gözlük kullanmama rağmen güzel gorunmedigimi düşündüğüm için takmayan ben bunu begendi.
devamını gör...

batı anadolu bölgesinde balıkesir sındırgı, bigadiç ve çevresinde ilk olarak yaycı yörükleri tarafından dokunmaya başlanan yağcıbedir halıları; diğer halılardan zemindeki motiflerin yalınlığı ve renklerinin sadeliği ile ayrılmaktadır. renklerde sadece lacivert, kırmızı tonları ve beyaz kullanılırken; az sayıdaki motiflerle yüzey değerlendirilmektedir. yüzey kompozisyon şeması bakımından fazla çeşitlilik göstermeyen yağcıbedir halıları;çift yönlü mihraplı, tek mihraplı ve tek mihraplı-ayak basma yerli olmak üzere üç şemada gelişim göstermektedir.

halıların çözgü, atkı ve ilme ipliklerinde yün kullanılmaktadır. koyunlardan kırkılıp, çeşitli işlemlerden geçen yünler, özelliklerine göre ayrılmaktadır. boyama işleminin ardından, döner leventli tezgahlarda dokunan halılar, tezgahtan çıkarıldıktan sonra yıkanıp, kurutulmaktadır.

dünyada "türk düğümü" olarak bilinen gördes tekniği ile ilmeklenir.

yağcıbedir halıları motiflerinin sadeliği ile dikkat çekmektedir. az sayıda motifin çeşitlemeleriyle elde edilen desenlerle yüzey değerlendirilmektedir. bunun nedeni eski ve tarihi değer taşıyan örneklerin yok olması veya yurt dışına çıkarılması sonucunda dokuyucuların örnek halılardan yoksun kalmasıyla, nesilden nesile motiflerin aktarılamaması ve unutulmasıdır. yörede dokunan halılarda başlıca güneş, mühr-ü süleyman, kocabaş, kartal, hayat ağacı, kiraz, tutaç, saat kapağı, lâle, yıldız, lokum (karagöz), deveboynu (eğri boyun), küçük su, tırnak, heybe suyu, yıldızlı su, dilimli elma, işli elma, elmalı su, elma, kedi cırmığı, sarı su, cıngıl ve tarak motifleri bulunmaktadır.
devamını gör...

(bkz: kanıt ver)

ah anılar. *
devamını gör...

ne kadar eksisi artısını götürse de empati yeteneğini bir o kadar geliştirmemizi sağlayan güçtür.

duygusal insanlar insan ilişkilerinde daha başarılıdır.sebebi kendi içindeki duygulara açıklığından karşındaki insanın duygusunu hissederek iletişimi güçlendirmesidir. haliyle " beni anlıyor ya" algısı oluşturmak kolaydır.

duygusallığı, kendimize dezavantajdan ziyade avantaj yönünde çevirerek insanları kucaklayalım. çünkü insan olmanın yolu empatiden, empati de duyguları bilmekten geçer.
devamını gör...

yüreğinize sağlık efendim.
devamını gör...

asla olmayacak, cumhuriyetin sözü olsun. *
devamını gör...

namussuzun gözünde namus meselesidir.
kapat bacaklarını ne kadar ayıp di mi
[[/alıntı]] oğluna gelince göster bakıyım amcana çükünü der. çok kızı üzer bu oğlan der. ama kızın senin namusun di mi babacım? kapatayım bacaklarımı örteyim kalçamı çünkü bakarsa başkasının oğlanı kalkar bir tarafları lekelenir namusum. türkiye'de olmanın çok zor olduğu bir şeydir kız çocuk olmak. kadın olmak. namusçusundan tacizcisine, kadınları yaşamaya yaşamaya dar ettiği yerdir günümüzdeki türkiye. yalnız türkiye değil tabii. bu problem çoğu ülkede.
devamını gör...

kuantum fiziğinde, kuantum sistemlerine dair bazı bilgileri edinmemizi sağlayan kavram.

uzun bir yazı olacak ama dalga fonksiyonunun çökmesi, heisenberg belirsizlik ilkesi gibi bazı konular hakkında kafalardaki soru işaretlerini gidereceğimi umuyorum.

