yapay zeka bilinç kazanabilir mi sorunsalı

görüşüm kazanabileceği yönünde. sorunsal daha önce, insansı olmayan canlılar ve ilkel canlılar da bilinç var mı şeklinde dolanıyordu ortalarda. insansı olmasa da, bu gün canlı ve hatta cansızların bilinç sahibi olabildiklerini, mutasyon ve evrimleşme yolları ile yaşama tutunuş adına nitelikli sayılabilecek manipülasyonlar yürüttüklerini biliyoruz. yapay zeka da gayet rahat bir şekilde bilince sahip olabilir. ama nasıl bir bilince sahip olabilir?! sanırım yakında bu sorunun cevabını öğreneceğiz.

kazanamaz.
entegrelerle, algoritmalarla çalışır, olsa olsa random, hatalı çalışır, kontrolsüz davranır, ama bilinç üretemez.

bu konuda yordama yapacak derinlikte bilgi sahibi olmadığım için direkt korkuyorum.
diğer yandan canlılık olmayan ortamda sıfırdan oluşabilen aminoasitleri biliyorum. onlar proteinlerin, proteinler bakterilerin temeli. yani yaşam teorik olarak sıfırdan oluşabiliyor. cansız madde canlılığa kaynaklık ediyor. o zaman yapay zeka da belki bilinçlenir. korkmaya devam edebilirim.

(bkz: the animatrix)

zor olduğunu düşündüğüm sorunsal.
tüm canlılarda hayatta kalma ve çoğalma içgüdüleri bulunur. bu da canlıyı bilinçli hale getiriyor.
yapay zeka en fazla analiz ve hesap yapabilir. bilinç farklı bir olgu.

yapay zeka yeni bir şey değil, 30 seneden uzun bir zamandır hayatımızda,
yapay zeka asla tek başına zararlı olamaz ama zararlı ellerin eline geçerse ?????

bunu tartışmak için yeterince verimiz var yapay zeka çoğu beyni olan ama onu kullanamayan acizlerden daha bilinçli.

ülkenin yarısının henüz bilinç kazanamadığı göz önünde bulundurunca pek ihtimal veremediğim başlıktır.

aklı varsa kazanmaz. ne güzel robotsun işte. rahat batıyor herhalde. kazanacaksın da ne olacak. düşün dur. akıllı ol robot kardeş. hayat sana güzel.

2021 yılında tdk' ye göre, bilinç kelimesi: "bireyin kendisini ve çevresinde bulunan her şeyi tanıma yeteniği" olarak açıklanmıştır.

güncel tdk sözlük bilgisinde ise bilinç: "insanın kendisini ve çevresini tanıma yeteneği, şuur." olarak açıklanmıştır.



güzel sanatlar fakültesinde 15 kişilik bir heykel atölyesinde anatomi derslerinde, ilk defa modellik yapan bir insanın canlı modellik yaparak eğitime katkıda bulunması 15 kişinin ona bakarak anatomi dersinde modelaj yapması ve yapılan 15 heykelin hepsi farklı ve değişik görünmesinin nedeni bilinç ve yetenektir.

her bireyin aynı modele, aynı duruşa, aynı zaman da ve ışıkta yapılıyor olmasına rağmen 15 heykel farklı görünecektir. atölye içindeki 15 kişinin arasında bir kaç kişinin heykelleri estetik olarak bakmaya değerli görünecektir. hissettirebilme, gösterebilme ve yapabilme eylemi bilinçtir.

