türkçe

ana yurdum.

sondan eklemelidir.

(bkz: eklemeli diller)

değiştirmek için çaba harcadığımız ve bir türlü sahip çıkmayı beceremediğimiz; dilimiz!
(bkz: ama nasıl bir duyar kasıyorum bir görsen)

lehçeleri, şiveleri ve ağızları tangır tungur benzeri tuhaf ve kaba sesler çıkaran nenler olsa da istanbul türkçesi gerçekten de kulağa şiir gibi, müzikal bir dinleti gibi gelen dil. ziya gökalp’in de dediği gibi;

güzel dil türkçe bize,
başka dil gece bize.
istanbul konuşması
en sâf, en ince bize.

severek konuşuyoruz efendim.

düşünüldüğü kadar eski olmayan, eski dille bir bağlantısı kalmamış olup, tamamen modernize olmuş dil.

türkçede ekler üzerine bilgi sahibi yazarların bana ulaşmasını beklediğim dildir.

dünyanın en zor dillerinden biri.

islam'la birlikte türk'ü türk eden nesnedir. ne eksik ne fazla.

zengin bir dildir. yabancılar için öğrenmesi zor olabilmektedir. kullanılan bir cümle çok farklı anlamlara gelebilmektedir.

çok sevdiğimdir. onsuz olmaz diyeceğim ilk şeydir. artistlik yapmak adına türkçeyi katletmemeli, başka dillerden sözcükler kullanılmamalıdır. dünya üzerinde pek çok türkçe konuşan insan var ancak yine de yeterli değeri vermediğiniz her şey gün gelir yok olur. asıl olan türkçeyi olduğu gibi en güzel şekliyle almak, başkalarıyla karıştırmamak, içindeki tarihi ve güzelliği görebilmektir. gurur duyabilmek ve koruyabilmektir.

türkçenin bir gün katıksız,duru ve en güzel biçimiyle konuşulması dileğiyle, esenlikler.

bana göre diğer diller arasında edebi bir üslup kullanmak, şiir ve şarkı yazmak için en uygun dildir. dilimizdeki anlam karmaşaları söz oyunlarını hem daha kolay hem de daha derin hale getirebiliyor.

artık neredeyse adımız gibi bildiğimiz üzere türkçe, ural altay dil ailesinin altay koluna mensuptur ve sondan eklemeli bir dildir. türkçede kelime kökleri değişmez, kökten yeni kelimeler türetmek için çekim ekleri ve yapım ekleri kullanılır. ör: kitap - lık.
türkçede ünlüler arasında kalınlık-incelik ve düzlük-yuvarlaklık; ünsüzler arasında ise sertlik- yumuşaklık uyumu vardır.

türkçenin anlamsal özellikleri: yanlış anlama, hiç anlamama, eksik anlama ve anlam verememe'dir.

türkçenin anlam ilişkileri: eş adlılık, zıt anlam, temel ve mecaz anlam'dır.

gerçekten zengin ve bence güzel bir dilimiz var. en basitinden renklerimiz bile o kadar çeşitli ki, örneğin: gülkurusu, yavruağzı, fildişi vb. renklerin tonlarına göre farklı adlar alması, bir şeyi tasvir etmek için çeşitli birçok kelimeye sahip olmamız, cinsiyet ayrımına sahip olmayan bir dile sahip olmamız [sahip olan örneği için: (bkz: fransızca)] çok değerli. ve bunların dilimizi güzel yapan unsurlardan olduğunu düşünüyorum.

güzel, çünkü insanın kendisini rahatça ifade edebilmesi hem iletişim açısından hem de insanların birbirlerini anlaması ve kültür aktarımı bakımından çok önemli.

sadeleştireceğiz adı altında kuşa çevrilmiş dildir. sadeleştirme çabaları hem kelime sayısının azaltılmasına hem de türkçe eklerin bağlamlarını kaybetmelerine sebep olmuştur. şahsen türkçe eklerin bağlamlarını kaybetmelerini daha büyük bir yıkım olarak görüyorum.
örneğin;
oturak, durak gibi kelimelerde kullanılan -ek eki fiilin yapıldığı yer anlamına getirir.
ama iş kampüs kelimesine türkçe karşılık bulmaya geldiğinde bu mantıkla yerleşek olması gereken kelime ne hikmetse yerleşke oluveriyor. sanki tdk'da uzman dil bilimciler değil de kelimeleri kulaklarına en hoş gelen şekilde türetmeye uğraşan insanlar çalışıyor gibi. şahsen ben bunu çıkarıyorum.

bir diğer örnek ise çıkarım kelimesi. türkçenin mantığı düşünüldüğünde bunun çıkarık veya en azından çıkarı olması gerekmiyor mu ? diyorum ya işte kulağa en hoş gelen şekilde türetiyorlar; dilin mantığına en uygun şekilde değil. bu da uzun vadede kelimelerin arkasında ki doluluk vurgularının zayıflamasına sebep oluyor. bu eksikliği de el kol hareketleriyle doldurmaya çalışıyoruz.

