philadelphia (film)

yönetmenliğini jonathan demme’nin yaptığı, başrollerinde tom hanks ve denzel washington'ın oynadığı, aids’e yönelik ayrımcılığın işlendiği 1993 yapımı hüzünçlü bir dram filmidir. başrolümüz andrew ((gbkz: tom hanks)) işinde oldukça başarılı !!! (???) homoseksüel bir avukattır. bir gün aids olduğunu farkeder ve bu durumu öğrenen şirketi çok beklemeden işine son verir. andrew bununla ilgili dava açar ve arkadaşı joe ((gbkz: denzel washington)) onun en yakın destekçisi olur bu davasında. özellikle mahkeme sahnelerinde oyunculuğu müthiştir. filmdeki sürpriz boncuk bonus oyuncularından birisi antonio banderas’tır. sanırım onun hangi rolde olduğunu tahmin ediyorsunuz. filmde herhangi bir yakınlaşma sahnesi olmaması, asıl vermek istediği mesajlara odaklanmamızı da sağlamaktadır. güvendiğin insanlar seni bir anda nasıl yapayalnız bırakır, nasıl damgalanma yaşarsın, insanların gerçek yüzlerini nasıl kolayca görebilirsin... bunları izliyorsun bu filmde. andrew’in aidsle değil de, insanlarla savaşını anlatmaktadır. zaten tom hanks bu oyunculuğu ile oscarı kapmıştı. film müzikleri de sanırım ödüllendirilmişti tam hatırlayamasam da. vakit ayırıp izlenmesi gereken filmlerden birisidir.

film müziklerinden bir kuple buradan dinlenebilinir.

aids ve eşcinsellik konularının çok büyük tabu olduğu, aids hastalarına vebalı gibi davranıldığı 80'ler ve 90'ların ilk yarısının etkisi ile vizyona konulmuş filmdir. philedelphia filmi, magic johnson olayı v. s. derken medyanın ve toplumların aids konusuna bakışının ciddi şekilde değiştiğini hatırlıyorum. önemli filmdir.

tom hanks her filminde olduğu gibi çok başarılı bir performans ortaya koyar.

hakkında bu kadar az entry olması tuhaf. zira belli yaşın üzerindekiler bu filmi televizyondan ötürü defalarca izlemişlerdir. zannedilenin aksine gerçek değil kurgusal bir olaydır. ancak yaşanabilecek bir senaryodur. zannedersem bu film ile tom hanks, artık süper yıldız kategorisine girdi. antonio banderas'ın ise önünü açmıştır diye düşünüyorum.

filme ismini veren philadelphia'nın seçilmesi elbette ki manidar. zira bu şehir amerikan bağımsızlık bildirgesi'nin ilan edildiği yer ve amerikan anayasası her tür etnik, dinsel ve cinsel yönelimlerin hakkını savunan kutsal bir metindir. en azından trump gelene kadar öyleydi. örneğin 12 kızgın adam filminde tartışmalar son derece ateşli geçmesine rağmen kimsenin diğerini saçmalamakla suçlamaması, amerikan zihniyetinde saçma bile olsa inandığın şeyi özgürce söyleme esasına dayanır. dolayısıyla şehrin film içerisinde de vurgulandığı gibi sembolik bir önemi var.

öte yandan andy'i savunan avukatın heteroseksüel, hatta eşcinsellerden hoşlanmayan bir adam olarak rollendirilmesi, çoğunluğu oluşturan staight izleyiciye empati imkanı veriyor. öte yandan bu avukatın siyah olması, bir bakıma azınlık ve hor görülen bir etnik unsurdan gelmesi andy'nin şahsında eş cinsellere olan önyargısının zamanla yumuşamasını sağlıyor. avukat, meseleyi bir özgürlük ve hak sorunu olarak alıyor. film tıpkı kuzuların sessizliği'nde olduğu üzere yönetmen jonathan demme'in liberal bakış açısını sahne sahne yansıtıyor.

filmin açılış kısmında arkada çalan ve şehirden insan panoramalarını gösteren bruce springsteen'in aynı adlı şarkısı, zamanında abd'de haftalarca bir numara olmuştu. filmin sonunda çalan ve yine aynı isme sahip neil young şarkısı ise bana daha etkileyici gelir.