zaman çarkı serisi

yazarı robert jordan olan, biri ara kitap olmak üzere toplamda 15 ciltlik, kimi eleştirmenlerce dünyanın en görkemli fantastik serisidir. türkçeye "zaman çarkı serisi" olarak çevrildi. çeviriyi niran elçi yaptı ve eserin yer yer ağır, karakteristik diline rağmen iyi bir çıkardı.

serinin kitapları sırasıyla şöyle;

1. dünyanın gözü (1990l
2. büyük av (1990)
3. yenidendoğan ejder (1991)
4. gölge yükseliyor (1992)
5. göğün ateşleri (1993)
6. kaos lordu (1994)
7. kılıçtan taç (1996)
8. hançer yolu (1998)
9. kışın yüreği (2000)
10. alacakaranlık kavşağı (2003)
11. düş hançeri (2005)
12. fırtına toplanıyor (b.sanderson 2009)
13. geceyarısı kuleleri (b.sanderson 2010)
14. ışığın anısı (b.sanderson 2013)
15. yeni bahar (2004)
(bu kitap bir ara kitap niteliğinde. okunmazsa seride bir eksiklik hissetmezsiniz ancak okunduğu taktirde zaman çarkı dünyasına bir parça daha hakim olabilirsiniz. bence ilk 3 kitaptan sonra okunması uygun olur ama seriyi bitirdikten sonra da okuyabilirsiniz.)

serinin yazarı robert jordan
16 eylül 2007 tarihinde kanser sebebiyle hayatını kaybetmiştir. ne yazık ki seriyi tamamlamadan ölen jordan, hastalığı dolayısıyla öleceğini anlamış ve serinin takipçilerini yarı yolda bırakmamak için son anına kadar seriye dair notlar ve ses kayıtları bırakmıştır. binlerce sayfa not ve yüzlerce saatlik ses kayıtları brandon sanderson tarafından derlenerek kitaplaştırılmıştır. yukarıda da yazdığı üzere son üç kitap brandon sanderson kaleminden çıkmıştır.

serinin, 2019 yılında senaryo ve casting çalışmaları yapılarak 2020 itibariyle de dizi çekimleri başladı. dizinin 2021 yılında yayınlanması bekleniyor.

robert jordan'ın başlattığı ve ölümünden sonra brandon sanderson'un son 3 kitapla tamamladığı muhteşem ötesi seridir. seri 13 kitap ve bir prequel kitapdan oluşmakta.

1. the eye of the world (kitap)
2. great hunt (kitap)
3. dragon reborn (kitap)
4. shadow rising (kitap)
5. the fires of heaven (kitap)
6. lord of chaos (kitap)
7. a crown of swords (kitap)
8. the path of daggers (kitap)
9. winter's heart (kitap)
10. crossroads of twilight (kitap)
11. knife of dreams (kitap)
12. the gathering storm (kitap) - brandon sanderson tarafından tamamlandı.
13. towers of midnight (kitap) - brandon sanderson tarafından tamamlandı.
14. a memory of light (kitap) - brandon sanderson tarafından tamamlandı.
prequel - new spring

3 kere bitirdiğim ve hafızamı kaybedip tekrar okusam dediğim müthiş fantastik seri. amazon prime dizisini çekiyor heyecanla ancak bir yandan da ya orijinaline sadık kalmazlarsa diye korkarak bekliyorum.

ithaki'nin pek çok kitapta yaptığı gibi yeni basımını yayınlamayı çok ama çok geciktirdiği kitaptır.

bakın arkadaşlar bu kitabın ciltli tam hali sitelerde var, sorun yok. ancak ben ciltli kitap okumayı hiç sevmem ayrıca o seride bolca imla hatası olduğuna dair de forumlarda tartışmalar mevcut. ha bu bir tercih kimseye bir şey dediğimiz de yok zaten. ancak ithaki yayınevi bu kitabın yeni kapaklı, ciltsiz halini te ebesinin 2019 eylülünde çıkardı. bir daha da ses seda yok. gelsin yeni ciltsiz hali, başlayacam söz. hepsini de almayan şerefsizdir.

soruyoruz, 2021de gelecek diyorlar. ulan 2021 12 ay. bize bi çeyrek ver bi yarım ver, bir şey ver lan. bir sürü seriye yaptılar bunu. bu ülkenin fantastik edebiyat seven bir sürü gencisini yaşlısını yetim bıraktılar.

2021 ilk yarısında bu seri tamamlanmazsa, hakkım ithakiye helal değildir.

ekleme: ciltli kitaplar daha pahalı, asgari ücretli bir kitap kurdu için zor bir durum.

robert jordan'ın yazdığı 15 kitaplık seri.

şu ana kadar okuduğum eserler dahilinde en sevdiğim olan, bol bol ana karakter içeren kitap serisi.

