hazıra dağ dayanmaz diye sözümüz var. ne kadar bitirilemeyecek kadar param da olsa çalışırım diye düşünüyorum, en azından bir uğraş bulurum kendime. daha çok insanlara ulaşma isteği boş durmamı engelliyor.

ee hocam olsa ne, olmasa ne giderken sevapları size bırakıp bu notu mu düşmüşler yanına ?

yadsınamaz gerçektir. hem neden olmasındı ki?
hızlı edit: benim adım neria. ben bu oyunu bozarım.

arçelik robotu oyuncağı.

kazanacaksın biliyorum ama, kaç kez kaybettikten sonra onu bilmiyorum..

büyük medeniyet ve yürek gerektiren iş, gerçekten ama. hiçbir zaman bu kadar medeni bir insan olamadım, olamam da. arkadaş kalabilmem, benim için önemsiz bir insan haline gelmesi ile mümkün olabilir lakin bu durumda hayatımda zaten barındırmam. benim için hala kıymeti varsa da içimde bitmemiş demektir bu kez de bitmeyen bir hissin arkadaşlığa evrilmesi benim için imkansız derecesinde güçtür. çok imreniyorum arkadaş kalabilen çiftlere, ben çareyi sevgililik konusundaki medeniyetsizliğimle bir köşeye çekilmekte buldum.

şimdi baktım da beni de takipteymiş. tırstım. abi valla bi şey yapmadım ben suçsuzum.

öncelikle bu entry de çingis han hakkında ki bütün bilgileri bulamayacaksınız belirteyim. çünkü artık klişe şeyleri anlatmak yerine daha çok, bilinmeyen olayları anlatmak istiyorum. cengiz han dönemi öyle bal kaymak gibi geçen dönem de değil zaten. detaylıca bilinmeyen olayları anlatıcam dostlar.

öncelikle ister kabul edin ister etmeyin, çingis (yada yanlış olsa da cengiz diyelim) han ırki olarak türk değildir. ayrıca moğollar ile türklerin herhangi bir akrabalığı da yoktur, sadece kültürel anlamda vardır ırki olarak kan bağı söz konusu değildir. moğollar mongoloid kafa yapısına sahip olup, sarı ırktandır türkler ise brek. kafa yapısına sahip olmakla birlikte beyaz ırktandır.


evet şu yaygın yanlışlardan birine değinmek istiyorum; otrar faciası. bu facianın temel sebebini google da aratırsanız nedeninin o günkü harezmşah(dikkat edelim harzem değil harezm) sultanı alaaddin muhammed ve cengizin çin topraklarında gözü olması olarak aktarılır. bu tamamen saçmalıktır, bir kere alaeddin ile cengizin arası birazdan anlatacağım olaya kadar çok çok iyidir. hatta bu olaydan önce alaeddin cengize hediyeler yollamıştır kervan sürüsüyle. işte tam olarak olay da burada başlıyor zaten. bunu gören cengiz alaeddine hediye yollatıyor yaklaşık 450 kişilik bir kervan ile. her ilden kervana katılması için insan toplatıp yolluyor. bu kervan kürk yolu (ipek ve baharat yoluyla birlikte en önemli 3 yoldan biridir, sibirya tarafından çin bölgesine kadar özellikle samurdan yapılmış kürkler ithal edilirdi) hattının bir kısmından geçerek otrar şehrine vardığı zaman şehrin valisi (inalçuk) bu kervanı karşılıyor. kaderin cilvesi mi desek yoksa böyle vaziyetin içine mi desek bilinmez ama inalçuk bu kervanda daha önce tanıdığı bir hintliyi görüyor. bu adamdan haz almadığı gerekçesiyle bütün kervanı tutuklatıyor. inalçuk harezmşah(alaeddin)'a haber salıp olayı anlatıyor. harezmşah ise derhal bu 450 kişilik ekibin öldürülmesini emrediyor. tam olarak olay burada başlıyor ve inalçuk(bir diğer ismi gayır han'dır) 449 kişiyi öldürüyor. fark ettiyseniz 450 demedim 449 dedim çünkü burdan bir kişi kaçıyor. ve bu olayı cengize haber ediyor. cengiz bu haberi alınca 3 gün yas tutuyor ve şu sözleri sarf ediyor; "ölen her bir adamımın her saç teli için yüzbin (sayı daha fazla da olabilir) insan öldüreceğime göktanrı şahit olsun" şeklinde yemin ediyor. (hemen şunu belirtelim ki cengiz müslüman değil, göktanrıya inanıyor. ve yaygın bir inanışta müslümanlara acı çektirdiğidir. bu tamamen yanlış yani sonra ki zamanlarda evet müslüman öldürüyor ama müslüman olduğu için değil, cengiz yanlış yapan adamın yada doğru yapan adamın dinine bakmaz, asla din için birini öldürmemiştir). cengiz bu olaydan sonra (not: cengiz sefere çıkmadan zapt etmeye gittiği şehirlere haber salardı, "geliyorum hazırlan" şeklinde) alaeddine haber salmıştır. otrar kalesi 5 ay kadar dayanıyor fakat açlıktan ötürü teslim olmuştur. daha sonrasını belki duymuşsunuzdur. nitekim ibn battuta o gün ceyhun nehrinin tamamen kırmızı aktığını söyler.
otrar faciası bu şekildedir. daha sonra semerkant olayları vs var ama değinirsem entry çok uzar. sonrasında alaeddin ölünce yerine celaleddin harezmşah geçecek. bunla alakalı bir nehir olayı vardır. cengiz celaleddini indus nehrine (bu nehir 5 koldan beslenir ve pasifiğe akar çok müthiş bir hızla aktığı için insanın hayatta kalması imkansızdır, 80 metredir. kelime anlamlarını burada anlatıp kafa şişirmeyelim)kadar kovalar ancak celaleddin nehri dakikalar içinde geçmiştir ve cengiz han hayretler içinde bu olayı izlemiştir. sonra çok ünlü olan o sözünü söyler: "tanrı her babaya böyle evlat bahsetsin, celaleddini affettim" demiştir.


