led

aydınlatma teknolojisinin son ürünü.

akkor flemanlı ve tasarruflu denilen lambaların da yerini almıştır.

soru: led lambaların verimi nasıl anlaşılır?
cevap: kutu üzerinde 9 watt 900 lümen yazan bir lamba 900/9=100 lm/watt verimlidir. yani watt başına 100 lm ışık alırsınız. kimi zaman 7 watt 1000 lümen de yazabilir. bu 1000/7= 142 lm/watt demektir. yani yüksek ışık gücünün doğrudan watt ile ilişkisi yoktur. az paraya kıyıp daha aydınlık bir odada oturabilirsiniz.

soru: led floresanları (piyasada kullanılan yanlış bir tabir) eski floresanların yerine direkt takabilir miyim?
cevap: hayır takılmaz. eski starter ve balastları söküp üreticinin belirttiği şekilde ya iki uçtan ya da karşılıklı uçlardan elektrik verilir. etiketinde bu durum belirtilir.

soru: her parlak yanan led çok ışık veriyor mu?
cevap: hayır. bir ledin parlak yanması başka bir şeydir, çok ışık vermesi başka bir şeydir. kimi üreticiler bu kazıklamayı yaparlar. parlak yanmanın renk tonu yani kelvin ile ilişkisi vardır daha çok.

soru: büyük bir aydınlatma projem var. üreticiye nasıl güvenebilirim? hangi raporları istemeliyim?
cevap: lm-79 denilen belgeyi istemeniz gerekli.



soru: üreticiden led ürün isteyeceğim hangi renk istediğimi nasıl sormalıyım?
cevap: piyasada her ne kadar soğuk beyaz, sıcak beyaz, warm white, natural white, kar beyazı gibi terimler olsa da en sağlıklısı kelvin değeri belirtmektir. buna renk sıcaklığı denir. fakat sorun şu ki soğuk beyaz denilen renk kelvin sıcaklığında kar beyazı değil sarı ışığa denk gelir. renk sıcaklıklarında sarı tonları soğuk iken beyaza yakınsadıkça sıcaklaşır. bu karmaşaları önlemek için örneğin sarı led istiyorsak 2700 kelvin, beyaz led istiyorsak 6000 kelvin gibi renk sıcaklığı belirtmek en iyisidir. bu tür kelvin skalalarını internetten rahatlıkla bulabilirsiniz.

soru: evimdeki gizli aydınlatmaları kısıp açan şeyin adı ne?
cevap: eğer tek renk ise dimmer kullanılır. eğer rgb dediğimiz 3 kanallı ledler ise efekt yapmaya, kısıp açmaya yarayan rgb led sürücü veya modülatör gibi isimlerle bulabilirsiniz.

soru: şerit ledin birinde metresi 1 dolar diğerinde 10 dolar. çok fark var. 1 dolar olandan alsam olur mu?
cevap: tabii ki aralarındaki fiyat farkı kalitesinden kaynaklı tahmin ettiģin gibi. ama sen yine de 1 dolarlıktan alma bence hiç. ledlerin arasında ton farkına kadar her türlü arıza çıkar. aldığına pişman olsun. daha orta kalite 4-5 dolarlık seç yeter. (fiyatları kafadan attım. amacım orta karar bir şey yeterli demek için)

soru: driver ile adaptör arasındaki fark nedir?
cevap: aslında driver denilen şey bildiğimiz adaptördür. fakat driver denmesinin sebebi sınırlı bir çalışma aralığına sahip olmasıdır. normal güç kaynağı yani adaptörlerde voltaj sabittir ve verilen amper değeri bağlanan cihazların çekebileceği maksimum amper değerini belirtir. yani 12 volt 5 amper bir adaptör demek sabit olarak baglandığın şeye 12 volt verir demek. bu yüzden 12 volt ile çalışan bir sürü ledi paralel bağlayabilirsin. ama bağladığın ledlerin toplam akım değeri 5 amperi geçemez. driverlar ise belli voltaj aralığında fakat sabit amper ile satılırlar. örneğin 3-32 volt 350 miliamper bir driver 1 led ile 10 led arası ledi seri bağlayabilirsin fakat bu ledler 350 miliamper ile çalışmalı demektir. 350 miliamperin burda özel bir değeri vardır. genellikle aydınlatma icin kullanılan ledlere power led denir. bu ledler 350 miliamper ile çalışır. bu yüzden piyasadaki driverlar 350-700-1050 miliamper aralıklarda satılır.

