bir ömer hayyam rubaisi bırak

"sevgili, seninle ben pergel gibiyiz:
iki başımız var, bir tek bedenimiz.
ne kadar dönersem döneyim çevrende:
er geç baş başa verecek değil miyiz?"

"bilge, yüce varlığın seyrine dalar;
gafil ise onda dostluk düşmanlık arar.
deniz, deniz olduğu için dalgalanır,
çöpe sor, hep onun içindir dalgalar."

''ben kendimden geçtikçe kendime gelirim;
yücelere çıkar, alçalmayı bilirim.
daha da garibi, varlığın şarabıyla
ne kadar ayık da olsam, sarhoş gibiyim.''

şarap içiyorum, doğrudur
aklı olan da beni haklı bulur
içeceğimi biliyorsu tanrı
içmezsem tanrı yanılmış olur

bir de şey var

ırmaklarından şaraplar akacak diyorsun
cennet-i ala meyhane midir?
her kuluma iki huri diyorsun
cennet-i ala kerhane midir?

kim demiş haram nedir bilmez hayyam
ben helali haramı karıştırmam
seninle içilen şarap helaldir
sensiz içtiğimiz su bile haram.

camiye gittim, ama allah bilir niye:
ne namaz kılmaya, ne dua etmeye.
eskiden bir kilim aşırmıştım camiden:
o eskidi gittim yenisini yürütmeye.
kimi dinde imânda buldu yolu
kimi akıl, bilim yolunu tuttu.
derken bir ses geldi karanlıklardan:
gafiller! doğru yol ne odur, ne bu!

için temiz olmadıktan sonra
hacı hoca olmuşsun, kaç para!
hırka, tesbih, post, seccade güzel:
ama tanrı kanar mı bunlara?

ey doğru yolun yolcusu, çaresiz kalma;
çıkma kendisinden dışarı, serseri olma;
kendi içine sefer et erenler değil:
sen görenlerdensin, dünya seyrine dalma.

ey kör! bu yer, bu gök, bu yıldızlar, boştur boş!
bırak onu bunu da gönlünü hoş tut hoş!
şu durmadan kurulup dağılan evrende
bir nefestir alacağın, o da boştur boş!

manga'nın da sözlerini şarkı yaptığı bu dörtlük de güzeldir.

yaşamanın sırlarını bileydin
ölümün sırlarını da çözerdin;
bugün aklın var, bir şey bildiğin yok:
yarın, akılsız, neyi bileceksin?

tanrım; bu güzel yüze vermişsin emek,
o sümbülü koklamak saçın ellemek
sonra da ona bakma,dersen anlamı:
dolu kadehi ters tut, hiç dökme demek!

bu kubbe altındaki bin bir belayı gör;
dostlar gideli boşalan dünyayı gör;
tek soluk yitirme kendini bilmeden;
bırak yarını, dünü, yaşadığın anı gör.

adam olduysan hesap ver kendine:
getirdiğin ne? götüreceğin ne?
şarap içersem ölürüm diyorsun:
içsen de öleceksin, içmesen de!

görüldüğü üzere cehalet kokan dörtlüklerdir.

niceleri geldi, neler istediler
sonunda dünyayı bırakıp gittiler.
sen hiç gitmeyecek gibisin değil mi?
o gidenler de hep senin gibiydiler.

ömer hayyam

dünyadan muradını aldın say, ne olacak?
yaşam kitabını okudun say, ne olacak?
düşüneyim ki, gönlünce yaşadın bir yüz yıl
bir diğer yüzyıl daha kaldın say, ne olacak?

"bu dünya iki kapılı bir han,
girdi mi dertlere düşer insan.
tanınmadan yaşamak en iyisi:
elinde olsa da hiç doğmasan"

kim görmüş o cenneti, cehennemi?
kim gitmiş de getirmiş haberini?
kimselerin bilmediği bir dünya
özlenmeye, korkulmaya değer mi?

o dönemde böyle cümleler edebilmek?! işte cesaret işte feraset işte filozof gibi filozofluk:

ömer hayyam kimdir? ''gıyaseddin eb'ul feth ömer ibni ibrahim el-hayyam veya ömer hayyam, iranlı şâir, filozof, matematikçi ve astronom. hayyam, nişabur doğumludur. (18 mayıs 1048, nişabur, iran - 4 aralık 1131, nişabur, iran)''

---

''hayyam’ın haram nedir bilmediğini kim söylemiş?
haramı helalla karıştırmam, ben;
seninle içilen şarap helaldir
sensiz içtiğim tek su da haram.''

---

''ferman sende, ama güzel yaşamak bizde:
senden ayığız bu sarhoş halimizde.
sen insan kanı içersin, biz üzüm kanı:
insaf be sultanım, kötülük hangimizde?''

---

''gül verme istersen, diken yeter bize.
ışık da vermezsen, ateş yeter bize.
hırka, tekke, post most olmasa da olur,
kilise çanları bile yeter bize.''

---

''adam olduysan hesap ver kendine:
getirdiğin ne? götürdüğün ne?
şarap içersem ölürüm diyorsun:
içsen de öleceksin, içmesen de!''

---

''kendi içmez, içeni kınamaya bayılır,
yüzünden aldatmaca, sahtekarlık yayılır.
şarap içmiyor diye kasılıp gezer ama:
yedikleri yanında şarap meze sayılır.''

---

''için temiz olmadıktan sonra
hacı hoca olmuşsun, kaç para!
hırka, tesbih, post, seccade güzel:
ama tanrı kanar mı bunlara?''

---

''mal mülk düşkünleri rahat yüzü görmezler,
bin bir derde düşer, canlarından bezerler.
öyleyken, ne tuhaftır, yine de övünür,
onlar gibi olmayana adam demezler.''

ıçin temiz olmadıktan sonra
hacı hoca olmuşsun, kaç para!
hırka, tesbih, post, seccade güzel:
ama tanrı kanar mı bunlara?

çok anlamlı şu dörtlük yılmaz erdoğanın bkm oyuncuları ile çektiği 2009 yapımı neşeli hayat filmine de ilham olmuştur:
yarım somunun var mı
bir de küçük evin
kimsenin kulu kölesi değil misin
en neşeli hayat senin