insan iyi midir kötü müdür sorunsalı

hangisini daha çok besliyorsa o'dur.

insan kötüdür. çünkü içgüdüsel davranmaz. sadece ihtiyaç gözetmez. istekleri doğrultusunda bilinçi ya da bilinçsiz bir şekilde zarar verir.

özgür iradeye sahiptir. duyguları vardır, düşünür. içinde salt iyilik ya da salt kötülük barındırmaz. ama ikisini de barındırır. hangisini ortaya çıkaracağına ise duyguları karar verir.

hırsları vardır. hırsları uğruna zarar verir. yerine göre kin taşır, nefret duyar, intikam ister. sevgisine karşılık bekler. yeri gelir sevdiğine bile zarar verir.

icat yapar. ama sadece kendi neslini düşünür. insanlık adına bir şeyleri değiştirmeye çalışır. bugün gördüğünüz çevreye duyarlılık gibi oluşumlar bile insan ırkının daha uzun yaşaması ve kaynakları daha uzun süre kullanması için oluşturulan projelerdir.

evet, içinde iyilik barındırsa da insan kötüdür!

her insanın içinde iyi ve kötü yan var. mühim olan dozu.

bu tarz sorularda direkt benim aklıma 'kime göre, neye göre?' sorusu greiyor. bu yüzden de bir insanın iyi ya da kötü olduğuna vakit geçirdikçe, tanıdıkça karar verebiliyorum.

insan rahatı yerinde olduğu kadar iyidir.
hiçkimse kendi mutsuzken başkası mutlu olsun istemez. karnı açken tüm toklara düşman olur, uykusu kaçan uyuyana kinlenir. hastayken sağlıklı insanlara huysuzluk yapar, sınavdan kalınca geçenlere söylenir. insanı insan yapan iyi veya kötü olması değil, iyi veya kötü olmaya karar verebilme yetisine sahip olabilmesidir. olabilmesidir diyorum çünkü herkesin bu yetiye sahip olduğunu düşünmüyorum. bazı kaplumbağalar terbiye edilemezler.

etik dersimizin temelini oluşturuyor bu soru. tam iki saat boyunca insan nedir diye düşünmekten kafayı yedik çok şükür.

insan, istediği kadar iyi olsun ama her saniye kötülük yapabilecek bir canlı.

iyi insan kötü insan olmaz.

iyi davranış, kötü davranış olur.

onlar da görecelidir.

insan kötü olunca, kimin kötü olduğuna da pek anlam yüklemiyor neticede.

kötü olanlarla da pek aram yok aslında. sadece evinde oturduğu için, iyi bir insan olduğunu umanlarla da yok. sürüyor hayat, köprüler eskiyor.

insan hem iyi hem kötü. birinin iyisiyken diğerinin kötüsü. çok takılmamak lazım.

bence iyilik doğuştan gelen bir şey. kötülük ise sonradan öğrenilen veya kazanılan bir şey. iyi insan istesede kötü olamaz. kötü istesede iyi bir insan olamaz .

el yükseltiyorum y****k gibidir.

sadece iyi ya da kötü olarak doğmuyoruz, nötr doğuyoruz sanırım. bu tamamen bir tercih; hayatta var olma biçiminizi içinize sindirme meselesi galiba.

hobes ve huxley'e göre doğuştan kötü, medeniyetle ıslah.
rousseau'ya göre doğuştan iyi ama medeniyet ile yozlaşmış, (bkz: soylu vahşi)
kropotkin'e göre ise çıkarları doğrultusunda, rekabet ve yardımlaşmanın bir bütünüdür.

çoğunluk iyilerden oluşur, yaratılıştan gelir iyilikleri

kötüdür

hangi insan?

insan boş kesettir gakko. kasete neyi yüklersen onu çalar.

iyi insan dediğimiz varlık kimdir? önce bunu ortaya koymak lazım. tek başına kalma korkusundan dolayı sürüye şirin görünerek sürü içinde, sürü dayanışmasına sığınmak zorunda hisseden bir korkaktır. iyilik diye addedilen davranışlarının hepsi sürekli olarak onaylanma ihtiyacını gidermek amacı güder. eskiden mesela iyi insan iyi bir katolikti ve katolik cemaati içinde dini vecibelere uygun davranmak kaydıyla, bu dayanışma sayesinde korunaklı bir hayat yaşıyordu. bu yüzden papazların elindeki en büyük silah "aforoz" yani cemaatten dışlamaktı. cemaatten dışlanınca da başınıza gelebilecekler artık hayal gücünüze kalmıştır.

önüne kasap tarafından kesilip, döner ustası tarafından işlenip, konan cesetleri yediğin yerde masumiyet masalları sallamak komiklikten öte bir şey değil. ancak bir ceylanı boğazlayan aslan kadar masum olabilirsiniz. hatta daha da beteri sizde bir ceylanı boğazlayabilecek kadar bile iyilik ve masumiyet yok.

kendinize anlattığınız masallar gerçek değil, tek gerçek altınıza sıçtığınız. o yüzden o suratınıza taktığınız gülen maskelerinizle iyi insanlar olduğunuza dair birbirinizi yalayıp duruyorsunuz. günün sonunda hepinizin en içkin isteği birbirinizi sikmek. sadece cesaretiniz yok, o kadar.

hele bir başınıza bir şey gelmeden diş geçirebileceğiniz bir şey bulun, ne masumiyet masalınız kalıyor, ne iyiliğiniz. en acizleriniz mesela eline bir sineklik alıp, duvara sinek yapıştırmıyor mu? gücü ona yetiyor işte.

eğer karşında sana karşı iyi davranan birisi birden kötüleşmeye başladıysa; sana diş geçirebileceğine dair fikirler geliştirmiştir, o kadar.

çevrendeki herkes atanamamış düşmandan ibaret. bunu ayrımsamakta fayda var. yine de tabii iyilik masalları ile dost olduğunuza dair birbirinizi yalamaya devam ede durun.

herkesin birbirinden korktuğu, güven duygusunun ürkek hayvanlara özgü sevgi duygusu yerine geçtiği bir yerde, biz iyiyiz, o yüzden birbirimize kötülük yapmayalım diye birbirinizi bebekler gibi pışpışlamanızın işe yaramadığı da gün gibi ortada zaten.

korkudan romantizmin zirvelerine çıkıp, oradaki oksijen eksikliği sebebiyle kafayı bulmuş bir şekilde saçmalaya saçmalaya geziyorsunuz, sadace bu.

kimin tespiti olduğunu hatırlamıyorum fakat benim de katıldığım bir tespiti paylaşmak isterim.
insanların yüzde 10'u salt iyi, yüzde 10'u salt kötüdür. geri kalan yüzde 80 ise duruma göre iyi veya kötü olabilir. bu yüzde 80'in tavırlarını kendi çıkarları, karşısındaki insanın davranışları, toplumsal durumlar şekillendirir.