tuttuğu takım in formasını alın.
en makbul olanı.

pasif agresiflik, zımni öfke duyma halidir. kendine güveni olmayan, kişiliksiz insanların başvurduğu yöntemdir.

iki arada bir derede, beyaz desen değil, siyah desen değil. birine öfke duymak ama öyle ayan beyan da değil. kaynağını araştırmak gereken öfke türüdür.

şahsi fikrimi sorarsanız, böyle ezilip büzülmeye gerek yok. edilecek kelam varsa tam yerinde, tam zamanında alenen edilmelidir. sonra çok pişman olursunuz, geceleri uyuyamazsınız "vay keşke şöyle diyeydim." dersiniz.

kıps. *

her insanın okuması gereken bir kitaptır.
yaşlı bir insanken okursanız çocukluğu düşler tebessüm edersiniz.
genç bir çocukken okursanız bu çocukluk nerede acaba diye düşlersiniz.
okunması gereken bir eserdir.

insanların uğruna bölüm okuduğu konuları tanımlama olarak sunan, "her şey dahil" sisteminin mucidi olduğu şüpheleri barındıran über yazar.

aşıkların kendi adları yerine eserlerinde kullandıkları takma adlara denir. kendilerini tanıtmak ve arz etmek için kullanırlar.
örnek olarak ;
"karac'oğlan der ki:
her sözüm haktır,
yiğit olmayanın yalanı çoktur.
cehennem yerinde hiç ateş yoktur,
herkes ateşini kendi götürür."

bi korku filminde şişman ve gözlüklüysen bittin.(cem yılmaz)
kampa giden gençlerin ölmeden önceki gece sevişmeleri.

deli ama aynı zamanda dopdolu yazarimizdir kendileri. tanımlarını büyük bir zevkle ve gülümseme ile okuyorum. yazılarının büyük takipçisiyiz dostlar.

heian dönemi, klasik japon tarihinin son kısmıdır ve ms 794 - 1185 yıllarını kapsar. nara döneminin devamıdır. japon tarihinde şiir ve edebiyatın önemli olduğu bir dönemdir. ayrıca bu dönemde samuray sınıfı da yükselişe geçmiş ve sonucunda japonya'da feodal düzenin başlamasının yolu açılmıştır.

bilim tarihinin mihenk taşı sayılan eşitlikler.

çok uzun bir tanım olacak ama mutlaka ilgisi olanlar vardır diyerek elimi korkak alıştırmıyor ve başlıyorum. bazı gbkz'lerin altı boş olabilir. doldurmak isteyen çekinmesin, önden buyursun *

1- pisagor teoremi

bir dik üçgenin kenarları arasındaki ilişkiyi açıklayan teorem. buna göre, dik üçgenin kısa iki kenarının kareleri toplamı, uzun kenarın karesine eşittir.

görsel

2- logaritma

matematikte üstel fonksiyon adını verdiğimiz fonksiyonlar var. bunlar sabit bir sayı olan bir tabanla, değişken bir bilinmeyen olan üslerden oluşur. 2 üzeri x gibi... logaritmalar, bu fonksiyonların tersidir. tabloda 2 numarada bulunan denklem, özellikle büyük sayıların çarpımını kolaylaştıran, bir logaritma çarpım formülünün, logaritma toplamasına dönüştürülmesidir.

şu şekilde gördüğünüz üstteki formül, bunun ifadesidir.

3- kalkülüs

diferansiyel denklemler, integraller olarak da isimlerini duyduğunuz denklemlerle ilgili bir formül... 3 numaradaki formül türevi tanımlıyor. çoğu kişiye anlamsız birtakım karalamalar gibi görünse de, türev matematik kadar fizikte de önemli bir kavram. örneğin ivme dediğimiz şey, hızın zamana göre türevidir. bu denklem de türevin genel ifadesidir ve türevlenebilen her konuya uygulanabilir.