***

önce şunu cebimize koyalım: mesela ışık, hem dalga hem de parçacık özelliği gösterir ve bu özelliğe düalite deriz fizikte. ışık, foton adını verdiğimiz parçacıklarla taşınan bir elektromanyetik dalgadır. parçacık demişken; kuantum fiziği, her parçacığı matematiksel bir dalga fonksiyonu ile açıklar. bunlara olasılık dalgası denir ve parçacığın herhangi bir anda bulunma olasılığı olan bölgeleri verirler. kuantum dalga fonksiyonu olarak da bilinirler.

tabii kuantum nedir, dalga nedir, fonksiyon nedir gibi fiziksel ya da matematiksel konulara burada tek tek girmeyeceğim, o zaman entry daha da uzar.

şimdi bir olasılık dalgasını nasıl inceleyip ondan hangi sonuçları elde edebiliriz, ona bakalım.

***

bu aşamada konuyu anlayabilmek için 1 boyutlu uzayda bir parçacık düşünelim. yani bu parçacık bir doğru boyunca sadece ileriye ve geriye doğru hareket edebiliyor olsun.

şöyle:

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel


önce sadece yukarıdaki gibi bir parçacık hayal edelim. bu parçacık mesela 1 saniyede 5 metre yol alıyor olsun. klasik fizikte bu tür bir cismin hız ve konumunu rahatlıkla ölçebiliriz.

***

kuantum fiziğinde ise iş değişir, çünkü bu kez elimizde parçacık değil, bir olasılık dalgası bulunur ve parçacığın konum ve hızını bunun üzerinden belirlemek zorunda kalırız.

dalga fonksiyonunun, parçacığın hareket ettiği doğru boyunca dönerek bir spiral gibi ilerlediğini düşünelim.

şu şekilde:

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel

ancak gördüğünüz gibi, dalganın doğruya olan uzaklığı her noktada eşit değil.

1 ve 3 ile gösterdiğim noktalarda, dalganın en uç noktasının doğruya yaklaştığı (yani aradaki mesafenin azaldığı), 2 ile gösterdiğim noktada ise en uç noktanın doğrudan uzaklaştığı (yani aradaki mesafenin arttığı) görülüyor.

burada bilmemiz gereken şey şu: parçacığın 2 numaralı bölge ve yakınlarında bulunma olasılığı, diğer yerlere göre daha yüksek. fakat parçacığın tam olarak nerede olduğunu bilemeyiz, çünkü dalga dediğimiz şey, yukarıdaki spiral gibi şekilden ibaret değil ve bir hacme sahip. şu şekildeki gibi:

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel

parçacık bu hacim içerisinde, herhangi bir yerde bulunabilir.

bu dalga, doğrunun ekseni boyunca hareket ederken bir değişim gösterir. yani yapısı sürekli olarak aynı kalmaz ve uzayıp yayılmaya başlar.

mesela böyle:

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel

bu yayılmanın matematiksel açıklamasını yapan formüle schrödinger denklemi denir.

***

bir ölçüm cihazımız olsun elimizde. bu cihaz 1 saniye içerisinde ölçüm alabiliyor olsun.

parçacığımız 1 saniyede 5 metre yol alıyordu. klasik fizikte durum şöyle: parçacığın harekete başladığı noktayı ve hareket hızını biliyoruz. o halde mesela 3. saniyede onun nerede olacağını tam olarak ölçebiliriz.

parçacığın yolu üzerine bir cihaz koyalım ve ölçüm alalım.

şu görsel üzerinden anlatayım ki, birazdan dalga ile ilgili kısmı anlatırken olayı anlamamıza yardımı olsun.

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel

altta cihazımızı görüyorsunuz. üst kısmında da, köşeli parantez gibi görünen bir yer var. orası cihazın doğru boyunca ölçüm alabildiği aralığı temsil ediyor. parçacık yoluna dümdüz devam ederken o "parantezler" arasındaki mesafeden de geçecek ve cihaza yakalanacak. böylece cihaz bize, parçacığın orada olduğuna dair bir sinyal verebilecek.

fakat kuantum fiziğinde parçacık, olasılık dalgasının içerisinde herhangi bir yerde olacak. şuradaki resim de dalganın cihaz tarafından ölçülmeye çalışıldığı durumu gösteriyor:

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel

görüldüğü gibi, cihazın ölçüm alabildiği bölgeye, dalganın sadece ufak bir kısmı denk geliyor. oysa parçacık, ölçümü aldığımız anda, dalganın herhangi bir yerinde olabilir. bu durumda cihazın ölçüm aldığı bölgeye denk gelmeme ihtimali her zaman var.

