breaking bad

amerika birleşik devletleri yapımı televizyon dizisidir.

dizinin yaratıcısı vince gilligan’dır.

başrollerde bryan cranston* ve aaron paul* oynuyor. diğer önemli rollerde ise anna gunn*, dean norris*, rj mitte*, giancarlo esposito*, bob odenkirk*, jonathan banks*, betsy brandt*, krysten ritter*, mark margolis*, raymond cruz*, steven michael quezada* gibi önemli oyuncular oynamıştır.

dizide ölümcül bir hastalığa yakalanan kimya öğretmeni walter white’ın ailesinin gelecekteki hayatını rahat bir şekilde geçirebilmesi için -ben buna inanmıyorum ancak kendisi böyle söylüyor- işlediği suçları ve gayrimeşru olayları izliyoruz. bu süreçte kendisinin ve çevresindekilerin başından geçenlere ve walter white’ın yaşadığı değişimlere tanık oluyoruz.

oyunculuklar olağanüstüydü. yan roller dahil harika oyunculuklar izledik dizi boyunca. şahsi görüşüm walter white’tan ziyade jesse pinkman’ın oyunculuğu mükemmeldi. aaron paul, jesse pinkman karakterini oynamıyor o karakteri yaşıyordu. bazı roller vardır evrende o rolü o kişiden başka kimse o kadar iyi oynayamaz. işte jesse pinkman karakterini de gözümde aaron paul’dan daha iyi kimse oynayamazdı. şöyle ki başka bir hayatta aaron paul’un jesse pinkman olduğunu düşünüyorum.

dizideki karakterler mükemmel işlenmiş. her karakterin ayrı ayrı derinliğini görüyoruz. bazı karakterlerin iç dünyasındaki çatışmalar da kusursuz biçimde ele alınıyor. karakterlerin iyi-kötü-zayıf yanları göze batmadan çok yalın biçimde işleniyor. iyi ile kötünün savaşını da çok gerçekçi resmediyor breaking bad.

dizinin müzikleri de breaking bad’e yakışacak kalitedeydi. bölümlere sahnelere uygun enfes müzikler vardı.

breaking bad, hbo yapımı olmayan ancak hbo kalitesinde ve hbo etkileyiciliğinde olan iki yapımdan biridir gözümde.

dizinin en sevdiğim özelliğinden biri her şeyin en küçük ayrıntısına kadar son derece zekice kurgulanması. şöyle oturup bölümler içinde kusurlar aramaya kalksanız elle tutulur bir kusur bulamazsınız, o kadar başarılı bir yapım.

izleyeli çok zaman olmasına rağmen hâlen pek çok sahnesi hatırımdadır. bu da dizinin kalitesinin bir yansımasıdır.

dizide en sevdiğim karakterler; mike ehrmantraut, gustavo fring, saul goodman ve jane margolis oldu.

breaking bad benim için değerliydi. derinden duygusal bağ kurabildiğim dört diziden biriydi.

yorumlarda birçok kişi skyler white için “orospu”, “kahpe”, “kaşar” gibi ağır ithamlarda bulunmuş. bu görüşlerin çoğuna katılmıyorum. o karakterin kendi iç dünyasındaki sorunlarını, hesaplaşmalarını irdelemek gerekiyor. skyler white’ı kötüleyenlerde en çok dikkatimi çeken şey ise walter white’a methiyeler düzmeleri. dizi boyunca walter yavşağı skyler’dan bin kat daha fazla kötülük, alçaklık yapmıştır.

dizinin en sevdiğim özelliklerinden biri de belli bir kesime veya belli bir cinsiyete hitap etmemesi, pek çok farklı izleyici grubuna hitap etmesiydi. birbirine tamamen tezat insanlar bu dizide buluşabiliyordu.

breaking bad’in kazandığı bütün ödülleri hak ettiğini düşünüyorum. her anlamda harika bir yapımdı.

ikinci defa baştan sona izleyebileceğim birkaç diziden biridir breaking bad. bir süre sonra en baştan tekrar izlemeyi, o heyecanı, o adrenalini, o korkuyu, o tutkuyu tekrar hissetmek istiyorum.

