1.
akışkanları oluşturan ve sürekli hareket eden parçacıkların hareketlerinin, ses hızını aşan koşullarda kesintiye uğraması nedeniyle ortaya çıkan fiziksel sonuç.
açıklamasını yapmaya çalışayım.
hava gibi bir ortamda, gözle göremediğimiz parçacıklar bulunur. bunlar sürekli olarak bir akış, bir hareket halinde bulunur. trafikte ilerleyen araçlar gibi...
havada ilerleyen bir uçak olsun. uçak, ilerlemeye eğimli olan bu parçacıkların önünde bir engeldir ve bulunduğu bölgede yerel bir basınç dalgası ortaya çıkar. hareket eden parçacıklar, uçağa geldiklerinde bir yığılma oluşturur ve yavaşlarlar. kırmızı ışık yandığında önden arkaya doğru yavaş yavaş araçların birikip durması gibi...
parçacıklar etkileşim halinde olduklarından aslında birbirlerine bilgi iletirler. bu bilgi, öndeki parçacıklardan arkadakilere ses hızında ve basınç dalgası biçiminde iletilir. arkadan gelen parçacıklar da hareketlerini buna göre "ayarlar".
eğer uçak sesten hızlı hareket ediyorsa, bilgi alışverişi gerçekleşemez. süpersonik adı verilen bir dalga cephesi oluşur ve meşhur ses patlamaları ortaya çıkar. bu olaya şok dalgası denir.
***
şok dalgaları, ortamda sesten hızlı hareket eden herhangi bir şey nedeniyle tetiklenebilirler. patlamalar, sesten hızlı uçaklar vs... çok büyük enerji taşıyan bu patlamalar, ağır yıkımlara neden olur.
bir şok dalgasından geriye kalan ağaç gövdeleri:
açıklamasını yapmaya çalışayım.
hava gibi bir ortamda, gözle göremediğimiz parçacıklar bulunur. bunlar sürekli olarak bir akış, bir hareket halinde bulunur. trafikte ilerleyen araçlar gibi...
havada ilerleyen bir uçak olsun. uçak, ilerlemeye eğimli olan bu parçacıkların önünde bir engeldir ve bulunduğu bölgede yerel bir basınç dalgası ortaya çıkar. hareket eden parçacıklar, uçağa geldiklerinde bir yığılma oluşturur ve yavaşlarlar. kırmızı ışık yandığında önden arkaya doğru yavaş yavaş araçların birikip durması gibi...
parçacıklar etkileşim halinde olduklarından aslında birbirlerine bilgi iletirler. bu bilgi, öndeki parçacıklardan arkadakilere ses hızında ve basınç dalgası biçiminde iletilir. arkadan gelen parçacıklar da hareketlerini buna göre "ayarlar".
eğer uçak sesten hızlı hareket ediyorsa, bilgi alışverişi gerçekleşemez. süpersonik adı verilen bir dalga cephesi oluşur ve meşhur ses patlamaları ortaya çıkar. bu olaya şok dalgası denir.
***
şok dalgaları, ortamda sesten hızlı hareket eden herhangi bir şey nedeniyle tetiklenebilirler. patlamalar, sesten hızlı uçaklar vs... çok büyük enerji taşıyan bu patlamalar, ağır yıkımlara neden olur.
bir şok dalgasından geriye kalan ağaç gövdeleri:
devamını gör...