can yücel

1926 - 1999 yılları arasında yaşamış şair ve çevirmen. 1950 yılında ilk kitabını çıkarmasına rağmen en verimli zamanı 1974 yılında hapisten çıktıktan sonra yaşamıştır.


kaynak : çağdaş türk şiiri antolojisi, memet fuat

fakirin gayri meşru çocuğu olursa piç, zenginin olursa yasak aşkın meyvesi olur.
fakir, kız peşinde koşarsa sapık, zengin koşarsa playboy olur.
fakir toplanırsa çete, zengin toplanırsa toplantı olur.
fakir çalarsa hırsızlık, zengin çalarsa yolsuzluk olur.
kavramların bile cepteki paraya göre değiştiği bir dünyada adalet arıyoruz. * *

şiirlerine, sözlerine kurban olduğum.
en sevdiğim şiiri, kendimden özür diliyorum.

sosyal medyanın etkisiyle yazmadığı şiirlerin can yücel'e atfedildiğine çokça rastlıyoruz. araştırmalar sonucu aşağıdaki şiirlerin ona ait olmadığı aktarılmıştır.**

1.bağlanmayacaksın
2.kadın dediğin
3.erkek dediğin
4.seninle olmanın en güzel yanı
5.anladım
6.herşey sende gizli
7.eğer
8.herkes gitmek istiyor
9.sevdiğin kadar sevilirsin
10.sağlık olsun
11.tam zamanında yaşamak (yaşamak zamanı)
12.tersten yaşamak
13.biraz değiştim
14.bir gün anlarsın
15.gitmek
16.seninle yaşlanmak istiyorum
17.asla keşkelerim olmadı
18.özledim seni
19.bilmelisin ki
20.aşk
21.boşver ve yaşı başı
22.olmuyorsa zorlamayacaksın
23.ben benden olgun insan isterim karşımda
24.öyle sabah uyanır uyanmaz fırlama yataktan
25.farkında olmalı insan
26.bir eşi olmalı insanın
27.unutma
28.sevgi emekmiş
29.özleme dair (kim özlerdi?)
30. ömür dediğin bir gündür o da bugündür
31.aşk ayakkabı gibidir
32.rakı içen kadınlar
33.ateşvesu
34.ülke bölünsün istiyorum
35.kadınım ben
36.senin için yasak dediler
37.bayram şiiri
38.dostlar ırmak gibidir
39.öye bir hayat yaşadım ki
40.bir yolun varsa gidilecek
41.ömür dediğiniz nedir ki
42.fakirin gayrimeşru çocuğu
43.ey yüreğim
44.özlersin
45.hepsi bu
46.birşey eksik
47.kendimden özür diliyorum
48.bir kadını ağlatmak
49.ölüm bir an
50.galiba yoruldum

kaynak 1
kaynak 2 (analiz)

çevirileri çeviri midir baştan yazma mıdır diye insanları zora sokan usta.

can baba..
kendisiyle tanışmaktan onur duyduğum, ne olurdu biraz daha oturabilseydik yanında..
aşık olup meyhanede içip dertlenen garibin, aşağıdaki dizelerin sahibi

uğradığım meyhanelerde hep senin içimin var
ben mezesiz demleniyorum biliyorsun
içerken hep yanımda
yanımda buğulu bir bardak
bir bardak su gibi
yanımda hep sen varsın.

büyük şairdir, güzel küfür eder, ağzına ve kalemine yakışır küfür.

kütüphanemde bütün şiir kitaplarını bulundurmaktan mutluluk duyduğum adamdır.

datça’ya bir günlüğüne gittiğim bir tatil vakti gün boyu içimde bir şey unuttuğum hissiyle dolanıp durdum. denizde aklıma takıldı, yemek yerken aklımda, ikinci biraya geçtim hala aklımda. kendi kendimi sakinleştirmeye çalışıyorum sürekli ama bir tedirginlik var, geçmiyor.

ocağın altını açık unutmuşum gibi, ütüyü fişte unutmuş ya da anahtarı kapıda bırakmış gibi. öyle böyle değil. günü tüm bu tedirginliklerle hiç ettikten sonra arabaya biniyorum, dönüş yolu başlıyor, yolun sonuna doğru can baba bana sövüyormuş gibi hissedince dank ediyor kafama. büyük can’ı ziyaret etmeyi unutmuşum.

ne kadar üzüldüm, ne kadar utandım, hala da gidebilmiş değilim ama borcum borç.

bağlanmayacaksın bir şeye, öyle körü körüne.
"o olmazsa yaşayamam." demeyeceksin.
demeyeceksin işte.
yaşarsın çünkü.

"kekik kokuyor ellerim hala
seninle sevişmedim sanki
dağları dolaştım"

(bkz: belkim bir kertenkeleyim) isimli şahane şiirin şairi olan küfürbaz amcamız.

bir şiirinden şu kesit çok güzeldir. insanın yaşı ilerledikçe nasıl değiştiğini çok güzel anlatmış.

