sobalı evde büyümek

bizim evde çok çekmiyordu soba.bu yüzden neredeyse sürekli tüterdi.kıyafetlerime kokusu sinerdi.en kötüsü de ben alıştığım için bana kokusu gelmiyordu ama yakın arkadaşlarım direkt fark ediyordu...iyi yönlerine gelirsek çok sıcak tutardı.börek vs. yapmak istediğimde fırınına atardım hemen.elektrikli fırına gerek kalmazdı.tencereleri üstüne koyup yemek ısıtmada da birebirdi.

oldlar bilir. bakınız: ben. her pazar akşamı sobanın yanına kedi gibi kıvrılıp şahane pazar izlemeyi özleyen birilerini çizelim buraya.

az yanmadım tenekenin yüzünden, ama bir samiyet vardı. nasıl desem “neşeli günler” samimiyeti

soba da benimle büyüdü. harika.

ekmek kızartıp yemek. ve biraz fazla kalıp yanan ekmeklerin ilahi kokusu.

lodostan korkarsın öncelikle ne zaman lodos çıksa illa zehirlenme vakası olmuştur. kestane pisirirsin. ekmek kızartıp yağ surersin üzerine . her daim güğüm vardır. sobalı evde yatiyorsan dışardan yatak geliyorsa gelen yatak buz gibidir ayrı bir tadı vardır o yatağın soğukluğunun. pazar banyosu gelir aklıma . mandilana portakal kabuklarını sobanın üstüne atarsın içerisi mandalina portakal kokar.sonra yatarken bizimkileri izlersin. karanlık odada sobanın üzerindeki delikten tavana kömürün yanmasi yansır . bunları söylerken aklıma yeni türkü den telli telli şarkısından biz büyüdük kirlendi dünya sözü geçti

2 hafta önce köyde kurdum.hiç bir şey benzemez soba sıcaklığına soba yanında yapılan muhabbete dalınan düşüncelere..

ıyisiyle kötüsüyle bir çok anıyı hatırlatır soba/ sobalı ev.
her şeye rağmen ayva, patates, kestane vb... pişirip yemenin; o kokuların içinde mest olmanın yeri ayri.

çok güzel bir şey gece yakılır sabah yine yakılır doğal ateş sıcağında uyku çok güzel.

doğalgazla olacağından daha sıcak olur başka da artısı olmaz. sobalı ev romantizminden de hiç hazzetmem. kömürle külle uğraşmak hiç hoş değil bir kere. soğuk bir ildeyseniz o soğuk havalarda kömür çuvallarını yerleştir, boşalt yetmez her sabah kül çıkar. soba tüter, borular dolar. çekmezse soba zehirlenmesi olur. çilesi say say bitmez.
iyi ki doğalgaz kullanımı arttı da soba çilesinden kurtulduk. nefret ediyorum sobadan da zahmetinden de.
sobalı evde hoş anılarım olmuştur. sobada patatesidir ayvasıdır ama tüm bunlar o zahmetin yanında lafı edilecek şeyler değildir benim için. sobalardan da soba yakmak zorunda kalan insanların olmasından da nefret ediyorum.

küçükken sabahları annemin soba kovasını değiştirişine uyanırdım. gürültülü bir çekiş ve müteakiben daha az gürültülü bir yerine koyuş. tüm gün soba kovasının durumunu kontrol ederdik. acaba içindeki odun bitti mi, koru geçti mi, altını açtık mı, altını kapattık mı... eğer sobanın koru geçip küle döndüyse içini tekrar tutuşturmak gerekliydi. gün içerisinde iki kere kova değişimi yapardık. buz gibi soğukta kömürleri poşetleyip içine yakacak hazırlardık. bazen sobanın havası tutmaz yanmazdı dolayısıyla ya donardık ya da içeride dumandan boğulurduk. artıları var mıydı? evet tabii ki de. üzerinde yemeklerimizi ısıtırdık, kestane pişirirdik, buz gibi soğuktan gelince ellerimizi üstüne tutardık vs vs. ama ne bileyim hiç sobalı ev romantizmine giremedim.

