orhan veli kanık

oysa kahve içmişliğimiz de vardı:
“bu ne hatır gönül bilmezlik” diyemedim.

yalnızlık ve anlatamıyorum şiirlerinin sahibidir. ''şiiri sokağa taşıyan şair'' olarak da bilinir. çok genç yaşında, 36 yaşında, hayata gözlerini yummuştur.

--- alıntı ---
bilmezler yalnız yaşamayanlar,
nasıl korku verir sessizlik insana;
insan nasıl konuşur kendisiyle;
nasıl koşar aynalara,
bir cana hasret,
bilmezler.
--- alıntı ---

istanbul beykozlu şair
şiirlerinin hepsi bütün şiirleri kitabında toplanmıştır

orhan veli öldü. ben bu satırları yazarken orhan istanbul morgunun teşrih masası üstünde yatıyor. 36 yaşında öldü orhan. türk şiirini kökünden sarsmış, yüzlerce şairi tesiri altında bırakmış genç yaşta. pek az kimseye nasip olan bir şöhret kazanmıştı. orhan, başka bir millette doğsayı milletlerarası bir şöhrete de ulaşırdı. son zamanlarda işittiğime göre ceketi olmadığı için gömlekle dolaşıyormuş. onun yüzde biri kadar sanatkar olmıyanlar, hatta insan olmıyanlar bugün genel müdürlüklerde, sefirlikle sefa sürüyorlar. ve orhan ceketsiz öldü.
saygı,sevgi ve özlemle...

türk şiirinin "garip" şairi. ölümüde bir "garip" olmuş:

10 kasım 1950'de ankara'daki bir belediye çukuruna düşen orhan veli, bu olayı önemsemez ve istanbul'a döner. bir kaç gün sonra, 14 kasım salı günü, bir arkadaşının evinde öğle yemeği sırasında fenalaşır. hastaneye kaldırılır. alkol zehirlenmesi teşhisini koyan doktorlar, bu doğrultuda tedavi uygularlar. ancak saat 20.00'da komaya giren orhan veli, bütün çaba ve yanlış tedaviler sonucu saat 23.20'de, 36 yaşında cerrahpaşa'da hayatını kaybeder.

ölümünün nedeni, 15 kasım 1950 çarşamba günü çıkan akşam gazetelerinde "alkol yüzünden zehirlendi" olarak duyurulur. ankara ve istanbul radyolarının yanı sıra, roma, paris bbc ve amerika'nın sesi radyolarından da aynı anda tüm dünyaya ilan edilir.

olaya savcı yardımcılarından cahit türesel el koyar; adli tabip kamil ünsavan da hastanede yaptığı tetkik sonucu; hastanenin ölüm nedenini 'alkolden zehirlenme' olarak bildirmesine karşın, adli tıp bakımından morg raporunun alınmasını gerekli görür.

otopsi sonucuyla, şairin alkol zehirlenmesinden değil, beyin kanamasından öldüğü kanısına varılır. daha sonra, bu beyin kanamasına, orhan veli'nin üç dört gün önce bulunduğu ankara'da, belediyenin sıhhiye'de yol kenarında açtığı bir çukura gece düşmesiyle başına aldığı darbenin yol açtığı öne sürülür.

sunay akın'a göre, orhan veli kanık, çukura düştüğü akşam, şinasi baray'ın sonradan yıkılan hacı bayram vali camii'nin yakınında bulunan evinin bodrum katında açtığı lokantadır. akın, lokanta sahibinin eşi melek baray'ın, 'orhan çukura düştüğü gece bizdeydi. başka bir yere uğramış olamaz' dediğini aktarır.

kaynak:
arsiv.ntv.com.tr/news/18776...

(bkz: aşk resmi geçidi) isimli şiirinde yattığı kadınları anlatmıştır.

--- alıntı ---

ben ki her nisan bir yaş daha genç,
her bahar biraz daha aşığım;
korkar mıyım?
ah, dostum, derdim başka…

--- alıntı ---

“ağaca bir taş attım
düşmedi taşım
taşımı ağaç yedi
taşımı isterim”
dizelerini yazacak kadar farklı ve hatta hınzır bir şairdir.

inanılmaz güzel şiirleri olan usta şair.

ağlasam sesimi duyar mısınız,
mısralarımda;
dokunabilir misiniz,
gözyaşlarıma, ellerinizle?

bilmezdim şarkıların bu kadar güzel,
kelimelerinse kifayetsiz olduğunu
bu derde düşmeden önce.

bir yer var, biliyorum;
her şeyi söylemek mümkün;
epeyce yaklaşmışım, duyuyorum;
anlatamıyorum.

demiş şair. daha nasıl anlatsın ki?