soru: led çeşitleri nelerdir?
cevap: ürün olarak değilde sadece led olarak baktığımızda aşağıda çeşitleri yer alıyor.
smd led: bu ledler genellikle en düşük akımlarda çalışan ledlerdir. 20 miliamper ile çalışırlar. kılıf tipi olarak 2835 veya 5050 olur genelde. burada 2835 derken ledin 2.8 mm en 3.5 mm boy kastediliyor.
midpower led: bu ledler smd lerden biraz daha fazla ışık verirler. genelde 3014 kılıf tipindedirler. 60 miliamper ile 120 miliamper gibi aralıkta seyrederler.
power led: özellikle wallwasher ve projektör gibi armatür tipi ürünlerde kullanılırlar. iki tipi vardır. yandan bacakları ile havya ile lehimlenebilen ve 3535 kılıf tipinde olanlar. yüksek ışık verirler ve genel olarak 350 miliamper ile 1050 miliampere varan akımlarda çalışırlar. genellikle yüksek soğutma sistemine ihtiyaç duyarlar. wallwasherve projektör gibi uygulamalarda lens ile kullanılabilirler.
cob led: chip on board kelimelerinin kısaltmasıdır. tek kılıfa birden çok ledin sığdırılmasıyla oluşur. içinde 5 led de olabilir 30-40 led de olabilir. genellikle mağaza, depo gibi yerlerde kullanılırlar. rayspot, downlight, endüstriyel sarkıt gibi ürünlerde olurlar.

soru: led ile hangi tip ürünler yapılır?
cevap: aşağıda listeledim genel olarak.
walwasher: dış cepheleri genellikle dekor amaçlı aydınlatırlar. gece bina, köprü, minare gibi yapıları farkedilebilir hale getirirler.
havuz armatürü: adından da anlaşılabileceği gibi havuzlarda kullanılırlar. asla 220 volt üretilmezler güvenlik sebebiyle.
kuyumcu aydınlatması: genel olarak inox denilen paslanmaz gövdeden kare, dikdörtgen,yuvarlak formlarda üretilirler. genel amaç kuyumcu ürünlerine ekstra ışıltı sağlamak olduğu için çok fazla ledli üretilirler.
downlight: alçıpan tavanı olan uygulamarda alçıpana takarak kullanılan genel aydınlatma ürünüdür.
slim downlight: alçıpan ile tavanın arasındaki derinliğin çok az olduğu durumlarda kullanılırlar. downlight ürünlerin yükseklik ölçüşü 5-10 cm olurken slim downlight 10 mm'ye kadar düşebilir.
ledline: gizli tavan uygulamalarında ve çizgisel form istenen her yerde kullanılırlar. genellikle kesim ölçüsü vardır üzerinde. 5 cm'de bir kesilebilir veya 10 cm'de bir kesilebilir gibi.
neon led: önünde bulunan silikon yapı sayesinde hem led line gibi kullanılır hem de nokta nokta belli olmaz.
led floresan: aslında bu yanlış bir tabirdir ama piyasada ayırt edebilmek için bu isim kullanılır. floresan lambalara göre çok avantajlıdır. floresanlar kırıldıģında zehirli gaz yayar. flckr denilen titreme yapar, soğuk havalarda güzel ışık veremez. açar açmaz hemen yüksek ışık veremez. ömrü azdır. cam olduğu için kırılma riski vardır. balast starter gibi ek elemanlara ihtiyaç duyar. led floresanda ise bu sorunların hiçbiri yoktur.
led projektör: geleneksel projektörler 250 watt 500 watt gibi çok yüksek akımlarda çalışır ve ışık kaliteli düşüktür. led projektörlerde ise aynı wattlara çıkmadan daha yüksek ışık alınır. önündeki lensler sayesinde çok daha uzaklara ışık atımı yapılabilir.
led rayspot: geleneksel rayspotların ledli halidir. halojen tiplerden hem daha az akım çeker hem daha yüksek ışık verir. ayrıca giyim mağazası gibi yerlerde kumaşlara uv vermediği için ürünü eskitmez.