bazı diziler bittikten sonra kişide boşluğa düşme hissi oluşur. çünkü o dizi boyunca izleyici âdeta hayattan soyutlanır, sadece diziyi yaşar. dizi bitince de sanki muhteşem bir rüya sona ermiş gibi olur. işte breaking bad o dizilerden biri.

bazı yapımlar vardır izledikten sonra üzerinden bin yıl geçse de unutamazsınız. işte breaking bad öyle bir diziydi.

diziyi henüz izlememiş olanları kıskanıyorum doğrusu. bu mükemmel eseri sil baştan izlemeyi çok isterdim.

yararlanılan kaynaklar

kaynak 1, kaynak 2, kaynak 3, kaynak 4, kaynak 5, kaynak 6, kaynak 7, kaynak 8, kaynak 9

aşağıda dizi hakkında bazı ayrıntılara değineceğim. izlemeden önce detayları öğrenmekten hoşnut olmuyorsanız aşağıda yazılanları okumamanızı öneririm.

[[spoiler]]

breaking bad hakkında bazı anekdotlar

* dizi hazırlık aşamasındayken amc kanal yönetimi başrol için bryan cranston’a pek sıcak bakmıyormuş. o dönemde daha çok malcolm in the middle dizisiyle tanınan cranston komedi dizilerindeki rolleriyle bilindiği için karaktere uygun olmayacağı düşünülüyormuş. walter white karakteri için düşünülen isimlerse matthew broderick veya john cusack imiş. bryan cranston’ın walter white rolüne seçilmesini sağlayan isim vince gilligan olmuş. gilligan yazar ve yapımcı olarak yer aldığı the x-files dizisinde cranston’ın rol aldığı “drive” bölümünü amc yöneticilerine izleterek bu rolü almasını sağlamış.

* vince gilligan, 2005 yılında breaking bad projesini hbo, tnt, showtime gibi pek çok kanala sunmuş. kanallar projeyi değerlendirip reddetmiş.

* jesse pinkman karakteri aslında ilk sezonun sonunu göremeyecek bir yan karakter olarak yazılmış. birinci sezon ilk yazıldığında, karakter dokuzuncu bölümde ölüyormuş. walter white da jesse’yi öldüren uyuşturucu satıcısını kaçırıp, evinin bodrumunda işkence ederek şeytani tarafını daha ilk sezon finalinde açık edecekmiş. ancak hollywood’da o sıralarda meşhur senarist grevi başlamış ve dizinin ilk sezonu kısa kesilmek zorunda kalmış. ilk sezonun sadece yedi bölüm olmasının nedeni de bu grev olaylarıymış. ikinci sezona geçmeden önce verilen arada senaryolar üzerinde yeniden çalışma şansı yakalayan gilligan, aaron paul’un jesse pinkman icrasından oldukça etkilendiği için karakteri öldürmemeye karar vermiş.

* breaking bad, yayınlandığı dönemde altın küre ve emmy dahil olmak üzere toplam 116 ödül kazanmıştır.

* aaron paul hayatı boyunca hiç oyunculuk dersi almamış. reddit üzerinden yaptığı bir söyleşide rol yaparken başka birisi gibi davranarak bu işin üstesinden geldiğini belirtiyor.

* breaking bad, imdb dizi listesinde en yüksek puan olan 9.5 puan ile birinci sırada bulunuyor.

* dizinin başarısından dolayı, bazı meth satıcıları markalaşmak için maddelerine mavi renk katmaya başlamışlar.

* bryan cranston dizideki performansıyla emmy “en iyi erkek oyuncu ödülü”, aaron paul ise emmy “en iyi yardımcı erkek oyuncu ödülü” kazanmıştır.

* dizinin ozymandias bölümü, imdb tarihinde 100 binden fazla kişinin oyladığı ve 10 tam puan alan tek bölüm olma özelliği taşımaktadır.

* dizideki bir bölümün ortalama maliyeti üç milyon dolarmış.

* breaking bad aslında california’da çekilecekmiş ancak prodüksiyon daha az vergi yükü çeksin diye set albuquerque’ye taşınmış.

