türk dil kurumu

sözlüğü kıymetlimdir.

türkçe'de yazım kurallarını göstermek ve yazım sorunlarını çözmek amaçlı, mustafa kemal atatürk tarafından kurulan kurumdur. türkçe'deki sorunları gidermek ve dili güzelleştirmek için, bu kurumda farklı dil bilimciler görev almaktadır. atatürk , siyasi ve askeri dehasının yanında, türkçe dili konusuna da gereken önem ve değeri vermiş, öngürülü bir karakterdi.

rezalet bir kurum kısacası. yeni kelime bile üretemeyen, hayal gücünden yoksun insanlar tarafından yönetilir. yabancı bir kelime girmiş ise illaki önceden var olan kelimelerden türkçeleştirmen gerekmiyor. uydur ağza kolay kulağa güzel gelsin. otobus = oturgaçlı götürgeç dalga mı geçiyorsunuz? otobüs zaten kendisi çok hoş bir kelime kimse götürgeçli oturgaçlı götüreç demez. bu sadece bir örnekti. yabancılar ne güzel türetmiş 'selfie' bizde özçekim demişiz ama tutmadı. halk ağzına güzel olanı konuşur. örneğin dizüstü bilgisayar gibi. farkettiyseniz ortada yeni birşey yok sadece var olan kelimeleri birleştirmişiz. sosyal medyadaki kelimelerin örneklerine bakalım.

akp altında sinsi bir başka hamlesi büyük türkçe sözlüğü ortadan kaldırmak olan kurum.

yıllardır derlenen basılı bts'yi kaldırıp yerine güncel türkçe sözlük diye bi şey getirdiler. bu sayede içindeki tanımları istedikleri gibi oynuyorlar.

güncel türkçe sözlük denilen hedenin kelime haznesi çok daha dar. aradığım hiçbi kelimeyi bulamıyorum nerdeyse. varolan tanımları da daralttılar epey, çoğu tanım ise yanlış.

bts'nin ise yeni baskısı yapılmıyor sahaflardan bulabilirseniz anca öyle alınıyo.

dil elden gitti sözlük. neyse bir yakınım kubbealtı sözlüğü önerdi, kafam rahatladı. benim gibi delirmiyo olduğunuzu teyit etmek için sözlüğe bakanlardansanız kubbealtı günü kurtarıyo.

zannedilenin aksine türk dil kurumu'nun kısaltmasi tdk(a) diye okunmaz. çünkü türkçe'de k(a) diye bir harf yoktur tdk'ye göre. lütfen şöyle okuyun tdk(e). kulağa tuhaf geldiğini biliyorum. ancak işinin ehli türkçe öğretmenleri bu konuda takintilidir.

kurumun yayını olan 36 adet e-kitaba buradan erişebilirsiniz. hemen korkmayın ya hu, hepsi ücretsiz. *

kimi kelimelerin kullanımının yanlış olduğu kurum. çok kapsamlı olması gerekirken yer yer yetersiz bile olabilir.

siyasal islam hedefleri doğrultusunda türk dilini bitirmeye oynayan kurum

bunu, dili temellerinden sarsarak yapıyorlar:
1- türkçenin en güçlü alanı olan kök sesleri bozan heceleme kuralları uydurarak.
2- türkçenin gelişiminde büyük paya sahip bileşik sözcükleri inatla ayırıp dili kısır bırakarak.

dile sahip çıkmak istiyorsanız yeni heceleme kurallarını öğretmeyin. hecelemede ses anlamlarını koruyun. bileşik sözcükleri ayırmayın. tek seferde yazın. bunlar tesadüfen ya da cehaletten değil, gayet bilinçli yayılıyor.

canı sıkıldıkça bazı kelimelerin yazımını değiştiren kurum.
özellikle, birleşik kelimeler ile oynamaya bayılıyorlar.
onları eğlendirecek bir şeyler bulmak lazım.
üç sene kpss' ye çalıştım.
o üç sene zarfında değişen kelimeler oldu.
hiç örnek vermeyeyim, kesin değişmişlerdir.

bir şeyleri sürekli olarak değiştiren kurum.