***

burada yapabileceğimiz şey, parçacığın bulunabilme ihtimali olan yer için olasılık hesaplamak. örneğin cihazın ölçüm aldığı mesafeye denk gelen dalganın hacmi %35, bunun dışında kalan kısımlar %65 ise, parçacığın cihaza %35 olasılıkla yakalanacağını söyleyebiliriz.

buradan bir sonuç daha çıkıyor: herhangi bir ölçümde cihaz parçacığı yakalayabilir, ama aynı dalga üzerinde aynı ayarlarla yapacağı bir başka ölçümde yakalayamayabilir.

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel

***

diyelim ki parçacığımız cihaza yakalandı, yani %35'lik dilimin içerisinde bir yerdeydi. bu durumda dalganın geri kalan %65 hacimli bölgesi sıfırlanır. eğer parçacık %35'lik dilimde değilse bu kez bu dilim sıfırlanır ve geriye %65'lik kısım kalır. buna dalga fonksiyonunun çökmesi denir. işte gözlemci etkisi dediğimiz şey de tam olarak budur. schrödinger'in kedisi adlı düşünce deneyinde de bu durum devreye girer mesela.

dalganın sıfırlanmadan kalan kısmı, yine schrödinger denklemine göre, daha önce de bahsettiğim gibi yayılma gösterir. fakat tabii artık dalganın yapısı değiştiğinden, gösterdiği yayılma da farklı bir şekil alır.

şöyle bir gif ile fikir sahibi olalım. ölçüm yapıldığı andaki çökme ve yayılma...

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel

***

dalgayı kullanarak konum belirleme hakkında iyi kötü bir fikrimiz oldu. peki ya hız?

dalganın hareket hızı, parçacığın da hareket hızını verecektir. örneğin saat yönünde dönerek ilerleyen 2 dalgadan frekansı fazla olan daha hızlı hareket edecektir ya da mesela hiç dönmeden dümdüz ilerleyen bir dalganın hızı bunlara göre farklı olacaktır. yani parçacığın konum bilgisini içeren "spiral" dalgaya eklenecek ya da ondan çıkartılacak her bir "kıvrım" hızda değişime yol açacaktır.

mesela şu gif size biraz fikir verir sanırım. özellikle en alttaki dalganın hareketinden, yayılmayı da az miktarda da olsa görebilirsiniz. 1 gifle 2 kuş ^^

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel

fakat sadece bu kadarla kalmıyor tabii iş. fizik bu; kolay olduğu nerede görülmüş? *

bu olayı yorumlayabilmek için fourier dönüşümü denen matematiksel bir yaklaşım kullanılır. bu dönüşüm, periyodik olayları incelemek ve dalgalar içerisindeki bilgileri elde edebilmek amacıyla birçok farklı bilim alanında kullanılır. basitçe, olasılık dalgamızı onu oluşturan frekanslara ayıran bir yöntem diyebiliriz. bu dönüşüm yeni bir dalga fonksiyonu oluşturur. işte oluşan bu yeni dalga fonksiyonu da, parçacığın hız bilgisini içerir.

bu dönüşümün tersi de mümkündür, yani hız bilgisi içeren dalgadan, konum bilgisi içeren dalga elde edilebilir ve bu dönüşüme de yine fourier dönüşümü denir.