4- yer çekimi kanunu

genel olarak kütle çekimi olarak bilinen fiziksel özellik, incelenen cisim dünya (yani yer) ise yer çekimi olarak adlandırılır. isaac newton tarafından tanımlanan bu kanun, 2 kütle arasındaki çekim kuvvetinin, aralarındaki uzaklığın karesi ile ters orantılı olduğunu ifade eder. yani aradaki uzaklık arttıkça, kütle çekim kuvveti bu uzaklığın karesi kadar azalacaktır. kozmoloji için oldukça önemli bir kanundur bu. sadece dünya için değil, evrensel kütle çekim yasası olarak da kullanılır çünkü.

formüldeki büyük g, evrensel çekim sabitidir. m1 ve m2, aralarındaki kütle çekim kuvveti hesaplanacak 2 cismin kütleleri, paydadaki r ise bu cisimler arasındaki uzaklıktır.

5- (-1) sayısının karekökü

karmaşık sayılar adını verdiğimiz bir kavram var matematikte. bu sayılar bir reel, bir de sanal kısımdan oluşurlar. reel kısımlarla yapılan işlemler, bildiğimiz matematik işlemleridir ve herkesçe malumdur. sanal kısımlarla işlem yapmak biraz daha fazlasını gerektirir.

karekök içerisinde genel olarak pozitif sayılar görmeye alışkınızdır. önceki cümlede verdiğim linkteki tabloya bakarsanız, kendisiyle çarpılmış bir sayının, karekök dışına yine kendisi olarak çıktığını göreceksiniz. örneğin karekök 4 demek, 2 demektir. zira 4 dediğimiz sayı, 2 sayısının kendisiyle çarpılmasından elde edilir.

fakat karekök içerisinde negatif bir sayı olursa ne yapacağız? çünkü bir sayıyı kendisiyle çarpmak demek, sonucun pozitif olması anlamına gelir. o halde biz hangi sayıyı kendisiyle çarpıp da negatif bir sayı elde edebiliriz ki? işte burada devreye i sayısı girer. -1 dediğimiz bu sayı, i'nin karesi olarak kabul edilir ve işlemler buna göre yapılır. neye yarıyor bu sayılar peki? sim kart kodlamalarında kullanılıyor örneğin, kullandığımız birçok alette bulunan elektronik devrelerle ilgili hesaplarda kullanılıyor vs... yani önemli bir buluş bu i'nin karesi.

6- çokyüzlüler için euler formülü

çokyüzlü nedir? işte bunlara benzer, adı üzerinde çok yüzü olan cisimlerdir.

linkte gördüğünüz gibi oldukça basit bir formül bu.

v; söz konusu çokyüzlünün köşe sayısı,
e; aynı şeklin kenar sayısı,
f; yine aynı şeklin yüz sayısı

gördüğünüz gibi şeklinizin kaç yüzü olursa olsun, sonuç daima 2'dir. topoloji adlı matematik dalında kullanılır bu bilgi.

7- normal dağılım

gauss dağılımı olarak da bilinen bu dağılım, istatistiksel bir olasılık dağılımıdır.

istatistiksel bir veri setimiz olsun. bu formül bize der ki, bu setteki değerler içerisinde, hepsinin toplamından ortaya çıkan ortalama bir değer vardır ve siz o değere ne kadar çok yaklaşırsanız, incelediğiniz olayın görülme ihtimali de o derece artar. aksine, değerden uzaklaştıkça, olayın görülme ihtimali de azalır.

istatistik, matematik, fizik, sosyal bilimler gibi çok fazla kullanım alanı bulunur bu formülün.

8- dalga denklemi

bu denklem, tıpkı türevde olduğu gibi, bir değerin zaman göre nasıl değiştiğini verir bize.

9- fourier dönüşümü

doğada mekanik dalga ve elektromanyetik dalga dediğimiz fiziksel birtakım özellikler var. bunlar etrafımızda deneyimlediğimiz günlük hayattan, göremediğimiz kuantum dünyasına kadar her yerdedir. ses dalgaları, deprem dalgaları, kuantumdaki olasılık dalgaları gibi...

bazen bu dalgaları analiz ederken bazı dağınık dalga parçalarını birleştirmemiz ve tüme varmamız gerekebilir. fourier dönüşümü tam da bu işe yarar. elektromanyetik dalgalara da uygulanabildiğinden, çok geniş kullanım alanı bulunur.

