modern insanın en büyük problemi

hız da bunlardan biri bence. o kadar hızlı yaşıyoruz ki mecburen, koşmaktan bir şeyleri görmeye vaktimiz kalmıyor. hepimiz yorgunuz.

metropollerde, elinize mikrofon alıp, sokağa çıkıp röportaj yapma fırsatınız olsa, yüksek oranda alacağınız cevabın trafik olması muhtemeldir. zira hayat gayemiz hep bir yerlere yetişmek olduğundan, trafik ciddi bir sorun. yaşam alanı kırsallaştıkça, bu soruya verilecek cevaplar daha da başka olacaktır. metropol insanı doğaya hasretken, kırsal kesim insanı zaten doğaya doymuştur.

net olarak şu veya bu diyemeyeceğim; yaşanılan bölgeye veya ihtiyaca göre çeşitli cevaplar verilecek problemlerdir.

bilinç altındaki ilkelliğin hep kalması. insanın içindeki ilkellik kaldığı sürece dünya çok iyi bir yer olamayacak.

yaşamaya çalışmak

"bir şeylere göre" bir şeyleri "problem" olarak nitelendirip yazabiliriz elbette.

fakat bizim şu anki baktığımız pencereye göre "modern", bizim şu an tarihte durduğumuz yere göre "modern", bizim geçmiş, şimdi ve gelecek çerçevesinde bakacağımıza göre “modern" insanın...

problemi?

insanın problemi üzerine konuşulabilir mi cidden?
insan yanılsamalar eşliğinde bir hayat sürüyor. gerçeklik algısı zamanla dönüşüyor. biz şu an baktığımız pencereye göre insanın gerçekliğini yitirdiğini düşünüyoruz. modern öncesi zamanda gerçeklik ne idi peki? onlar gerçekliği hiçbir yolla yitirmemiş miydi?

t: düşündüğüm problem.*)

önce okuduğunu anlamıyordu, şimdi dinlediğini de anlamıyor malesef. bir de çok kinci olmaya başlamışlar.

yaşam içinde her somut ve soyut varlık diyalektik bahsinin konusudur. yani yaşamda her şey karşıtıyla mahfuzdur. modernite denen kavram da bundan müstesna değildir. modernite denen kavramı da özü itibariyle kapitalist modernite ve sosyalist modernite olarak ikiye ayırabiliriz.
hiç unutmuyorum, eskilerde çok güvendiğim bir büyüğüme "insan ne için yaşar" diye bir soru sormuştum. cevabı tabii ki de "insan şerefi, haysiyeti için yaşar" olmuştu. bu bahsettiğim insan gerçekten de öz yaşamında şeref ve haysiyet için yaşamanın en gerçek örneklerinden birisiydi.

bu çağın insanının en büyük talihsizliği, kapitalist modernitenin en hayâsız haydut nitleğine bürünmesidir. din gibi bir kurumdan, aile kurumuna kadar her olguyu insana savaşta güçlü bir silah olarak kullanabilmekte. kapitalizmin topluma karşı yürüttüğü bu savaş, devlet aygıtı gücüyle de gayet örgütlü bir savaştır.

bunların dışında günümüz insanından çok sıkılmaktayım. bülent ortaçgil bir şarkısında fevkâlade bir cümle etmiştir "bu iş zor yonca, çünkü insanlar yıllar boyunca hiç soru sormadan durur." günümüz insanı merak etmekten çok sıkılıyor. ibni haldun da demiş zamanında "insan ana babasının değil, ezberlerinin çocuğu olmuş" yazık ki günümüz insanı bundan beter yoz bir mahlukâta dönüşmüş ve bu haliyle acayip hayvanlara benziyor. bu durum eskiden bir tek onları çürütüyor sanmaktaydım. artık ben de çürümekten korkuyorum.

organik madde olup robot gibi çalışmaya, davranmaya zorlanması.

duyguları gelişmemiş sapiensler ile barış içinde yaşamaya çalışmak.

sürekli iç güdülerini bastırmak zorunda olmak.

gelecek kaygısı olabilir.
yaşam bir zamanlar belki ilkeldi ama 10 sene sonra ortaya çıkması muhtemel sorunlar şimdiden can sıkmazdı.

kendi tercihleri, özellikleri, karakteri, hayatı sandığı şeylerin dış kaynaklar (toplum, yönetim, aile, burçlar, olanaklar-olanaksızlıklar) tarafından kendisine dayatıldığını fark edememesi. bunu fark etmek zaten mutsuzluk için elverişli bir ortam hazırlıyor kanımca. fark edip değiştirmeye çalıştığında ise yabancılaşma başlıyor. aidiyet (birine, bir şeye, topluma, aileye vs.) hissinin kaybolması derken bir kayıkla kıyıdan uzaklaştığını fark ediyor insan. çünkü birey olmak sizden çok beklenen bir şey değil. (yazdım bir şeyler)

modern insanın en büyük problemi, kapitalizm nedeniyle bağımlı hale geldiği akçasal ilişkileri, hedonizm ve bunu sürdürme stresinin kırılgan hale getirdiği ruh sağlığıdır.

modern olması.

her şeyi bildiğini sanması.

modern olmasıdır, yani kendisi için uygun olan hayatı yaşamıyor oluşudur. insanın dünyadaki varlığını sürdürecek olduğunu varsayarsak binlerce yıl sonra modern hayata uygun evrimleşme soz konusu olabilir mi onu bilemedim lakin.

gezegen insanı isimli yazar arkadaşımızın ukdesi.

bence modern insanın çok fazla sorunu vardır ancak bazıları vardır ki oldukça belirgindir.

örneğin (bkz: insanlardaki kolay para kazanma arzusu) örnek bir durumdur. çok hızlı kazanmak istiyoruz, sadece para alanında değil, her alanda.

güzel/yakışıklı görünme çabası da bu sorunlardan biridir bence. artık herkes tek tip olmaya başladı. estetik ameliyatları arttı. herkes aynı buruna, aynı çene yapısına, aynı renk gözlere, aynı tip yanaklara sahip olmaya başladı.


tanım: modern çağ insanının sorunlarını paylaştığımız başlıktır.


edit: sayın the dark knight'in kibar uyarısı üzerine:

(bkz: modern insanın en büyük problemi) .

varoluşsal sancılar.

sanki hiç bir yere yetişemiyormuş, sürekli bir yerlere geç kalıyormuş, bir şeyleri kaçırıyormuş hissi ile yaşamaya çalışmak bu sorunlardan biridir. ingilizce tabiri ile "fear of missing out" problemi, kısaca fomo.

gencliği, güzelliği, sağlığı, parayı ve zamanı aynı anda denk getirememek. biri olsa diğeri hep eksik olur.

tüketmek ve hızlı tüketmek. tüketilenlerin arasına insanı da ekleyip sonunda yalnızlaşmak.

yaşamak için çalışmak yerine çalışmak için yaşıyor zorunda kalmak. bu modern çağın getirdiği illet bir hastalık. farkında bile olmadan zamanımız doluyor bu dünyada. ve kaçımız "yaşadık" diyebilir ki?