türk mitolojisi

bizdeki tulparı gören yunanların hemen pegasusu çıkarmasıdır
(bkz: yemin edebilirim ama kanıtalayamam)

temel olarak tengricilik kökeninden izler taşır, sonradan islamiyetin kitleler halinde kabulü ile islami ögelerle birleşmiştir. bunun yanında mitolojinin taşıdığı mistisizm vardır bu da şamanizm kültüründen kaynaklanmaktadır. şamanizm için konuşacak olursak ise, türk'ün pagan sistemi demek tabir-i caiz ise yanlış olmaz. bozkurt destanı türk mitolojisinin en eski efsanelerinden birisidir. bunların yanı sıra, ergenekon, oğuz, manas, alp er tunga destanları örnek olarak sayılabilir. islami ögelerle bütün olan efsanelere örnek verecek olursak anadolu kültürüyle iç içe olan dede korkut hikayelerini örnek olarak gösterebiliriz. saygılar.

hangi konu hakkında bir şey bilmiyorsun? diye sorsalar cevabım türk mitolojisi olur. ılginç, okulda felan neden öğretmezler. halbuki eğitim sistemimiz her şeyden az az üstüne kurulu.

öğretilmesi ve üzerine çalışmalar yürütülmesi gereken bir alandır.

yıllardır merak ettiğim ama bir türlü fırsatını bulup araştıramadığım konudur

tolkien gibi bir abimiz çıksa da allayıp pullayıp, güzel bir kurgu ile kitabını yazsa yüzüklerin efendisi'ne nal toplatacak mitolojidir.

belki uzun ihsan yapar dedik ama o da galata'nın karanlık sokaklarındaki dumanlı ve istavroz aromalı meyhanelerinde şarabını yudumlarken, varlığını sorgulamakla meşgul 6 yıldır.

tunga adlı çocuk kitabında türk mitlerinden örnekler vardır, çocuk diliyle anlatılmıştır.

(bkz: ergenekon destanı)

türk miyolojisi yakut mitolojisi ve altay mitolojisi olarak iki ana eksende incelenmiştir. türklerin dünyayı evreni doğayı ve kendisini nasıl kavradığını açıklar. yaratılış mitleri ağırlıktadır. destan masal efsane gibi sözlü kültür ürünleri içerisinde yansımalarını görebiliriz. ayrıca halk inanışları da bize türk mitolojisi hakkımda önemli bilgiler sunar. bahaeddin ögel, abdülkadir inan, yaşar çoruhlu, jean paul roux, mircea eliade, emel esin gibi araştırmacıların eserlerinden okunup öğrenilebilir. bu eserler başlangıç eserleri ve en sağlam kaynaklardır.

meraklısına bir kitap önerebilirim dostlar.
ural altay mitolojisinde arketipler ve semboller-andrey markoviç sagalayev

bahaeddin ögel'in türk mitolojisi 1-2
yaşar çoruhlu'nun türk mitolojisinin ana hatları
emel esin'in türk kozmolojisine giriş kitaplarını ilgi duyan/merak edenlere öneririm.

edit: en sevdiğimi nasıl yazmamışım; jean paul roux- türklerin ve moğolların eski dini.

