1.
şair şeyhi kütahya'da doğmuş olup (doğum tarihi kayıtlarda yok) 1431'de hayata gözlerini yuman kıymetli bir divan şairi olarak bilinirken ayrıca hekimliği ile de meşhur bir şahıstır. hüsrev ü şirin, habnâme ve harnâme adlı eserleriyle tanınan bu dil üstadı özellikle harnâme'si ile unutulmazlardan olmuştur.
şimdi bu abimiz yıllarca iran'da tıp ve tasavvuf üzerine dirsek çürütüp menmeketine dönmüştür. dönemin padizahı çelebi mehmet'in gözlerini tedavi edince ona bir köy bağışlanır. yolda eşkıyalar tarafından soyulup dövülür. o da bunun üzerine edebiyatımızdaki ilk fabl örneği olan "harnâme" (eşeknâme) adlı eseri kaleme alır. eserde toplumun bozuk yönlerini mizahi bir dille eleştirmiştir.
şimdi bu abimiz yıllarca iran'da tıp ve tasavvuf üzerine dirsek çürütüp menmeketine dönmüştür. dönemin padizahı çelebi mehmet'in gözlerini tedavi edince ona bir köy bağışlanır. yolda eşkıyalar tarafından soyulup dövülür. o da bunun üzerine edebiyatımızdaki ilk fabl örneği olan "harnâme" (eşeknâme) adlı eseri kaleme alır. eserde toplumun bozuk yönlerini mizahi bir dille eleştirmiştir.
devamını gör...
2.
tımarını almak için yola koyulmuş fakat saldırıya uğramıştır bunun üzerine harname adlı eserini kaleme almış. türk edebiyatına ilk fabl bu eserle girmiştir. eserde bi eşeğin diğer hayvanlara benzeme çabasını anlatmış sonunda da eşeğin kendi özelliklerini de kaybetmesini anlatmış.
bunun dışında hüsrev ile şirin mesnevisi ünlüdür.
bunun dışında hüsrev ile şirin mesnevisi ünlüdür.
devamını gör...
4.
126 beyitlik küçük bir mesnevi olan harname'si türk edebiyatındaki en önemli hiciv örneklerindendir. didaktik ve alegorik bir eserdir.
devamını gör...
5.
şeyhî'nin temsilî bir resmi
1374 yılında doğduğu tahmin edilmektedir. o zamanlar germiyânoğlu beyliği'nin merkezi durumundaki kütahya'da doğduğu bildirilmektedir. çelebi sultan mehmed'in gözünü tedavi ettiği için hekim sinan olarak anılmaktadır. adı, kaynak eserlerde yusuf sinâneddin şeklinde geçmektedir. babasının adı ahmed mecdüddin'dir. şâirin, hacı bayram-ı velî'ye intisâb edip o'nun müridi olduğunu ve bursa şehrinde seyyid nesîmî ile görüşmesi sebebiyle ''şeyhî'' ismiyle iştihâr ettiğini bize yine bir şâir olan lâtifî aktarmaktadır. şeyhî'nin divan şâiri ahmedî'den ders aldığı, iran'da edebiyat, tasavvuf ve tıp sahalarında öğrenim gördüğü, orada seyyid şerif cürcânî ile arkadaş olduğu tezkiret'üş-şuâra isimli şâirler tezkiresinde tespit edilen bilgiler arasındadır. kendisi, daha sonra kütahya'ya dönerek germiyan beyi ıı. yakup'un özel tabibliğini yapmış, ıı. yakup'un vefâtı üzerine bir mersiye yazmıştır. şeyhî'nin nerede ve hangi tarihte öldüğü tam olarak bilinmemekle birlikte, 1431 yılında öldüğü genel itibariyle kabul görmüştür. kabri ise kütahya yakınlarında dumlupınar mevkiindedir.