ölüm şekli beni etkileyen şair.
ankara'da bir gece belediye çukuruna düşer, daha sonra çıkarılır istanbul'a gider. birkaç gün sonra da vefat eder. ölüm nedeni başta alkol zehirlenmesi sanılsa da beyin kanamasıdır. bunun üzerine halim şefik bir şiir yazar:

--- alıntı ---

orhan veli'ye ağıt
morgta açılınca kafatası
doktor beyler beyin gördüler
indirince tenkafesine neşteri
doktor beyler yürek gördüler
yürekte ne gördüler dersiniz
yürekte memleket gördüler
dünya gördüler
bir de dost gördüler
ama bu işte doktor beyler
doğrusu geç kaldılar
çok geç kaldılar


--- alıntı ---

türk şiirinin mihenk taşlarından biridir. akademide hocalarımız, yahya kemal'den bile evvel getirirler onun şiirini. bir garip akımının bir garip şairi orhan veli, öncüsü olduğu akımı, ölürken bile "garipliğiyle" temsil etmiştir. satırlarından:
sokakta giderken, kendi kendime
gülümsediğimin farkına vardığım zaman
beni deli zannedeceklerini düşünüp
gülümsüyorum.

çukura düşerek ölen büyük şair

türk edebiyatında örneğine pek rastlanmayan, otobiyografik bir şiir kaleme almıştır. bu şiirle edebiyatımızın ne kadar sivilleştiğini görebiliriz. şiir;
ben orhan veli
"yazık oldu süleyman efendiye"
mısra-i meşhurunun mübdii..
duydum ki merak ediyormuşsunuz,
hususi hayatımı,
anlatayım:
evvela adamım, yani
sirk hayvanı falan değilim.
burnum var, kulağım var,
pek biçimli olmamakla beraber.
bir evde otururum,
bir işte çalışırım.
ne başımda bulut gezdiririm,
ne sırtımda mühr-ü nübüvvet.
ne ingiliz kralı kadar
mütevaziyim,
ne de celâl bayar'ın
sabık ahır uşağı gibi aristokrat.
ıspanağı çok severim
puf böreğine hele
biterim
malda mülkte gözüm yoktur.
vallahi yoktur.
oktay rıfat'la melih cevdet'tir
en yakın arkadaşlarım.
bir de sevgilim vardır pek muteber;
ismini söyleyemem
edebiyat tarihçisi bulsun.
ehemmiyetsiz şeylerle de uğraşırım,
meşgul olmadığım ehemmiyetsiz
sadece üdeba arasındadır.
ne bileyim,
belki daha bin bir huyum vardır.
amma ne lüzum var hepsini sıralamaya?
onlar da bunlara benzer.

pencere, en iyisi pencere
geçen kuşları görürsün hiç olmazsa
dört duvarı göreceğine..

böyle pırlanta değerinde az bulunan şairimize de 5 parasız belediyenin açtığı çukura düşüp ölmek yakışırdı zaten, canım ülkem hiç değişmiyor.

türk edebiyatina şiirlere doğallığı getiren, çok kısa şiirleri ile en derin duygulari anlatmayı becerebilen,sevilen bir şairdir kendisi.
eminim ki siir sevmeyen çok kişiye şiiri sevdirmistir.

bekliyorum
öyle bir havada gel ki,
vazgeçmek mümkün olmasın.

'ağlasam sesimi duyar mısınız mısralarımda,
dokunabilir misiniz gözyaşlarıma ellerinizle, bilmezdim şarkıların bu kadar güzel,
kelimelerin ise bu kadar kifayetsiz olduğunu bu derde düşmeden önce!'
diyen türk şairi.
ışıklar içinde uyu ....

“sokakta giderken, kendi kendime
gülümsediğimin farkına vardığım zaman
beni deli zannedeceklerini düşünüp
gülümsüyorum.“

türk edebiyatında şiir denince aklıma ilk gelen büyük insan. 36 yaşında aramızdan ayrılmış ve o kısa zamana büyük eserler bırakmıştır. orhan veli öldüğü gün ülkemizde şiir de öksüz kalmıştır.