şimdi şunu bilelim ki cengiz han çok güçlü bir imparatorluk kuramadı, evet kuramadı çünkü imparatorlukta güçlü olan tek şey cengiz handır. dolayısıyla moğol imparatorluğu öyle dıştan bakıldığı kadar sorunsuz, çok güçlü bir devlet değildir. sürekli isyanlar vardır bunun nedeni ise sadece savaşarak toprak almayı amaçlayan bir mantığın, imparatorluğun merkezinde yer almasıdır. zaten somut bir kurum, yapıda yoktu.

yine neredeyse herkesin aynı fikirde olduğu bir olayda cengizin yenilgisiz olması olayıdır. ama cengiz han yenilmiştir, hemde 1-2 defa değil gerçek manada hezimete uğradığı savaşlar vardır. mesela hindistan sınırlarından geçerken himalaya tepelerinde bulunan kaleleri tahrip etme emri vermiştir, ama savaşa bizzat katılsa da kale moğol kuvvetlerini şiddetli bir biçimde yenmiştir. ha elbette sonunda cengiz o kaleleri almıştır bunda bir problem yok. yine moğol kuvvetleri, merv'de celaleddinin kaçtığını gören kuvvetlerin ayaklanması ve başlarına harezmşah komutanı küstegin pehlivan'ın geçmesiyle de bir kez daha yenilmiştir. hatta bu ordu daha sonra buharaya kadar yürüyüp moğol valisini öldürmüş, orduyu dağıtmıştır. daha sonra karaca noyan tarafından merv yeniden alınacaktır moğollar tarafından, hatta ilk alındığından daha fazla tahrip edilmiştir.

ticaret konusunda da moğollar oldukça titizdir. mesela kervanlarına asla saldırı yapılmamıştır. çünkü yapan adamlar biliyorlar ki bunun sonucu sadece ölüm değil adeta bir kıyımdır. buralarda yine cengizin ordusuna bağlı karakçi bekçileri bulunuyordu. böylelikle ticarette bir sıkıntı yaşamamışlardı, karakçi bekçileri aynı zamanda istihbaratı da sağlıyordu.

ilginç bir olayda cengiz ve ç'ang 'ç'un arasında geçen iksir olayıdır. ç'un maveraünnehir’de yada semerkantta bulunduğu esna da cengiz tarafından çağırılmıştır. cengiz ç'un'a ölümsüzlük iksiri konusunda sorular sorup böyle birşey istiyor kendisinden(bu tercümanlığı vali olan taişi üstleniyor belki cengizin çince bildiğini sanabilirsiniz). ancak ç'un böyle birşey olmadığını fakat insan ömrünü uzatan şeylerin olduğundan bahseder. cengiz 65 yaşında olmasındanmıdır bilinmez ama hayal kırıklığına uğrar ama bunu belli etmiyor. daha sonra ç'un cengize, avcılığı ve içkileri bırakması konusunda tavsiyeler veriyor(birçok tavsiyesi var ama anlamanız için 2 örnek verdim). cengiz av sırasında 2 defa attan düşüyor ilkinde askerleri sayesinde, yaban domuzunun saldırısından kurtarılıyor, ölümden dönüyor. fakat ikincisinde çok yaşlı olduğundan attan düştüğünde ölüyor.