şeyhî, eski edebiyatın kurucuları içinde kabul edilmektedir. mesnevî tarzında verdiği eserlerle üne kavuşmuştur. özellikle, ''pişterîn-i şuarâ-yı rûm'', ''şeyh'üş-şuarâ'', ''emlâh'uş-şuarâ'' ve “hüsrev-i şuarâ'' gibi unvanlarla mâ'rûftur. ''hârnâme'' ve ''hüsrev ü şirin'' eserleri mesnevî sahasının unutulmazları arasında hâlen yerlerini korumaktadır. şiirlerinde türkçe kelimeleri çokça kullanmıştır. sehî isimli şâir, bu sebeple şeyhî'yi tarif ederken şiirin üzerindeki acem giysilerini çıkarttığını ve onun yerine şiire türk giysi ve hil'atleri giydirdiğini anlatmaktadır. şeyhî, divân sahibidir. ayrıca yukarıda belirttiğimiz üzere hüsrev ü şirin adında ve 6944 beyitten mürekkep devâsa bir mesnevî yazarıdır. yine, hem hiciv hem de mizah içeren ve 126 beyitle oluşturduğu hârnâme'de, çok çalışmaktan dolayı gayet bitkin düşmüş çelimsiz bir eşeğin besili öküzleri görünce onlara gıpta ederek onlar gibi olmak istemesini, bunun için de kendine boynuz aranırken kulak ve kuyruğunu kaybetmesini akıcı bir üslûpla hikâye etmektedir.
daha geniş mâlûmât için; buraya, buraya ve şuraya müracaat edilebilir.
1374 yılında doğduğu tahmin edilmektedir. o zamanlar germiyânoğlu beyliği'nin merkezi durumundaki kütahya'da doğduğu bildirilmektedir. çelebi sultan mehmed'in gözünü tedavi ettiği için hekim sinan olarak anılmaktadır. adı, kaynak eserlerde yusuf sinâneddin şeklinde geçmektedir. babasının adı ahmed mecdüddin'dir. şâirin, hacı bayram-ı velî'ye intisâb edip o'nun müridi olduğunu ve bursa şehrinde seyyid nesîmî ile görüşmesi sebebiyle ''şeyhî'' ismiyle iştihâr ettiğini bize yine bir şâir olan lâtifî aktarmaktadır. şeyhî'nin divan şâiri ahmedî'den ders aldığı, iran'da edebiyat, tasavvuf ve tıp sahalarında öğrenim gördüğü, orada seyyid şerif cürcânî ile arkadaş olduğu tezkiret'üş-şuâra isimli şâirler tezkiresinde tespit edilen bilgiler arasındadır. kendisi, daha sonra kütahya'ya dönerek germiyan beyi ıı. yakup'un özel tabibliğini yapmış, ıı. yakup'un vefâtı üzerine bir mersiye yazmıştır. şeyhî'nin nerede ve hangi tarihte öldüğü tam olarak bilinmemekle birlikte, 1431 yılında öldüğü genel itibariyle kabul görmüştür. kabri ise kütahya yakınlarında dumlupınar mevkiindedir.
şeyhî, eski edebiyatın kurucuları içinde kabul edilmektedir. mesnevî tarzında verdiği eserlerle üne kavuşmuştur. özellikle, ''pişterîn-i şuarâ-yı rûm'', ''şeyh'üş-şuarâ'', ''emlâh'uş-şuarâ'' ve “hüsrev-i şuarâ'' gibi unvanlarla mâ'rûftur. ''hârnâme'' ve ''hüsrev ü şirin'' eserleri mesnevî sahasının unutulmazları arasında hâlen yerlerini korumaktadır. şiirlerinde türkçe kelimeleri çokça kullanmıştır. sehî isimli şâir, bu sebeple şeyhî'yi tarif ederken şiirin üzerindeki acem giysilerini çıkarttığını ve onun yerine şiire türk giysi ve hil'atleri giydirdiğini anlatmaktadır. şeyhî, divân sahibidir. ayrıca yukarıda belirttiğimiz üzere hüsrev ü şirin adında ve 6944 beyitten mürekkep devâsa bir mesnevî yazarıdır. yine, hem hiciv hem de mizah içeren ve 126 beyitle oluşturduğu hârnâme'de, çok çalışmaktan dolayı gayet bitkin düşmüş çelimsiz bir eşeğin besili öküzleri görünce onlara gıpta ederek onlar gibi olmak istemesini, bunun için de kendine boynuz aranırken kulak ve kuyruğunu kaybetmesini akıcı bir üslûpla hikâye etmektedir.
daha geniş mâlûmât için; buraya, buraya ve şuraya müracaat edilebilir.
devamını gör...