insanın kültür, ırk farkına bakılmaksızın, salt akıl sahibi olması sebebiyle kendi doğasından kaynaklanan ahlakıdır. hiçbir kültür ve dinin tekelinde değildir. bu yüzden her toplumda erdemli insan ve erdemli davranış görülebilir. kişinin iyilik yapma, kötülükten kaçınma, insanlara ve doğaya zarar vermeme gibi ilkeleri bilmesi için herhangi bir dine veya metafiziksel bir sisteme kolektif bir bilince ihtiyacı yoktur.

st. thomas aquinas'ın dediği ''ilahi ışık'' veya ''teolojik aydınlanma'' ancak bu doğal ahlak ilkeleri herhangi bir metafizik inanç veya din ile desteklenirse insanın erdemi sonsuza kadar uzanan ve mutlak'ta son bulan bir karakter kazanır.

velhasılıkelam, doğal ahlakı geliştirmeden ve kemale erdirmeden dinsel veya metafizik inançların insana bir faydası olmaz.

ilk zamanlar sözlük raconu bilmediğimden acemilikle yaptığım eylemdir. iyi kötü eleştiri kabulümdür, feedback verirken hakaret çizgisi aşılmadıkça.

şaban teoman duralı.
inanılmaz bir birikim.

felsefe merakı olmayan arkadaşlar henüz tanımamış olabilir hocayı.
herhangi bir programını açıp sadece 5 dakika kulak vererek dinlemeniz, sevmeniz * için yeterli.
şu sıra trt2 de "felsefe söyleşileri" programının tekrarlarına denk gelirseniz mutlaka izleyin, inanılmaz genel kültür, her sözü ders, bilgi.

kendi hayat hikayesini anlattığı röportajı aşağı linke bırakıyorum. ilgilenenlere...

bu sözlükte, 30 haziran 2021 tarihinde bengaripsengüzeldünyaumutlu tarafından düzenlenen radyo programında* gerçekleştirilen anma gecesi. kafa sözlükte olmaktan gurur duyma sebeplerinden bir diğeri. hatta en önemlilerinden.

buralara bir yerlere de yayının kaydı iliştirilir belki sonra. geleceğe notlar bırakıyoruz. geçmişi değiştirmek keşke elimizde olsa...

oya bilir'in eşi kaya bilir demişti edebiyat öğretmenim 10 sene önce.

canlı piyano dinletisi hizmeti veren cağnım yazar. biletleri ben kesiyorum. kontenjanımız sınırlıdır.**

yüzüne su dökülerek uyandırılmak

ulu şah anlamına gelen farsça kökenli bir hükümdarlık unvanıdır.

(bkz: şah)

15. yüzyılda devlet-i aliyye'nin başına geçen 2. murad han'dan itibaren osmanlı hanedanı mensubu hükümdarlara verilen unvanlarından birisi olmuştur.

bir de bu isimle sibelcan parçası mevcut, ama konumuz bu değil *

mutlu bir yuva kurmak...hoşuma giden, tebessüm ettiren, benimle ortak şeyler yaşamış kişilerin yazdıklarını oyluyorum. ne amacım olabilir ameke.

kendi kedilerimi örnek göstererek bütün kuğular beyazdır yargısı gibi rahatlıkla yanlışlayabileceğim önermedir. hayvanlar can sıkıntısından gecenin bir yarısında tüm doğa uykudayken sağdan soldan buldukları oyuncaklarını bana getirip, yüzümü de ''hadi bilader uyan'' der gibi patileyip uyandırıyorlar onları oynatmam için.

unutmak ne mümkün.

ancak din ve milliyetçilik afyonuyla konya'daki güruhun zihniyeti her yerde tezahür etmekte maalesef.

bu sebepten anmayı da kâh içimizde kâh insan kokusu gelen ortamlarda tercih ettiğimizden imtina ediyoruz çoğu zaman. zira cahilin her sözü bir baş incitir.

hesabı da bu divan olmazsa ulu divanda elbet..

bir flash belleğim var. uzun zamandır kaybedip kaybedip buluyorum. ama bu sefer bulamayacak gibiyim.

fikrini dürüstçe, kıvırmadan çatır çatır söyleyen insanlara zaafım var. var olsunlar.

çok iyi çocuk, bak valla bak, ben onları yoldan çıkarıyorum.
namaz falan kılıyor.
allah'ıma, kitabıma bak.
(bkz: bak demeden konuşamayan erkek)
(bkz: bak diyorsa yalandır o yalan).

hayranlıkla izlediğim bir videosu var ortaya çıkan. 1962 yılında sovyetler birliği'nde bulunduğu sırada "mavi ateşçik" isimli bir programda önce yeni tiyatro oyunundan bahsediyor. sonrasında da şair dostu pavlova'nın çevirdiği "çocuklara" ve pek bilinmeyen "moskova yazı" adlı şiirleri okunuyor. şair dostu siirlerini okurken onun mahçup tavrıyla eli yanağında dinlemesi beni çok etkilemişti.

