olasılık dalgalarını ve bu dalgaların dış etkiler tarafından nasıl değiştirildiğini anlamamızı sağlayan, erwin schrödinger tarafından tanımlanmış denklem.

newton' un hareket yasaları önem bakımından klasik fizik için neyse, kuantum sistemlerinin davranışını inceleyen schrödinger denklemi de kuantum mekaniği için odur.

diferansiyel denklemlerin bir çeşidi olan bu eşitlikte bulunan ve adına hamiltonian operatörü ya da hamilton işlemcisi denen faktör, sistemi etkileyen tüm olası etkileşimleri, yani bir anlamda sistemin toplam enerjisini tanımlar. denklem, dinamik bir sistemin gelecekteki olası durumlarının dağılımını verir.

doğada, evrendeki tüm parçacıklarda bulunan bu "olasılıksal" durum, denklemi ilk kez tanımlayan schrödinger başta olmak üzere, birçok fizikçiyi rahatsız etti. hatta schrödinger'in kedisi adlı düşünce deneyi, biraz da schrödinger'in bu rahatsızlığından doğmuş ve deneyi tasarlayan kişi olarak bizzat schrödinger, sonucu oldukça "saçma" olarak yorumlamıştı.

bir zaman önce cepte yirmi lira insana en azından evime giderim, otobüs parası, bir paket sigaram bir de atıştıracak birşeyler hallederim diye düşündürüyordu. üstelik cepten çıktığı an tıkır tıkır harcanıyordu.

şimdi aynı şeyler için elli lira var. bir anda harcanıp gidiyor.

bir şeyler oldu. bir şeyler oluyor. bir şeyler daha olacak.

severseniz gider...

son yıllarda iyice moda olan, "koşullarım bunu yapmaya elverişli değil" anlamında kullanılan ama bence anlatım bozukluğu içeren söz öbeği.

durum, içinde bulunulan tüm şartlar anlamına gelen bir kelime. durumu olmamak şeklinde bir kullanım, içinde bulunulan hiçbir şart olmaması gibi tamamen anlamsız bir yere çıkıyor. bu nedenle maddi durumum yeterli değildi, durumum müsait değildi ya da durumum kötüydü gibi kullanımlar daha uygun gibi görünüyor.

moloch horridus olarak da adlandırılan bu canlı 15 cm boyunda ve ortalama 45 – 90 gr ağırlığında olan zararsız bir sürüngendir ve karınca ile beslenir. ona ismini veren dikenli görünümüdür. kendini sıcaktan korumak için kuma gömen bu sürüngen aynı zamanda bukalemun gibi renk değiştirebilir. anavatanı ise avustralyanın kurak bölgeleridir.

sözlükteki en güzel kelimelerden biridir. hem anlam olarak hem de fonetik açıdan. kullanmaktan çok ama çok keyif alırım. garip anlamına gelen sözcük kullanan kişinin yüklediği anlamları da saygı ve minnetle alır ve kabul eder.

daha önce karşılaşmadığımız ve karşılaştığımız zaman da tam olarak nereye koyacağımızı bilemediğimiz olaylar karşısında kullanabileceğimiz bu sözcük kendinden emin ve tam bir devrimci ruh taşıdığı için de delikanlıdır.

ama tabii bu tanım yeterince açıklayıcı olmadığı ve ben asla kısa tanım yazamadığım için örneklendirmem gerekecek.

mesela hepimizde huy olan mavi rengin üzerine düşen kırmızı tuhaftır. tuhaftır çünkü biz hep ara rengin peşindeyiz ve rengarenk olmak için feda ettiğimiz her şey gökyüzünde yarım ay şeklinde bize göz kırpar.

göz demişken; her göz yuvarlak değildir ve bu da tuhaftır. çünkü tuhaf güzeldir. tam yuvarlak olmayan gözlerin içinde diğer renklere kafa tutan bir renk varsa eğer bu daha da tuhaftır. tanım anlamsızlaştıkça köprüden önceki son çıkışı kaçırma korkusu dolsa da içime uzattıkça uzatasım var cümleleri. çünkü mavi, yeşil, siyah ve kahverengi her şeyin rengi olabilir. sadece bir renk göze özeldir.

daha belalı tanımlar da yazmışımdır elbette ama ilk defa bir tanımın içinde sıkışıp kalmış gibi hissediyorum. sanki son cümleden önce bir kuş cıvıltısı duyacakmışım gibi. her zaman duyuyor muyum acaba o kuş sesini? ve bu yazdıklarım kendini asan yüz kiloluk zenciden daha mı anlamsız?

serbest çağrışımı doğduğu güne lanet ettirdiğimize göre bu tanımı bitirmeden önce en tuhaf doğa olayı olan yağmurdan da bahsedelim. neden aramadan yapalım bunu? yağmur sadece sevdiği insanların tenine değer yağdığı zaman, diğerlerinin ıslaklığı kozmik bir yanılsamadır.

bu tuhaf tanımı anlamsız örneklerle süsleyerek hem sözcüğün anlamını hem de benim bu sözcüğü neden bu kadar sevdiğimi anlatabilmiş olduğumu umuyorum.

