dil mi düşünceyi yönetir düşünce mi dili yönetir sorunsalı

çok kafa karıştıran sorunsallardan biridir. dil ile düşüncenin ayrılmaz bir bağı olduğu kesindir. ama hangisinin diğerinin kaynağı olduğu bir bilinmez. benim fikrimce günümüz şartlarında dil düşünceyi yönetirken ilk zamanlarda düşünceler dili yönetir. örneğin, rakamları ele alalım 1 sayısı bir olarak yazılır ama neden böyle yazılır? buna bu sözcüğü atayan düşünen insanoğludur. bu sayede sayılara bir sistematik getirip anlam karmaşasından kurtulmuş olur. günümüzde ise icat edilmiş her şeye, hatta icat edilebilecek pek çok şeye karşılık gelebilecek bir sözcük bulunur. insanın düşüncelerinin gelişebilmesi içinse bu sözcüklere hakim olması yeterlidir.

onu bilmem ama yazarken kalem, kelamı yönetiyor.

bilmediğin dilde nasıl düşüneceksin?

dil ve düşünce arasındaki ilişki konusunda yapılan çalışmalar, her ikisinin de birbirini etkilediğini göstermiştir. bazı çalışmalar, dilin düşünceyi yöneten bir etken olduğunu ve insanların düşüncelerini ifade etme yeteneklerine göre düşüncelerinin şekillendiğini göstermiştir. diğer çalışmalar ise dilin düşünceyi yönetmediğini, ancak düşüncelerin dil kullanımını etkilediğini ileri sürmüştür. bu nedenle net bir sonuca varmak zordur ve her iki etkenin de birbirini etkilediği söylenebilir.

yerine ve zamanına göre değiştiğinden, içinden çıkılamaz bir "sorunsal" dır. havanda su dövmeyin artık. komik oluyor.
ayrıca (bkz: derdini seveyim)

zeki insanlarda düşünce dili yönetir.

benim yaşadığım coğrafyada kar hemen hemen hiç yağmıyor. bu yüzden lapa lapa yağan kar için 3-5-10 çeşit cümle / ifade yok.

eskimo olsaydım belki 20 çeşit olurdu. düşünceyi yani bir durumu bir kelime / kalıp ile ifade etmek için ya tecrübe edeceksiniz ya da uyduracaksınız.

ejderha görmedim ama ejderha dediğimizde herkes olmasa da çoğunluk bir şey anlıyor. düşüncede üretilen bir kavram dilde ortaya çıkıyor.

tecrübe dediğimiz şey de algı ile şekilleniyor. madde etkisi altında kırmızı bir fili uçarken gören bir adama kırmızı fil olmaz ve filler uçmaz derseniz size mi inanır yoksa kendi deneyimine mi.

düşünce de deneyim de dolayısıyla dil de hepsi düşünceden çıkıyor.

düşüncenin dili yönettiğini düşünüyorum. çoğu kişi düşünmeden konuşuyorum diye örnek vermiş ama konuşulanların hepsi mutlaka düşünülmüştür. dil yalnızca onu ifade etme biçimidir.
bilmediğin dilde düşünmek diye bir şey de abartılı bir tabir bence; çünkü düşünürsün ama bilmediğin bir dilde ifade edemezsin . bu da düşünmediğin anlamına gelmez.
dilin yaratılma süreci bile düşünce/ deneyim sonrası oluşmuştur ( yansıma sözcükler en basit örnekleridir)
ama tabiiki düşünce ne kadar ilerlemiş olursa olsun dil ilerlemedikçe düşünce açığa çıkamaz.
'dilimin sınırları dünyamın sınırlarını belirler '.

dil, varlığın evidir.

martin heidegger

dil, düşüncelerimizi ifade etmemizi sağlayan bir araçtır. konuşmadan önce beynimizdeki elektrokimyasal hareketlenme de bu durumu gösterir.

david hilbert bunu tartışmasız açıkladı. zihin herşeyi yönetir. cinsiyet yöneliminizden fetişinize kadar. siz sadece özete hakim olursunuz. dil hiçbir şey değildir. yönetemez

bir dilbilimci ve polyglot olarak diyorum ki, kesinlikle dil düşünceyi yönetir.
dil hem kendi içinde, sadece ana dilinizde bile daha fazla kelime, deyim, atasözü vb bildiğinizde bile size ne denli ufuklar açan bir şeyken bir de başka bir dil öğrendiğinizde kendi dilinizde olmayan, daha önce bu durumu nitelendirmek için bir kelime olabileceğini bile hayal etmediğiniz şeylere dair kelimeler sunduğu için sizi afallatıyor.

üstelik dil, içinde kültürü de taşıyan bir şey olmakla beraber size çok fazla bilgi akışı da sağlıyor ve farklı düşünme biçimleri öğreniyorsunuz farkında olmadan.

bir lisan bir insan demeleri doğrudur. dil öğrendikçe birden fazla kişiye ait bakış açısı, birden fazla kişiye ait kültürel birikim, birden fazla kişiye ait düşünme biçimleriniz oluyor.

dil bilmenin getirisi başımı döndürüyor, mutluluktan.

kesinlikle dilin düşünceyi yönettiğini düşünüyorum, biliyorum.

düşünce dili yönetir diyeceğim sorunsal.
konuşma engelli insanlar doğru düşünebilir ama düşünme yeteneğinden yoksun insanlar ne doğru ne de düzgün konuşamaz.

akaşik kayıtlar, deneyimler, kodlarımız ve ruhumuz beynimizi yönetir; düşünceye, ardından sözel enerjiye döner.

bu konuda okunmasını tavsiye ettiğim bir kitap var: hayy bin yakzan

bebekken bir adaya düşen ve ceylan tarafından büyütülen bir çocuk ve düşünceleri müthiş bir şekilde anlatılıyor.

tabii ki düşünce dili yönetir. aklınızda olmayan bir şeye isim vermeye ya da sözcüklerle tanımlamaya ihtiyaç duymazsınız. dil zihinlerin iletişmesi için kullanılan bir araçtır. iletişim ihtiyacı büyüdükçe dil gelişir. yeni sözcükler oluşur. ya da kolaya kaçılıp başka dillerden ödünç alınır.

dilin kemiği yoktur ama kafada kemik var. kemik güçlüdür. güçlü olan yönetir.

ilk başta düşüncelerimiz dili yönetir. ancak daha sonradan doğru olsun olmasın beyin dilin dediklerini doğru kabul edip ona ayak uydurur.

ikisini de 5 büyük aile yönetmektedir
edit: gerçekten.

ikisi de birbirinden bağımsız hareket edeni var hay maşallah dedirtir.