20 yaşında ben,
35 yaşımda ben,
40 yaşımda ben ve
bugünkü ben dördümüz.

birden 20 yaşımı, 35 yaşımın karşısına oturttum.
40 yaşımın karşısına da, ben geçtim.
yirmi yaşım, otuz beş yaşımı tutucu buldu.
kırk yaşım ikisinin de salak olduğunu söyledi.


yatıştırayım dedim.
-sen karışma moruk- dediler. büyük hır çıktı.
komşular alttan üstten duvarlara vurdular.
yirmi yaşım kırk yaşıma bardak attı.

evin de içine ettiler.

bende kabahat.
ne çağırıyorsun tanımadığın adamları evine …

hem sanat yaşamı hem de farklı karakteriyle edebiyat çevrelerinin üzerinde tartıştığı bir şair. türk şiirinin öfkeli, hüzünlü, çocuksu ve alaycı bir sesi.

ankara ve cambridge üniversitelerinde latince ve yunanca okumuştur. türkçemize shakespeare'den hamlet, fırtına, bir yaz gecesi rüyası gibi eserleri kazandırmıştır.

üstat bir gün sarhoştur, yatar çimlerin üzerine. herkes ondan bir şiir beklemektedir, o ise; çok sarhoşum a.k demiştir.

bağlanmayacaksın bir şeye, öyle körü körüne.
"o olmazsa yaşayamam." demeyeceksin.
demeyeceksin işte.
yaşarsın çünkü.
öyle beylik laflar etmeye gerek yok ki.
çok sevmeyeceksin mesela. o daha az severse kırılırsın.

efsane milli eğitim bakanımızın
biricik ve çok değerli evladıdır.
hayatta en çok babasını sevdiğini
babasının gittiği yerleri haritadan takip ettiğini
güzel bir şiirinde dile getirmiştir.

baktım gökte bir kırmızı bir uçak
bol çelik bol yıldız bol insan
bir gece sevgi duvarını aştık
düştüğüm yer öyle açık seçik ki
başucumda bir sen varsın bir de evren
saymıyorum ölüp ölüp dirilttiklerimi
yalnızlığım benim çoğul türkülerim
ne kadar yalansız yaşarsak o kadar iyi..

ben kuzguncuk’ta yeşil bir dal buldum ona tutundum...

tutunmuş nitekim şair. kuzguncuğun çınaraltı kahvesi aslında can yücel oraya yerleştiğinden beri 'can yücel kahvesi' olarak anılırmış. boğaz'a karşı oturup hem sigarasını tüttürür hem kahvesini içermiş. bir yandan tahmin ettiğiniz gibi karalarmış. ama ne karalama...

vişne çürüğü yalısının
vişne çürüğü havuzunda
winchester tüfeğiyle
kurbağa avlarmış mocan.
sert bir adammış belki kendisi ama
o winchester tüfeğiyle vurulan kurbalar
vişne yaprakları kadar yeşil
yeni patlamış vişne yaprakları kadar..
ve mocan un vişne çürüğü yalısının
vişne çürüğü havuzunda
kurbağğğ ölüyorlar hâlâ..
rengahenk

mahlas seçerken nereden geldi aklıma bilmiyorum ama vardır bir hikmeti. demek bir meyve ağacı'nın dalına tutunmak istemişim. çınaraltı'na gittiğimde bir kahve eşliğinde anacağım yazardır.

edit: 21 ağustos şair'in doğum günüymüş gecikmeli bir anma oldu.

adıyla müsemma, can'ının içinden kopartıp çıkardığı kelimelerle yazan şair. "

dün, çeşme'de bir yakınıyla buluştuğum şair.

ılıca plajı'nda oturduk içtik. abi, can yücel'le ilgili bana bir anekdot anlattı.

bir gün can yücel bu güzel abimizi aramış. demiş ki: ankaradan elvan abi'n gelecek. onu basmane'den al, çiğli'ye götür. bir ev ayarla. oğlu, kızı ve eşiyle gelecek.
abimiz de soruyor: seni nerden tanıyor? diye.
-o beni tanımaz, ben onu tanıyorum.
-nasıl o sizi tanımaz can baba?
-tanımaz diyorum. deniz'in* arkadaşı o. ben onu tanıyorum amk!*

elvan abiyle ilgilenilir, ev bulunur. elvan abi'nin eşi hastadır, son günlerini izmir'de geçirmek ister. ömür hanım bir süre sonra da vefat eder. oğlu deniz can* bir kaç ay sonra ankara'dan haber verir. elvan abi deniz'e, yusuf'a, hüseyin'e kavuşur.

yıldızlar yoldaşları olsun.