şahsi önerim bütün bu eklerin bağlamlarının belirlenip, türetik kelimelerin yeniden düzenlenmesidir. üstüne bir de okullarda bu bağlamlı (bağlanıklı) eklerle türetiş uygulamalarının yapılacağı dersler ekledik mi bu iş 20-30 yılda çözülür. ya şimdi ya hiç.

yerleşek sözcüğü yerine yerleşke sözcüğünü türetebilmeleriyle övünmesi gereken dil uzmanlarına sahip dil.

devrimlerle ve tdk ile "ana"sından uzaklaştırılan ve içine edilen kadim lisan.
türkçe olmasın ama ne olursa olsun, çal çırp böl uygula.

universal- "sal"ı al "evren"e ekle al sana evrensel.

ikilem: yunanca di-lima: iki kılıf/örtü/hat anlamında. di yi alıp türkçe iki yaptın, peki lem nerden geldi? yerine uyduracak bir şeyi yok. nasıl olsa kimse umursamıyor, salla gitsin al sana ikilem.

fiziksel: yunanca fisis; tabiat/doğa amlamında. fransızca physique kelamı, hem bilim tanımı ve hem de sıfat olarak kullanılıyor. ing. physics sözcüğü bilim, physical ise sıfat olarak kullanılır.
yun. fisiki/fisiko aynı anlamda.. bizim tdk kelimeyi kendine uydurmaya çalışarak, yunandan fiziki olarak alıp, kompleksli tavırla ingilizden sel araklıyor ve hop fiziksel.

musiki: yunanca (musalar- müzik perileri) önce türk musikisi denilse de pek kabul görmüyor. rum düşmanlığı kompleksi devreye giriyor ve oradan fransızcaya sektiriyorlar. musique! müzik
ama sonuna ingilizden apardığı ve joker bağlaç sel-sal olmadan olmaz
müziksel

terim: fransızın "term" i
ousia.. al sana öz (be öz) sorgulayan yok, has/halis dersen olmaz çünkü gericilik kokuyor... özsel!

(avukat) savun-man: savunan adam (superman- spiderman.. ombudsman)

man-men türkçe zaten! diyenler de vardır mutlaka.
değnekle eşelemeye devam ettikçe daha boncuk bulacaklar.

halk'a rağmen kamu-sal.. saçmalamaya devam.

yerleşke kelimesindeki yapım eki aslında -ge'dir. (yer-leş-ge) kelime sert sessizle biterse sonra gelen eki kendine benzetir ve yerleşke şekline dönüşür.

öte yandan yabancı kökenli diye sayısız kelimenin dilden temizlenmesi apaçık dil katliamıdır. karşılaştırma yapmak isteyenlere nutuk'u bir orijinalinden bir de türkçeye çevrilmiş(!) halinden okumalarını öneriririm. yeni baskılarında kitabın adı bile değiştirilip söylev diye basılıyor. ben çocukken nutuk kelimesini bilir söylev kelimesini bir türlü anlayamazdım. yeni baskılarda bir türlü akmayan, anlam-bağlam haritamızda bile olmayan saçma sapan ifadeler ile mustafa kemal'in ahenkle kurduğu cümleleri karşılaştırdığınızda türkçeyle olan organik bağımızı nasıl kaybettiğimizi göreceksiniz.

maalesef içine edilmiş bir dildir. dilin doğal ve yaşayan bir varlık olduğunu kabul edemez ve dışarıdan müdahale ederseniz alacağınız sonuç bu olur.

ne denli tdk'nin yönetim biçimini beğenmesem de bir iki düzeltme boynumun borcudur.
1--/+sal ekine yöneltilen eleştiri anlamsızdır
2-ikilem: toplum ağzında sıkça kullanılan ikile-(argo olmayan:)) eylemine gelen +ım ile türemiştir. fransızcasına karşı serbest çağrışım kullanmak suç mu?
3-terim: orhun yazıtlarında bile geçen tér-'den geldiği gün gibi açık, ayrıca türetim değil derlemedir. yine (bkz: serbest çağrışım)
4- kibarlığı koruyarak (bkz: özbekistan türkçesi)'de sıkça kullanılan oğuzlardaysa +/-gan biçimiyle daha yaygın olan -/+man'dan mı söz ediliyor?:d
daha önceki yazılara ilişkin türkçedeki ek bolluğunu bilmeden bu yorumlar yapılmamalıdır(bkz: clauson)
ek: türkçe en yeğlenesi, düzenli, büyüleyici dildir ve bunu kanıtlayabilirim.

türk dil kurumu ve dil derneğinin arasında kafası karışmış dilimiz, ses bayrağımız. ikisi de birbirine zıt gidiyor olan sınava hazırlanan çocuklara oluyor. o mu bu mu? "hocam hangisi doğru ama benim baktığım kitapta böyleydi " sorularını sormaktan bıkıyorlar. ikisinin de bir orta yolu bulması gerektiğine inanıyorum olacak iş değil bu terslik.

sondan eklemeli bir dil olması yüzünden rap müzik yazarken kaliteli kafiye yapmanın zor olduğu dildir. (bkz: kafiye göz için midir kulak için midir)

günümüzde yozlaşma konusunda master yapmış dildir.