ısınamama sorununu ortaya çıkartan bir...hal.

cayır cayır yanan bir sobamız vardı. üzerinde ibrik fokurdar,gece yatarken yorgan kullanmaz hatta yer yer-hadi be, çoğunlukla- terlerdik.

artık gelişen teknoloji vs.* doğalgaz ile ısınmaya çalışıyoruz.ama ne mümkün! insanın kemiği ısınmıyor tabi. alışkanlık kötü bir şey.

(bkz: gece sobaya sarılmak)
(bkz: soba önünde yıkanmak)
(bkz: kestane sevgisinin temeli)
(bkz: soba üzerinde ekmek kizartmak)

mandalina kabuğu kokusu, gece duvarda oynaşan ateş gölgesi, odun tadı eklenmiş mis gibi çay ile büyükmektir..

tuvalet ve duşun işkence olduğunu dönemlerdi. evet, soba yanan oda maksimum sıcaklıkla insanı gevşeten ve kendini şanslı hissettiren bir durumdu. ama soba yanmayan diğer odalarda herhangi bir yaşam belirtisi bulmak da mümkün değildi.

soba, romantizmi güzel olan bir hikaye. ama onun da romantizmi bir yere kadar. çocukken kaloriferli eve geçtiğimizi çok net hatırlıyorum. kendimi, ayda yürüyen apollo 12 mürettebatından biri gibi hissediyordum. çocuk yaşımda gördüğüm en büyük teknoloji kaloriferdi çünkü.

sabah bi kalkarsınız buz gibi yorganın altından çıkmak istemezsiniz bide sizden önce uyanıp soba yakan yoksa buz gibi suyla elinizi yüzünüzü yıkarsınız geçici yüz felci geçirirsiniz.

annem çekerdi evin soğunu. bir oda yanar genelde. sular çelik gibi akar buz gibidir. küçük kardeşim sıcak odadan çıkmasın soğuğa gitmesin diye bekçilik yapardım. annem hep hastalanırdı soğuktan. ben de kısmen öyle olurdum. öğlen yemeğine okuldan eve gelince patates atmış olurdu kuzineye. dünyada ki en lezzetli şeydi galiba. zahmeti çok ama keyfi çok güzeldir.

dikkatli olunmalı. üşümesin bu çocuk diyor nenem ve benim yatağımı sobanın dibine seriyor. tabiki bende sağa sola derken sobaya yapışmışım. yorganın sobaya temas etmesiyle yangın çıkartıyordum nerdeyse. kışın gece vakti kapıyı pencereyi açtık dumanın odadan dağılmasını bekledik. yorgana ne kadar su döksekte pamuk içten içe yanmaya devam ediyordu.

soba, kendisiyle beraber ritüellerini de barındırır.
kurutmalık

(şekil a)
üzerinde hamur işi pişirmeler, ocaktaki tüp erken bitmesin diye su ısıtmalar, yemek pişirmeler(bunlar büyüklerin telaşları).

çocuk gözünden bakalım birde; kar yağdığımda eldiven karlı ve ıslak olur, sobaya bir değdirirsin cosss diye ses çıkar, veya haylazlıklasobaya tükürürsün sonra izlersin. elektrikler gittiğinde sobadaki alevinin yansısının tavana vuruşunu izlersin.

kestane, patates vb. saymıyorum bile, fırınlı sobalarda.

şimdi, oldu mu doğalgazlı evler? daha temiz ama bu yönleri yok. boru temizlemek filan da yok. iyi ki yaşamamışım o zamanları diyorum.

sait faik'in abasıyanık kitabı... şaka şaka
sait faik abasıyanık'ın semaver öyküsünü, aynı adlı kitabın ilk öyküsünü tavsiye ederim. sizi geçmişe götürür.

kar gibi romantizmi bolca yapılan bir konudur ama kışı çok soğuk geçen yerlerde soba zahmetli ve zordur. bu yüzden güzel sıcak anıları bir kenara bırakıp daha gerçekçi bakmayı tercih ediyorum..