1.
çanakkale savaşı veya çanakkale muharebeleri, ı. dünya savaşı sırasında 1915-1916 yılları arasında gelibolu yarımadası'nda osmanlı imparatorluğu ile itilaf devletleri arasında yapılan deniz ve kara muharebeleridir.
*ingiltere'den 400 bin osmanlı imparatorluğu'ndan 500 bin ve anzaklar ile beraber fransa üzerinden 125 bin asker bu savaşa katılmıştır,
*savaşın sonunda itilaf devletlerinden 250 bin kadar asker ölürken, osmanlı devleti’nde lise 253 bin kadar türk asker şehit olmuştur.
*özellikle çarlık rusya'nın ihtiyacı olan yardım ulaşmadığı için, sovyetler birliği'nin kurulmasına zemin hazırlamıştır.
* devamlı kaybetmeye başlayan osmanlı devleti biraz da olsa prestij kazanmıştır.
...
-yenilmez denilen ingiliz ordusu yenilgiye uğratıldı.
- bu savaşın ardından kurtuluş savaşı ile beraber ingiliz emperyalizmi darbe aldı.
-türklerin eğer isterlerse neler yapabilecekleri tüm dünya tarafından öğrenilmiş oldu.
- ingiliz hükümetinin çökmesi ile değişiklik yaşandı.
- 1. dünya savaşı'nda osmanlı devleti'nin kaybetmediği tek cephedir.
- istanbul'un işgali gecikmiştir.
- çarlık rusya yıkılmış ve bu sayede yeni kurulan sovyetler birliği ile bolşevik dönemi kurtuluş savaşı sırasında cephane yardım yapmıştır.
çanakkale savaşı’nın önemli isimlerinden bir diğeri de seyit ali onbaşı'dır. çanakkale cephesinde itilaf devletlerinin atışları sebebiyle mermi kaldıran vinç parçalanmıştı. bunun üzerine seyit onbaşı, 215 kilogramlık top mermilerini kaldırarak top kundağına yerleştirdi. burada kaldırdığı mermiler sayesinde itilaf devletlerinin savaş gemilerinden biri olan ocean, nusret mayın gemisi’nin yerleştirdiği mayınlardan birine çarparak alabora oldu. böylece 215 kilogramlık mermileri kaldıran seyit onbaşı, bir savaş kahramanı olarak tarihe geçti.
çanakkale savaşı öncesinde, osmanlı ordusunun başındaki alman general liman von sanders paşa, çanakkale’ye ingiliz çıkarmasının, saroz körfezi ve anadolu kıyılarından, özellikle bolayır’dan yapılacağını düşünürken, yedek tümen komutanı yarbay mustafa kemal, çanakkale’ye ingiliz çıkarmasının anafartalar bölgesinden; alçıtepe ve koca çimen’den yapılacağını belirtmiştir. gelişmeler, mustafa kemal’i haklı çıkarmıştır. 18 mart 1915’ de ingiliz fransız donanmaları boğazı geçmek için büyük bir taarruz başlattı. ilk başta donanma türk kalelerinden yapılan top atışlarını susturdu. ancak ilerleyen bu donanmalar süreçte paralel döşenmiş mayın hatlarına çarparak battı. 18 mart yenilgisinden sonra müttefikler gelibolu yarımadasına asker çıkararak türk tahkimatını arkadan kuşatıp boğazı geçmeye karar verdi.
25 nisan 1915 saat 05: 30 civarında ayak basan düşman çıkarma birlikleri, 09.45’ te karşılarında mustafa kemal’i ve 57. alayı bulmuşlardır. conkbayırı’ nın önemini önceden bilen mustafa kemal, vakit kaybetmeden conkbayır istikametine ilerledi. sarıbayır’ a ulaştığı zaman kıyıdan iç bölgeye çekilmekte olan takım erleriyle karşılaştı. onların önüne geçerek: ‘’ niçin kaçıyorsunuz? ‘’ dedi. ‘’ efendim düşman ‘’ dediler. ‘’ nerede? ‘’ dedi. ‘’ işte’’ diye 261 rakımlı tepeyi gösterdiler. o zaman kaçan askerlere bağırarak ‘’ düşmandan kaçılmaz. ‘’ dedi. ‘’ cephanemiz kalmadı. ‘’ dediler. ‘’cephaneniz yoksa süngünüz var. ‘’ dedi. bunun üzerine askerler süngü taktı ve yere uzandı. aynı zamanda geri birliklerin gelmeleri içinde yanındaki zabitlere emir verdi. sonra hızla gelmelerini emrettiği 57. alay ile düşmanın kuzey kanadından kuşatıcı bir şekilde taarruza geçti. bu taarruz sırasında mustafa kemal askerlere şu emri verdi. ‘’ ben size taarruzu emretmiyorum ölmeyi emrediyorum. ‘’ biz ölünceye kadar geçecek zaman içinde, yerimize başka kuvvetler ve komutanlar kaim olabilir. ‘’ 57. alayın bu taarruzu sırasında şaşkına dönen 15.000 kişilik düşman kumsala döküldü. bu sırada mustafa kemal, 27. alay’ında kemal yeri üzerinden taarruz etmesini istedi. bu durum karşısında düşman birlikleri geri çekilmek zorunda kaldı.
anafartalar kahramanı mustafa kemal bey, olarak da bilinir.