10- navier - stokes denklemi

diferansiyel denklemlerden biri olan bu denklem akışkanların davranışını inceler. okyanus dalgaları, yıldız yapıları, bir uçağın etrafındaki hava akımları gibi birçok konuyu ilgilendirir.

11- maxwell denklemleri

elektrik alanı ve manyetik alan arasındaki ilişkiyi inceleyen bu denklemler, fizikte çığır açan denklemlerdendir çünkü elektromanyetizmanın temelidir bunlar. hayatın her alanında önemli olan ışık bir elektromanyetik dalga olduğundan, bu denklemler kullandığımız birçok teknolojinin de temeli oldu.

12- termodinamiğin ikinci yasası

"kapalı bir sistem içerisinde entropi ya artar ya da sabit kalır, azalmaz" olarak özetlenebilir. daha fazla bilgi için:
(bkz: termodinamiğin ikinci yasası)
entropi

fiziksel yasaların çoğu çift yönlü çalışırken, bu yasa sadece entropinin artacağı yönde çalışır.

13- izafiyet teorisi

özel görelilik ve genel görelilik konularını hepiniz bir yerlerde duymuşsunuzdur diye düşünüyorum. her ne kadar albert einstein nobel'i bunlardan biriyle almamış olsa da, oldukça ünlü kuramlardır bunlar.

söz konusu denklemi de yine bir yerlerde görmüşsünüzdür. bu denklem bize -en azından bildiğimiz evrende- kütlesi olan hiçbir şeyin, ışık hızına ulaşıp onu geçemeyeceğini söyler basitçe. yine fizikte çığır açtığını söylemeye gerek yok sanırım.

14- schrödinger denklemi

kuantum sistemlerindeki bilgiye ulaşabilmemizi sağlayan değerli bir denklemdir. atom altı parçacıklarla ilgili konularda karşımıza çıkar ve kuantum mekaniği için son derece önemlidir.

15- bilgi teorisi

matematik ve elektrik mühendisliğinde kullanılır. bilişim kuramı adıyla da bilinir. konu hakkında fazla bilgim olmadığından alıntı ile özetleyeceğim.

--- alıntı ---

"denklem shannon bilgi entropisi içindir. yukarıda verilen termodinamik entropi ile olduğu gibi, bu bir bozukluk ölçüsüdür. bu durumda, bir mesaj, bir kitap, internette gönderilen bir jpeg resmi veya sembolik olarak temsil edilebilecek herhangi bir şeyin bilgi içeriğini ölçer. bir mesajın shannon entropisi, içeriğinin bir kısmını kaybetmeden mesajın ne kadar sıkıştırılacağına ilişkin daha düşük bir sınırı temsil eder.
...
stewart’a göre, bilgi çağını başlatan denklem bu olmuştur.”

(matematiksel.org'dan alıntıdır.)

"bilginin önemli bir ölçütü, genellikle depolama ve iletişim için gerekli olan parçaların ortalama sayısı olan entropidir. entropi, bir rastgele değişkenin değerini tahmin ederken belirsizliği nicelikselleştirir. örneğin, bir yazı tura oyunun sonuç için sağladığı bilgi, bir zar atma oyunun sonuç için sağladığı bilgiden daha azdır. yazı tura oyununda eşit olasılıklı iki sonuç vardır, zar atma oyununda ise eşit olasılıklı altı sonuç. bu nedenle yazı tura oyunu daha düşük entropiye sahiptir."
(wikipedia'dan alıntıdır.)

