çevirmenlik

ülkemizde ne yazık ki hak ettiklerinden çok daha düşük ücretler alarak çalışan meslek grubu. ayrıca bu durum halen binlerce eserin dilimize çevrilmemiş olması yahut niteliksiz çeviriler basan birçok yayınevinin varlığını sürdürebilmesi ile de doğrudan ilişkili.

bir ülkeye ait dilden başka bir dile tercüme etme işidir.

yakın gelecekte ki 5 yıl içinde neredeyse ihtiyaç duyulmayacak meslek haline gelecektir.
(bkz: gpt-3)

harika olduğunu düşündüğüm meslektir. birileri sizin aracılığınızla bir ihtiyacını karşılıyor. keşke tüm ülkeler tek dil kullansa da herkesi her şeyi anında anlayabilseydik. ama neyse ki çevirmenler var.

oldukça zor bir iştir, günümüzde kaliteli çeviri bulmak kanaatimce giderek zorlaşmaktadır. he bunun sebebi ne derseniz, kesinlikle ülkemizde çevirmenliğin yeterince değer görmemesidir - hem maddi hem manevi açıdan.

çevirmene ihtiyaç duyulmaması gibi bir durum olacağına inanmıyorum. her ne kadar bilgisayar/teknoloji destekli araçlar sıradan cümleleri artık güzel aktarmaya başladıysa bile, kitap, şiir gibi içinde duygu barındıran eserlerde aktarımı düzgün sağlamak için bir insana ihtiyaç duyulur. çeviri yapmak kelimelerin anlamlarını sıra sıra yazmak değildir, diller arasında duygu, düşünce, anlam aktarımıdır. aynı zamanda kültürler arasında oluşturulan bir köprüdür. 5-10 yıl içinde çıkan hiçbir teknolojik aletin bir çevirmenin yaptığı çeviriyi geçebileceğine inanmıyorum. ancak çıkan her teknoloji işimizi biraz daha kolaylaştırıyor tabii ki.

yarasa kontenjanından yaşamanızın önünü açan mesleğim. saat oldu 2 ancak uyuyacağım.

şikayet ediyor muyum? ı-ıh.

üniversitelerde ilgili diller ya da mütercim tercümanlık adı altında eğitim alanları da olan, usta - çıraklık ilişkisiyle de yetişebilen yahut kendi becerileriyle dillerini geliştiren yahut da gittikleri ülkede dillerini geliştirmek durumunda kalan bireylerin yaptıgı, yapmak istediği, tercih ettiği meslek gurubu. ancak şöyle bir ayrım var ki tercümanlıkta, çeviri işlemi, sözel olarak gerçekleştirilirken; çevirmenler, bunu yazıyla yapar. dolayısıyla mütercim tercümanlık okuyanlar da, bu konuda yazıyla işlem yapmaya başladıklarında, çevirmen adıyla anılırlar.*

bir üstteki tanımdan;
hareketle ben de kesinlikle katılıyorum ve douglas adams çevirmenlerini, özellikle modern çevirmenlerini mızrakla gösteriyorum. örneğin; nil alt yüzünden douglas adams'a, mesafeli yaklaşmaya başladım. oysaki öyle zor bir yazar değilmiş. çünkü eserlerinden bazılarının ilk basımlarını bulup okudum, gayet akıcıydı. serhat dalkır'a teşekkür etmeli. bana douglas adams'ı sevdirdi.*

ilk basımda, eser ismi bile her otostopçunun galaksi rehberi iken modern basımda; otostopçunun galaksi rehberi seçilmiş. ancak ilk basımdaki isim daha doğruydu...
kitabı okuduğunuzda bunun, doğru olduğunu anlıyorsunuz.
işte bunların hepsi çevirmenlik mesleğinin inceliklerindendir.