*ingiltere'den 400 bin osmanlı imparatorluğu'ndan 500 bin ve anzaklar ile beraber fransa üzerinden 125 bin asker bu savaşa katılmıştır,
*savaşın sonunda itilaf devletlerinden 250 bin kadar asker ölürken, osmanlı devleti’nde lise 253 bin kadar türk asker şehit olmuştur.
*özellikle çarlık rusya'nın ihtiyacı olan yardım ulaşmadığı için, sovyetler birliği'nin kurulmasına zemin hazırlamıştır.
* devamlı kaybetmeye başlayan osmanlı devleti biraz da olsa prestij kazanmıştır.
...
-yenilmez denilen ingiliz ordusu yenilgiye uğratıldı.
- bu savaşın ardından kurtuluş savaşı ile beraber ingiliz emperyalizmi darbe aldı.
-türklerin eğer isterlerse neler yapabilecekleri tüm dünya tarafından öğrenilmiş oldu.
- ingiliz hükümetinin çökmesi ile değişiklik yaşandı.
- 1. dünya savaşı'nda osmanlı devleti'nin kaybetmediği tek cephedir.
- istanbul'un işgali gecikmiştir.
- çarlık rusya yıkılmış ve bu sayede yeni kurulan sovyetler birliği ile bolşevik dönemi kurtuluş savaşı sırasında cephane yardım yapmıştır.
çanakkale savaşı’nın önemli isimlerinden bir diğeri de seyit ali onbaşı'dır. çanakkale cephesinde itilaf devletlerinin atışları sebebiyle mermi kaldıran vinç parçalanmıştı. bunun üzerine seyit onbaşı, 215 kilogramlık top mermilerini kaldırarak top kundağına yerleştirdi. burada kaldırdığı mermiler sayesinde itilaf devletlerinin savaş gemilerinden biri olan ocean, nusret mayın gemisi’nin yerleştirdiği mayınlardan birine çarparak alabora oldu. böylece 215 kilogramlık mermileri kaldıran seyit onbaşı, bir savaş kahramanı olarak tarihe geçti.
çanakkale savaşı öncesinde, osmanlı ordusunun başındaki alman general liman von sanders paşa, çanakkale’ye ingiliz çıkarmasının, saroz körfezi ve anadolu kıyılarından, özellikle bolayır’dan yapılacağını düşünürken, yedek tümen komutanı yarbay mustafa kemal, çanakkale’ye ingiliz çıkarmasının anafartalar bölgesinden; alçıtepe ve koca çimen’den yapılacağını belirtmiştir. gelişmeler, mustafa kemal’i haklı çıkarmıştır. 18 mart 1915’ de ingiliz fransız donanmaları boğazı geçmek için büyük bir taarruz başlattı. ilk başta donanma türk kalelerinden yapılan top atışlarını susturdu. ancak ilerleyen bu donanmalar süreçte paralel döşenmiş mayın hatlarına çarparak battı. 18 mart yenilgisinden sonra müttefikler gelibolu yarımadasına asker çıkararak türk tahkimatını arkadan kuşatıp boğazı geçmeye karar verdi.
25 nisan 1915 saat 05: 30 civarında ayak basan düşman çıkarma birlikleri, 09.45’ te karşılarında mustafa kemal’i ve 57. alayı bulmuşlardır. conkbayırı’ nın önemini önceden bilen mustafa kemal, vakit kaybetmeden conkbayır istikametine ilerledi. sarıbayır’ a ulaştığı zaman kıyıdan iç bölgeye çekilmekte olan takım erleriyle karşılaştı. onların önüne geçerek: ‘’ niçin kaçıyorsunuz? ‘’ dedi. ‘’ efendim düşman ‘’ dediler. ‘’ nerede? ‘’ dedi. ‘’ işte’’ diye 261 rakımlı tepeyi gösterdiler. o zaman kaçan askerlere bağırarak ‘’ düşmandan kaçılmaz. ‘’ dedi. ‘’ cephanemiz kalmadı. ‘’ dediler. ‘’cephaneniz yoksa süngünüz var. ‘’ dedi. bunun üzerine askerler süngü taktı ve yere uzandı. aynı zamanda geri birliklerin gelmeleri içinde yanındaki zabitlere emir verdi. sonra hızla gelmelerini emrettiği 57. alay ile düşmanın kuzey kanadından kuşatıcı bir şekilde taarruza geçti. bu taarruz sırasında mustafa kemal askerlere şu emri verdi. ‘’ ben size taarruzu emretmiyorum ölmeyi emrediyorum. ‘’ biz ölünceye kadar geçecek zaman içinde, yerimize başka kuvvetler ve komutanlar kaim olabilir. ‘’ 57. alayın bu taarruzu sırasında şaşkına dönen 15.000 kişilik düşman kumsala döküldü. bu sırada mustafa kemal, 27. alay’ında kemal yeri üzerinden taarruz etmesini istedi. bu durum karşısında düşman birlikleri geri çekilmek zorunda kaldı.
anafartalar kahramanı mustafa kemal bey, olarak da bilinir.
devamını gör...