marcel proust

anası babası varlıklı. bu da ılık ve epey çekingen bir tip, ciğerleri hassas sık sık hastalanıyor.
babası bir süre sonra diyor ki: oğlum kendini daha fazla zorlama!
paris’teki evinde ekmek elden su gölden yaşıyor. boş boş sığır gibi yatıyorum en iyisi kitap yazayım diyor ve binlerce sayfalık bir nehir roman kaleme almaya başlıyor.
madlen çikolatayı ısırdığında bu onu geçmişteki bilmem ne anısına götürmüş, annesinin saçlarının uçları rüzgarın etkisiyle hafifçe havalanıp geri inmiş, kadının teki biraz terslemiş acaba bilmeden kalbini mi kırmış…

dikkat çekici, okuyucuyu düşünmeye sevk eden, ustaca yazılmış satırlar yok mu?
var ama daha hayırlı işlerle uğraşabilirsiniz sanki.
isim yapmış olan her romanı, her hatıratı, her dergiyi okumamız gerektiğini düşünüyorduk lise yıllarından itibaren. hatta meşhur bir kitap hangi dilde yazıldıysa o dili öğrenip metni aslından okumamız lazım diyorduk. keyifli ve heyecan vericidir ama kanırtırsanız yıpranırsınız. bunu göze alarak kanırtın.

betimlemelerinde ayrı bir haz olan, yazdığı benzetmeleri okuyunca" bu senin aklına nasıl geldi "dedirten okuması yürek isteyen bi yazar

kayıp zamanın izinde'deki bazı sözleri markete giderken bile aklımdan çıkmayan 1871-1922 yılları arasında yaşamış fransız yazar; hasta bir çocukluk dönemi geçirmiş ve 51 yaşında bu dünyadan göç etmiştir.

"her insan kendisini görmediğimizde yok olur, sonra yeniden gördüğümüzde yeni bir yaratıdır" sözü fazlasıyla felsefik olmakla birlikte dövme yaptırılacak türdendir. (bkz: swh)

yeni bir yaratı haline gelen insanın artık bir yabancı olması, onun dönüşümünü bilmiyor olmak, fiziksel/ ruhsal olarak değişmiş olması hayli düşündürücü.

'' insanları değiştiren zaman, onların içimizde sakladığımız suretlerini değiştirmez.''

kayıp zamanın izinde adlı eserinde hayata dair derin farkındalıkları da kaleme almış fransız yazar olarak tanınır;
keskin bir gözlem gücü ve eşsiz bir anlatımın hüküm sürdüğü bu eser onun başyapıtı kabul edilir.


tam adı valentin louis georges eugène marcel proust olan yazar;
1871/ 1922 yılları arasında yaşamış ve hasta bir çocukluk dönemi geçirmiş ve 51 yaşında hayatını kaybetmiştir.

kayıp zamanın izinde adlı eserinde çok sevdiğim bazı kısımları ekleyip tanımı burada bitiriyorum.

" geçmişi hatırlama gayretimiz nafile, zihnimizin bütün çabaları boşunadır.

geçmiş, zihnin hâkimiyet alanının, kavrayış gücünün dışında bir yerde, hiç ihtimal vermediğimiz bir nesnenin (bu nesnenin bize yaşatacağı duygunun) içinde gizlidir.

bu nesneye ölmeden önce rastlayıp rastlamamamız ise, tesadüfe bağlıdır. "

her insan, kendisini artık görmediğimiz zaman yok olur; sonra bir daha göründüğünde, yeni bir yaratıdır artık;
bir öncekinden, belki de öncekilerin hepsinden farklıdır.

böyle insanları hep sevmişimdir. hayalle gerçek arasında yaşadıkları gitgeller bir kapak arasına sıkıştırılır ve yıllar yılı okuyucunun zihnine damıtılır sanki. proust edebiyatında birçok şey iç içe geçmiş bir vaziyette hayaller, azular, gerçekler yer alırken aslında kayıp zamanın izindeki o gezinti okuyucunun kendisiyle çıktığı bir gezintiye dönüşür. gezinti esnasında bazı astım krizleri olağandır, hayal dünyamızın denizlerini bunlar kesemez.

kendisine atfedilmiş bir etki var; proust etkisi. bir koku aldınız diyelim, yanınızdan hiç tanımadığınız bir insan geçti ama siz birdenbire hiç beklemediğiniz bir anda eski sevgilinizle yaşadığınız bir anın ortasında buldunuz kendinizi. tebrikler, proust etkisini yaşadınız.