styx nehri

üzerine tanrıların yemin ettiği nefretin nehridir. aynı zamanda hades'in beş ırmağından biridir. tanrılar vs. titanlar savaşından tanrılar galip gelince savaşa katılanlar olimpos'a zeus'un yanına çıkarlar. zeus'un yanına ilk giden de styx olduğu için zeus bir kural koyar:
"tüm tanrılar styx üzerine ölümüne yemin edecek."
yalan yemin edenlerin sonu da hazindir:
yalan yemin eden tanrılar 1 sene boyunca bir nevi taşa dönüşür*. 1 senenin sonunda canlansalar da 9 sene boyunca diğer tanrıların yanına yaklaşamazlar.

styx nehri aynı zamanda ölümsüzlüğün sembolüdür, suyuna girenlerin ölümsüz olacağına inanılır. (bkz: akhilleus)

ölülerin gözüne bozuk para koyma geleneği de buradan gelir.
styx nehri ölüler diyarı ile yaşayanlar diyarının geçididir. nehirden geçemeyenler ölüler diyarına ulaşamaz. ölüleri taşıan kayıkçının adı da charon'dur. charon, kapitalizme boyun eğmiştir maalesef ve ölülerden geçiş ücreti ister. bu yüzden ölülerin gözüne bozuk para konurmuş eskiden bazı toplumlarda.

aynı zamanda styx grubunun meşhur "boat on the river" şarkısı da entry nick uyumu tadındadır.*

(bkz: kayıkçı kharon)

ölümsüzlükten ziyade yenilmezlik sembolü olan nehir. nehir mutlak bir yaşam vadetmiyor, yenilmez yapıyor fakat bu yenilmezliği sınırlayan ufak bir detay var. akhilleus örneğinde annesi su tanrıçası thetis elini suya sokmaması için uyarıldığından dolayı akhilleus'u tuttuğu ayağının topuk kısmı suya girmemiş bundan ötürü vücudundaki hasar alma ihtimali olan yani aslında korunmayan tek bölge bu nokta olmuştu. bu örnek dışında başka bir şeyden söz etmek istiyorum. yenilmezlik yani mutlak güç tanrılar ve tanrıçalar katında bedelsiz değildir, styx'ın sularında başka bir tehlike daha yatar; küle dönme tehlikesi. kendi rızası ile styx sularına teslim olan biri kendi aşil topuğunu yaratır aslında. suya girildiğinde geriye dönebilmek için insanı hayata bağlayan bir şey olmak zorundadır yoksa su içine giren bedeni -mecazen mi gerçekten mi emin değilim ama- yakıp kavurur. suya giren kişiyi hayata bağlayan, geri dönme isteğini tetikleyen kişinin hayali belirsiz bir şekilde onu yukarı çeker ve bu dokunduğu nokta kişinin aşil topuğu olur. bu tezat aslında oldukça güzeldir çünkü gerçek hayatta da böyledir, sevdiklerimiz bizi hayatta tutar ama aynı zamanda bizim zayıf noktamızdır ve bu esasında medusa'nın kanı gibidir çünkü gorgonun vücudunun sağ tarafından akan kan ölüleri diriltebilecek kadar şifalıyken sol tarafından akan kan kısa sürede insanı öldürebilecek kadar güçlü bir zehirdir. bizi yaşatan şey aynı zamanda bizi öldürebilir yani bir nevi "find what you love and let it kill you" söylemini doğrular bu. gücümüz ve güçsüzlüğümüz aynı yerden gelir, kökeni aynıdır ve aynı suretlerde şekillenir. bu yüzden styx nehri kendi içinde yarattığı tezat ile oldukça güzel bir gerçekliğe işaret eder. büyük güç uman kendini o gücün getirdiği zayıflıklara da hazırlamalıdır aynı şey sevgi için de geçerlidir belki de bu yüzden yapılacak en iyi eylem eylemsizliktir.

uranos ve gaia'dan olan ilk titan okeanos'un en başta gelen kızıdır. nefret anlamına gelen cehennem nehridir. hesiodos'un thegonia - işler ve günler adlı eserinde styx ile ilgili şu bölüm geçer:

styx olmuştu ilk gelen olympos’a
yüce babasının öğütlerine uyarak,
zeus üstün paylar verip yüceltti onu;
onun adına yemin edecekti tanrılar
ve çocukları kendi yüce katında oturacaktı.
zeus hepsine verdiği sözü tuttu,
benimsedi kratos’la bie’yi, güç’le kudret’i.

tanrılar olur da bu yemine uymazlarsa bir yıl nektar (bir nevi elixir) ve ambrosia'dan (balı andıran, ölümsüzlük veren bir yiyecek) uzak tutulacaktı. pek bilinmese de tanrıların da ömrü vardır, dolayısıyla nektar ve ambrosia'dan yoksun olmaları ömürlerini azaltır. yeminine sadık olmayan tanrı'nın cezası bununla da kalmaz ve dokuz yıl boyunca sürgün edilir. styx dediğim gibi nefret anlamına gelir, hem belki achilleus'un o durdurulamaz öfkesi de buradan geliyordur. zaten homeros'un ilyada adlı eseri de achilleus'un öfkesiyle başlar.

eski greklere göre altdünyadaki styx adı verilen nehir, yaşayanların dünyasını ölülerin dünyasından ayırır. bu nehrin suları zamanın başlangıcından bu yana ölülerin bütün geçmiş amellerini anılarıyla doludur. ölüler, bu anıların şifresini çözüp sıraya sokabilirler, çünkü maddi bedenden yoksun olmaları sayesinde çok güçlü bir görüş yeteneği kazanmışlardır.