***

kuantum sistemindeki parçacık için hız da tıpkı konum gibidir. dalga içerisinde tek bir hız değeri değil, bir hız dağılımı söz konusudur.

klasik fizik örneğimizdeki parçacığımız saniyede 5 metrelik hıza sahipti. fakat artık parçacığın hızını kesin olarak bilmiyoruz, çünkü dalga içerisine dağılmış 1'den fazla hız değeri var elimizde. bu hız saniyede 5 metre de olabilir, 5'ten biraz düşük ya da yüksek de...

bu arada, yukarıda bahsettiğimiz bir olayın, yani dalganın schrödinger denklemine uygun şekilde yayılıp bozulmasının nedeni de bu hız dağılımıdır. zira dalganın bir kısmı çok daha hızlı hareket ederken, bir kısmı buna kıyasla daha yavaş hareket etmektedir ve böylece dalganın ön ucu, orta kısmı ve arka ucu arasında bir faz farkı oluşacaktır. bu da mesela ön tarafın hızla hareket edip merkezdeki şişkin kısımdan uzaklaşıp uzaması, merkezdeki şişkin bölgenin daha yavaş şekil değiştirmesi, arka ucun da yavaş kalarak merkezle aranın açılmasına neden olarak geriye doğru uzaması gibi bir sonuca yol açacaktır.

yukarıda konum bilgisi içeren dalganın değişiminin hızı da etkileyeceğini söylemiştim. bunun tersi de geçerlidir; hız bilgisi içeren dalgadaki değişimler, konumu da etkiler.

tabii ki konum ya da hız dalga fonksiyonundan birinin çökmesi durumunda diğerinin de çökeceğini söylemeye gerek yok.

bu durum biraz fizik bilenlere tanıdık gelmeye başlamıştır. belirsizlik ilkesine doğru gidiyoruz gördüğünüz gibi.

***

standart sapmayı bilirsiniz; bir değerin ortalama değerden ne kadar fazla saptığını söyler bize bu kavram. eğer dalgamızın standart sapması küçükse, parçacığın nerede olabileceğine dair olan bilgimiz biraz daha netleşir. yani bu durumda konum bilgimizdeki belirsizlik düşüktür.

standart sapma büyükse, dalga daha uzun bir mesafeye yayılacağından parçacığın konumu hakkındaki bilgimiz de zayıflayacaktır. yani belirsizlik yüksek olacaktır.

fourier dönüşümünün bir özelliğine göre, eğer konum bilgisi içeren dalgadaki belirsizlik büyükse hız bilgisi içerenin belirsizliği küçük olacaktır. bunun tersi de geçerlidir. ancak ikisi birden küçük olamaz. o halde parçacığın hemen hemen nerede olduğunu ne kadar iyi bilirsek, hızı hakkındaki bilgimiz o kadar belirsiz olacaktır (tersi de geçerlidir: hızı ne kadar iyi bilirsek, konum bilgisindeki belirsizlik o derece artacaktır)

bu arada, momentum kavramı hıza bağlı bir nicelik olduğundan, hıza ait dalga fonksiyonu aynı zamanda momentuma da ait dalga fonksiyonudur. bu nedenle belirsizlik ile ilgili cümlelerde hız yerine momentumu da koyabilirsiniz.

***

konu "basitçe" böyle, ama daha detaylı ve karmaşık matematiksel anlatımlar okumak isteyenler varsa onlara bir kitap önerebilirim: roger penrose'un gerçeğin yolları adlı kitabı. bunun içerisinde fourier dönüşümü, schrödinger denklemi gibi konuların detaylı anlatımlarını ve hesaplamaları türkçe olarak bulabilirsiniz. yalnız yazarın kendisi bile kitabın karmaşıklığı konusunda okuyucuyu uyarıyor. sonra "sen neden uyarmadın?" demeyin.

not: başka bir sitedeki kendi yazımdır. bazı yerlerini biraz değiştirdim.
devamını gör...

bir tencere eriği yıkayıp ne kadar ekşi olursa olsun yine de tuza banarak yedikten sonra kimin dişleri o eriklerin suyundan kamaşmaz ki?
devamını gör...

mumsuz çalışamıyorum.
devamını gör...