--- alıntı ---

16- kaos teorisi

ilk bakışta kaotik, yani rastgele ve düzensiz görünse de, daha küçük ölçekte bakıldığında anlam kazanan davranışlar gösteren sistemlerle ilgili, kullanım alanı geniş bir formül. karmaşık ve tahmin edilemeyen davranışlar gösteren sistemlerin açıklanmasında kullanılır da diyebiliriz.

burada yine bir alıntıya başvuracağım:

--- alıntı ---

kaos teorisi’nin ı̇lkeleri
• “kelebek etkisi” ve “başlangıç durumuna hassas bağımlılık”
karmaşık sistemlerdeki anlık değişmelerin, uzun dönemde önemli değişikliklere yol açması durumudur.

• kaos örüntüleri (chaos pattern)
düzensizlik düzenin bir parçasıdır. düzenden düzensizlik, düzensizlikten düzen oluşabilir.

• türbülans (onset on turbulance)
hareketin rastgeleliğidir ve tüm ölçeklerde aşırı dağınıklık, enerji boşalması, sürüklenmeninhâkim olmasıdır.

• çekici öğeler (strangeattractors)
sistem davranışları, farklı çekici öğelerin etkisi altına girme eğiliminde olması durumudur.

• geri bildirim (feedback)
sistemler olumsuz geri bildirimler sayesinde kendi düzenlerini sürdürürler. bir basamaktaki herhangi bir çıktı, bir sonraki basamak için geri bildirim niteliğindedir. böylece olumsuz geri bildirimler sistem sapmalarını düzenlerken, olumlu geri bildirimler sistemdeki sürdürülebilirliği sağlar.

• kendi kendine örgütlenme (self-organization)
her yaşayan organizma hayatta kalabilmek için enerji harcar. bu sistemlerde değişim rastgele değil bütüncüldür. başlangıç ve kırılma noktaları oluşunca bu süreç özgür hareketlerle doğal akışla kendiliğinden gerçekleşir.

• zaman zaman tekrarlar (ıteration)

bazı fonksiyonların basitçe tekrar etmesidir.
(dunya.com'dan alıntıdır.)

--- alıntı ---

17- black - scholes denklemi

fischer black ve myron scholes'a nobel ekonomi ödülü'nü kazandıran bu denklem, finans alanında kullanılan, bir çeşit fiyat belirleme tekniğidir.

son bir alıntı gelsin:

--- alıntı ---

denklemi bir örnek ile açıklamaya çalışalım. eti, kilosunu x tl’den satın alma opsiyonunun değerini 2 şey belirleyebilir; etin fiyatı ve et fiyatının hangi aralıklarda hareket ettiği. fakat opsiyon değeri ve etin fiyatı (değeri) düşünüldüğü gibi basit bir şekilde değişim göstermez. buradan hareketle eğer doğru et portföyü ve et alıp satmak için doğru opsiyonlara sahipseniz elinizde tamamen risksiz bir portföy var demektir. et fiyatı ve risk içermeyen fiyat aralığını bildiğiniz için, aradaki farka bakarak en iyi opsiyon değerini hesaplayabilirsiniz.
(bilim.org'dan alıntıdır.)

--- alıntı ---

afrika'nın orta batı kesiminde yer alan, eskiden adı zaire olan bir ülkedir. başkenti kinşasa, yüzölçümü 2.344.858 km²'dir.
pigme denilen, en uzunu 1.5 metre olan kısa boylu halk burada yaşar.
patrice lumumba'nın memleketidir ve halkıda onun yaşadıklarını yaşıyor. iç savaşlarda milyonlarca kişi ölüyor ama ne birleşmiş milletler ne dünyanın başka bir gücü bunu önlemek için bir şey yapmıyor. güney afrika'ya iltica etmiş kongo'lu arkadaşlarım var ve hâla öldürülen kafası, kolu, bacağı kesilen akrabalarının, arkadaşlarının fotoğraflarını gösteriyorlar ama haberlere konu bile olmuyorlar.

