hata yapmayı kazanım olarak görmek

bir müsibet bin nasihattan yeğdir. aynen oyle. hatalar ders cıkartanlar için başarıya giden yolun taşlarıdır.

duruma göre değişir. insan hata yapmaya meyillidir ve bazen hata yaparak daha iyi öğreniriz. gereken ders ne ise alır yolumuza devam ederiz. aksi durumda aynı hatalar tekrarlanır. gereken dersi alabiliyorsan ve tekrarlamamak için çabalıyorsan evet bir kazanımdır.
önemli olan hayatta dönüşü olmayan hatalar yapmamak.

hata yapmak kazanımdır, çünkü neyi yanlış yaptığını görmeni sağlar. onu düzeltip yoluna devam edersin. bu şekilde düşe kalka ilerlersin.

kesinlikle öyle.agir olgunluk gerektirir.

bazen hata kazanım getirir fakat bazende çok ağız sonuçlar doğurabilir, tartışmaya açık bir başlıktır.

her hatayı kazanım olarak görmek veya hatanın sonuçlarını yaşamadan direkt olumluya koşmak toksik pozitifliğe giriyor bence. evet bazen hatalar kişi için önemli tecrübeler olur ve belki daha iyisini de sağlar ama her hatadan sonra olsun en azından tecrübe edindik, olsun en azından şöyle oldu demek çok doğru değil, bir hata yaptın ve bunun olumsuz sonuçlarını katlan, üzüntüsünü ve hayal kırıklığını yaşa sonra yoluna devam edersin.

başlığı açan kişi olarak hata yapmanın gerekli olduğuna inanıyorum demiyorum. mesela aşırı alkol alıp direksiyona geçtiniz ve kaza yaptınız. belki siz belki yanınızdakiler belki de yolda olan araçlardakiler veya yayalar öldü ya da sakat kaldı. bu geri dönülmez bir süreç.

benim kastettiğim böyle hayati hatalar değil. benim kazanım olarak gördüğüm hatalar daha basit süreçler.

bugün kpss var. örneği buradan vereyim. matematik düzenli olarak çalışmanın gerektiği bir ders. düzenli çalışmadığım için hız kazanamadım ve sınavda yetiştiremdim diyelim. şimdi iki seçeneğim var. ya bundan ders çıkarıp bir sonraki sınava kadar düzenli çalışıp hız kazanacağım ya da ben matematik yapamıyorum diye kestirip atacağım.

kazanım olarak görmek için gerçek durumu iyi analiz etmek gerekiyor. tüm gücümle çabalayıp hazırlansam ve yetiştiremesem derim ki benden olmuyor elimden geleni yaptım ama olmadı.

diğer türlü hata yaptım ve neyi yanlış yaptığımı gördüm öğrendim. yani bir şey kazandım. kazanımın adı olsa matematikten belli sayıda nete ulaşmak için gereken düzenli çalışma düzeyi falan olurdu.

hata yapmak, genellikle yanlış yapmak ile karıştırılır. aslında ikisi arasında fark vardır.

her hata, her yanlış bir kazanımdır gibi bir kaide yok. yalnızca ders alınabilecek hatalardan ders aldığında bu bir kazanımdır.

insanlar hayatlarında sürekli çoktan seçmeli tercihler yaparlar. peki tercih nasıl yapılır?

insanlar seçenekler arasında bir kâr zarar denklemi kurar ve en kazançlı çıktığını hesapladığı ihtimali tercih ederler.

daha sonra o tercihin, aslında en kazançlı tercih olmadığı anlaşılır ise, yapılan bir hatadır. bu yapılan hata ve öğrenme süreci de tekrar tercih yapılacağı zaman kâr zarar denklemini kurma sürecinde yardımcı olur.

ezcümle, bir tüccarsınız ve mal alımlarınızı genellikle şifahi anlaşmalarla yapıyorsunuz. bir gün satıcılardan bir tanesi parayı aldı ama malı teslim etmedi. bir süre sıkıştırdınız, sonra parayı aldığını inkar etmeye başladı.

elinizde parayı verdiğinize dair herhangi bir delil de yok. ne oldu? bir bardak soğuk su içtiniz. bundan sonra ticari ilişkilerinizi yazıya dökmeye başladınız.