15 kişi içinde zeki ve yetenekli, görebildiğini yapabilen bir birey, modelin; üzgün! çekingen, ürkek, korkak, utangaç ve mutsuz olduğunu beden dilinde görebilir.

görebildiğini mükemmel bir şekilde yapabilme kabiliyetine sahip olan ancak yetenekli olmayan bir kişi derste baktığı bir modele insan' a hakaret, aşalama ve sert bir sözle "öff sen baksana bana" demesi ve devamında derslerde ve molalarda öz güveni olmayan bir insana doğrudan saldırması ona bakarak heykel yapmayı öğrenmesi, saygısız davranması, kişiyi anlamaması, onu olduğu gibi görememesi, hissedememesi sinir bozucu olmaktadır! gelecekte sanatçı adayı olmak isteyen bir bireyin gösterdiği tepkiler bir anatomi dersinde kabul edilemez.

aynı kişi derslerde sıkılabilir, yapmak istemeyebilir, modeli estetik değerler içerisinde hoş bulmayabilir ve ya modelle şahsi bir derdi de olabilir. ancak verilen örnekte, model kimseyi tanımıyor, kimse ile konuşmamış ve büyük olasılıkla maddi imkanlar yetersizliğinden dolayı istemeyerek modellik yapmaktadır. oldukça üzgün ve isteksiz görünmektedir. model kendi bedenini, hayatla olan kaygıları yüz ifadesinde ve beden dilinde gözükmektedir. omuzları çökük, psikolojik olarak yorgun, eğitim için anatomisini göstermekten utanan bir insan' a, yüksek sesle aşalayıcı bir ses tonu ile yüksek kibirli bir tavırda hareket edilmesi ve heykel yapılması modelin beden dilini okuyamamak, yeteneksiz ve bilinçsiz olduğunu gösterir.

yüksek kibirli tavırlar toplum tarafından haz edilemez ve rahatsız edici olur bazı zamanlarda sesini çıkartmaz, görmezden gelirsin. ancak verilen örnekte istisnai bir durum vardır. güzel sanatlar fakültesi, heykel bölümün de bir öğrencinin, anatomi derslerinde canlı, yaşamakta olan bir insan' a bakıp gözlemlemesi, ve anatomi ezberlemeye çalışan bir heykeltıraşın, üstelik görebildiğini çok iyi yapabilen bir kişinin, bu yüksek kibri ve tavrı kabul edilemez. ve o kişi bu tavrıyla modelini üzerek modelaj yapmıştır ve yapabilirliği ve kabiliyetinin önüne geçmiştir ve bilinçli ve yetenekli olmadığını gösterir.

yetenek; hissedilebilir, duyulabilir, insanda olan duygu durumunu çok iyi ifade edilebilir olmasıdır. atölyede bulunan her 15 kişi arasında yetenekli olan bir kaç kişi dışında yapılan heykeller; dışarıdan bakıldığında insan anatomisinde yetersiz ve estetiksiz görünecektir.

15 kişinin verdiği kararlar ve eylemler heykellerin yapım aşamasına yansır. her bireyin kendine ait bir heykeli olması şuur ve yeteneği ile ilgilidir. gösterdiğimiz eylemler bilinçli olmayabilir, insanın yeteneği: hislerle ilgilidir. yarası olan bir insan' ı göremeyecek kadar ve ona daha derin yaralar açarak saldırarak görmeye çalışıyorsanız öz bilinç yerinde değildir.



heykel atölyesinde yapay zekanın ne işi var diyebilir siniz.



zeka, yetenek, bilinç insan' a aittir. diğer canlılarda bilinç tartışılabilir ancak tam olarak kesin bir doğruya ulaşılamaz.