cengizin karısı börte barbarlar tarafından kaçırılmıştır hemde birden fazla. cengizin cuci, çağatay,ögeday ve tuluy adında oğulları vardır ama size ilginç bir bilgi vermek istiyorum, cuci ilk oğludur ama kendisinden olmayabilir bu yüzden cucinin fazla yanında kalmasını istemezdi. börte kaçırıldığı sırada hamile değildi ama kurtarıldığı esna da doğum yapmak üzereydi dolayısıyla cengiz bunu biliyor ve cuciyi yanında fazla tutmak istemiyordu. cengiz 1225 te oğullarıyla moğolistana dönmüştür ama cuci hariç. cuci bozkırı çok sevdiğinden imparatorluğun bozkır topraklarında kalmıştır. cuciye kuzeyi alması için en önemli iki komutanı sübüdey ve cebe'yi yardım için yollasa da cuci başarısız olmuştur. bundan dolayı cengiz cucuiyi huzuruna çağırmış, cuci hastayım diyerek gitmemiştir. burada 2 işgüzar adam cengize cucinin sürekli avda olduğunu belirtmiştir. cengiz olaya sinirlenip cucinin üzerine yürümüş ama cuci cengiz yoldayken çağatay han tarafından zehirlenerek öldürülmüştür(bu kesin değil ama muhtemeldir).sebebi ise cuci babasını av halindeyken öldürmek için müslümanlar ile ittifak yapmayı göze almıştı fakat çağatay bunu duyunca zehirletmiştir. 1227 yılında muhtemelen 40 yaşındayken ölmüştür. cuci şüpheci bir kişiydi bu yüzden cengiz sürekli seferlere önce onu yollardı amacı yanında olmamasıydı.


cengiz okuma yazmaz bilmezdi bu yüzden bütün bulduğu kitapları yaktırmıştır. ona göre kitap saçmadır bundan dolayı kitaplardan hiç haz almamıştır.


cengiz han yıllarca tunguzlar tarafından kafeste sergilenmiştir. buda çok çok önemli bir bilgidir. yaygın bir bilgi mi bilemiyorum

cucinin ölümünden 6 ay sonra 72 yaşındayken kendisi de ölmüştür(attan düşerek). halk galeyana gelmesin diye mumyalanmıştır(bunun türk örnekleri de vardır; sultan alparslan, kanununi sultan süleyman, atatürk gibi. ama mumyalama derken aklınıza mısırda ki gelmesin bu mumyalama daha çok cesedi korumak adına yapılır ve iç organlar hatta muhtemelen beyin dahi çıkarılırdı. atatürkte iğne kullanılmıştır.). cengizin mezarı konusuna değinmeme gerek yoktur heralde nitekim en çok bilineni o.


peki hiç imparatorluğun varisi kim diye düşündünüz mü? cengiz ölürken ne askeri anlamda müthiş kabiliyetleri olan tuluyu, ne de kanunlar konusunda çok titiz olan çağatayı seçmiştir. cuci zaten öldü demiştik, cengiz varis olarak kesinlikle ögedayı seçmiştir sebebi ise ögedayın çok naif ve adaletli, her konuda kabiliyetli olmasıdır.


entry de birçok eksik var bilerek anlatmadığım çok konu var ama en başta belirttiğim gibi fazla bilinmeyen olayları değinmek istedim efendim.

tiyatro yazarlığıdır efendim.

lisedeyken midye dolma alıyordum düzenli olarak ama annem hiç sevmediği için alacaksan kendi harçlığınla al diyordu 10 lirayı onun için ayırırdım. bir gün yine midye alıcam abi 10 tl lik ver dedim. oradaki bir müşteri 10 tl lik az sen ona 50 tllik koy dedi hesabını da bana gönder. yok abi olmaz bu yeter desemde dinletemedim. eve yüzümde kocaman bir gülümsemeyle dönmüştüm. o günden sonra ne olursa olsun iyi insanların hala var olduğu umudu içimde yaşar

öncelikle kestane balının diyarı zonguldaktan selamlar.

az kalsın "gizli gezinme" özelliğine 500 karma puanı harcıyordum, gerek kalmadı müthiş. neyse gidip rozet bakayım kendime.

bir blackmore's night parçası, fires at midnight albümünden. falan.

