benim hüzünlü orospularım

not: eser miktarda spoiler içerir.
gabriel garcia marquez tarafından yazılan, 90 yaşında bir erkeğin 14 yaşında bir çocuğa aşkını konu edinmesi nedeniyle rahatsız edici bulduğum kitap. keşke iki yetişkin konu edilseydi demeden edemedim. bunun dışında erkek karakterin duygu ve düşünceleriyle ilgili tahlil ve çıkarımlarda bulunmak epey keyifli. kendisi aşkı 90 yaşından sonra tadıyor ve bambaşka şekillerde yansıtıyor. aşkını yaşayış ve gösteriş biçimi ilgi çekici.
kitap genel itibarıyle empati kurdurma ya da duyguları istismar etme amacı taşımıyor, okuyucu olayların bir şahidi konumunda. tercih edilen dil ve eserin hacmi kolay okunmaya uygun, birkaç saat içinde bitirilebilir. mutlaka okuyun diyemem ama okumak tabii ki güzel bir deneyimdi. bazı cümleler, değerlendirmeler, adamın aşkla birlikte hayata dönüşü dikkat çekiciydi.

tıpkı lolita gibi belli ahlaki endişelerle yaklaşılmaması gereken kitap. nihayetinde bu kitap bir televizyon haberi değil bu nedenle ona göre reaksiyon verilmeli. tv'de bu ilişkiyi haber olarak görüp ayıplayabilir ve dejenere bulabilirsiniz ancak aynı hikayeyi edebi formda zevkle okuyabilirsiniz. bu iki tepki de aynı bünyede barınabilir.
kitabın ana karakteri, doksan yaşındaki emekli gazeteci de humbert humbert ile pek çok açıdan paralel. birtakım ahlaki değerlere aykırı hareket eden böylesi karakterlerin nahif, ince, sanatsever, kibar resmedilmesi ve üst sınıftan seçilmesi de oldukça ilgi çekici. marquez'in son romanı, en iyisi mi bilemem. ama tavsiye ederim.

sorun elbette kurgu değil. çünkü kurgu sadece kurgudur. sorun 90 yaşında bir dedenin 14 yaşındaki çocuğa olan aşkı üzerine duygusal çıkarımlar ve dolayısıyla empati yapan okuyucunun yarın 90 yaşındaki dedenin 14 yaşındaki çocukla evlenmek istemesini meşru bulabilir mi sorunu. tek başına bir kitap elbette böyle bir toplumsal etkiye sahip olamaz ama değirmene su taşır. ifade özgürlüğü her zaman sadece ifade özgürlüğü anlamına gelmeyebilir.

gabriel garcía márquez 'in muhteşem kitabıdır. kitapta yazar muazzam bir güzellemeyle karşımıza çıkar. hayatı boyunca para karşılığı birliktelik yaşayan ve 90 yaşına girdiğinde doğum günü hediyesi olarak bakire biriyle birlikte olmak isteyen emekli gazeteci ev sahibesi arkadaşını arar. kadın zor olsada 14 yaşındaki delgadina'yı bulur. adam ne zaman gitse delgadina uyuyor haldedir. o da onu rahatsız etmez yanına kıvrılır. birbirlerine notlar bırakırlar. delgadina genç ve güzeldir. onun çocuksu tatlılığına tabiri caizse vurulur bizim ihtiyar. çıktığı bir gezide karşılaştığı arkadaşının tavsiyesiyle delgadina'sına koşar.

beni aşırı derecede yoran ve rahatsız eden kitap. 90 yaşındaki bir dedenin 14 yaşında bir çocuğa aşık olması aşırı rahatsız edici geldi. kitabın geçtiği dönem normal diyerek okumaya çalışsam bile beni aşırı rahatsız etti. bu yüzden elim asla kitaba gitmedi. gittiğinde de yorulmak dışında bir şey elde etmedi. zihnen çok yordu diyebiliriz kısacası. kitap anlatım olarak güzel. akıcı mı? evet. yaşanmamışlıklarını her ne kadar anlatsa da bu daha uygun bir yaş aralığındaki bireyler arasında olsaydı güzel oldu.

