kuyruklu yıldız

güneş sistemi içerisinde dolanan, güneş'e oldukça uzak yörüngeye sahip olduğundan buz tutmuş olan, çekirdek ve kuyruk bölgelerinden oluşan gök cismi. adı öyle anılsa da yıldız değildir.

kuyruklu yıldızlar, toz ve iyon kuyruk olmak üzere çift kuyruklu, bir çekirdeğe sahip olan, buz ve toz karışımı cisimlerdir. normal şartlarda buz tutmuş olan bu yapı, güneş'in yakınına geldikçe ısınmaya ve çözülmeye başlar. bu çözünme neticesinde, cisim parçalanmaya başlar ve arkasında bir kuyruk oluşur.

cisim güneş'e biraz daha yaklaştığında, bileşimindeki su ve gazlar da çözünmeye başlar. cismin esas gövdesi olan ve nüve olarak da bilinen çekirdek kısmının etrafını sararlar. çekirdek etrafındaki bulutsu bu yapıya koma denir.

***

cismin toz kuyruğu, bizim gördüğümüz kuyruktur. toz kuyruk on milyonlarca kilometre uzunluğundadır.



iyon kuyruk ise gözle göremediğimiz, gözlem araçlarıyla varlığını görebildiğimiz kısımdır. bunun uzunluğu birkaç yüz milyon kilometreyi bulur.

***

cisim güneş yakınından çok fazla geçmişse, kuyruk oluşturacak fazla malzeme bulundurmayabilir. bunlar çok uzun dönemli cisimler olduğundan, gördüğünüz bir kuyruklu yıldızı ömrünüz boyunca bir daha görmeyebilirsiniz. ancak halley gibi daha kısa dönemli olanlarına da rastlanır.

görenlerin gerçekleşir umuduyla dilek tuttuğu ama gerçekte yıldızın sürtünmeyle eridiğini söndüğünü azaldığını gördüğümüz anlardan biridir.

geceleri gökyüzündeki cisimler arasında en görkemlileri kuyruklu yıldızlardır. bu sürpriz misafirler, oort bulutundan gelirler ve bir çoğunun güneş etrafındaki yörüngelerini tamamlamaları yüz binlerce hatta milyonlarca sene sürer. diğer bir bölümü ise kuiper kuşağından gelmektedir ve yörüngesel döngüleri 200 seneden kısa olduğu için bunlara kısa periyotlu kuyruklu yıldızlar adı verilir. kısa periyotluların en ünlülerinden biri olan halley kuyruklu yıldızı da bu bölgeden gelir. kuyruklu yıldızlar, 4,6 milyar sene önce güneş sisteminin oluşumundan geriye kalmış cisimlerdir. kum, su buzu ve karbondioksitten oluşan kuyruklu yıldızlar, kirli kar topları olarak da bilinirler. kuyruklu yıldızlar güneş'e doğru ilerlerken, jüpiter'i geçtikten sonra çözülmeye başlarlar. güneş'in ısısı buzu buharlaştırarak, kuyruklu yıldızın çekirdeği etrafında gaz ve tozdan oluşan, koma adı verilen bir hale oluşmasını sağlar. mars'ın yörüngesine yaklaştıklarında, bazıları yüz milyonlarca kilometre olan muhteşem ve uzun kuyruklarını oluşturmaya başlarlar. solar rüzgârın etkisiyle kuyruklar daima güneş' in aksi yönüne uzanır.

insanlık tarihinde uzun zaman felaket habercisi olarak korkulan gök cisimleri.

avrupa'da salgın hastalık habercisiyken dünyanın diğer yerlerinde kıtlık, savaş, kıyamet habercisi olarak görüldüler.

ingilizce "disaster"* kelimesi de latince "yıldız" anlamına gelen astrum ve italyanca "hastalık başlatan" anlamına gelen dis kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur.

deyince aklıma halley kuyruklu yıldızı geliyor...

comet

"güneş’in yakınından geçerken ısınarak gaz açığa çıkarmaya başlayan, buzlu, küçük güneş sistemi cisimleri" olarak bilinirler.


hale bopp kuyruklu yıldızı

buradan