yerden göğe yükselmiş bir mitolojidir. yerle gök arasındaki formların bugün animizm'e dahil edilen etkileri de söz konusudur. şu bilinmelidir kültlerin yerden göğe çıkması çok yönlü bir olaydır. detaylandırmak gerekir, ilk türkler ki bunlardan bahsederken güney sibiryada ormanlarda yaşayan türklerden bahsedilir. ormanda topayıcılık ile geçinen bir kavimden oluşuyorlardı, toplulukta kadının otaritesi daha büyüktü bu yüzden anaerkil bir yapı teşkil etmekteydi. böyle bir oluşumda yere ve ormana büyük bir önem atfedildi. güçlü ana simgesi doğa ve toprak ile nehir ile dağ ile birleşti. ve ilk mitolojisini yarattı "yer" . beş kuruşumuzun ön yüzündeki sonsuzluk ağacı türk'ün ilk kadim inanışının bir simgesidir. türkler için yüzyıllar az çok böyle geçti. sonra çok oldular, savaştılar. bu yurttan çıkıp orta asyaya yayıldılar, daha sonra kavimler göçü ile üç kıtaya. artık ormandaki dostane paylaşım yerini orta asya bozkırının kıskançlığına bırakmıştı. paylaşılacak ağaç, avlık hayvan yerine uğruna savaşılacak sulaklar vardır. işte bu noktada savaşçılığından bir şey kaybetmeyen türk kadını, görklü beğine, alp oğluna ön saldı. cenk meydanı erk meydanı oldu kanla taştı orta asya çanağı, içenler bir daha doyamadı. işte böyle bir coğrafyada ağaç da pek seyrektir. geceleri yalnız yıldızlı gök uzar gider kızıl bozkırda. gündüz ise sonsuz mavilik. ağaçtan göğe yükselen filiz misali türkler artık coğrafyanın da etkisiyle yaratıcıyı gökte aradılar ve anlamlandırdılar. kayın ağacının yerini göktanrı aldı. onun da tanrısı oldu. tanrı bir oldu. türklerin mitolojisi yerin altından başlar, göğün kaç kat üstüne çıkar. aslında mitoloji sadece mitoloji değil ait olduğu toplumun kimliğini gösteren en önemli ananelerdendir. türklerin hayatında mitolojilerinin ve eski inançlarının etkisi büyüktür.

islamiyete geçildikten sonra dini inançlara uygun bulunmadığından pek tanımadığımız mitoloji. dede korkut'tan başka bir şey bilmiyorum. yunan mitolojisinden pek çok hikaye anlatabilirim ama.

(bkz: hüseyin nihal atsız)

ne yazık ki ne okulda öğretilir ne medyada bu konu üzerinde bir çalışma yapılır. edebiyat, tiyatro, sinema ve tv dünyasında yetenekli ve nüfuzlu birileri tarafından değerinin bilinip üzerine çalışmalar yapılmasını ümit ediyoruz. eğitimde mi? iyi misin dostum okulda türk mitolojisini anlattırırlar mı?

(bkz: shockvoice) youtube kanalında ki videoları izleyebilirsiniz.

mitoloji, insanın bulunduğu çevreyi, hayatı ve dünyayı anlamlandırma çabasıdır. neden gök gürledi, güneş neden var, neden hava kararıyor gibi sorulara kendilerince bir yanıt bulmak zorundaydılar ve böylece mitoloji doğdu. bizde şu var onlar da bizden bunu çalmış demek doğru değil. dünyadaki tüm mitolojilerde ortaklıklar vardır, zira insan denilen varlık aslında ortak bir akıldır. peki neden mitoloji denilince ilk akla gelen yunan oluyor? çünkü pazarlamayı bilmişler, adamlar kendi aydınlanma çağında bile dönüp antikiteden esinlenmişler. türklerse bilhassa islamiyeti kabul etmeleriyle birlikte sanki bunlar kafir işiymiş gibi davranıp hiç yokmuş gibi davranmış. oysa bizim ne başka mitolojik karakterlere, ne başkalarının masallarına ihtiyacımız var. tarihsel kökenimiz o kadar eski ve zengin ki okurken kendinizi kaybedebilirsiniz. çok da eğlencelidir. türk mitolojisi okumak zevktir. lütfen güzel kaynaklardan okuyunuz.

monster bilgisayar firmasının sevdiğim bir uygulaması. bilgisayar serilerine türk mitolojisinden isimler veriyor. markut, tulpar, huma, semruk gibi.

ülkücülerin hakkında birşey bilmediği bir olgudur, buna rağmen milliyetçiliğe devam tabi. turan, metehan vs. bahsetmekle olmuyor bu işler

tüm mitolojiler güzel hikayelerdir. çok da keyiflidirler. türk mitolojisi ise en keyifli ilk 5 mitolojik hikayeden biridir. bir hikaye olarak en az nors mitolojisi kadar keyif verir. mesela bizde de fenrir gibi süper güçleri olan dev kurt var. şu hikayenin kaliteli filmini yapsan bütün dünya izler.