william shakespeare

" bir tiyatro sahnesidir bütün dünya
kadınlar da erkekler de sadece birer oyuncu.
sahneye bir girer bir çıkarlar. ve tek bir insan
ömrü boyunca pek çok rol oynar."

ana dili ingilizce olmayan bir kimse için, orjinal dilinden okunmasının neredeyse imkansız olduğu yazardır.

iyi çevirmenler olsa mükemmel bir tarzı vardır ancak şimdiye kadar baktıgım sadece can yücel çevirisi olan şiirleri basarılıdır. sanıyorum ki sebebi çevireninde çevirmenliğin yanı sıra şair olmasıdır. moda mod çevirmek yerine şiirselliği koruyarak çevirmiştir. örnek vermek gerekirse 66.sonenin bir can yücel bir de iş kültür yayınlarında talat sait halman çevirisi vardır arada uçurum vardır.

"66. sone (can yücel’in çevirisi)

vazgeçtim bu dünyadan tek ölüm paklar beni,
değmez bu yangın yeri, avuç açmaya değmez.
değil mi ki çiğnenmiş inancın en seçkini,
değil mi ki yoksullar mutluluktan habersiz,
değil mi ki ayaklar altında insan onuru,
o kızoğlan kız erdem dağlara kaldırılmış,
ezilmiş, horgörülmüş el emeği, göz nuru,
ödlekler geçmiş başa, derken mertlik bozulmuş,
değil mi ki korkudan dili bağlı sanatın,
değil mi ki çılgınlık sahip çıkmış düzene,
doğruya doğru derken eğriye çıkmış adın,
değil mi ki kötüler kadı olmuş yemen’ e
vazgeçtim bu dünyadan, dünyamdan geçtim ama,
seni yalnız komak var, o koyuyor adama.

66. sone (talât sait halman’ın çevirisi)

bıktım artık dünyadan, bari ölüp kurtulsam:
bakın, gönlü ganiler sokakta dileniyor.
işte kırtıpillerde bir süs, bir giyim kuşam,
işte en temiz inanç kalleşçe çiğneniyor,
işte utanmazlıkla post kapmış yaldızlı şan,
işte zorla satmışlar kızoğlankız namusu,
işte gadre uğradı dört başı mamur olan,
işte kuvvet kör-topal, devrilmiş boyu bosu,
işte zorba, sanatın ağzına tıkaç tıkmış.
işte hüküm sürüyor çılgınlık bilgiçlikle,
işte en saf gerçeğin adı saflığa çıkmış,
işte kötü bey olmuş, iyi kötüye köle;
bıktım artık dünyadan, ben kalıcı değilim,
gel gör ki ölüp gitsem yalnız kalır sevgilim."

kitap okuyorum diyen ama shakespeare okumayanı ciddiye almiyorum

aşk intikam adalet üçgeninde karakterler yazan meşhur ingiliz tiyatro yazarıdır.

birçok sonesi okan, tragedya dram ve komedi türlerinde oyunları bulunan, hem yazmış hem oynamış olan ingiliz şair ve yazar. dünyanın en önemli dramacısıdır. ingilterenin ulusal şairi olarak geçer ve 'bard of avon' (avon'un ozanı) olarak da bilinir. 38 oyun, 154 sone, iki uzun anlatı şiiri ve çok önemli olmayan başka tür birkaç şiir daha yazmıştır.

tiyatroyla ilgileniyorum diyen herkesin en az bir eserini okumuş olması gereken yazar

william shakespare'in takma ad olduğu aslında 17. oxford kontu edwad de vere olduğuna dair rivayetler vardır. ama her kimse eserlerin bi dahi elinden çıktığı aşikâr .

tiyatroya gönül vermiş bütün insanların okuması gereken yazardır. her oyunu birbirinden ayrı gözükse de aslında birbirlerine bir o kadar da benzerdir

ingilizcenin büyük yazarı ve dünyanın en iyi oyun yazarı olarak adlandırılır. ulusal şairdir.

