refik halit karay

meşhur 150'likler listesinde yer alan, yaşadığı sürgünden dolayı eserlerinde beyrut'tan, halep'ten, antakya'dan izler olan, müthiş tasvirler, benzetmeler yapan, akıcı bir dile ve tabii ki mizahi üsluba sahip ustad, türk münevver.
ago paşanın hatıratı kitabı gülmekten karın ağrıtabilir.

her şeye ters gittiği için soyadını da tersten aldığı iddia edilen yazar. kirpi mahlasını kullanmıştır.

türk edebiyatı'nda ilk defa anadolu'yu anlatan eserleriyle ismini duyurmuş, yergi ve mizah türünde yazıları olan yazar. eserlerinde portrelere, tasvirlere yer vermiş, 20. yüzyıl romancıları arasında önemli bir yer edinmiştir.

nilgün adlı romanın yazarı. 10 yıldır kütüphanemde hala okuyamadım.

hikayelerinde anadolu gerçeğini dile getirmiştir (mopasan tarzı olay hikayeciliğinin temsilcisi)
hikayeleri: memleket hikayeleri,gurbet hikayeleri
romanları: istanbul’un içyüzü, bugünün saraylısı, çete, sürgün, anahtar, bu bizim hayatımız,nilgün,yer altında dünya var, karlı dağdaki ateş,dört yapraklı yonca

kaynak: gelisenbeyin.net

"üç nesil üç hayat" isimli eserinde okuru abdülaziz, ıı. abdülhamit ve cumhuriyet'in ilk yıllarındaki istanbul'a götürür. eserinde yemek sofralarından, hamam kültürüne, ramazanlardan, evlilik amaçlı kadın erkek ilişkilerine kadar pek çok sosyal unsuru gözlemleyerek gazeteci kalemiyle anlatırken, kültürel dönüşümleri mizahi ve son derece keyifli bir üslupla gözler önüne seren yazardır.

o kadar türk edebiyatına dair eser okudum. türkçeyi hiç bilmediğimizi, hiç kullanmadığımızı refik halid öğretti bana. kendi dilimin ufkunu keşfe çıktım adeta kalemiyle. sözcüklerin gücünün sınırsızlığı karşısında nutkumun tutulduğunu hâlâ anımsıyorum. iyi ki türkçe anadilim diye hiç tarzım olmayacak hamasi bir cümle geçmişti içimden refik halid okurken. okuyunca, ancak bir edebiyatçı bu dünyaya böyle yaklaşabilir diyorsunuz. incelikli betimlemelerine ve estetik zekâsına hayran olunası yazar.

kadınlar tekkesi adlı kitabını okuduğum yazar. adnan oktar adnan oktar olmadan önce bu kitabı okumuş derler. (yalan) dinin nasıl kullanıldığının ülkemiz için çok iyi bir özeti. okuduğunuzda konunun güncelliğini koruduğunu görürsünüz. bir de harika kadın karakteri ile gönlümüze taht kuran bir kitaptır.

eskici adlı öyküsünü her okuyuşumda boğazıma bir şeyler düğümleyen yazar. gurbeti, garipliği, öksüzlüğü, anadili duymanın derin mutluluğunu, memleket hasretini daha iyi duyumsatan başka bir öykü yoktur bence türk edebiyatında.

meşrutiyet döneminin bize getirdiği yegâne avrupai yenilik refik halid'dir.

kullandığı türkçeye karay türkçesi denmektedir.

refik halit karay, 1922 yıllarında aydede adlı mizah dergisini çıkarmaya başladığı vakitlerde kurtuluş savaşı aleyhindeki yazılarından ötürü yüzellilikler listesine girmiş. hakkında yakalanma kararı çıktığı için eşini ve çocuklarını yurt dışına kaçırmıştır. fakat kendisi yaklaşık 15 sene kadar süren bir sürgün hayatı yaşamıştır. bu 15 yıllık süreçte beyrut ve halep taraflarında çok fazla vakit geçirmiştir hatta

ve milli mücadele kazanıldıktan bir vakit sonra atatürk'ü öven yazılar yazmasından ötürü 1938 yılında çıkan af kararı ile türkiye'ye geri dönebilmiştir.

(bkz: kuzum mustafa sen deli misin)

“kirpi” takma adıyla siyasi hicivler yapıp, alaycı eleştirilerinden rahatsız olan ittihat ve terakki partisi, mahmut şevket paşa cinayetinden suçlananlar arasında bulunan 1913'te sinop'a, 1916'da çorum'a sürgün edilen yazar.

istiklâl harbi’ni ve ankara hükümetini çok sert şekilde eleştirmiştir. yüz ellilikler listesine girip beyrut’a kaçmıştır. burada (bkz: gurbet hikayeleri)‘ni yazmıştır. milli mücadele karşıtı olmasının yanında ittihat ve terakki’yi de eleştirmiştir.

ayrıca 1919 yılında mustafa kemal’e yazdığı yazısıyla döneme damga vurmuş realist bir yazardır. yazısında m. kemal’e:
“ anadolu’da bir patırtı, bir gürültü… kongreler, beyannameler falan sanki bir şey yapabilecekler.blöf yapmanın sırası mı? hangi teşkilatın, hangi kuvvetin var? bu ne hâl! kuzum mustafa, sen deli misin?” demiştir.

1909 şubat tarihli musavver hale dergisindeki refik halit karay fotoğrafı.