tuhaf güzel bir sözcüktür ve ben tuhaf insanların hangi kitapları okumadığını bilirim.

internete erişim sağlayamayan, evde iki ya da daha fazla çocuğu olup yeterli miktarda bilgisayar, tablet veya telefon olmayan, köy okullarına bile zar zor giden öğrencilerin sağlıklı bir eğitimden mahrum kalmasını bir kenara bırakıyorum. bu nedenler bile bu açıklamanın ne kadar yanlış; bu kararın ne kadar adaletsiz olduğunu gözler önüne seriyor zaten. bir de bir yıldır evde olan, dışarı adım atamayan, öğretmenlerinin yüzünün neye benzediğini dahi bilmeyen öğrenciler var.

asosyal bir nesil yetişiyor. her ne kadar ülkedeki eğitim kalitesinin yeterli olmadığını konuşsak da bir çocuğun kendini en iyi yetiştireceği yer okuldur. yeteneklerini, ilerlemek istediği alanı, sevdiği dersleri en iyi okulda öğrenir. sabah kalkıp yatağında ders dinleyen öğrenciden ne bekleyebilirsiniz ki? okuldaki konsantrasyon evde olmuyor. ben üniversite öğrencisiyim ve ben bile memnun değilim bu konudan. okulda aldığım verimi ben evde alamıyorken küçücük çocuklar ne yapabilir? lisedeki o arkadaş ortamını bilmeden sene geçiren bir kardeşim var, benim kurduğum dostlukları kuramayan bir kardeşim var. ders biter bitmez bilgisayar başında oynayan asosyal bir nesil yetiştirmeyi nasıl göze alıyorsunuz? çok yanlış bir karar, çok.

filistler de en az 3250 yıldır kesintisiz oradalar diye cevaplanabilecek tweet.

filistler dünyadaki en eski otokton (yerli, yerleşik) kavimler arasındadır. 3250 yıl önce kuzeyden yunan anakarasına inen hint-avrupalıların (proto-yunan gruplar) baskısıyla, doğu akdenize hareketlenen (deniz kavimleri göçü) kavimlerden birisidir. girit veya yunan anakarasından gelmiş olabilirler. doğu akdenizde bulunan ve deniz kavimlerine ait olduğu düşünülen çömlekler, bu göçlerin daha da önce (günümüzden 3400 yıl önce) başlamış olabileceği düşündürmektedir.
israilliler ise 3000 yıl önce mısır’dan sürülerek vaadedilmiş topraklar olduğu bildirilen filistin’e geldiler. tevrat’ta aktarılan davut ve golyat hikayesindeki golyat filistlerin kahramanıdır. kendilerinden çok daha güçlü ve kalabalık olan filistleri 150-200 yıl boyunca devam eden mücadele sonucunda yendiler. ama asla bugünkü israil gibi büyük bir devlete sahip olamadılar. israilin kuzeyinde samaria (başkenti samaria) ve güneyinde yahudiya (başkenti kudüs) krallıklarını kurdular. asurlular, babiller ve romalılar tarafından bu topraklardan sürüldüler. filistler ise orada kalmaya devam ettiler.
yahudiler her fırsatta (örneğin babil kralı nabukadnezar’ın ölümünden sonra) geri dönmeye çalıştılar ve süleyman tapınağı’nı yeniden yaptılar.
edit: son paragraf ilavesi

çok eğlenebileceğin, evli değilken yapmak istediklerini evlendiğinde onunla yapabileceğin bir eş bulmak.

antik çağ coğrafyacısı strabon'un "geographika" eserinde bölgedeki sönmüş lav kalıntıları nedeniyle "yanık ülke - katakekaumene” olarak tanımlanmış yerdir. manisa'da binlerce yıl önce patlayan volkanların sönmüş lav kalıntılarıyla ilginç coğrafi oluşumları bulunan katakekaumene (kula-salihli volkanik jeoparkı kuladokya) 2013 yılında unesco kültürel jeopark ağı’na dahil edilmiştir.

(bkz: murphy kanunları)
o şey kesin istemekten vazgeçtiğinde seni bulacaktır.

birçok amerikan filminde duyduğumuz karizma yükü fazla olan bir cümledir.

cümle her zaman ya bir soruya ya bir cevaba karşılık olarak kurulur. hangisine karşılık geleceğini sahnenin öncesi belirleyecektir. ama ne olursa olsun sonunda çok ama çok havalı bir etki bıraktığı yadsınamaz bir gerçektir.

elbette cümleyi kuran kişinin ya da sahnenin öncesinde gelişen olayların etkisi de çok önemlidir cümlenin izleyicileri sarsması açısından.

peki ben size hangi sahnelerden bahsedeceğim bu sözün geçtiği?

ilk sahne bir dönem dünyayı kasıp kavuran, aman da spoiler yemeyeyim diye insanların sosyal mecralardan kaçım kaçım kaçtığı, bence biraz fazla abartılmış olan the game of thrones dizisinde arya stark’ın bu cümleyi kurduğu ve duyduğu sahnelerdir. önce eğitmeni ona tek bir tanrı olduğunu, onun da ölüm olduğunu ve ölüme kuracağımız cümlenin ise “ not today” olduğunu söyler, sonra dizinin devam bölümlerinde arya aynı cümleyi çok can alıcı bir yerde tekrar sarf eder.