14 cildini iki kere okuyup bitirdiğim, zaman zaman tekrar sevdiğim yerleri kişileri açıp okuduğum, düne serisinden sonra bana en çok zevki veren kitap serisidir. üzerine çokça konuşuruz ama hiçbir zaman bir matrim kadar bu hayatta gamsız olamayız.

mükemmel bir evrenin kapılarını açan kitap serisidir.
üniversite kütüphanesinde denk gelip, bu kadar fazla kitabı kim okur ki? diye düşünüp geçmiştim yanından. ama sonra merakım galip geldi ve ilk kitabı okumaya başladım. başlayış o başlayış hala devam ediyorum onuncu kitaptayım. hayatımda aldığım en doğru kararlardan birisidir bu başlangıç.

sevdiğim şeyler söz konusu olduğunda objektif yaklaşmak zor oluyor, biraz fazla övmüşüm gibi gelebilir ama eminim birçok okur bana katılıyordur.

zaman çarkı kitabı ile başladım ben okumaya, yeni bahar diye bir kitap daha var, o bu seriden öncesini anlatıyor ama yine de en sona bırakmak daha doğru geldi bana. zaman çarkı kitabı ile başlayın derim.
ilk kitaplarda ana karakter ağzından anlatılıyor genelde, ilerledikçe daha farklı bakış açılarından anlatıldığını görüyoruz. bu aslında güzel, farklı karakterlerin düşünce yapılarını görmüş olmak açısından. ama seri ilerledikçe biraz bunaltıcı hale gelebiliyor çünkü karakter sayısı aşırı fazla! gerçekten böyle bir evreni kurmak... saygıyla eğiliyorum yazarın önünde.
karakter sayısının fazlalığı, kitabı okurken ara verince karakterleri unutma sorununa neden olabiliyor bu açıdan benim yaptığım hataya düşmeyin, ara vermeden okuyun.

kısacası okuyun okutturun anam.

fantastik kurgu kitaplar ve seriler birkaç örnek hariç özgünlük konusunda sıkıntı yaşarlar. kuralları önceden çizilmiş bir dünya gibidir bu alan ve herkes bu dünyadaki genel kabullerden memnundur. kimse o kırmızı çizgileri geçmeye meyletmez. geçenlerin yarattığı birkaç örnekte efsane olmuştur zaten. michael moorcock'un melnibone'lu elric'i böyle bir seridir misal. ya da margaret weis ve tracy hickman'ın yazdığı ölüm kapısı serisi'de öyle. ne zaman ki bu alanda bir yazar tolkien'e dair zincirleri kırar, işte o zaman ortaya okunası bir eser çıkar. zaman çarkı serisi de bunlardan birisidir. evvela jordan bilinen kurallara çok bağlı kalmıyor. temel ırksal batakların içine düşüp sadece hikâyeyi değiştirme cinliğine meyletmiyor. bambaşka bir hareket noktası var. ve o hareket noktası da ciddi anlamda başarılı. nasıl başlarsa öyle gider diye bir tabir var ya, hah işte jordan iyi başlıyor ve serisini de zaman çarkını dokuduğu gibi dokuyor ki bu arada o fikirde fena fikir değil ve bence göndermesi de yerinde.

ben genelde hikayelerden ve kitapların konularından bahsetmeyi sevmiyorum. mevzuları, okuyacak olanların kursağında bırakmanın lüzumu yok. lakin birkaç şeyin altını çizmem lazım. jordan'ın tasvirleri muhteşem. zaten bu sayede serinin durağan geçen bölümlerinde bile akıcılığı sağlayabiliyor. gerek karakterler gerekse mekanlar ve olaylar anlatılırken gözünüze projeksiyon perdesi sokulmuş tavşan moduna giriyorsunuz zira her şey yerli yerinde gözünüzde canlanıyor. bu da zaten onun anlatım dilinin ne kadar ayrıntıcı olduğunun kanıtı. şimdi bazılarınız diyebilir ki, film izlemek istersek sinemada izleriz, kitap bu, bu kadar ayrıntıya ne gerek var? evet aynen öyle! kitap bu ve siz o filmi kafanızda izliyorsunuz, ayrıntı da bunun için lazım. yazarın bu ayrıntıcı tavrı bazılarını sıksa ve direkt seriyi gömme moduna geçseler de, o ayrıntılar cidden bu serinin alameti farikası. seriyi diğer birçok seriden ayıran temel özellikte bizatihi bu tavır ve tutum.