dolayısıyla çevirmenlik mesleğinde, birçok incelik söz konusudur.
- bir çevirmen size; bir kitabı, bi yazarı, bir şiiri sevdirebileceği gibi nefret de ettirebilir.
- bir çevirmen sizin; çevirmenlik mesleğine olan inancınızı perçinleyebilir ve bu mesleği seçmenizi de sağlayabilir.
- çoğu yabancı şairi anlamama sebebimiz; tam olarak çevirmenlerdir ya da çoğu yabancı şiiri sevme sebebimiz de tabi... şiirde çeviri işi özellikle daha zordur. çünkü şiiri çevirirken neredeyse yeniden aynı kelime anlamlarıyla şiiri, yeniden yazarsınız. kitapta da benzer durum söz konusu ancak şiir daha özen gerektiriyor. örnek verecek olursak edgar allan poe'nun, kuzgun şiirini merhum şair ve yazar aynı zamanda da çevirmen ülkü tamer'in çevirisinden bir okuyun, bir de diğer cevirmenlerin cevirilerine göz atın. ne demek istediğimi anlayacaksınız ki örnekler çoğaltılabilir... misal; * rudyard kipling - adam olmak şiiri çeviri: bülent ecevit emre şanlı gibi gibi... liste uzar.

dolayısıyla her önüne gelenin, çevirmenim adıyla yayın yapmaması lazım. bu konuda yayınevlerine de büyük görevler düşüyor.*

1500 yıldır çevrilemeyen şu kuranı bir çevirin gözünü seveyim...muhammedin yavelerini bir çevirin.

simültane olanına hayranlık duyduğum meslek.

dur ya bir nefes al, nasıl yani.

bir dil bir insan. muhteşem birşey dil bilmek.

tercümanlık.

kısmetse yaklaşık üç ay kadar sonra sadece zevk için yapacağım meslek. gerektirdiği kafa emeği açısından gerçekten son derece meşakkatli ve benim yapmam gereken daha önemli şeyler mevcut. artık, yılda bir tane roman ya da kuram kitabı çeviririm. onda da canımın istediği kitabı çeviririm. kimse kusura bakmasın, tükkanı kapatıyoruz yeter da. *

trados, smartcat gibi cat tool'lar ile insana yük biraz (ancak sadece biraz) hafiflemiştir.

yapılan bir araştırmaya göre birden daha fazla dil bilen (çevirebilecek kadar iyi) kişinin konuştuğu dile göre davranışları da değişiyormuş. mesela fransızca konuşurken dilden dolayı bir kibarlaşma olabiliyormuş.

çeviri yapma işi

yapabilen var yapamayan var. mesela örnek bir fiyasko charlie and chocolate factory'i charlie'nin çikolata fabrikası olarak çevrilmesidir. aslında sonunu isminde öğreniyoruz. yapamıyorsanız yapmayın.

uygulamalı çevirmenlik adında 2 yıllık bir bölüm gördüm aslında bir ara okurum belki diyordum ama yüksek lisans seviyesine kadar gelmiş biri olarak da zor geldi açıkçası. yine de ilgimi çekiyor.

beş yıl bölümünü okuyup da açıkta kaldığım, icra edemediğim mesleğim. araplar daha ucuza çalıştığı için işverenler bilhassa arap uyruklu çalışan tercih ediyor. bizler sağlık için ayrı hukuk için ayrı derken pek çok alanda sınava tâbi tutulurken proje adı altında mesleğinin ne olduğunu bilmediğim ve sınavsız bir şekilde hastanede çevirmenlik yapan arap uyruklu bir kızla tanıştım. onunla aynı yerde oturabilmek için tıbbî terimlere hâkim olup sınavlara girmem şartlardan biri. iki dile de hâkim olup işi hakkıyla yapabilecek insanlara fırsat vermek yerine türkçeyi doğru düzgün konuşamayan insanları direkt oraya oturtmak ve adalet..

çok büyük saygı duyduğum iştir. aydınlanma hizmetkarlarıdır, bir toplum için en önemli işlerden biridir. gönül ister ki iyi şartlarda çalışsınlar fakat hem çalışabilmeyi geçtim çalışanların hali de bin beter.