ikinci sahnemiz the prestige filminden. christopher nolan’ın harika filminin bir sahnesinde alfed borden eşine seni seviyorum der, eşi ise ona “ not today” diye cevap verir. filmin ilerleyen bölümlerinde bu sefer eşi alfred’e onu sevip sevmediğini sorunca alfred de ona “ not today” diyecek ve nolan ustanın bağladığı düğüm ufak ufak çözülmeye başlayacaktır.

ve tabii ki üçüncü sahnemiz dandik ama etkileyici bir filmden delta force 2. filmin dandik olması konusu ve çekim tekniklerinden, etkileyici olması ise chuck norris’in oynamasından kaynaklanmakta. bildiğiniz gibi chuck norris ormanda on kaplan, havada on kartal ve ovada on at gücünde, süper gücü olmayan bir süper kahramandır. düşmanı şöyle yapacağım, böyle yaparım derken helikoptere bağlı olduğu ip kopunca yere düşerken norris arkasından beklenilen o cümleyi kurar “ not today”.

peki siz bu tanımı okuyacak mısınız? not today.

ısı ile sıcaklık farklı şeylerdir. çoğu zaman yanlış kullanılır, birbiri ile karıştırılır. odanın ısısını ayarla demek yanlış mesela, odanın derecesini yani sıcaklığını ayarla demek gerek.

ikisi arasındaki farkı en basit şekilde aklınızda kalacak şekilde anlatırsak;
ısı ; bir enerji şeklidir. sıcaklık ise enerji olmayıp, maddenin aldığı ısının ölçülen değeridir. yani bir cismin sıcaklık ve soğukluk derecesidir.

ısı; sıcak bir cisimden/ortamdan soğuk bir cisme/ortama doğru akar, yani dışarısı çok soğuk iken sıcacık evinizin kapısını açarsanız aslında dışarıdaki soğuk içeri girmez, sıcak olan evinizden dışarıya ısı kaçar. bu şekilde sıcak olan eviniz soğur, soğuk olan dışarısı nispeten ısınır (evinizin hacmi ile dışarının hacmi farklı olduğu için tabii ki dışarıyı ısıtamazsınız.)

ısı birimi: si birim sistemine göre joule'dür. bununla birlikte btu (british thremal unit) ve kalori de sık sık kullanılmaktadır.
sıcaklık birimi : celcius tur, dediniz ve yanlış bildiniz, çünkü si sistemine göre sıcaklık artık kelvin olarak kabul ediliyor. bkz: #400051

ısı kalorimetre ile ölçülür, sıcaklık ise termometre ile.

ısı büyük q harf ile, sıcaklık ise büyük t harfi ile gösterilir.

rüya, gecelerimizi süsleyen eğlenceli bir aktivite kanımca. sevdiği dizininin yeni sezonunu bekleyen izleyici gibiyim her gece.

naif ,kibar ve her şeyden önce pırlanta gibi bir kalbi olan güzel insan . sözlüğün ilk zamanlarımdan beri kendisine yazdığım herhangi bir problemde her zaman oldukça profesyonel yaklaşan ,yapıcı ve çözüm odaklı birisiydi. kendisi sayesinde sözlüğümüzün birçok etkinliğine de iştirak ettim. şöyle söyleyim bazı insanları anlatmak için kelimeler yetersiz kalır işte kendisi de o kadar eşsiz ve değerli bir insan ayrıca oldukça da güçlü . umarım yeniden aramıza döner . beni nerede bulacağını biliyorsun ...

sırf steve jobsın aradığı adam olmak için yaptığım eylemdir. eğer zamanında yaparsam herkesin mantık çerçevesinde düşündüğü gibi yaparım ama son güne bırakınca mutlaka farklı bir yol buluyorum. berbat oluyor mu ? evet. laf yiyiyor muyum? çoğu zaman. pişman mıyım? asla. zamanım bana kalıyor en azında.

evet ineklerin tükettikleri yemin özelliği süte geçebilir ki bu insan dahil her memeli de gerçekleşebilir. (tavuklar da yapabilir: selenyumlu, omegalı yumurta.. ). ama kakao değildir o enfeksiyondur ve çok da kötü kokar asla tüketilmemeli. derhal tedavi başlatılmalı. (bkz: içme çoçuğum onu)

düşünüyorum da hangisinin daha iyi olduğunu seçemiyorum. kötü gün dostluğunda genelde iyi günlerinde yanında olmayan insanlar seni desteklerken iyi gün dostları da senin mutluluğuna ortak olabilir gibi bir yanılgıya düşüyorum hep. kötü gün dostu olan biri olarak çevremdeki hiçbir insanın iyi gününde kendimi kötü zamanlardaki kadar verici hissedemiyorum. sanki kötülüğü iyileştirmek için yaratılmış gibiyim.