görünmez el

serbest piyasanın üretim faktörleri, mal ve hizmetleri en değerli kullanım yerleri için dağıtma yeteneğini anlatan iskoç ekonomist ve politik ekonominin öncüsü adam smith'e ait en meşhur ifadelerden biridir.

smith'in görünmez el ifadesi ile anlatmak istediği en temel şey, kâr dürtüsü ile herkesin kendi çıkarları için hareket etmesi halinde ekonominin, merkezi bir planlamacının yönettiği ekonomik faaliyetlerin bulunduğu bir ortamdan daha etkin ve daha verimli bir şekilde çalışabilecek olmasıdır. söz gelimi, smith'e göre "görünmez el" bir nevi toplumun faydası için bireylerin eylemlerini yönlendirme işlevi görmektedir.

smith, görünmez elin her zaman yanılmaz olmadığını ve birtakım devlet eylemlerinin de gerekli olduğunu kabul etmiştir. mesela buna bazı anti tröst yasalarını ve mülkiyet hakkı uygulamalarını örnek olarak gösterebiliriz.

geceleri yatağın altından çıkarak yorganın dışına çıkan uzuvlarımdan beni yakalayacağını düşündüğüm canavar.

adam smith'in tanrı'nın eline benzettiği kavramdır. liberal (piyasa) ekonomilerinin olmazsa olmazıdır adeta. görünmez el, teoride, tam istihdama ulaşılmasında piyasa dinamiklerini harekete geçiren itki olarak da tabir edilmektedir.

adam smith'e göre ekonomide fiyatları tayin eden, neyin daha çok, neyin daha az üretimine karar veren, kaç liraya ve ne kadar miktar satılacağına karar veren kavram. hepsini görünmez el kararlaştırır, hepsini de görünmez el düzenler. bu düşünce sonradan da ekonomik liberalizm ismini aldı.

(bkz: god's will)