* walter white’ın suç dünyasında kullandığı heisenberg mahlası nobel ödüllü fizikçi werner heisenberg’den geliyormuş. kuantum fiziğindeki belirsiz prensibinin arkasındaki isim olan heisenberg, ikinci dünya savaşı sırasında almanlar için atom bombası üzerinde çalışmış, ancak nazilerin böyle bir güce sahip olmaması için önemli bilgileri onlardan saklayarak atom bombasının tamamlanmasını geciktirmiştir.

* dördüncü sezondaki “face off” bölümünde gustavo fring’in mükemmel makyajının hazırlanmasında the walking dead ekibinden yardım alınmış.

* walter white’ın son sezonda paraları gömdüğü yerin koordinatlarını unutmamak için bu sayılarla piyango oynar. walter white’ın kuponundaki sayılar breaking bad’in ve the avengers gibi bazı hollywood filmlerinin çekimlerinin yapıldığı albuquerque studios’un koordinatlarıymış.

* dizide walter jr olarak izlediğimiz rj mitte, gerçek hayatta oynadığı karakterin serebral palsi* hastalığına sahip bir isimmiş. fakat karakterinin aksine normal hayatta koltuk değneği olmadan yürüyebilmektedir. hatta rj mitte dizi için koltuk değnekleriyle yürümeyi öğrenmiş.

* final bölümünü 10.28 milyon kişi eş zamanlı izlemiş ve dizinin en çok izlenen bölümü olmuş.

* breaking bad toplamda 62 bölümden oluşuyor. periyodik tablo’daki 62. element olan samarium, kanser hastalarını tedavi etmekte ve acısını azaltmakta kullanılan bir ilaçtır.

* dizinin açılışında gözüken c10h15n formülü, metamfetaminin ta kendisidir. 149.24 de molekül ağırlığı.

* breaking bad, 2013 yılında tüm zamanların en yüksek reyting alan dizisi olarak guinness rekorlar kitabı’na girmeyi başarmıştır.

* usta oyuncu sir anthony hopkins dizinin tamamını iki haftada izlemiş. ardından bryan cranston’a övgü dolu bir mektup yollamış ve hem onu hem de diğer oyuncuları “inanılmaz” oyunculukları için kutlamış. yapım ekibinden de övgüyle söz eden anthony hopkins, diziyi muhteşem bir shakespeare eserine ve yunan trajedisine benzetmiş.

* bryan cranston, walter white rolünden yaklaşık yirmi yıl önce benim de çocukken izlemekten keyif aldığım çizgi film olan power rangers’da görev almış ve twin man’e sesiyle hayat vermiştir. ayrıca blue ranger olan billy cranston’ın adı bryan cranston’dan ilham alınarak yaratılmış. bryan cranston’ın yıllar önce adının “mavi” ranger’a verilmesi ise oldukça manidardır.

* game of thrones yazarı george r.r. martin, breaking bad’in “ozymandias” * bölümünü izledikten sonra; “westeros’ta walter white kadar canavar karakter yok, bunun üzerine çalışacağım.” diyerek sonraki kitapları için diziden ilham aldığını belirtmiştir.

* skyler white rolündeki anna gunn’ın söylediğine göre, bryan cranston, walter white’ın jesse’nin kız arkadaşı jane’in ölmesine izin verdiği sahneyi çektikten sonra on beş dakika boyunca ağlamış. usta oyuncu gerçek hayatta bir kız babasıymış. aaron paul aynı sahne için şunları söylemiş; “günün sonunda bugünün bittiğine hiç bu kadar sevinmemiştim. çünkü o ızdırap dolu anları gerçekten jesse’yle birlikte hissettim.”

* ikinci sezonun birinci, dördüncü, onuncu ve on üçüncü bölümleri siyah beyaz olarak başlıyor. bu bölümlerin isimlerini bir araya getirdiğinizde “seven thirty-seven / down / over / abq” ortaya çıkıyor. bu, sezonun sonunda ortaya çıkan uçak kazasına bir göndermedir.

* dizinin gerçekçi olması için bir dea ajanı breaking bad ekibine nasıl meth yapılacağına dair bilgiler vermiş. bryan cranston da dizi için bir kimya profesöründen yardım almış.

* dizideki mavi meth aslında mavi renkte akide şekeriymiş. albuquerque’deki bir şeker dükkanı olan the candy lady’den temin edilen mavi akide şekerleri daha sonra hayranların da ilgisiyle ciddi talep görmüş.