bu seriye dair her daim kafamda kalan soru işareti ise şu olacak; robert abimiz vefat etmeseydi geri kalan kitaplardaki anlatım tarzı nasıl olacaktı? zira onun ayrıntıcı anlatımına o kadar alışmıştık ki, brandon sanderson'ın anlatımı bana hep daha vasat geldi. diğer kitaplar yazılırken elbette robert abimizin notlarından ve yol haritalarından yararlanıldı ama o anlatımdaki özgünlük? işte onu bir türlü bulamadık. insan nasıl olurdu acaba demekten kendisini alamıyor. hele ki o final ve savaş sahnelerini robert abi nasıl tasvir ederdi bunu düşünmek bile insanı başka yerlere götürüyor.

hülasa; bu seri tasvir özgünlüğü, konu bütünlüğü ve en önemlisi fantastik kurgunun ırksal bataklığına düşmeden yazıldığı için ziyadesiyle değerli bir seridir. ha tabi benim için bir de ogier mevzusu var ama bu tamamen kişisel * bu arada kitap sayısı gözünüzü korkutmasın, su gibi akıp gidiyor.

on dört(+bir) ciltlik fantastik eser. her cilt yaklaşık bin sayfa, yani okuyup bitirdiğinizde on üç bin sayfaya yakın bir kitap okuyorsunuz ve bu kadar ciltte anlatılanlar iki yıl gibi bir zaman diliminde geçiyor.
yani bu (çoook uzun) iki yıl içinde bir 'aes sedai'nin (moiraine), rand'in köyüne gelmesi, onu ve iki arkadaşını (mat ve perrin) (bir de başta rand'in nişanlısı olan egwene ve de köyün 'hikmet'i nynaeve) alıp onları aes sedai'lerin merkezi 'tar valon'a götürürken yaşadıkları (gidemiyorlar), rand'in 'yenidendoğan ejder' oluncaya kadar geçirdiği fiziksel ve ruhsal değişimler ve sonunda rand'in o evreni ve insanlığı kurtarışı kitabın genel konusu.
kitap, yazarının neredeyse bütün hayatı boyunca devam ediyor ve o kadar bin sayfadan sonra robert jordan kitabı bitiremiyor, 2007 yılında ölünce karısı ve editörü harriet, kitabı bitirmesi için brandon sanderson'a veriyor ve brandon sanderson kitabı(romanı) sonunda 2012'de bitiriyor. (2013'te 14. ve son cilt-ışığın anısı-basılıyor.)
şahsi fikrim fantastik edebiyatın en iyi beş kitabından biri olduğu yönünde (altıncı olarak 'dune' eklenebilir.):
yüzüklerin efendisi, -yazarı henüz bitirmese de-buz ve ateşin şarkısı (game of throns), -yazarı henüz bitirmese de- kral katili güncesi ve perdido sokağı istasyonu ile birlikte.

eğer bu uzuun romanı okumayı düşünüyorsanız; bir, fantastik edebiyatı sevmelisiniz; iki, aralık vermeden okumalısınız; üç, en az üç-dört ay gibi bir zaman dilimini tümüyle bu romana adamaya hazır olmalısınız.

romanın okunma sırasını da bir yerlerden alıp buraya ekleyeyim:

no adı orijinal adı orijinal yayınlanma tarihi
---------------------------------------------------------
1 dünyanın gözü the eye of the world 1990
2 büyük av the great hunt 1990
3 yenidendoğan ejder the dragon reborn 1991
4 gölge yükseliyor the shadow rising 1992
5 göğün ateşleri the fires of heaven 1993
6 kaos lordu lord of chaos 1994
7 kılıçtan taç a crown of swords 1996
– zaman çarkı dünyası the world of robert jordan’s wheel of time 1997
8 hançer yolu the path of daggers 1998
9 kışın yüreği winter’s heart 2000
10 alacakaranlık kavşağı crossroads of twilight 2003
– yeni bahar new spring 2004
11 düş hançeri knife of dreams 2005
12 fırtına toplanıyor the gathering storm 2009
13 geceyarısı kuleleri towers of midnight 2010
14 ışığın anısı a memory of light 2013
– ruhlar nehri unfettered-river souls 2013
– zaman çarkı el kitabı wheel of time companion 2015

dizisi baya kötü ve vakit kaybı olan edebi eser.

bugün ilk kitabını * aldığım seridir. bir arkadaşım sayesinde öğrenip merak etmiştim. halihazırda okuduğum kitapları bitirip başlamayı planlıyorum. beklentim yüksek heyecanlıyım hadi bakalım.

muhteşem olarak nitelenebilecek başka da hiç bir şekilde nitelenemeyecek fantastik roman.
bu ara bazı yerlerini unuttuğumu fark ettim yeniden başlamak vuslata ermek gibi olacak benim için.
bu arada maalesef diziye de biraz 'baktım'.
eğer o dizi zaman çarkı ise ben de lews therin telamon'um.

gözümü karartıp bir türlü başlayamamıştım senelerdir.

6. cildine kadar okuduğum ve ara verdiğim seri,

bu başlığı görünce devam etmem gerektiğini hatırladım.