şehide kelle denilmesi veya usulsüz atamalar gibi örneklerle başlayıp yol olacak olayları kapsayan jargondur.

(bkz: yetmez ama evet)

ne kadına ne de erkeğe bunu yakıştırmıyorum. denk gelir belki edersin ama her 3 kelimede 1 adet küfür varsa çok hoş karşılayamıyorum bu durumu.

iki gün önce sözlükte bir yazarın kaybıyla ilgili bir tanımını okumuş, epey etkilenmiştim. o an düşündüm aslında aynı şeyi yaşasam ne olurdu diye, aklımdan geçirmek bile çok güçtü. bazı cümleleri, sözcükleri yeniden yeniden okudum. sonra dün sabah o güzel arkadaşımın, aylar önce kucağıma ilk aldığımda bedeni bir kedi kadarken tanıştığım güzel dostumun cansız vücudunu buldum. gözümü her kapadığımda hala hayattaymış gibi uzandığı görüntüsünün tekrar tekrar fotoğrafı çekiliyor zihnimde. kedi tırmalamasın diye koruduğum canlıyı bir insanın kötü niyetinden, kirli zihniyetinden koruyamadım. bu kadar kötü olunabileceğini hesaba katmadım çünkü. gözümü her kapattığımda onu kıpırtısız gördüğüm an ve ona dair anılar var. kucağıma atlayıp kafasını bana yaslayarak sevmemi beklediği anlar var. eşlik ettiği adımlar, onunla oynadığımız oyunlar var. yani, o hayat dolu candan geride artık sadece anılar ve birkaç kare fotoğraf var.

haksız yere eleştirildiğini düşündüğüm kuşak.

etrafınıza bakarsanız "65 yaş üstü oy veremesin. ülkeyi bu hale onlar getirdi" diyenler baby boomers denen kuşağı suçluyor. bazıları politik nedenlerle x kuşağını suçluyor, bir kısmı y kuşağı şöyle böyle diyor... yani özünde her kuşaktan her tip insan çıktı şimdiye dek. z kuşağının da farklı olması için bir neden yok. onlardan da her türlü insan çıktı/çıkıyor/çıkacak.

z kuşağı bazı konularda avantajlı bile diyebiliriz çünkü artık çoğunun elinin altında bilgisayar ve internet var. gerçek haberlere, bilgiye daha kolay ulaştıkları için, ülkede olup bitenlerin iç yüzünü eskilerden daha iyi analiz edebilecek duruma gelecekler. benim o yaşta internetim olsaydı uçmuştum bilimsel anlamda. şu anda çoğu çok genç. siz o yaşlardayken büyük ihtimalle çoğunuz aklı bir karış havada gezen tiplerdiniz. ben de öyleydim. şu anda çok gençler ve istisnaları kenara koyarak diyorum ki, eleştirilmeleri için çok erken.

ha derseniz ki eski gençler en azından büyüklerine karşı daha saygılıydı, şimdi o "büyük"lere bakıyorum da, onların da saygısızlıkta z kuşağı gençlerinden geri kalır yanı yok. hakaretsiz, küfürsüz cümle bitirebilen kaç kişi var ki içlerinde?

bir de bu konuyu twitter yahut instagram gibi ortamlara bakıp da gördüğünüz kötü örnekler üzerinden değerlendirmeniz son derece yanlış. öncelikle, 40+ olan herkes ahlaklıdır diyemeyeceğimizi hepiniz kabul edersiniz sanırım. "komik caps" olarak paylaşıp güldüğümüz bir sürü sapık tip var yaşı bilmem kaça geldiği halde sosyal medyada kadın peşinde koşan. aynı şekilde 20- yaştakiler için hepsi ahlaksızdır denemeyeceğini de kabul edersiniz. su-i misal emsal olmaz denir. yani kötü örneğe bakarak aynı şartlardaki herkesin kötü olduğunu iddia edemeyiz. bu nedenle bana göre (her genelleme gibi) "z kuşağı şöyledir" şeklinde yapılacak tüm olumlu ya da olumsuz genellemeler yanlıştır.

bir erkek olarak inanılmaz rahatsız oluyorum. ekşi'den bu yüzden ayrıldım. her şeyi yazmakta özgürüz ama sizlerin cinsel açlığına maruz kalmakta istemiyorum.