* gustavo fring’in restoranı los pollos hermanos, gerçek hayatta da adı twisters olan bir tavuk restoranıymış.

* jesse pinkman karakteri walter white dışında dizinin tüm bölümlerinde oynayan tek karaktermiş.

* dizide babası walter white’ın kanser tedavisi için bağış toplama amacıyla oğul walter jr. tarafından açılan “savewalterwhite.com” sitesi hâlen kullanımdaymış. ayrıca bir süre öncesine kadar site içerisinde “donate” yani bağış yap butonuna tıkladığınızda gerçek kanser hastaları derneğine bağış yapılabiliyormuş. ancak artık dizinin yayınlandığı kanal olan amc’nin sitesine bağlanmaktadır.

* dizinin yaratıcılarının en çok pişmanlık duydukları şey jesse’nin dişlerinin düzgün, beyaz, sağlıklı oluşuymuş. meth kullanan birinin böyle dişlere sahip olması gerçekçi değildir. ancak makyajla kötü göstermek amatör duracağı için ve dijital ortamda değiştirmek de pahalıya mal olacağı için jesse’nin dişlerine oynama yapılmamış.

* walter white’ın mike’ı öldürdüğü bölüm, jonathan banks’ın son bölümü anısına bütün dizi ekibi siyah kolluk takarak çalışmış.

* beşinci sezonun son gününde bryan cranston, parmağına bir breaking bad dövmesi yaptırmıştır.

* hector salamanca karakteri dizinin esas kötüsü olarak planlanmış fakat daha sonra yerini gus fring’e kaptırmış. ayrıca raymond cruz’un tuco performansını beğenen vince gilligan, tuco’yu ikinci sezonun asıl kötüsü yapmak istemiş. ancak cruz’un the closer dizisiyle daha önce imzalanmış kontratı bulunduğu için ikinci sezonda yer alamamış. onun boşluğu gustavo fring rolü biraz daha büyütülerek doldurulmuş. bu da bir sonraki sezonda gus fring’ın hector salamanca’yı gölgede bırakmasına zemin hazırlamış.

* dizinin başrolü bryan cranston ve önemli oyuncularından anna gunn ve bob odenkirk gibi isimler unutulmaz dizilerden seinfeld’de de birlikte rol almıştır.

* walter white beş sezon boyunca direkt ya da dolaylı olarak toplam 201 kişiyi öldürmüş. dizide toplamda ise 270 karakter ölmüş.

* dizide kullanılan bazı nesneler breaking bad hayranları tarafından satın alınmış. walter white’ın ilk bölümde giydiği külot 2013’te açık arttırmayla 9.900 dolara, gale boetticher’ın “to my other favorite w.w” yazdığı kitap leaves of grass, 65.500 dolara, hector salamanca’nın zili de 19.750 dolara satılmıştır.

* dizi yayınlanmaya başladıktan sonra walter white karakterine özenerek meth üretme işine girişen bazı öğretmenler olmuş. bir fen öğretmeni okulda öğrencilere kendi ürettiği meth’i satarken yakalanmış, ölümcül kansere yakalanan bir öğretmenin de evinde meth üretmeye başladığı ortaya çıkmış. boston’da bir üniversitede yetmiş dört yaşındaki matematik öğretmeni irina kirsty ise evini tam anlamıyla bir meth laboratuvarına çevirdiği iddia edilmiş.

* final bölümünün adı “felina”dır. “fe, li, na” periyodik tablodaki demir, lityum ve sodyumu işaret eder. yani demir kanı, lityum meth’i, sodyum ise gözyaşını temsil ediyor. ayrıca “felina” bölümü “finale” kelimesinin anagramıdır.

* final bölümünde walter white’ın new mexico’ya dönerken radyoda dinlediği şarkı marty robbins’in seslendirdiği “el paso”dur. şarkı sevdiği kadını bulmak için yaşadığı kasabaya dönen arayış içindeki bir adamın öyküsünü anlatıyor. şarkıda bahsi geçen kadının adının final bölümüne de adını veren “felina” olduğu belirtiliyor.