çok fazla cevabı vardır.

kimi insan seni küçük görür kimi insan senden korkar.
devamını gör...

o eşyaları sonra kendisinin toplayacağını bilir.
devamını gör...

beyaz adama karşı savaşan son kızılderili lideri olarak bilinen, gerçek adı "gokhlayeh" (esneyen adam) olan chiricahua apaçisidir. 1829 yılında doğup ,1909 yılında hayata gözlerini yummuştur.

ispanyolların işgali altında, amerikalıların da yerleşimci olarak bulunduğu bölgede yaşamaktaydı. eşi, annesi ve üç çocuğu ispanyol işgalciler tarafından kampları basılarak katledildi. intikam yemini etti.

binlerce askere az bir kuvvet ile kafa tuttu. inanılmaz savaş taktikleri ile yıllarca savaşını sürdürdü. defalarca yakalandı. her seferinde kaçmayı başardı. 1886 yılında geronimo'yu ölü ya da diri ele geçirmeye yemin etmiş henry lawton komutasındaki büyük bir abd birliğine kızılderili ailelerine yapılan kıyımların da etkisi ile arabuluculuk ile teslim oldu.

“her şeyi açıkça bildikleri halde şimdi diyorlar ki ben kötü biriymişim. hatta oradakilerin en kötüsüymüşüm. ben ne yaptım ki? ağaçların gölgesinde ailemle birlikte yaşayıp gidiyordum.”
-geronimo-

"kızılderililer, beyazlardan toplu yıkımdan başka bir şey görmeyi hak etmeyen vahşi hayvanlardır. kurtlardan pek farkı yoktur, en sonunda her ikisi de, biçim olarak farklı olsalar da av hayvanlarıdır."
-george washington- kaynak

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel

bin ladinin öldürülmesinin amerikalılar tarafından "geranimo öldürüldü" şeklinde söylenmesi de yüzyıl geçmesine rağmen geronimo'ya bakışın hala değişmediğini göstermesi ile ayrıca ilginçtir
devamını gör...

48 saat süre ile cezalandırılmıştır.
devamını gör...

hahahah genel kültürmüş, malum takımın şakşakçılığını icra eden adamların genel kültürüne sektireyim afedersin.
devamını gör...

cümlesi bitene kadar konu neydi? ne cevap vericem şimdi? tarzı sorularla yüzleştiren insandır. bu durum dizi-reklam ilişkisinde de mevcuttur. uzun bakışma sonrası giren 30 dakikalık reklam sonrası konu neydi? nerde kalmıştı? düşüncelerine sevk eder.
devamını gör...

beklediğim başlıktır. edebiyatla ilgilenen, okuyan herkese saygım büyük.
devamını gör...

metal müziğin bir alt türü olup grup üyelerinden bazıları opera sanatçısı olduğu için 'opera metal' olarak da adlandırılabilir. gerçekten şaheser niteliğindedir senfonik metal müziğe ait eserler. kökeninde ise gotik metal, klasik batı müziği, power metal ve çeşitli metal müzik türlerinin bileşimi yer alır.
bu tarzdan bu kadar bahsetmişken alman senfonik metal grubu haggard'dan bahsetmemek uygun olmaz elbette ki. yorumları olağanüstü; oluşturdukları etki ise maddi dünyanın fersah fersah ötesindedir.

en sevdiğim 3 haggard şaheserini şöyle bırakayım.
herr mannelig


hijo de la luna;


awaking centuries;
devamını gör...

dünyada az bilinen bir mantar türüdür. kötü kokusu ve benzersiz anemon şekli ile bilinir. otlukta ve bahçelerde bulunan bu mantar beyaz çubukta kahverengimsi sümük kaplı kırmızı yıldız şeklindedir. sıvısı ile sinekleri böcekleri çekip üremesini sağlar.

kullanıcı tarafından yüklenmiş görsel
devamını gör...

instagram ve tiktok challenge'ları yüzünden gözümde şişirilmiş balondan farkı olmayacak hale gelen güzelim şarkı.

bir diğeri; (bkz: kurumuş boğazım)
devamını gör...

normal sözlük'ü kullanarak 3. parti dahil tarayıcı çerezlerinin kullanımına izin vermektesiniz. Daha detaylı bilgi için çerez ve gizlilik politikamıza bakabilirsiniz.

online yazar listesini görmek için lütfen giriş yapın.
zaman tüneli köftehor rehberi portakal normal radyo kütüphane kulüpler renk modu online yazarlar puan tablosu yönetim kadrosu istatistikler iletişim