örnekler;
- eskiden misak-ı millî idi, şimdi misakımillî oldu.
- eskiden "taktir" ve "takdir" ayrımı vardı. "takdir ediyorum bu başarıyı" ve "o taktirde işler değişir" gibi... şimdi taktir yok, sadece takdir var. daha doğrusu taktir bir ara tamamen yok oldu. şimdi "damıtma" anlamıyla sözlükte yeniden yer aldı.
- eskiden "şey" kelimesini isim olarak değerlendirirken şimdi zamir olarak değerlendiriyorlar.
- 2 kelimesi birden ya da 2. kelimesi anlamını kaybetmemiş birleşik isimler ayrı yazılır diyorlar. bakıyorsunuz takımyıldız bitişik yazılıyor.

bunlar ve daha benzeri tonla örnek... yani bir şeyi öğrendim, biliyorum diyorsunuz ama bir bakıyorsunuz ki tamamen değişmiş.

sınavlara girecek insanlara da acıyorum yani artık. kuralı veriyorlar, sonra da "amaaa istisnası vaaar" diyerek 50 tane kelime ekliyorlar oraya. efendim şu kelime normalde ayrı yazılırmış da istisnası olan şu, şu, bu, şu ve o bitişik yazılırmış. soran olunca da "ezbere karşıyız" derler. tamam, bu kısmın tdk ile ilgisi yok ama sürekli kuralları değişen bir dilin kelimelerini ezberletip bunlar üzerinden soru sormak da ne bileyim... hiç mi konu kalmadı soracak? bu kadar mı aciziz soru üretmekte?

tdk'ye dönersek... hızınıza yetişemiyoruz maşallah!

gidip bakayım, maşallah hâlâ böyle mi yazılıyor diye...

batı kökenli kelimelerin bazılarını türkçeleştirirken bazılarını da türkçeleştirmeyen kurum. örneğin fantastik kelimesi, üstelik dilimizde * tek kelimelik bir karşılığı da varken, sözlükte yer alır. gel gör ki, sarkastik kelimesine yer vermezler. neleri türkçeleştirip neleri türkçeleştirmemeye karar verirken sistematik bir yol izledikleri konusunda derin şüpheler vardır. yine de faydalanılandır. (bkz: ben seni kusurlarınla seviyorum.)

tdk, atatürk'ün kurduğu dernek değildir. o dernek canımız, ciğerimiz, şerefli tsk'nın 12 eylül'de yaptığı faşist darbe sürecinde kapatılmış, bir süre sonra bugünkü haliyle, gerici, yöneticileri ve üyeleri liyakatla değil atamayla gelen bir kurum haline getirilmiştir. ne sözlüğü, ne yazım kılavuzu benim açımdan bir değer içermiyor.
gerçek sözcük, askeri tdk'ya tepki olarak kurulmuş dil derneği'dir.
www.dildernegi.org.tr/

12 temmuz 1932'de ulu önder atatürk tarafından ''türk dili tetkik cemiyeti'' adıyla kurulmuştur. 1936'daki 3. türk dili kurultayı'nda adı ''türk dil kurumu'' olarak değiştirilmiştir. türk dil kurumu, türk hava kurumu ve türk tarih kurumu ile birlikte cumhuriyet'in milliyetçilik ve halkçılık alanlarında önemli kurumlarından birisidir. tdk'nın kurucular kurulu üyesi samih rifat horozcu, ruşen eşref ünaydın, celal sahir erozan ve yakup kadri karaosmanoğlu gibi devrin önde gelen edebiyatçılarıdır. türk dil kurumu'nun amacı türk dilini yabancı dillerin ve tamlamaların etkisinden arındırmak, eski sadeliğine ve öz güzelliğine kavuşturmak ve türkçeyi bilim, felsefe, sanat, spor, teknoloji dili yapmaktır. tdk'nın kendi internet sitesinde 'türk dil kurumu sözlükleri' ve 'türk işaret dili' gibi yardımcı kaynakları vardır. atatürk, yaşarken sağlığında maaşının bir kısmını ttk ve tdk gibi ulusal kurumlara ödenek olarak bağışlamıştır. türk dil kurumu tarafından bilimsel olarak yayınlanan ilk eser, göktürkler döneminden kalma bilge kağan tarafından 732'de yazdırılmış orhun yazıtları'dır. ardından yusuf has hacib'in 1069 tarihli kutadgu bilig adlı eseri derken gerisi çorap söküğü gibi gelmiştir. tdk, o gün bugündür türk dili üzerine araştırmalarına devam etmektedir.
maalesefki cumhuriyetimizin bu güzide kurumunun özerk ve tarafsız olması gerekirken 12 eylül 1980 darbesi gibi gerici-dinci bir darbeyle atatürk tarafından verilen özerkliği kaldırılmıştır öyleki bazı zamanlar yer yer atatürk'ün ttk'ya bıraktığı ödeneği, karanlık eller tarafından haince kesilmiştir hatta atatürk'ün gerçek öğretilerine ve mirasına aykırı bir şekilde 1982'de 'atatürk kültür ve tarih yüksek kurumu' diye uyduruk bir kurum kurulmuş ve öz türkçecilik akımı, sentezci-islamcı politikacılar tarafından sekteye uğratılmıştır...
resmi internet sitesi: www.tdk.gov.tr/
ilgili diğer link: www.altayli.net/turk-dil-ku...
türk dil kurumu'nun resmi logosu
türk dil kurumu'nun kurulduğu tarih ve tdk'nın amaçları
türk dil kurumu'nun ankara'daki genel merkez binası