evet dostlar, konuşma sırası bende.
melting ya da eski nicki artık ne derseniz bu kişi ile taa sözlüğe ilk girdiğim zamanlarda kelimelik turnuvasında karşılaşmistık. çok kısa zamanda da ısındık birbirimize. o zamandan beridir de sözlükteki en yakın dostlarımdan biridir. yeri geldi kızdım, yeri geldi sinir ettim, yeri geldi trip attım ama bakın hep sevdiğimden yaptım*. kalbi çok büyüktür bu dostumuzun, kalbimi kırmaz kirarsa da vicdan azabından kıvranır** amaaa ne olursa olsun onu coook severim ve yeri bende çok ayrdir. zaten sözlükte olan eski ve yeni başarılarını söylemiyorum bile. anlatmaya gerek yok görüyorsunuz. son olarak çörek benim onu benden alamazsin ve seni seviyorum güzel dostum. yazılarının devamını büyük bir zevkle bekliyorum.

sanki çok gitmek istediğim bir yere gidip de gelmişim gibi çok mutlu ve ferah uyandım.

werner heisenberg tarafından ortaya konan ve klasik bakış açısıyla "bir parçacığın konumunu ne kesinlikte bilirsek momentumundaki belirsizlik de o derece artar ve tersi de geçerlidir" şeklinde özetlenen ilke. aynı durum enerji ve zaman için de geçerlidir. ancak sanıldığı gibi biz onu ölçtüğümüz için değil, hem parçacık hem dalga özelliği gösterdiği için var olan bir ilkedir.

***

meraklısına biraz detay...

parçacık dediğimiz şeylerin belirli yerleri vardır. bir parçacığı aradığımızda, onu bulabileceğimiz net bir konumu olur. dalga dediğimizde ise bu geçersizdir. dalgaya bir bütün olarak bakabilir, onun dalga boyunu ve buna bağlı olarak da frekansını ve benzer özelliklerini belirleyebiliriz. ancak dalga boyunun tek bir konumu yoktur. sürekli hareket halinde olan dalga boyunca, herhangi bir yerde var olabilir. yani bulunmasının söz konusu olduğu tek bir yer değil, bir olasılıklar bütünü vardır.

yukarıda parçacık için hem dalga hem parçacık davranışı gösterir dedim ama bu aslında evrendeki her cisim için geçerli. yalnız önemli bir ayrım var: mesela bir tenis topunun karşılık geldiği dalga boyu, ölçemeyeceğimiz ve tenis topunun yanında ihmal edilecek kadar küçük. o nedenle tenis topu, bir parçacık gibi davranır ve onun dalga doğasını ihmal edebiliriz. aynı şekilde, gözümüzle görebildiğimiz her cisim için bu geçerli. fakat atom altı parçacıklarda durum tersine dönüyor ve onların dalga boyu, ölçebileceğimiz ve parçacığın kendisiyle kıyaslandığında önemli bir boyutta sayılan bir hale dönüşüyor. burada dalga boyunun, cismin momentumuyla da yakından ilgili olduğunu söylemek gerekiyor. eğer momentum büyükse, dalga boyu küçük oluyor.

bir dalganın dalga boyunu ölçebiliyorsak, onun momentumunu da ölçebiliyoruz demektir. ancak yukarıda da söylediğim gibi, konumuna ilişkin net bir şey diyemiyoruz. parçacığın ise konumunu ölçebiliyoruz ama onun da bir dalga boyu yok, dolayısıyla momentumunu ölçemiyoruz.

şu halde iki durumu birleştirip, hem momentumunu hem de konumunu bilebileceğimiz bir şey elde etmeye çalışabiliriz. bunu nasıl yapabiliriz? küçük bir alana sıkıştırılmış, dalgalı bir yapı elde ederek.

bunun için şöyle bir yöntem düşünebiliriz: farklı dalga boyu olan dalgaları bir araya getirmek. bunu yapabilirsek -fizik dersinden hatırlayanlar olacaktır- dalgaların yapıcı ve yıkıcı girişim yapacağını biliyoruz. dalgaların tepe ve çukurlarının çakışarak birbirini sönümlediği, yani yıkıcı girişim olan bölgelerle işimiz yok. bize lazım olan, dalga tepelerinin üst üste geldiği yapıcı girişim bölgelerindeki kısım.

