uykusuzluk

bundan şikayet edenler, bu duruma henüz alışmamış, aramıza yeni katılmış kişilerdir. yoksa bak, biz hiç ses ediyor muyuz?*
ayrıca, bu bir hastalıkmış gibi muamele de yapmayın gücenirim valla.

neyse siz yine de yol yakınken ve pek alışmadan gidip uyumayı deneyin.

yuk olurmus insana. zor babacim zor...

suan kismen yasadigim durum. evet.

sanatçı melissa meierile tanışın.

bu nasi bi sanatci daha cok yusuf guney'in andromeda galaksisindeki sevgilisine benziyor lan

eskiden bahadır baruter'in lombak'taki sanatsal karikatür köşesinin adıydı. yıllar sonra kendisinin sevgili eşi mine söğüt de bir gazetede köşe yazısı yazarken köşesinin adını uykusuzluk koymuştu, bahadır baruter'in eski köşesinin adı olduğu için, bu detayı benden başka fark eden olmuş muydu hep merak ederdim. *

internette dolaşan bilgilere göre yetişkinlerin 7 ile 9 saat uyuması gerekirken, yaşlıların, genç çocukların ve bebeklerin uyku süresi değişiyor. 2000 senesine dayanan bir makaleye göre bazı insanlar 6 saat uykuyla bile uyuklama modunda gezerken bazılarında uykusuzluk bile etki etmiyor.

bilinene göre uyku ihtiyacı yaş ilerdikçe azalmıyor ancak kesintisiz uyku uyumak zorlaşıyor/azalıyor.

1997’de (eski araştırma kendime göre ama neyse) yapılan bir araştırmaya göre gece çalışanlar, doktorlar ve stajyer doktorlar (5 saat uyuyorlarmış günde ve beklenilen %100 performans), tır şoförleri, ebeveynler ve ergenlikte olan kişiler.

uyku problemlerinin tek bir nedeni yok. kısa süreli uyku uyumada güçlük çekmenin bir numaralı sebebi stres. işte veya okulda yaşanan performans baskısı, aile ya da evlilikte olan problemler, ciddi bir hastalık ya da ailede ölüm bunları tetikleyen durumlar. durum düzelince/geçince uyku sorunu ortadan kayboluyor ancak eğer ki geçmezse uykusuzluk uzun süreli olmaya başlıyor.

öğlenden sonra veya akşam alınan kafeinli içecekler/yiyecekler uykuyu etkiliyor/etkiliyebilir. kafeinin yapısı adenozin ile neredeyse aynı olduğundan ve kafenin daha hızlı haraket ettiğinden adenozin reseptörlerine bağlanarak(=adenozin reseptörlerini bloke ederek) vücuttaki kalp atışını, uyanıklığı ve adrenalini arttırır. dopamin merkezi aktivite edildiği için kahve içen kişi kendini iyi hissetmeye başlar.

çevresel faktörler ortamın çok sesli, çok sıcak veya soğuk veya çok aydınlık olmasıdır.

beyin ve sinir sisteminde, kardiyovasküler sisteminde, metabolik sisteminde ve bağışıklık sisteminde olan değişiklikler direkt veya direkt olmayan bir şekilde uykuya etki edebilir.

uyku hastalıkların başında insomnia gelmekte. insomnia uyumakta güçlük çekmek ya da uykusuz kalmak diye tanımlanıyor. insomnianın zararları kaza yaşanma riskinin artması, işte/okulda performansı normalden daha da düşük olması, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, depresyon ve uyuşturucu kullanımı riskini artırmasıdır. bunun yanı sıra, intihar olasılığını ve başka sebeplerden dolayı ölüm riskini artırır.

yukarıda bahsettiğim insomnia durumunda yaşanılan zararlar da uykusuzluğa sürükleyebilir: obezite, diyabet, normal olmayan alkol ve uyuşturucu tüketimi, psikolojik hastalıklar (bipolar, depresyon), yüksek tansiyon ve artmış kardiyovasküler riski.

kaliteli uyku çekmek alzheimer hastalığının ve yaşlandıkça gerçekleşen anlama kabiliyetinin düşme riskini azaltır.

uykusuzluk vücutta enflamasyon ile nöronlara zarar verir.

kaynaklar:
1. www.apa.org/monitor/2017/10...
2. www.apa.org/topics/sleep/why
3. www.apa.org/monitor/2022/07...
4.

ramazan dolayısıyla epey çektiğim durum. sahur çok geç saatlere kadar sürdüğü için, sahur sonuna kadar oturup sabah 2-3 saatlik uykuyla ofise geliyorum. ya ramazan bitecek ya da ben biryerlerde uykusuzluktan yığılıp kalıcam

an itibariyle yasadigim olay. ulan 2 bardak kahve nelere kadir ki la boyle. gozlerim faltasi gibi acik.

bana hava hos, ekstradan entry, 40 bine daha yakinim. evet.

yarın iş başı...ben hâlâ gâlesiz bir şekilde müslüm, ferdi dinliyorum, bu saatte.

yine ve yine. bu kacinci gun saymadim. zaman algimi yitirmek uzereyim. evet.