bir ömer hayyam rubaisi bırak

benden muhammet mustafa'ya saygı ve selam:
deyin ki, hoş görünürse, bir şey soracak hayyam:
neden yüce efendimizin buyruklarında
ekşi ayran helal da güzelim şarap haram?

benden hayyam'a selam söyleyin demiş peygamber;
sözlerimi yanlış anlamışsa çiylik eder:
ben şarabı herkese haram etmiş değilim ki
hamlara haramdır, doğru, ama olgunlar içer.

"karanlık aydınlıktan,
yalan doğrudan kaçar.
güneş yalnız olsa da
etrafına ışık saçar.
üzülme; doğruların
kaderidir yalnızlık.
kargalar sürüyle
kartallar yalnız uçar."

dünyadan muradını aldın say, ne olacak?
yaşam kitabını okudun say, ne olacak?
düşüneyim ki, gönlünce yaşadın bir yüz yıl
bir diğer yüzyıl daha kaldın say, ne olacak?

her gün biri çıkar, başlar, benim ben demeye,

altınları, gümüşleriyle övünmeye,

tam işleri dilediği gibi düzene girer,

ecel çıkıverir pusudan, "benim ben", diye..

tanrım; bu güzel yüze vermişsin emek,
o sümbülü koklamak, saçın' ellemek.
sonra da ona bakma, dersen, anlamı:
dolu kadehi ters tut, hiç dökme demek!

rubailer güzeldir hoştur ancak bir çoğunun ömer hayyam'a ait olmadığı bilinmektedir.

can verinceye dek bu çorak yerde,
dertten başka ne geçer ki eline?
ne mutlu çabuk gidene dünyadan;
hele bu dünyaya hiç gelmeyene.

bir elde kadeh, bir elde kur-an;
bir helâldir işimiz, bir haram.
şu yarım yamalak dünyada
ne tam kâfiriz, ne tam müslüman!

şarabım, kasem, sevgilim, bir de çimen
bırak bana bunları, al cenneti sen
cennetmiş, cehennemmiş kuru laf bunlar
kim gitmiş cehenneme, kim dönmüş cennetten

ben ne camiye yararım, ne havraya.
bir başka hamur benimki, başka maya.
yoksul gâvur, çirkin orospu gibiyim:
ne din umrumda, ne cennet, ne dünya!

hay klasiklerinde okuduğum bu rubaiye çok gülmüştüm;
camiye gittim, ama allah bilir niye
ne namaz kılmaya, ne dua etmeye
eskiden bir kilim aşırmıştım camiden
o eskidi gittim yenisini yürütmeye.
(bkz: ağlanacak hale gülmek)

için temiz olmadıktan sonra
hacı hoca olmuşsun, kaç para!
hırka, tespih, post, seccade güzel;
ama tanrı kanar mı bunlara?

gençlik bir kitaptı, okuduk bitti;
canım bahar geçti çoktan, kış şimdi.
hani sevincin, o cıvıl cıvıl kuş?
nasıl, ne zaman geldi, nasıl gitti?

her gün biri çıkar, başlar ben, ben demeğe,
altınları gümüşleriyle övünmeğe.
tam işleri dilediği düzene girer:
ecel çıkıverir pusudan: benim ben, diye.

bu dünya iki kapılı bir han,
girdi mi dertlere düşer insan.
tanınmadan yaşamak en iyisi:
elinde olsa da hiç doğmasan.

yıllar günler gibi geçti gider;
nerde o eski dertler, sevinçler?
belaya aldırmaz aklı olan:
bu da her şey gibi geçer, der.

neylesem bu benim iç kavgalarımla?
pişmanlığım, kendime düşmanlığımla?
sen bağışlasan da ben yerim kendimi:
neylesem bu yüzkaram, bu utancımla?

var mı daha ağır yük zamanı çekmek kadar
yaşama sebebimsin su kadar ekmek kadar
ayrılığın özlemin her şeyin bir hazzı var
seni anmak da güzel, seni beklemek kadar.

ey zaman, bilmez misin ettiğin kötülükleri?
sana düşer azapların, tövbelerin beteri.
alçakları besler, yoksulları ezer durursun.
ya bunak bir ihtiyarsın, ya da eşeğin* biri.

bir yanda gül renkli şarap şirin sevgili
öte yanda iki yüzlü dincilerin zilleti
çoğu cehennemlikmiş dünyada aşıkların
desene kimsenin göreceği yok cenneti
bilmem kimim neyim benden ne kalır yarına
cennet mi düşer yoksa cehennem mi payıma
sevgili şarap müzik yeter bana
gerisi senin olsun al cenneti çal başına

sanırım en sevdiğimm rubaisi kuan'dan dinlemenizi tavsiye ederim.

evrendeki bilimlerden hiç yoksun kalmadım,
aklımın yetmediği çok az giz kaldı sandım,
yetmiş iki gece düşündüm durdum,
sonunda anladım ki hiçbir şey bilmiyordum
kim birleştirdi kadehteki onca parçayı?
sarhoş nasıl uygun görür onu kırmayı?
bunca zarif başı, kolu, eli, ayağı,
hangi sevgi var etti, hangi kin becerdi kırmayı?
dün çarşıda bir çömlekçi gördüm,
taze çamura çokça tekme vuruyordu
o çamur hal diliyle şöyle dedi ona:
"iyi davran bana, senin gibiydi özüm."
ne zamana kadar renk ve kokunun esiri olacaksın?
ne zamana kadar güzel çirkin peşinde koşacaksın?
ister zemzem çeşmesi ol, ister hayat suyu...
en sonunda toprağın içine düşüp kalacaksın
gözünde dünyayı ne kadar susleseler de,
akıllıların inandığına sakın inanma sen de
niceleri gider ve niceleri gelir senin gibi.
nasibini almaya bak götürecekler seni de


dinlemek isterseniz
buradan

yıkık bir saray bu dünya dedikleri
gece ve gündüz atların durak yeri
yüz cemşid den arta kalmış bir dünya bu
yüz behram kendinin sanmış bu gökleri

kim demiş haram nedir bilmez hayyam
ben helali haramı karıştırmam
seninle içilen şarap helaldir
sensiz içtiğimiz su bile haram

“drink wine. this is life eternal. this is all that youth will give you. ıt is the season for wine, roses and drunken friends. be happy for this moment. this moment is your life.” *