sobalı evde büyümek

saatlerce kartopu oynadıktan sonra sobanın arkasında üstlerini kurutmuş, ısınmış, mayışmış; kestane ve kızarmış ekmek kokularıyla yaşamı hissetmiş, büyümüş insanın deneyimleri toplamıdır.

kuzine soba ise eğer fırın bölümünde pişmiş patatesi doya doya yemektir.

sobanın üzerine portakal mandalina kabuğu koyarak doğal oda spreyi efekti yaratmaktır.

soba yanan odada tüm aile bireyleri bir arada bir kısmı çekyatta bir kısmı yer yatağında yatmak demektir.

ve illa ki gece uyurken tüten soba dumanında zehirlenme tehlikesi atlatmak demektir.

soba etrafında toplanmak diye bir şey vardı. ısınıcam diye bir kıyafetini yakmak ya da kendini yakmak geleneksel bir şeydi.

daha eskilere televizyonun dahi olmadığı dönemler ise hikaye dönemi imiş. hikaye, masal gibi türlerin oluşması da hep buna dayanır. çoook eski dönemlerde insanlar akşamları vakit geçirirken ya küçüklere masallar ya da büyüklere hikayeler anlatılırdı. bu cinli, perili hikayelerin de çıkış yerleri hep bu soba etrafında olmuştur. ampulün dahi icadından önce özellikle köy yerleri karanlık tabii ki. insanoğlu pek rahat durmamış tabi. ya birbirini korkutmak için hikayeler uydurmuş ya da çocuklarını uyutmak için masallar anlatmış. ama ortak nokta soba etrafında olması.

soba önemli bir şeydi eskiden. özellikle köy yerlerinde hala kömürden önce odun yakılır. sobanın yakıtı odunlar ve çalı çırpıdır. yazdan hazır edilirdi sobanın yakıtı. oduna gitmek diye bir tabir vardır köylerde. kışın güzel anılarını yazdan oluşturmaya başlarlar.

soba önemli dedik ya, sadece ısınmak için kullanılmaz soba. üstünde her daim güğümde su, pişen bir yemek görmek mümkündür. kuzine sobalarda fırın bile vardır. yöresel ekmekler yapılır içinde. soba önemli bir şeydir. banyo yapmak için kullanacağın sudan pişirdiğin yemeğe, etrafında toplanıp sohbet etmekten ısınmaya çoook fazla işlevi vardır. bir soba asla sadece bir sona değildir.

ben! buzzz gibi havadan içeriye girince o yüze çarpan sıcak buğuyu, üzerinde ekmeğin kızarması içinde ise patatesin çatlamasını, kardeşlerinde ısının etrafına toplanıp çekirdek eşliğinde oyunlar oynadığını unutamaman demek.

genelde sobalı evde büyümeyenler bu güzellemeyi yapıyorlar.
o soba sürekli yanar durumunda değil. birileri içini boşaltıyor, tekrar dolduruyor. bunlar çok zahmetli işler.

mutlaka bir yerini sobada yakmış çocuklardır bunlar. furacin iyi geliyor yanıklara bu arada.

üşüdüğümüzde tek solukta yanında olduğumuz, yerini başka hiçbir şeyin alamadığı huzur.

bambaşka bir çocukluk yaşamanın adıdır. sobanın üst deliğinden tavana vuran ateşin yalımları ve yansımaları, çıtıtrtılar eşliğinde hayal kura kura uykuya dalmak en güzelidir.

oturma odasında bütün gününü geçirirsin. oturursun, kalarsin, uyursun her şey burada olur. tüm aile toplanır hatta misafir geldi mi oturacak yer kalmaz yerde oturursun. uyurken o citirtisi mayistirir insanı. eğer maaş yattiysa kestane alınır eve bir güzel ciziklersin ailece. sonra sıcak sıcak yersin. o sobanın üzerinde pişen çay bile farklı oluyormuş şimdi şimdi anlıyorsun.

evin geri kalanı buz gibi olur ama o sobalı odanın tadı,içindeki odunun çıtırtısı, ilk tutuştuğunda çıkan güm güm sesi , gece tavana yansıttığı alazlar başkadır. kış mevisiminde dönem dönem anneme keşke sobamız olsa şu an diye mızmızlandığım çok olur. ya çocukluğumu hatırlattığından ya ateşin doğayı anımsatmasından inanılmaz huzurla doluyorum düşündükçe. olsa da şimdi sıcak sıcak otursak, sıcaktan terleyip odanın kapısını açsak, üstünde kar topu eritip portakal kabuğu kızartsak.

başlık eksik, sobalı evde büyüyen efsane nesil olmalıydı, otur sıfır

zordur sobalı evde büyümek.*
annemin rahatsızlığı olduğu için bu işle ben ilgileniyordum o yüzden güzellemesini yapamayacağım. her sabah temizle, ateş yak vs.
ayrıca odun ve kömürleri sobaya sığacak şekilde önceden ayarlamak gerekiyordu ki bu da ayrı bir iş demekti. tüm bunların yanında soba olmayan odalar soğuktu ve bu nedenle evin içinde rahat dolaşamıyorduk.
bakın tüm bunları tekrar hatırladım, hiç iyi bi şey de gelmedi aklımda.

annemin sobayı yakmak için her sabah o soğukta hepimizden önce kalkışı, uğraşısı, sonra kahvaltıyı hazırlayıp sıcak yatağımızdan sıcak odaya bizi taşıyışı. sobalı ev bana annemi ve çektiği çileyi hatırlatıyor.

yine soba güzellemesi yapanlar toplanmış. soba çiledir. yakması, kovasını dökmesi... tabi bunu sizin için yapan anneleriniz vardı. gece buz gibi yoganın altına yatmaktır, buz gibi çarşafı sermektir sobalı ev.

ayrıca bu ülkede; annesi sobada yakacak bir şey bulamadığı için 40 günlük bebek öldü. sizin soba güzellemesi yaptığınız vakitlerde öldü o bebek. soba deyince bu gelsin aklınıza.

jakuzi keyfinin hep yarıda kalması durumu.

her zaman sağladığı sıcaklığa hasret duymaya neden olur. zordur. evin içinde oluşan sıcaklık farklı genellikle hasta eder ama sobanın sıcaklığını özlememek imkansız. zorluklarının ve zahmetinin yanı sıra insanın ruhuna işleyen yönelenini geçmemek gerek. hani şu tavana yansıyan ateş ve çıtırtısı var ya işte onlar. huzur verici.

sobanın olduğu odada yatıp kalkma zorunluluğu. özel alanın sıfır olması. diğer odaların buz kesmesi.

soba gürül gürül yanarken, karda, soğukta üşüyen parmakları soba borusuna yaklaştırıp ısınmak, kuzinede çay demlemek, sobanın üzerinde kestane kebap ve gözünde patates pişirmek. bunlar sobalı evde yaşayanlarda veya sobalı evde büyüyenlerde miras kalan bir alışkanlık

sobadan tavana yansıyan ışığı seyrederek uyuya kalmak, tadı damağımda kaldı.

gözünüzü kapatınca kurumuş mandalina kabuğu kokusu alırsınız .