açılımı "light emitting diode" yani ışık yayan diyot demektir. diyotların bütün karakteristik özelliklerini doğal olarak gösterir.
aşağıdaki görselde hangi renk ledin kaç voltta aktif olduğu gözüküyor.

light-emitting diode

yarı-iletken, diyot temelli, ışık yayan bir elektronik devre elemanı olarak bilinir. 1920'lerde rusya'da icat edilmiş, 1960'larda geliştirilmiştir.



alıntı kısmı vikipedi'den alınmıştır.

konserler, spor etkinlikleri ve diğer eğlence organizasyonları için kullanılan led ekranlar, seyircilere görsel şölenler sunarak etkileyici deneyimler yaşatır. eğitimde interaktif öğrenme ortamları yaratmak, sağlık sektöründe hastalarla etkili iletişim sağlamak, toplu taşıma araçlarında güncel bilgiler sunmak gibi amaçlarla da kullanılır. ayrıca, şehirlerdeki billboardlardan trafik yönlendirmelerine kadar birçok yerde kullanılarak toplumun günlük hayatını kolaylaştırır ve bilgilendirir. bu nedenlerle, led ekranlar modern toplumda kitlesel etki yaratma gücüyle ve çeşitli kullanım amaçlarıyla yaygın bir şekilde tercih edilmektedir.
www.ledgaranti.com.tr/

(bkz: neon)

hatta;

süslü püslü bir genç kadın beyoğlu'nda yürüyordu
iri yeşil gözleri mahzun, bir garip bakıyordu,
parlak neon ışıkları bir yanıp bir sönüyordu,
bilmem ki ne kaybetmişti de, ne arıyordu?

led ekran genel bir tanımla ışık yayan diyotların belirli kurallarla bir araya gelmesi ile oluşan yapıya verilen isimdir.

dış mekanda geniş ve şaşırtıcı duruyor. mekanı tarif ederken büyük led ekranlı meydanda seni bekliyorum diyorsunuz. yurtdışında harika örnekleri var.

#2737747 burada söylenen "ana malzemeleri silisyumdur" ibaresi yanlıştır. silisyum yalnızca taban malzemesi olarak kullanılır. yani led'in ışık saçan kısmının üzerine konulacağı tabak. led'lerin malzemesi:
aluminyum galyum indiyum fosfit
aluminyum galyum arsenit
ındiyum galyum nitrit
gibi egzotik malzemelerdir. bu malzemelere her gün yeni bir şey eklenmektedir.
örneğin oled denilen şeyde malzemeler organiktir. bunlarla yapılan ekranlarda görüntü çok keskin olur, lakin ömürleri kısadır ve elektrostatikten feci etkilenirler.
bilgi olarak söyleyelim. led ekran televizyonların ekranlarında binlerce led vardır. bunlar rgb ledlerdir. yani bir tek ledin içinde kırmızı, maci ve yeşil renk saçan led vardır. bu ledlerin bir ortak olmak üzere her renk için ayrı terminali (bacağı) vardır. ledlerden geçen akımların şiddeti kontrol edilerek sonsuz sayıda renk elde edilebilmektedir. (benim tahminime göre bu ekranlar andromeda galaksisinden ithal edilmektedir(u: swh) )