şu görselde yapıcı ve yıkıcı girişimin ne olduğunu sembolik olarak görebilirsiniz.

eğer bu 2 dalgaya, farklı dalga boylu yeni dalgalar eklemeye devam edersek, yapıcı girişimle ortaya çıkan desen biraz daha daralır ve sivrilir. ne kadar çok dalga eklenirse, dalga o kadar incelir ve neredeyse tek bir konuma indirgenecek kadar daralır. bu kadar dalgayı üst üste yığdığımız fiziksel bölgeye dalga paketi diyoruz. şimdi ortaya öyle bir yapı çıktı ki, hemen hemen istediğimiz şeyi elde ettik diyebiliriz: hem dalga hem parçacık özelliği olan küçük bir paket. fakat...

paketi oluşturmak için birçok dalgayı birleştirdiğimiz, dolayısıyla birçok dalganın dalga boyunu bir araya getirdiğimizden ve dalgalar için net bir konum bilgisi edinemeyeceğimizi bildiğimize göre, konum hakkında yine net bir bilgimiz yok demektir. yine sadece olası konumlardan söz edebiliriz. ayrıca yine birçok dalga boyunu içeren bir paketimiz olduğu için de, elimizdeki paketin sahip olabileceği 1'den fazla momentum olasılığımız var demektir. yani momentumda da belirsizlik var.

işte belirsizlik ilkesi burada devreye girer ve der ki;
eğer bu paketteki konum belirsizliğini ortadan kaldırmak istersek, daha fazla dalga eklememiz gerekir ki, dalga piki tam olarak tek noktayı gösterecek şekilde belirginleşip sivrilsin ama bunu yapmak için eklediğimiz yeni dalgaların momentumları da, elimizdeki olası momentumlara ekleneceğinden, konumu net şekilde belirleyebilmek, momentum bilgisini feda etmek anlamına gelir.

eğer momentum belirsizliğini ortadan kaldırmak için dalga eksiltirsek, bu kez dalga pikten uzaklaşıp yayılmaya başlayacak. bu durumda da konumdaki netliği feda etmiş olacağız.

***

görüldüğü gibi heisenberg belirsizlik ilkesi, aslında ölçümden kaynaklanan bir hata ya da ölçüm kaynaklı bir sonuç olmaktan ziyade, evrendeki parçacıkların dalga - parçacık düalitesi nedeniyle ortaya çıkan, değiştirilemeyen bir fizik kanunu.

sözlük yazarlarının asla yedirmediği şeylerdir.

sahsım için haktır. hakkımı asla yedirmem.

radyonun işleyişine ters midir bilmem ama interaktif bir şekilde bizim de yorumlarımızı anlık görebileceğiniz bir platformdan sesimiz duyulsun isteriz. radyo programının kilitlenme veya tıkanma durumu da olmaz diye düşündüğümdür.

bu sistemin saçma sapan bir ürünüdür. sınav hayatımız değildir, hayatımızın bir parçasıdır. matematik, fen, ya da türkçe yapamayan kişiler gerizekalı ya da aptal değildir. ders de başarılı olmak büyük bir nimetmiş gibi algılanıyor. sevdiğim biri demişti ki, insan olmak bu yollardan geçmiyor. doğru söylemiş. gençlerin geleceğini iki oturumluk sınava bağlayan bu hükümete yazıklar olsun. bu kişileri de başımıza geçirenlere de yazıklar olsun. ne eğitimden ne ordudan anlayan kişilere saçma bir şekilde başkomtan vs diye unvan veriyorlar bi de. yaptıkları tek şey halkı sömürmek, kendi menfaatleri için geleceği yok etmek. canım sınava girecek arkadaşlarım hayatımız bu sınav değil.
ruh ve akıl sağlımız bu sınavdan bin kat daha mühimdir. her şey gönlünüzce olsun.

gözlerim,
gözlerim nerde?
şeytan aldı, götürdü;
satamadan getirdi.
gözlerim,
gözlerim nerde?
(bkz: orhan veli kanık)

manolya anlamına gelen latince sözcüktür. isim babası fransız botanikçi pierre magnol'dur.
kaynak .