* dizinin son sezon dvd’sinde alternatif bir son da bulunuyormuş. şaka niyetine hazırlanan bu alternatif sonda malcolm in the middle dizisindeki hal rolünü canlandıran bryan cranston, hal olarak bir kabustan uyanıp breaking bad’de yaşananların tamamının bir rüya olduğunu fark ediyormuş. bu alternatif final aynı zamanda newhart dizisinin finaline de bir saygı duruşuymuş.

* final bölümünde new hampshire’ın plakası ve eyaletin bir nevi sloganı olan “live free or die”* yazısını görüyoruz bir süre. beşinci sezonun ilk bölümüne adını veren bu slogan aslında iki ana karakterimizin yaşayacağı sona işaret ediyor. ana karakterlerden biri ölüyor, diğeri ise özgürlüğüne kavuşuyor.

breaking bad’te insanın yüreğinin en derinlerine dokunan pek çok sahne vardı. bunlardan hatırımda kalanların bazılarını paylaşacağım şimdi.

mike ehrmantraut’ın yaşama veda ettiği sahne sahne beni çok derinden etkilemişti. hayatı boyunca suçla iç içe yaşayan bir türlü aradığı huzuru bulamayan mike baba yaşama veda ederken sanki o bin yıldır aradığı huzuru ve sevinci bulmuş gibiydi o gölün kenarında. ölümü kucaklarken âdeta gözlerinin içi parlıyordu. şimdiye dek izlediğim en büyüleyici ölüm sahnesiydi diyebilirim. mike ehrmantraut’ın veda sahnesini yazan ekibe saygılarımı ve teşekkürlerimi gönderiyorum. okumak isteyen olursa kendisiyle ilgili düşüncelerimi şurada normalsozluk.com/entry/2346297 belirtmiştim. ışıklar içinde uyu mike baba..


breaking bad’in ve dünya dizi tarihinin en soğukkanlı, en profesyonel, en karizmatik, en klas iki karakterinden biri olan gustavo fring’ten bahsetmek istiyorum şimdi. sayısız yerli ve yabancı dizi izledim. beni gustavo fring kadar etkileyen çok az karakter oldu. bu kadar mükemmeliyetçi, bu kadar soğuk kanlı, bu kadar disiplinli, bu kadar profesyonel, bu kadar saygılı, bu kadar hissiz, bu kadar beyefendi, bu kadar acımasız, bu kadar ruhsuz, bu kadar duyarlı, bu kadar mimiksiz, bu kadar hassas, bu kadar adil, bu kadar dikkatli, bu kadar ciddi, bu kadar net intikam alıcı, bu kadar sabırlı, bu kadar taşşaklı, bu kadar klas ve daha sayısız bu kadar özelliği bir arada taşıyan başka bir karakter görmedim. o sürekli giydiği aynı sarı renk gömleği ve siyah kravatıyla mimiksiz bakışları hâlen hatırımdadır. kendisine büyük saygı duyuyorum. kesinlikle saygıyı hak ediyor. gustavo fring’in yaşama veda ettiği sahne şimdiye yapılmış en klas iki ölüm sahnesinden biriydi. bomba patladıktan sonra odadan ağır adımlarla çıkması, çıktıktan sonra o nevi şahsına münhasır mükemmeliyetçi tavırlarıyla son kez kravatını düzeltmesi unutulabilir mi?


jane’in yaşama veda sahnesi ve jesse’nin düştüğü durum nasıl da insanın yüreğini parçalıyordu. jesse’nin jane’e aşkı çok derindi. o kadar güçlü hisler besliyordu ki bunalımdan çok uzun süre çıkamamıştı. günlerce sevdiği kadının hayâlini kurması, yaşananların gerçek olmadığına inanmak istemesi çok etkiledi beni. hele telesekreterde jane’in bıraktığı ses kaydını günlerce haftalarca dinlemesi ne kadar da acı vericiydi. peki ya jane’in jesse’nin arabasında içtiği son sigara izmaritlerini jesse’nin atmaya kıyamamasına, her arabaya bindiğinde jane’in hayâlinin gözünün önüne gelmesine, küllükteki jane’in ruj izi olan o izmaritlere bakıp birlikte geçirdikleri güzel anları hatırlayıp ağlamasını unutmak mümkün mü?

hoşça kal sevgili jane..


[[/spoiler]]