hürriyet yazarı ertuğrul özkök’ün 5 ocak 2021 tarihli “bu müslüman kadın 9 şubat’ta çok önemli bir işi başaracak” yazısında geçen bir ifade.

ifadenin tam hâli şu şekildedir:
--- alıntı ---

“biz boğaziçi* rektörünü tartışırken 9 şubat günü uzayda çok ilginç bir şey olacak. mini cooper araba büyüklüğünde bir araç mars’ın yörüngesine oturacak. ve bu, birleşik arap emirlikleri’nin [bae] uzaya gönderdiği bir araç olacak. aracın adı “hope”, yani “umut”. tarihte ilk defa müslüman bir ülkenin uzaya attığı araç böylesine ileri bir noktaya gidiyor. üstelik güzel bir haber daha var. birleşik arap emirlikleri’nde bu bilimsel mars projesinin başında 33 yaşında bir kadın var. adı sarah al amiri. mars’ın yüzünden 20 bin ile 43 bin metre yükseklikte bir yörüngede dolaşacak olan aracın amacı, gezegendeki meteorolojik değişimleri incelemek. bae, daha önce de uzaya 3 tane yer gözlem uydusu göndermişti. ayrıca geçen yıl rusya’nın soyuz roketine ilk arap astronotu da koydu. peki, bir arap ülkesinin mars’ta ne işi var? proje yöneticilerinden biri şöyle diyor: “mars’a gidiyoruz ama amacımız, mars’a gitmek değil.” ne öyleyse? “asıl amacımız; okul çocuklarına uzay bilinci vermek, esin kaynağı olmak.” aslında bae’nin bu aracı uzaya gönderecek roketi yok. onun için japon mitsubishi şirketinin h-ha modeli bir roketini kullandı. yapılması ve atılması, 200 milyon dolara mal oldu. yani vizyonu, parasal maliyetinden çok yüksek bir proje bu. boğaziçi üniversitesi rektörünü tartıştığımız şu günlerde gözden kaçmasın diye yazıyorum.”

--- alıntı ---

o an yaşadığım duygu hayal kırıklığımı yoksa hayata bakışımı değiştirecek kırılma noktalarından biri mi bilemem.

akraba ziyaretine gitmişiz. büyüklerimizin de gidin dondurma yiyin teşviği ile iki kuzenim ve ben dışarı çıktık. dondurma dolabının içine bakarken tabi ben de para yok. bişey de diyemiyorum. ister istemez söyledim.

bunlar kendi aralarında sen ısmarla, hayır sen ısmarla tartışmasına girdiler. sizi de dondurmanızı da paranızı da diyemedim ki daha küçücük çocuğum.

kısık sesle benim canım istemiyor dedim. ne mi oldu? almadılar. gözlerini öküz gibi suratıma dikip dondurmalarını şaplatarak yaladılar. gözümden süzülen yaşa rağmen.

kocaman insansın her yerde çocuk muamelesi yapıyorlar büyümeyen çocukluk yapmışlarda haberimiz yok.

orijinal adıyla beat generation, jack kerouac'ın dahil olduğu akıma verdiği isim. onun yanı sıra allen ginsberg, lucien carr ve william burroughs da bu grubun kurucu elemanlarıdır. daha sonra aralarına neal cassady, bob kaufman, gary snyder, gregory corso, ruth weiss ve başkaları da katıldı.

1940larda uptown manhattan'da ortaya çıkmış, 1950lerde ses getirmeye başlamış olup felsefesi savaş sonrası konformist amerikan hayat tarzına ve gelenekselliğine karşı başkaldırı etrafında şekillenmiştir. beat temsilcileri bu isyanlarını otostopla amerika'yı yeniden keşfederek, edebiyat ağır bassa da müzik, resim ve film gibi sanat dallarıyla da ilgilenerek, savaşa ve ayrımcılığa karşı duruşlarından ödün vermeyerek dile getirmiş; türlü uyuşturucu madde eşliğinde diledikleri hayatı ve cinselliklerini özgürce yaşamışlardır. arada birkaç cinayete** de karıştıkları bilinir. yalnızca doğu felsefesinden değil, efsanevi caz vokalisti billie holliday'den ve caz müziğinin "anlattığı hikayelerden" de esinlenip eserlerinde bu müziğe tutkularını sıklıkla dile getirmişlerdir.

kendilerinden sonra gelen akımlara etkileri kayda değer. nitekim burroughs bugün postmodern edebiyatın atalarından biri olarak görülür. hatta beat kuşağı 1960lardaki hippie hareketinin öncüsü sayılır. bob dylan, janis joplin, patti smith, jim morrison gibi ünlü müzisyenlere ilham kaynağı olmuşlardır.

en bilinen eserleri jack kerouac'ın on the road / yolda romanı, william burroughs'un naked lunch / çıplak şölen romanı ve allen ginsberg'ün howl / uluma şiiri ve aynı adlı şiir kitabıdır.