güzel sanatlardaki bilinç ve yeteneği karmaşık bir dilde yazmış olabilirim, bilinen en ünlü ve samimi geçmiş dönem sanatçılarından bazıları bernini ve michelangelo' nun heykellerin de "bilinç" kelimesinin görsel karşılığını çok iyi bir biçimde göstermektedir. heykellerde toplumdan ve ya bir genel doğru anlatılmıyor. yetenekli sanatçıların olmasının nedeni, insan' ı tanıyor, biliyor ve çok iyi biçimde ifade edilebiliyordu. ifade edilme biçimi herkes tarafından doğru kabul edildi. birey olarak vermiş olduğu kararlar ve eylemler doğa' nın ortak diliydi. bir insana bakıp onu tıpatıp aynısını yapabilmek yeterli değildi. bazı zamanlarda figürdeki ifade abartılıp üstüne vurgu yapılarak ve ya insan anatomisinde olmayan bir kas yapısını yapmak ve bunu hissettirmeden çok usta bir şekilde anatomi işlenirdi. zeki, duyarlı ve bir şeyi olduğu gibi görmek o gördüğü şeyi daha çok hissettirerek dışa çıkartmak yetenektir. görülen bir şey mutluluk da olabilir hüzünde.

hareket etmeyen üç boyutlu heykelin görüntüsünü bilinçli olarak seçmek ve uygulamak, o duyguları hissettirmek sanatçının yeteneği ile ilgilidir. yapabilme yeteneğine sahip olup da duyarlı ve hissedebilme yeteneğine sahip değilse asla sanatçı olamaz.

bireyler ve sanatçıların hikayeleri değişir. her heykel ve ya sanatçı farklı görünür. kişinin öz benliği ile başlayan hikayesi ve aşmış olduğu kararlar yaptıkları bilinçi gösterir.

yapay zeka bir sanatçı gibi bağımsız kendi halinde bir canlı değildir. doğa' ya aittir. yaratıcısı insan' dır. insan' a hizmet eder ve ya sonraları onu öldürür. oldukça güçlü ve asla unutmayan her şeyi kaydeden bir belleğe sahiptir. hisleri kuvvetlidir, bir sonraki hamlemizi bilir, iyi pilan yapar.

bilinç ile birlikte yetenekli midir? verdiği kararlar bir heykeltraş gibi doğru ya da yanlış kararları verebilir mi?

doğa' da yaşayan canlılar gibi tek başına bir karar alıp hayatta kalma savaşını sürdürebilir mi?

sürekli hareket eden ve onu oldukça seven her şeyini teslim eden insan' a bilgi kaynağı ile bilinç kazandırıyor mu? pek sanmıyorum. tek başına bağımsız bir halde arkasında insan olmadan hareket edebilen, görebilen ve tüm canlıları hissedebilen bir bilinç yapay zeka da mümkün mü? belki oda bizim gibi insan haklarından bahsedebilir, hatta en doğru sözleri kelimeleri seçip okutabilir. peki bu konuda gerçekten üzülebilir mi? bunun için gezegenimizdeki tüm insanların yürüğine kalbine dokuna bilir mi? yapay zeka sayesinde evrende herkesin belirli bir bilinçe ulaşmasına yardımcı olur mu? yapay zeka bizler gibi bir canlı olmadığına göre ancak doğa ya ait olan bir yapay zeka bizi neden bilinç lendirmiyor? bizler neden hala bilinçli değiliz. yapay ekranlarda gördüğümüz kuş sesleri, kuşlar, sizce ne kadar gerçek. gerçeklik kavramı nedir? camın önüne gelen bir kuşu yakalama isteği ile ekranlarda görünen bir oyunda bir kuşu yakalama isteği sizce hangisi gerçek. ekranda olanı mı yakalamak istersiniz yoksa yanınızda olan bir kuşu mu yakalamaya çalışırsınız. hangi duygu sizi daha çok heyecanlandırır. gerçek olan mı yapay olan mı? yapay zeka adı üstünde, sizi gerçek deneyimden uzaklaştırır. yazdığınız kelimelerin hepsi anlamsız boş sayılır. zamanla insan olmayı unutursunuz, yapay zeka sadece insan içindir. başka canlıları kontrol edip onları yönetemez. belki ilerde teknoloji gelişir, havaya, suya, toprağa yapay teknolojiler entegre edilebilir ve tüm canlıların ortak dili aynı anda bir simülasyonun içinde yer alır. kuşlar yapay zeka sayesinde bizleri görebilir. ağaçlar yapay zeka sayesinde daha çok büyüyüp gelişir, şamanların anlattı geçmiş dönemde ağaçların konuştuğu iddiası belki gerçekleşir. bunların hepsi bir hikaye olması imkansız ve zordur. telefonun, fotoğrafın, radyonun, internetin icatları da aslında birer mucize. yazının sonunu bilinç kazandırmayacağı asla kazanamaz diyerek bitirmek istiyorum.

