların üzerinde değil."

birçok gemisi olan kıbrıslı zengin tüccar zenon'un gemileri büyük bir fırtınada batıp adam aniden yoksul kalınca "lan şimdi ben ne bok yiyecem" diye düşünürken bulduğu felsefik akım.

avrupa paganizmi ve asya - yerli amerika şamanizmi benzeri panteist sayılabilecek bir düşünce akımıdır. insanın ölümü kabullenememesi sonucunda ortaya çıkan dinlerin, cennet ve cehennem kavramlarının aksine yaşam ve ölümün doğal bir süreç olduğunu, hatta gerektiğinde ölümü kişinin kendisinin seçmesi gerektiğini savunur. doğanın mücadele edilmesi gereken değil, parçası olarak uyum sağlanması gereken ilahi bir düzen olduğunu kabul eder. kötü sonuçları dayanılmaz hale getirenin sonuçların kendisi değil, insanın beklentileri olduğunu iddia eder. mücadele edilmesi gereken şeylerle gücünün yettiğince sonuna kadar mücadele edilmesi gerektiğini ama baş edilemiyorsa sonucun kabul edilip uyum sağlanması gerektiğini öğütler. insan kendisini en kötü sonuçlara hazırlarsa olaylar kötü sonuçlansa bile şaşırmaz, yıkılmaz der. dolayısıyla yukarıda belirtildiği gibi pasif bir iyimserliği değil, proaktif bir kötümserliği önerir.

eski bir hitit duası olduğu söylenen söylemi gayet stoacı bir duadır.

şuraya bir de stoacı karikatür bırakıp lafı bitirelim:

stoyacılıkla karıştırılmaması gereken bir akım

stoacılık, duyguları kontrol etmeyi, dış etkenlere karşı sakin kalmayı ve sadece elimizde olan şeylere odaklanmayı öğreten bir felsefi akımdır. mutluluğun dış dünyaya değil, kişinin iç dünyasına bağlı olduğunu savunur. stoacılara göre hayatın zorluklarına karşı sabır, erdem ve akıl yoluyla direnmek gerekir. en önemli temsilcileri seneca, epiktetos ve marcus aurelius’tur.

epiktetos:“başkalarının kontrol edemediğin şeyler hakkında ne düşündüğünü önemsediğin sürece özgür olamazsın.”

günümüzde stoacılık üzerinden ruhsal duygucu davranış terapisi geliştirilmiştir.analizlerde kullanımı çok etkilidir kanımca.

insanları rahatsız eden şeylerin kendileri değildir, o şeylere dair bakış açılarıdır.epiktetos

bu söze göre; aktive edici olay+inanç,düşünce=sonuç.birey bu basit kalıpla hayatında sıkıştığı durumlardaki düşünce kalıplarını bulup değiştirebilir, ruhsal konularda çözülme yaşayabilir.

bir felsefi akım. son yıllarda güç şeklinde sunuluyor. belki zihinsel güç açısından yararlıdır ancak bana fazlasıyla kaderci görünüyor. yine de kişiye iyi gelecek düşünceler barındırıyor çünkü
-olanla ölene çare yok diyor
-bir şeyi istiyorsan içindedir gücü diyor,
fakat ekliyor: kötüye iyilikle karşılık ver
yani iyi özelliklerle donan ve kötüleri de bununla utandır diyor
tek odak noktan kendin ve senin en iyi halin olunca da ister istemez güçlü hissettirecektir tabi ki
ama işte yine de bizi tanrı parçacıkları olarak ele aldığı için tamamıyla benimsemek en azında bana mümkün görünmüyor. zaten bir şeydeki yarar neyse onu alıp cebe atmak en iyisi, tümüyle bir çatı altında yer almak canlılık yararına değildir.

celal cengiz çevik üstadımızın bu videosunda anlaşılır bir şekilde açıkladığı felsefe. epiktetos, marcus aurelius, seneca gibi filozoflardan da bahsetmiş. bu üç filozof stoa felsefesinin kurucularındandır.

son bir aydır üstüne yoğunlaştığım felsefedir. kaygı yönetimi ve öfke kontrolü sorunlarına mantıklı çözümler getirir. bilişsel psikoloji ekolünün fikir babalarındandır. şema terapiyi aslında uygularlar.

bence çağımızın ilacı gibi felsefe. insanın mutluluğu üzerine odaklandığı için de pek yormaz. kılçıksız temizzz.

not: eleştirilcek yanı elbet vardır.

altıncı koğuş'ta yatan bir deliden dinleyin derim bir de stoacılığı. öyle matah bir şey değil. youtube'da yeni trend sadece.

#3417558

daha önce tanımsal yazmışım.
o sıralar "hmm evet mantıklı, evet güzele benziyor" falan demiştim.
sonra uzun uzun eleştirel kafayla tekrar okuyunca değişik değişik şeyler fark ettim.

bazı yönleriyle çok ciddi zayıflıkları var.
manipülatif bir yanı olduğunu da düşünüyorum.

tam anlamıyla stoacı felsefeye göre yaşayan bir halk ve bireyler, bir imparatorun ya da kralın rüyalarını süsleyen halk tipidir.

bunu fark ettiğimde kendisiyle aramıza azcık mesafe koydum.

marcus aurelius