gabriel garcia marquez’in son kitabı.
öncelikle hikâyenin konusu olan 90 yaşında adam – 14 yaşında kız birlikteliğine dair yorumumu yazmak istiyorum. evet, pedofili ilişkisi ve çok ama çok rahatsız edici. buna kimsenin bir itirazı olacağını sanmıyorum. sadece şöyle düşünüyorum: marquez kitaplarını okuyanlar kolombiya’da kadının yerini açıkça anlattığını bilirler. pedofili, ensest ve tecavüz olaylarının geçtiği tek kitabı bu değil maalesef. kendi ülkesinin bu trajik gerçeklerini, çokça vakit geçirdiği genelevlerdeki insanları anlatıyor aslında bir bakıma. marquez çoğu kitabında –hatta bence hepsinde- olayları aktarır sadece. iyi ya da kötü göstermeye çalışmaz. bu kitapta da aynı üslubu koruması üzücü olmuş biraz. çocuk istismarı ile ilgili kısacık bir bölüm var, suç olduğundan bahsediyor sadece. o kısmı daha uzun tutabilirdi.
gelelim karakterimize. hayatında hiçbir şeyi yaşamamış 90 yaşında bir dede bu. ölümünün iyice yaklaştığını fark etmesiyle hiç yaşamadığı bir şeyleri yaşamak için kendini aşık olacağı bir durumun içine atıyor bence. her ne kadar bu karakterin kendi anlatımı sanki her şey tesadüfen olmuş yönündeyse de bence öyle değil. o kadar aşka susamış ki, delgadina yerine kim olsa aynı duruma düşecekti. yani aslında burada anlatılan yaşlı bir adamın genç kızlara ilgi duymasından ziyade yaşanmamışlıkları yaşama arzusu.
yine de marquez kitapları arasında epey aşağı sıralarda benim için.

moruk bir sapığın genelev maceralarını anlatan saçma sapan bir roman. ki kırmızı pazartesi ve yüzyıllık yalnızlık romanlarını çok severim yazarın. kurguları çok iyidir. ama bu romana edebi falan yaklaşamicam ben. henüz bitirmedim sonlarındayim, bitirince güncellerim ama fikrimin değişeceğini sanmam. . bir de şu var daha kendini kesfedememiş bir karakter (91yasinda ) 14 yaşındaki velede aşık olunca mi kendinin farkına vardın?* 91 yaşında ergen gibi davranan biri. bomboş yaşanmış bir hayat. karakterin ağzından yazılmış eserlerde genelde bir empati kurarım ama ne empati kurabildim ne haz alabildim. neymis öğretmenlik yapmışmış en sevdiği şiiri öğrencilerine ezberletirmis zorla. yok köşe yazısına istediğini yazarmiş, gelenekselciymiş. gazetenin genç müdürünün giyimiyle kendi giyimini kiyaslayacak kadar ezik misin hâlâ bu yaşta birşeyleri aşamadın mı?ya bi git hadi. eskilerde okuma yazma bilmek yeterliydi bir yerlere gelebilmek için bu karakterde bunun bir örneği. yok yeni yetme kızın hayalini kurmalar bilmem neler. hadi be hadi. acaba kitabın sonunda teneşirde aklanma var mı. çünkü seni anca teneşir aklar be emmi.
edit: kitabı bitirdim düşüncelerim değişmedi.

sevmediğim ve muhtemelen asla sevmeyeceğim kitap. okuması çok kolay ve tek seferde bitirilebilir. yaşlı adamın iç kaygıları da çok iyi verilmiş ama neden 15 yaşında bir kız ve kız sürekli uyuyor. çok rahatsız etti o kısımları beni. belki yazarın amacı da bu rahatsızlığı vermekti.