e-mağazasındaki kitaplar epey ucuz. ayrıca ücretsiz e-kitaplar da mevcut. türkçeye veya dil hakkında yazılıp çizilenlere merakınız varsa göz atmanızı öneririm.
bilgi: sipariş verdikten sonra mail atmanız yeterli değil. arayıp bizzat söylemeniz önerilir. kitaplar eksiksiz ve temiz geldi. müsterih olunuz efendim.

türk tarih kurumu gibi yayınları olan kurum. mustafa kemal'in vasiyeti gereği kitaplardan telif alınmamaktadır. sadece baskı maliyetleri karşılanmaktadır. bu yüzden fiyatları uygundur.

ücretsiz kargo icin citayi yukseltmis ve 500 liralik alisverisi zorunlu tutmuslar.ama yayin cesitliligi muazzam .' kalyanamkara ve papamkara' bile mevcut yani o kadar diyeyim size. bazi eserler çok ucuz olmakla birlikte genel itibariyle fiyatlar makul , birkac konuda yazilan eserler de tersine oldukça pahali.gene de edebiyata ilginiz varsa bu secenek de degerlendirilmeli .

bazı sözcüklerin yazımında zaman zaman değişiklikler yaptığı için kafa karışıklığına sebep olan kurum. sanırım ikizler burcu. dengesiz bir çalışma sistemi var. yeni değişiklikler:

doğubeyazıt (eski) / doğubayazıt (güncel)
horon vurmak (eski) / horon tepmek (güncel)
çiğ börek (eski) / çi börek (güncel)
yeşilzeytin (eski) / yeşil zeytin (güncel)
unvan (eski) / ünvan (güncel)
marmara ereğlisi (eski) / marmaraereğlisi (güncel)
yakan top (eski) / yakantop (güncel)
kümeden düşmek (eski) / küme düşmek (yeni)
kayyum (eski) / kayyım (güncel)
yeşilsoğan (eski) / yeşil soğan (güncel)
hasıraltı (eski) / hasır altı (güncel)
akça armudu (eski) / akçaarmut (güncel)
sultan efendi (eski) / sultanefendi (güncel)
akzambak (eski) / ak zambak (güncel)
yeşilbiber (eski) / yeşil biber (güncel)
boy bos (eski) / boy pos (güncel)
pilili (eski) / pileli (güncel)
yürük (eski) / yörük (güncel)

maalesef verilen bilgiler yanlış. türk dil kurumu sözlüğüne girip kolayca bakabilirsiniz. birkaç tanesini buraya bırakıyorum.




sanırım, galat-ı meşhurun ne olduğu bilinmiyor. mesela “çiğ börek” şeklinde yazılır ve söylenir (doğrusu böyledir). fakat birtakım yörelerde, halk ağzında “çi börek” şeklinde telaffuz edilir. bu telaffuz zamanla yaygınlaşırsa hatta doğru olanın yerine geçerse buna galat-ı meşhur denir.
dil kurumu da sözcüğün yeni versiyonunu sözlüğüne ekler. pek çok sözcük ve deyim için geçerli olan bir şeydir.

12 temmuz 1932 yılında bizzat atatürk tarafından kurulan ve ankara'da yer alan dil kurumudur.

bizim ve bir milletin en önemli hazinelerinden biri dilidir, bunun yok olmaması, kelimelerin tarihe karışmaması ve türkçe'nin geliştirilmesi amacı ile kurulan bir kurumdur.

1. türk dil kurultayına ilk kimler çağrılmış dersiniz?