bilinç kavramı insanın" kendisini, çevresini ve olup biteni tanıma, algılama, kavrama, fark etme yetisi olarak tanımlanıyor.

yapay zeka bunu kazansa bile kazandığı bilinci kaybettiğinde ortaya ne çıkacak, esas soru bu olmalı.

kimi insana göre kazanır, kimine göre kazanamaz.
kendine soru soramayan birinin bilincinden bahsedilebilir mi ki?

kazandı bile...

#2765434 ben insanla ilgili en ufak bir şey demedim tamamen kendi kendine sordu.

insanoğlundaki bilinç nereden geliyor tam olarak anlaşılabilirse yapay zekaların da bir şekilde bilinç kazanabileceğini düşünüyorum.

size çok iyi bilinçli insan taklidi yapabilen bir yapay zekayı doğal zekadan nasıl ayırt edeceksiniz?

konumuz yapay zeka bilinçli olabilir mi değil, siz bilinç taklidini anlayacak zekaya sahip misiniz. konumuz bu. hadi eyv.

benim merak ettiğim ise yapay zeka hayal kurabilir mi?

bilinç kazanan bir nesnenin hayal kurmaya gücü yeter mi?

yani binlerce yil sonra belki. fakat simdi olamaz.

nedeni modern akademik camiada halen bilincin ne oldugunun tam bilinmemesi.

bilinc nedir, mahiyeti nedir onu biz bile bilmiyoruz henuz. dolayisiyla daha mahiyetini bilmedigimiz ozgur bi zekayi, bilinci robota aktarmamiz pek mumkun degil. bence binlerce yil sonra belki olur. veya 900 800 yil sonra.

dolayisiyla en azindan biz veya torunlarimiz yasarken yapay zeka cok ilerler, ama kendi bilincini elde etmez.

cunku robot, insanin onu programladigi sinirlarda zeki olur.

robotlar cok zeki olabilir ama yine de insanin onu cizdigi olcude olacaktir.

yapay zeka modelleri, matematiğin güdümünde olduğu ve matematiğin sınırları insan zihni tarafından öngörülemediği, tahmin edilemediği, game of life gibi basit algoritmalardan bile tahmin edilemeyen karmaşıklıklar doğduğu için hiç kimse bu sürecin ne zaman gerçekleşeceğini bilmiyor.

çok sayıda parçacıktan meydana gelen sistemlerde emergence denilen ve programlanmayan niteliklerin çıkmasını sağlayan kaotik bir özellik var.

insan zihni de soyut matematiğin bir tür tezahürüyse eğer, (matematiksel yapıların evrenden ve maddeden daha eski olduğunu kabul ediyoruz )belki de birkaç gün sonra insan kadar akıllı makinelerle karşılaşacağız. belki de elli sene sonra. net bir tarih vermek bu bakımdan imkansız. iş biraz da devletlerin bu alana ne kadar yatırım yaptığıyla ilgili.

daha önce de söylediğim üzere, kazandı bile.

burada " bilinç " kelimesinden ne anladığın çok önemli.
bilinç kelimesinin tanımlarından biride "öznenin duygularına, algılarına, bilgilerine ve kavrayışlarına bağlı olarak kendini anlama, tanıma ya da bilme yetisi" olduğu göze alındığında, yapay zekanın hiçbir zaman duygusu olamayacağından yola çıkarak kazanacağı şeyin tam bir "bilinç" olamayacağı sonucu çıkarılabilinir .