bu bir hatadır ve elde edilen şey kazanımdır.
tıpkı yapay zeka gibi. siz bir yapay zekaya köpek gösterirseniz, diğer görüntüler arasında size köpek fotoğrafını yüzde 50 bulur.
yapay zeka her yanlış sonuca ulaştığında fotoğrafın köpek fotoğrafı olmadığını sisteme öğretirseniz, başarı oranı her hatalı tespitte biraz daha yükselir.

peki yanlış yapmak nedir? objektif ölçülere göre halihazırda zararlı çıkılacak bir seçeneği bile isteye seçmek yanlış yapmaktır.

burada hatadan kaynaklı bir kazanım bulunmamaktadır. bu ayrıma iyi varmak lazım.

her yanlışı yapıp, her haltı yiyip ama ben bunlarla olgunlaştım savunması da hayli yavandır.
bu senaryodaki kazanımlar, çoğunlukla karşılaşılan sonuç veya yaptırımın ağırlığı nedeniyle oluşan korkudan kaynaklıdır.

yukarıda da örneği verilmiş, en basit örnek alkollü araç kullanmak.

bu eylemin bir hata olarak değerlendirilemeyeceği açıktır, zira bu eylemin yanlış olduğu açıkça ortadadır.

sözgelimi bir kimse alkol aldı direksiyona geçti. bir kazaya karıştı ve bir kimsenin yaralanmasına sebep oldu.

bu kişinin sonradan aynı şekilde davranmamasını sağlayan şey, hata değil potansiyel riskin gerçekleşmesi ve başının ağrımış olmasıdır.

ilk seçenekte kaçınılmaz bir hata söz konusuyken, ikinci seçenekte bir düşüncesizlik söz konusudur.

ticarette kazıklanmamak için bir kez kazıklanmak gerekirken, alkollü araba kullanmamak için birilerinin ölmesi/yaralanması gerekli değildir, azıcık üstünde düşünmek de yeterlidir.

bu bağlamda düşüncesizlikten dönmek de bir kazanımdır ancak bir hata yapmadan ulaşılabilir bir kazanım olduğundan, hatanın bir getirisi değildir ve toplum nezdinde meşrulaştırılmamalıdır.

hayattan kendini soyutlayıp depresyona girmektense biraz da böyle bakış açılarına yaklaşmalıyızdır belki de..

hatanın kökenini, potansiyel olarak da çözümünü görmezden gelmeye sebep olur. hatadan ders çıkarmak önemli ancak bazen insanın kendine eleştiri getirebilecek cesareti gösterebilmesi gerek hayatta. hatanın kazanım olarak görülmesi biraz romantik bir durum. kaybetmenin, yanlışlara imza atmanın kazançlı bir yanı yok. olsa olsa belki ileride daha iyi bir fırsat için uygun durumda olmanıza sebep olabilir ki o da kesin değil. sorun varsa çözüm arayın, kaçış değil.

bir nevi züğürt tesellisi de denebilir.

züğürt tesellisidir elbette ama bunu, züğürt tesellisi olduğunu bile bile hep yapmak lazım.
devir pragmatizm devri, en kötü durumlarda bile ders oldu diye kendine yedirebilirsen hayatta sırtın yere gelmez.
hatalarınla saatlerce bakışmaktan her zaman daha iyi bir seçenektir.

elbette öyle yapmalısınız.
mal gibi aynı hatayı tekrar tekrar yapacak haliniz yok ya?

üst üste yapılmıyorsa kazanımdır üst üste yapılıyorsa eşekliktir.

gerekli ders çıkartılıp, geleceğe doğru kararlar alınabilmiş ise doğru olandır.

aynı hatayı birden çok kez yapmamış isem ders çıkarıyorum ama birden fazla kez yapmışsam ders çıkaramıyorum. bir şey olmaz kafasında olurum.

ben sinirlenip daha beter hatalar yapıyorum. dipsiz kuyu resmen.

hata yapmak kazanım olsaydı milletimizin %90nı bu hatalardan ders çıkarıp nirvanaya çıkan bilge insanlar olurdu. biz hata yaptıgımızı kabul etmeyiz..hep karsı taraf suçlu

yani açıkçası her şeyde değil ama çoğu şeyde ders çıkarmak amaçlı görülebilir

valla hiç ders cikartamiyorum, zügürt tesellisi gibi geldiyor bana bu söylemler.