"sizin dans için hafif ayakkabılarınız var;
benimse ruhum kurşun gibi ağır."

shakespeare - romeo ve juliet

ingiliz edebiyatı düşünenlerin 4 yıl her sene işleyeceği muhtemel olan yazar

58. sonesine hayran olduğum ingiliz yazr

“binlerce kez beter olsun gece, senin ışığın yoksa.“ cimlesinin yazarı, üstüne tanımam

boğa burcu, ingiliz yazar. edebi üslubu; müstehcendir, zeki kelime oyunlarıyla yazılmış şiirsel bir dil kullanır. doğduğu gün olan 23 nisan tarihi, aynı zamanda öldüğü gündür. hakkında yazarlığına dair yalanlamalar olmuştur. asil bir aileden gelmediği için, yazdığı oyunların, şiirlerin kendisine ait olmadığı, aslında saray soylularından birinin yazıp, onun adıyla sahnelendiği söylenir. yaşadığı dönemde tahtta kraliçe elizabeth vardır. hatta bunların asıl sahibinin kraliçe olduğu söylentiler arasındadır. hiçbir zaman aksi kanıtlanamamıştır.
karısını aldatmasıyla ünlüdür. ismini doğru şekilde yazmakta hep zorlanmıştır. mezar kazıcılarından korktuğu için, mezarına bir lanet koydurmuştur. lanet şöyledir:
''aman ha güzel dost isa'nın adına
buraya gömüleni kazmaya kalkma!
bu taşları koruyan mübarek olsun,
kemiklerimi alan laneti bulsun.''
açıkçası mükemmel dizeler yazan bir şair için, bu lanet bir miktar zayıf kalmış. mezar taşında daha şairane bir şeyler okumak istiyor insan.

*
yağmuru sevdiğini söylüyorsun, fakat yağmur yağınca şemsiye açıyorsun.
güneşi sevdiğini söylüyorsun, fakat güneş açtığında gölge biryer aramaya başlıyorsun.
rüzgarı sevdiğini söylüyorsun, fakat rüzgar estiğinde pencereyi kapatıyorsun. korkuyorum, çünkü beni sevdiğini söylüyorsun.
*
demiş bir zamanlar.

romantik komedinin de öncülerindendir kendisi.
(bkz: bir yaz gecesi rüyası)

sevgili ayşegül yüksel hocamın da zamanında hep dediği gibi; bugün yaşasaydı kesinlikle pembe dizi yazardı ve bu konuda çok başarılı olurdu.

"yağmuru seviyorum diyorsun" şeklindeki şiiri yazmamıştır.

bu sahibi bilinmeyen "şiir"in şekspiryen olduğunu düşünenler hazretin şiirlerini, o şiirlerin ölçülerini ve biçimini belirleyecek kadar iyi okumamış ya da hiç okumamışlardır. internet cidden çok büyük bir çöplük oluyor bazen, kaynağı olmayan yardırıyor.

biraz daha dikkat etsek ne güzel olur halbuki.

neyse, gelmişken boş geçmeyelim de macbeth'teki şu harika dizeleri paylaşayım:

"tomorrow, and tomorrow, and tomorrow,
creeps in this petty pace from day to day,
to the last syllable of recorded time;
and all our yesterdays have lighted fools
the way to dusty death. out, out, brief candle!
life’s but a walking shadow, a poor player,
that struts and frets his hour upon the stage,
and then is heard no more. it is a tale
told by an idiot, full of sound and fury,
signifying nothing."

tarihin güncel olabileceğini gösteren ve ölümün sadece biyolojik bir şey olduğunu gösteren yazardır. idolüyüz ama tapamıyoruz işte o kötü.

teker teker oyunlarını okuduğum ve karakter yaratmak nedir öğreten şahsiyet. ingiliz edebiyatı için değerini anlamak için yıldızlanan kelimeleri notlardan incelemeniz bile yeter. ayrıca ingilizce okunmalı diye sayıklayanlara bakmayın.
okuyun shakespeare.
hasan ali yücel serisinden olanı tavsiye ederim. özellikle macbeth in önsözü mükemmel. resmen önsözü yazan çevirmene ayrı hayran kaldım.